4. Nắm bắt sức mạnh của sự thay đổi

Các điều kiện trong môi trường kinh doanh liên tục thay đổi, một doanh nghiệp cũng như bản thân các cá nhân trong doanh nghiệp đó cũng buộc phải thay đổi để có thể tồn tại. Bản đồ Tư duy sẽ mang lại cho bạn thông tin rõ ràng và cập nhật về vị trí của bạn trên con đường sự nghiệp mà bạn mong muốn cũng như vị trí của công ty trong mối tương quan với sự phát triển của môi trường kinh doanh trong thời gian qua tương ứng với kỳ vọng của khách hàng.

Bản đồ Tư duy giúp bạn và công ty của bạn xác định chính xác bạn đang ở đâu và bạn cần làm gì tiếp theo. Thêm vào đó, Bản đồ Tư duy là công cụ chủ yếu cho phép bạn có thể có những phản ứng nhanh chóng và hiệu quả đối với mọi sự thay đổi, giúp bạn “luôn luôn đi trước trong mọi cuộc chơi”.

Dựa vào thành công

Liechtenstein Global Trust, một tập đoàn ngân hàng lớn, đã nảy ra ý tưởng xây dựng một học viện để đào tạo tất cả nhân viên của tập đoàn cả về trí tuệ, tinh thần và thể chất. Các nhân viên đã được đào tạo về Bản đồ Tư duy như là một phần trong chương trình giáo dục đó. Và kết quả là, Bản đồ Tư duy đã được sử dụng ở mọi cấp độ trong công ty, từ nhà quản lý cho đến nhân viên thu ngân, theo rất nhiều cách, trong đó có:

• Các báo cáo về khách hàng: một Bản đồ Tư duy bao gồm những khách hàng chủ chốt, chứa đựng thông tin chi tiết về công việc kinh doanh, chuyên môn, nghề nghiệp, và cả các thông tin cá nhân của họ (ví dụ như gia đình, sở thích). Điều này cho phép công ty nắm bắt được những nhu cầu đang thay đổi của khách hàng.

• Thực hiện các bài thuyết trình: sử dụng trong công ty và cả trong các cuộc họp với đối tác. Bởi lẽ mọi người trong công ty đều là những người am hiểu về Bản đồ Tư duy, nên tốc độ trao đổi thông tin và tích lũy kiến thức trong nội bộ công ty tăng gấp đôi.

• Giải quyết vấn đề: Cơ sở dữ liệu kiến thức của mình, mỗi khi có vấn đề, mỗi thành viên trong nhóm sẽ vẽ Bản đồ Tư duy các ý tưởng của họ, phát triển chúng lên từ hai đến mười lần, càng nhiều càng tốt. Khi những Bản đồ Tư duy này được kết hợp với nhau trong một cuộc họp, những ý tưởng mới sẽ lóe ra, và những ý tưởng hay nhất tiếp tục được phát triển xa hơn, cho phép công ty thích nghi được với môi trường kinh doanh năng động.

• Lập kế hoạch: Mỗi năm công ty lại lập ra một Bản đồ Tư duy về tầm nhìn của cả năm đó. Điều này nghĩa rằng tất cả nhóm đều cùng nhau chia sẻ tầm nhìn và thực hiện những công việc phù hợp với từng giai đoạn phát triển của toàn công ty.

• Các cuộc họp: Bản đồ Tư duy được sử dụng như là bản tiến trình cuộc họp. Những nhánh chính của Bản đồ Tư duy đại diện cho những chủ đề chính. Điều này không chỉ giúp ta đi theo trình tự sắp xếp của các mục, từ đó đảm bảo không có đề mục nào bị bỏ qua, mà còn cung cấp cho ta trình tự các vấn đề trong cuộc họp. Điều này tạo ra tính dân chủ, bởi vì giá trị của ý tưởng chứ không phải là vị trí của người đưa ra ý tưởng đó mới là quan trọng. Điều này phát huy tinh thần đồng đội, và đồng thời, khai thác được những ý tưởng tốt nhất có được từ nhiều bộ não trong công ty.

Đối với công ty LGT, việc áp dụng Bản đồ Tư duy đã mang lại tính sáng tạo và hiệu quả cho công việc kinh doanh trong một môi trường làm việc đa dạng và đầy hứng thú.

Quản lý sự thay đổi trong môi trường làm việc

Khi một công ty đang trải qua một giai đoạn phát triển, một điều cần thiết là ngay cả khi đang phải chịu rất nhiều áp lực, vẫn phải tư duy thật nhanh và duy trì được cách nhìn linh hoạt để đưa ra những quyết định quan trọng tác động tới tương lai ngắn hạn và dài hạn của công ty.

Không giống như các kỹ thuật tư duy tuyến tính khác, Bản đồ Tư duy cung cấp cho bạn cách nắm bắt ngay về bất kỳ tình huống đòi hỏi sự thay đổi nào. Bản đồ Tư duy thể hiện cái nhìn tổng quan, từ đó tạo ra sự lựa chọn các quyết định và phương thức hành động.

THAY ĐỔI BẰNG HÀNH ĐỘNG

Để giúp bạn nhận diện các nhân tố tạo nên sự thành công, hãy xem xét những con người hay tổ chức mà bạn ngưỡng mộ nhất và thể hiện chúng trên một Bản đồ Tư duy:

1. Sử dụng một hình ảnh trung tâm nổi bật ví dụ như một phần thưởng hay một buổi tiệc mừng để biểu thị rõ thành công của những công ty trên.

2. Viết tên những cá nhân hay tổ chức bạn ngưỡng mộ lên những ý chính xuất phát từ hình ảnh trung tâm của bạn. Các cá nhân có thể là người mà bạn quen biết hoặc làm việc cùng, hoặc thậm chí những doanh nhân mà bạn chỉ biết qua các bản tin. Công ty bạn dùng trong ví dụ này có thể thuộc bất kỳ loại hình hay quy mô nào, từ một văn phòng với hai người làm việc cho tới mô hình một tập đoàn đa quốc gia.

3. Trên những nhánh phụ, viết những đặc điểm của những cá nhân hay tổ chức này. Chú ý mỗi dòng chỉ một từ và sử dụng màu sắc.

Khi bạn nhìn lại Bản đồ Tư duy hoàn chỉnh, bạn sẽ dễ thấy những đặc điểm và chủ đề giống nhau xuất hiện. Và những đặc điểm này dường như chính là những đặc tính mà bạn mong muốn cho bản thân, hay bạn biết là bạn đang thiếu. Bạn cũng có thể nhận ra rằng các cá nhân hay tổ chức này đều có một điểm chung: họ đều có sự thay đổi về "chất" và rõ ràng rằng là chúng không hề vô nghĩa.

Tính linh hoạt

Tính linh hoạt là một yếu tố không thể thiếu trong các ý tưởng kinh doanh của bạn, tính linh hoạt giúp bạn tránh khỏi bị đi theo lối mòn, không thể vượt qua và bị mắc kẹt trong tầm nhìn đã lỗi thời. Bằng cách sử dụng Bản đồ Tư duy, bạn có thể thấy rõ ràng chỗ nào cần thiết phải thay đổi và làm cách nào để tiếp tục đi lên theo cách tích cực và hiệu quả. Nếu bạn chủ động và thường xuyên cập nhật các Bản đồ Tư duy về vị thế của mình, bạn sẽ có thể phát triển một cách có hệ thống, lúc ấy sự thay đổi sẽ là quá trình dần dần và tiến triển không ngừng, thay vì là một trạng thái phản ứng thụ động khi đối mặt với những cuộc khủng hoảng trong quản lý.

Nỗi sợ thất bại

Rất nhiều doanh nghiệp sợ thay đổi vì họ sợ phải thử cái mới và sợ thất bại. Nếu bạn rơi vào trường hợp đó, hãy xem lại cơ chế thành công TEFCES. Những bài học từ thất bại có thể trở thành nền tảng cho sự thành công.

Bạn có thể sẽ đối mặt với một vài vấn đề về cảm xúc nào đó khi bạn lần đầu tiên buộc phải thay đổi. Bạn cũng cần có thời gian để thích ứng với những điều kiện mới.

Tuy nhiên, lựa chọn thay đổi có thể không xảy ra. Sự chuẩn bị sẵn sàng trước mọi thay đổi luôn thể hiện một tầm nhìn tích cực và năng động trong cuộc sống hàng ngày cũng như trong đời sống kinh doanh.

Bản đồ Tư duy sẽ giúp bạn nhìn được bức tranh tổng thể cũng như là những bối cảnh về cá nhân cũng nghề nghiệp. Bản đồ Tư duy sẽ giúp bạn luôn năng động và tỉnh táo; trong khi đó nỗi sợ hãi chỉ hạn chế và làm mất đi khả năng tuyệt vời này.

Theo kịp với nhu cầu của khách hàng

Khách hàng rất khó tính khi chọn lựa tiêu dùng, từ chuyện chọn mua xe, chọn siêu thị, chọn thực phẩm.

Rất nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến lựa chọn của khách hàng. Ví dụ, đó có thể là những câu khẩu hiệu đầy cảm xúc, kiểu như: “Ở nhà tôi, ai cũng mua một chiếc Volkswagen!”; hay có thể là một cách tiếp cận đầy ngẫu nhiên: “Tôi luôn mua trứng gà sạch”… Trong khi một số yếu tố trong việc lựa chọn hàng hóa là rất ổn định trong suốt cả cuộc đời của các khách hàng, thì một số yếu tố khác lại thay đổi rất thường xuyên. Vì lẽ đó, trong kinh doanh, việc bắt kịp với sự thay đổi trong nhu cầu khách hàng là vô cùng quan trọng.

HÌNH DUNG BẠN LÀ MỘT KHÁCH HÀNG

Hãy dành thời gian để suy nghĩ về việc lựa chọn hàng hóa của bạn và những ảnh hưởng của nó đến các sự lựa chọn của chính bạn như thế nào. Vẽ một Bản đồ Tư duy về những sản phẩm và dịch vụ bạn thường xuyên sử dụng.

1. Bạn là hình ảnh trung tâm của Bản đồ Tư duy này, nên hãy đặt hình một bức ảnh hay nét vẽ của bạn ở chính giữa.

2. Vẽ những nhánh chính, làm sao để mỗi dòng chỉ một từ, sử dụng những thứ có giá trị bạn đã từng mua, như ô tô, xe máy, dụng cụ làm bếp, đồ điện tử, nội thất gia đình. Sau đó thêm vào những thứ như hội hè, quần áo, thức ăn...

3. Khám phá mỗi nhánh chính một cách chi tiết hơn, sử dụng các nhánh phụ, trong đó bao gồm cả tên thương hiệu của những sản phẩm mà bạn đã mua.

4. Tiếp đến, hãy cân nhắc xem, tại sao bạn viết ra những sản phẩm này. Ví dụ: với ô tô, xe máy, nếu bạn vẽ ra một vài nhánh phụ khác nữa, mỗi nhánh đại diện cho kiểu xe, thì hãy suy nghĩ xem tại sao, bạn chọn mua loại xe đó. Có thể là một người bạn sở hữu một chiếc xe mà bạn đặc biệt ưa thích, hoặc là gần đây bạn đã từng lái thử mẫu xe này.

5. Lặp lại quá trình này với các nhánh chính khác. Trong nhánh "thức ăn", có thể là bạn có chế độ ăn kiêng, hay chống dị ứng, do đó bạn rất thích nhãn hiệu mà bạn chọn lựa. Có thể là bạn có thiện cảm đặc biệt đối với các sản phẩm có nguồn gốc thiên nhiên. Với quần áo, đó có thể là một số những cửa hàng cụ thể mà bạn thích bởi vì bạn thích các kích cỡ đo tại của hàng, hay đơn giản bởi vì người thợ may của cửa hàng rất hay khen ngợi ngoại hình của bạn.

Hãy dành thời gian để nghiên cứu những sự lựa chọn đã được thay đổi trong những năm qua. Tại sao chúng lại bị thay thế và bị thay thế như thế nào? Đó là sự thay đổi đột ngột hay là sự dịch chuyển dần dần lòng trung thành của bạn về các loại sản phẩm trong vòng nhiều năm?

Đây là một bài tập hữu ích trong việc giúp bạn hiểu về bản chất của sự thay đổi, nhìn từ quan điểm của khách hàng. Sự thay đổi có thể rất công khai hoặc rất nhỏ, bị tác động bởi lời khuyên của bạn bè hay từ phía gia đình. Hoặc cũng có thể được thấm nhuần từ sự am hiểu rộng lớn hơn trong một công ty cụ thể.

Học cách sẵn sàng thay đổi

Tất cả các công ty thành công nhất đều luôn cập nhật những tri thức có thể áp dụng vào sản phẩm hay dịch vụ của họ. Bao gồm:

• Sự phát triển sản phẩm

• Các xu hướng của thị trường

• Kiến thức sâu sắc về sự cạnh tranh

• Thông tin sâu rộng về khách hàng

Quá trình tích lũy và quản trị tri thức là nền tảng thành công của mọi công ty. Điều này cho phép các công ty đó phản ứng một cách nhịp nhàng và hiệu quả trước những áp lực cạnh tranh và thay đổi trên thị trường. Do đó, một bản Bản đồ Tư duy phân tích chiến lược về đối tượng khách hàng mục tiêu hiện tại của bạn là vô cùng quan trọng. (Xem “lập Bản đồ Tư duy về khách hàng mục tiêu”). Bởi lẽ khi công ty của bạn hay thị trường thay đổi, bạn sẽ dễ dàng có thể nhận ra những khách hàng tiềm năng khác và có thể cả những lĩnh vực khác trên thị trường.

Thay đổi hoàn cảnh của chính bạn

Nếu bạn muốn thay đổi công việc của mình, đầu tiên bạn cần có một cái nhìn khách quan về bản thân và xác định chính xác bạn muốn thay đổi điều gì. Ví dụ, giả sử bạn “không thể chịu đựng nổi” công việc của bạn, thì trong công việc, cụ thể bạn không thích điều gì? Đó là do bản chất của công việc, do văn hóa của công ty hay là do bạn muốn có được nhiều (hoặc ít) trách nhiệm hơn? Hay là do bạn đang muốn theo một sự nghiệp khác hoàn toàn mới?

Có thể là bạn nghĩ rằng bạn đang bị bỏ qua liên tục trong nhiều lần thăng chức. Bạn nghĩ rằng các thành viên khác trong nhóm của mình đang được bồi dưỡng để thăng tiến, và bạn tự hỏi họ đang làm điều đúng, còn bạn đang làm điều gì sai? Và có lẽ bạn đã bỏ cuộc, và đành tự chấp nhận thực tế rằng bạn sẽ không bao giờ có cơ hội để thăng tiến xa hơn.

Cho dù đó là vấn đề gì, thì bây giờ cũng là lúc giải quyết vấn đề. Bước đầu tiên là làm một Bản đồ Tư duy về công việc và cảm nghĩ của bạn về công việc đó.

KẾ HOẠCH CHO SỰ THĂNG TIẾN CÁ NHÂN: PHẦN 1

1. Dành thời gian quyết định hình ảnh trung tâm của bạn. Hình ảnh đó phản ánh cảm nghĩ của bạn đối với công việc hiện tại.

2. Vẽ các nhánh chính, nghiên cứu kỹ nghề nghiệp, khối lượng công việc, bản chất công việc của bạn, công ty và nhóm làm việc bạn đang tham gia.

3. Trong những nhánh phụ, đi vào chi tiết hơn: Đó có thể là địa điểm làm việc khiến bạn không hài lòng, hay là một vấn đề thậm chí còn nghiêm trọng hơn đang nảy sinh. Ví dụ, bạn đang phân vân về con đường sự nghiệp phía trước của mình và nghi ngờ về khả năng cam kết lâu dài của mình đối với công việc đó.

4. Tự hỏi bản thân về công việc và tìm hiểu chúng sâu hơn thông qua nhiều nhánh phụ khác. Thể hiện các suy nghĩ và ý tưởng của bạn bằng màu sắc, sử dụng thêm hình ảnh. Đây chính là bản kế hoạch chi tiết của bạn về một tương lai hạnh phúc hơn, do đó đáng để các bạn dành thời gian và công sức cho việc làm sao cho thật tốt.

Nếu bạn đã Bản đồ Tư duy xong công việc hiện thời của bạn và quyết định rằng bạn cần hành động, thì bước tiếp theo của bạn sẽ là Bản đồ Tư duy ra những điều bạn thích làm và sử dụng chính Bản đồ Tư duy này để làm động lực đưa bạn đến một tương lai tươi sáng hơn.

Thiết lập một Bản đồ Tư duy về những gì bạn thực sự đam mê sẽ làm cho việc thực hiện chúng dễ dàng hơn. Đột nhiên, thế giới một lần nữa mở ra với rất nhiều cơ hội và bạn không cảm thấy bị tù túng trong vị trí hiện tại nữa. Bằng việc hình dung vị trí mà bạn mơ ước, chính bạn đã thực hiện bước đầu tiên để đạt được những ước mơ này.

KẾ HOẠCH CỦA BẠN CHO SỰ THĂNG TIẾN CÁ NHÂN: PHẦN 2

1. Đối với Bản đồ Tư duy này, hãy sử dụng hình ảnh trung tâm mà đại diện cho những gì bạn mong muốn nhất trong tương lai. Đó có thể được biểu hiện bằng một công việc cụ thể, sự thay đổi địa điểm làm việc, một sở thích riêng bạn muốn phát triển hơn, hay có thể là việc lập gia đình. Trong tình huống trang 104, hình ảnh trong tâm trí đại diện cho một chuyến đi đến nước Pháp.

2. Khám phá xem bằng cách nào có thể đạt được những gì bạn muốn qua những nhánh chính; có thể sẽ có các chủ đề như là "đào tạo", "thời gian", "tương lai", "tiền bạc", "kỳ vọng", "những cơ hội" và "các mục tiêu".

3. Từ những nhánh chính, vẽ những nhánh phụ đề cập đến việc áp dụng cụ thể quá trình của bạn. (Trong ví dụ ở trang 102, có cả một nhánh "hiện tại" đề cập đến lý do của chuyến đi, có một nhánh "thời gian" là kế hoạch vắn tắt cho ba năm tới, nhánh "mục tiêu" trong ví dụ này thể hiện việc mua một nông trang ở miền Nam nước Pháp để kinh doanh rượu cũng như tổ chức chuyến du lịch tham quan làng nghề làm rượu vang, nhánh "như thế nào" gợi ý một vài đường hướng để đạt được các mục tiêu.

4. Nếu bạn tham khảo chéo Bản đồ Tư duy này với các Bản đồ Tư duy khác mà bạn đã vẽ, ví dụ Bản đồ Tư duy về "công việc" hay "kỹ năng", bạn sẽ có thể còn nảy ra nhiều các ý tưởng và giải pháp khác nữa.

Giờ đây bạn đã xác định được bạn đang ở đâu, các bước tiếp theo của bạn là gì. Trong nhiều trường hợp, bước tiếp theo là tìm kiếm việc làm.

Tìm kiếm việc làm

Khi bắt đầu tìm kiếm việc làm, bạn không chỉ cần phải xác định rõ ràng bạn mong muốn gì từ công việc này, mà còn phải xác định rõ bạn có thể chuẩn bị để thu xếp như thế nào để có, duy trì được công việc đó.

Nếu bạn quay trở lại những kế hoạch của bạn cho phần thăng tiến cá nhân bạn sẽ thấy rõ những gì bạn không thích khi tìm một công việc. Những gì bạn mong muốn đạt được nhất, những điều kiện làm việc là vô cùng quan trọng.

Ví dụ, nếu con của bạn đang ở tuổi đi học và bạn muốn đi bộ với chúng tới trường vào các buổi sáng và đón chúng vào buổi chiều, thì làm bán thời gian – hay ít nhất là thời gian linh động – sẽ là một điều kiện quan trọng khi bạn quyết định lựa bất kỳ một công việc nào. Nếu bạn định làm tại nhà với một công việc tự do, có thể bạn cần chuyển một phòng trong nhà bạn thành văn phòng. Bạn sẽ cần phải cân nhắc điều đó sẽ có những ảnh hưởng gì tới ngôi nhà của bạn. Ví dụ, nếu đó là phòng trống thì liệu khi nhà bạn có khách của bạn có thể ngủ qua đêm hay không?

Bằng cách xem tham khảo Bản đồ Tư duy của bạn, bạn sẽ có thể giải quyết những vấn đề này ngay từ giai đoạn lập kế hoạch, do đó bạn có thể tập trung hơn vào việc đạt những mục tiêu của mình như thế nào.

Trong khi bạn không phải thỏa hiệp vói những mục tiêu cuối cùng, thì bạn lại phải thỏa hiệp với những điều kiện và yếu tố trên con đường để đạt tới những mục tiêu đó vì những điều này có thể thay đổi. Do đó, bạn nên giải quyết vấn đề linh hoạt theo tình thế, nhưng hãy giữ vững mục tiêu.

Bản đồ Tư duy và các cuộc phỏng vấn

Các cuộc phỏng vấn cũng giống như những cuộc thi nói vậy, nơi bạn có cơ hội để thể hiện kiến thức và tài năng của mình. Nếu bạn coi phỏng vấn giống như là các kỳ thi, có sử dụng Bản đồ Tư duy để chuẩn bị, thì bạn sẽ thấy tràn đầy tự tin và hăng hái (xem câu chuyện của Amir).

Chuẩn bị cho một cuộc phỏng vấn

Câu chuyện sau đây miêu tả rõ ràng bằng cách nào Bản đồ Tư duy có thể trở thành hình thức chuẩn bị tốt nhất cho một cuộc phỏng vấn xin việc.

Bản đồ Tư duy của John – Con đường dẫn đến thành công

John nộp đơn dự tuyển vào vị trí phó chủ tịch, chuyên trách về vấn đề nhân sự và truyền thông trong một công ty đa quốc gia; một vị trí mà John vô cùng mong muốn. John là một người rất thích sử dụng Bản đồ Tư duy và do đó, khi chuẩn bị cho cuộc phỏng vấn, anh đã vẽ một vài Bản đồ Tư duy. Bản đồ Tư duy đầu tiên là về công ty, Bản đồ Tư duy thứ hai là về bản thân công việc, và Bản đồ Tư duy thứ ba là các câu hỏi trong cuộc phỏng vấn. Sau đó, anh chuẩn bị hai Bản đồ Tư duy nữa cho mình, một làm sáng tỏ việc John có thể đóng góp gì cho công ty, Bản đồ Tư duy còn lại tập trung vào việc công ty có thể làm gì cho anh.

Câu hỏi đầu tiên mà Hội đồng phỏng vấn hỏi anh là: "Anh có thể cho chúng tôi biết về bản thân anh và tại sao anh lại mong muốn có được công việc này?"

Không cần thuyết phục nhiều, John đã chuẩn bị một số Bản đồ Tư duy trong 1 tập tài liệu và thể hiện anh ta có thể đóng góp gì cho công ty. Khi giới thiệu về Bản đồ Tư duy của mình, anh nói: "Tôi vừa làm xong một Bản đồ Tư duy để mang đến cho quý vị một bức tranh rõ ràng hơn về bản thân tôi. Tôi cũng đã làm một Bản đồ Tư duy về công ty và công việc theo ý hiểu của mình”.

Hội đồng phỏng vấn rất phấn khích và họ đã xem xét những Bản đồ Tư duy của John. Tiếp theo, John sử dụng những Bản đồ Tư duy của mình khi trả lời những câu hỏi tiếp theo của hội đồng phỏng vấn. Vào lúc John trình bày với hội đồng phỏng vấn về Bản đồ Tư duy cuối cùng của mình, cuộc phỏng vấn đã chuyển sang thành một cuộc trò chuyện trao đổi về Bản đồ Tư duy. Hội đồng phỏng vấn rất muốn biết thêm về Bản đồ Tư duy và có thể thấy tiềm năng của việc sử dụng Bản đồ Tư duy trong công ty. John được tuyển dụng ngay vào vị trí mà anh đã nộp đơn.

Tìm kiếm thông tin chuẩn bị cho một cuộc phỏng vấn

Hãy tưởng tượng bạn được mời tới phỏng vấn cho vị trí quản lý khách sạn tại Khách sạn Chiltern. Bạn đã vào xem Website của khách sạn và biết vị trí của khách sạn, có bao nhiêu phòng, bao nhiêu sao, và liệu khách sạn có đủ tiện nghi dành cho những chức năng bổ trợ như Hội nghị hay đám cưới hay không. Hãy nhìn vào bảng giá của khách sạn, một phòng giá bao nhiêu? Hãy ghi lại những giá cao nhất và thấp nhất cho một đêm. Liệu những điều kiện có cạnh tranh hay không khi đem ra so sánh với những đối thủ cạnh tranh của Khách sạn Chiltern? Tổng hợp tất cả những thông tin này vào một Bản đồ Tư duy.

Tiếp đến, bạn cần bổ sung vào Bản đồ Tư duy của mình một vài nghiên cứu trước khi đến cuộc phỏng vấn. Hãy thử nói chuyện với ai đó đã từng làm việc trong khách sạn – một người hiện đang làm tại khách sạn có thể cảm thấy không thoải mái lắm, và có thể không hoàn toàn trung thực với bạn. Tốt nhất là tìm được một người trước kia đã từng làm tại khách sạn và vẫn biết rõ hiện tại khách sạn đang được quản lý như thế nào. Lắng nghe, đặc biệt chú ý tới những lời phê bình hay khen ngợi; đó có thể là những thông tin hữu ích cho các câu hỏi trong cuộc phỏng vấn của bạn.

Bước tiếp theo là đi đến khách sạn. Như là một phần chuẩn bị thực tế cho cuộc phỏng vấn, bấm thời gian cho chuyến đi từ nhà bạn đến khách sạn. Gọi một tách cà phê ở tiền sảnh. Chú ý tới những người đi ra vào. Khách hàng chủ yếu là ai? Khách du lịch hay là doanh nhân?

Nghiên cứu đội ngũ nhân viên. Họ có chuyên nghiệp, thân thiện, tỏ ra sẵn sàng giúp đỡ người khác không? Bạn được phục vụ như thế nào? Bạn phải đợi bao lâu cho một tách cà phê? Cà phê bạn uống có ngon không? Bạn có phải yêu cầu thêm gì không? Kem hay đường chẳng hạn? Hãy để ý đến những chi tiết đó, luôn lưu tâm đến chuyện có thể cải tiến tốt hơn lĩnh vực nào không? Dịch vụ, thái độ, cách cư xử?

Khi bạn về nhà, hãy bổ sung tất cả thông tin vào Bản đồ Tư duy của bạn. Quá trình này sẽ giúp cho bạn tập trung hoàn toàn vào khách sạn trên góc độ điểm mạnh, điểm yếu, cũng như giúp bạn hiểu khách sạn đang ở đâu trên thị trường và ai những là đối thủ cạnh tranh trong kinh doanh.

Từ Bản đồ Tư duy đó sẽ nảy ra những điều mà bạn muốn hỏi trong cuộc phỏng vấn. Nó cũng sẽ giúp bạn chuẩn bị một số câu trả lời cho những câu hỏi mà bạn nhiều khả năng gặp trong cuộc phỏng vấn. Thêm nữa, một Bản đồ Tư duy như thế sẽ giúp bạn trong phần chuẩn bị thực tế – ví dụ như mặc đồ gì sẽ phù hợp nhất trong ngày phỏng vấn.

Chuẩn bị cho cuộc phỏng vấn

Phỏng vấn là một quy trình và, cũng giống như một bài thi, một khi bạn đã làm một vài lần, bạn sẽ quen với chuyện hội đồng phỏng vấn mong đợi những gì từ bạn, và thành thạo hơn trong việc thể hiện điều đó. Và bạn cũng sẽ nhận ra rằng bất luận một cuộc phỏng vấn theo hình thức nào, luôn có một số câu hỏi lặp lại trong mọi cuộc phỏng vấn, năm câu cơ bản nhất thường là:

• Tại sao bạn đến với cuộc phỏng vấn này?

• Bạn có thể đóng góp gì cho công ty?

• Bạn là người như thế nào?

• Có điều gì đặc biệt khiến cho bạn phù hợp cho vị trí này?

• Bạn muốn mức lương bao nhiêu?

Năm câu hỏi sau đây cũng có thể có trong một cuộc phỏng vấn:

• Bạn muốn mình sẽ như thế nào trong vòng 5 năm tới?

• Điểm yếu, điểm mạnh của bạn là gì?

• Bạn hãy mô tả về bản thân?

• Tại sao bạn rời bỏ công việc cũ?

• Bạn biết gì về công ty?

Câu hỏi cuối cùng chính là nơi mà việc chuẩn bị Bản đồ Tư duy của bạn thực sự thể hiện vai trò bởi nó đã cung cấp cho bạn kiến thức về bản thân bạn trong một bức tranh tổng thể hơn. Những thông tin bạn vừa thu thập được có thể giúp bạn sáng tạo ra hai Bản đồ Tư duy sau:

BẢN ĐỒ TƯ DUY 1 – BẠN CÓ THỂ ĐÓNG GÓP GÌ CHO CÔNG TY

1. Lấy hình ảnh của bạn làm trung tâm.

2. Sử dụng những nhánh, có một từ, miêu tả những năng lực chủ yếu mà bạn có thể đóng góp cho công việc.

3. Khám phá sâu hơn những phẩm chất này, sử dụng những nhánh phụ, nói về việc những phẩm chất này có thể được phát huy như thế nào trong công ty.

4. Dùng màu sắc và hình ảnh để làm sáng tỏ hơn những ý cụ thể.

BẢN ĐỒ TƯ DUY 2 – CÔNG TY CÓ THỂ LÀM GÌ CHO BẠN

6.1. Vẽ một hình ảnh trung tâm đại diện cho công ty. Làm sao để nó có liên quan tới công việc mà bạn đang theo đuổi. Ví dụ, nếu công việc là giáo viên trong một trường học, bạn có thể vẽ một chiếc bảng đen.

2. Vẽ những nhánh phụ, tỏa ra từ hình ảnh trung tâm, hình dung công việc sắp tới sẽ đóng góp những lợi ích gì cho cuộc sống của bạn. Đầu tiên hãy tập trung vào nội dung của công việc, sau đó vào môi trường làm việc. Tiếp đến, hình dung về một bức tranh tổng thể hơn, xem xét bất cứ một lợi ích hay điều kiện làm việc linh hoạt nào đang đặc biệt hấp dẫn bạn.

7.3. Sử dụng những nhánh phụ, tìm hiểu cảm xúc của bạn về mọi khía cạnh của công việc bằng những câu hỏi. Nếu bạn có bất kỳ nghi ngờ hay thắc mắc gì về công việc, hãy xem xét chúng.

8.4. Dùng màu sắc và hình ảnh để giúp bạn tập trung hơn vào những vấn đề cụ thể.

Hãy xem lại những Bản đồ Tư duy đó một cách thường xuyên trước cuộc phỏng vấn. Bạn sẽ nhận ra bạn cần bổ sung thêm cho một vài nhánh. Với những Bản đồ Tư duy này, bạn sẽ tránh được trạng thái mất bình tĩnh trong cuộc phỏng vấn một cách rất hiệu quả. Nỗi sợ hãi lớn nhất trong những cuộc phỏng vấn xin việc là bạn sẽ bị mất bình bĩnh, khi bị hỏi một câu hỏi mà bạn chưa hiểu ngay lập tức được. Cảm giác thiếu hụt khiến bạn lo lắng, bạn sẽ cảm thấy không thể đưa ra được một câu trả lời phù hợp.

Nếu bạn đã chuẩn bị các Bản đồ Tư duy để lường trước tất cả các nhánh câu hỏi có thể gặp trong cuộc phỏng vấn, thì lúc ấy bạn sẽ có một công cụ vô giá để giúp bạn hình dung ra bản thân mình trong từng tình huống của cuộc phỏng vấn. Và bạn cũng sẽ có được bức tranh tổng thể trong lòng bàn tay, thể hiện trong Bản đồ Tư duy. Nếu bạn đã có sự chuẩn bị này không lâu trước cuộc phỏng vấn, bạn sẽ cảm thấy rất tự tin rằng bạn đã chuẩn bị cho bất kỳ một câu hỏi nào. Bạn sẽ được tiếp thêm sức mạnh và có thể dễ dàng vượt qua mọi trở ngại, khi bạn hồi tưởng lại Bản đồ Tư duy đã chuẩn bị của mình trong suốt thời gian phỏng vấn.

Phỏng vấn người phỏng vấn bạn

Hãy nhớ phỏng vấn người đang phỏng vấn bạn cũng nhiều như khi bạn đang bị phỏng vấn vậy. Bạn cần biết chắc rằng công việc này có phù hợp với bạn hay không, cũng như là công ty cũng cần nhận ra liệu bạn có phải là người phù hợp cho nhóm làm việc này hay không. Khi bạn lập Bản đồ Tư duy các câu hỏi của mình, hãy chú ý hỏi những câu hỏi cụ thể, ví dụ về những khóa đào tạo bạn hi vọng được tham gia, về cơ hội thăng tiến, về chế độ nghỉ ngơi, về quyền lợi bạn sẽ được hưởng. Bạn cần lấy được càng nhiều thông tin càng tốt trong một cuộc phỏng vấn, để từ đó quyết định xem liệu công việc này có phù hợp với mình hay không.

Cũng giống như vậy, thật sai lầm khi trong cuộc sống riêng tư, bạn cam kết một điều gì đó quan trọng với một người mà bạn cảm thấy không phù hợp với mình, người mà tầm nhìn và những ưu tiên trong cuộc sống khác quá xa so với bạn, hãy áp dụng cách nhìn tương tự như vậy đối với công ty nơi mà bạn định xin làm.

Khi bạn đến phỏng vấn hãy chú ý tới tất cả những gì thể hiện văn hóa và giá trị của công ty. Hãy quan sát cách các thành viên trong công ty cư xử, giao tiếp với nhau như thế nào. Bầu không khí làm việc vui vẻ và phấn khởi hay là nghiêm túc và đứng đắn? Xem cách họ ăn mặc và liệu có một quy định rõ ràng nào về trang phục hay không? Nói chung, từ những chi tiết mà bạn đã có hãy quyết định bản thân bạn có phù hợp với nơi này hay không.

Thể hiện bản thân

Nếu bạn đã chuẩn bị rất kỹ càng khi đến với cuộc phỏng vấn, mà lại không thể hiện được bản thân một cách phù hợp thì dĩ nhiên việc chuẩn bị kỹ càng, công phu của bạn sẽ trở nên vô ích. Chính những Bản đồ Tư duy sẽ cho bạn những điều cần thiết để có một cách tiếp cận phù hợp.

Ngoại hình

Việc bạn trông như thế nào trong một cuộc phỏng vấn là vô cùng quan trọng. Cho dù bạn đã dành mất cả một tuần để tập dượt những câu trả lời trong cuộc phỏng vấn, mà bạn vẫn đến với một bộ đồ trông quá tệ thì ấn tượng của người phỏng vấn về bạn sau này sẽ mãi mãi chỉ là bạn không hề nỗ lực gì cho một công việc mà bạn cũng sẽ chẳng mấy quan tâm. Hãy nhớ thêm phần “Ngoại hình" vào trong Bản đồ Tư duy của bạn.

Ngôn ngữ cử chỉ

Ngôn ngữ cử chỉ của bạn cũng nói lên rất nhiều điều về bạn. Cách bạn bước vào phòng như thế nào, cách bạn bắt tay, cách bạn vắt chéo chân, ngồi. Hãy kiểm tra ngôn ngữ cử chỉ của bạn trước khi đến với cuộc phỏng vấn. Hãy nhớ hỏi thử gia đình của bạn xem là bạn có một thói quen nào rất dễ nhận ra mà bạn lại có thể không biết hay không, ví dụ như là nghiêng nghiêng đầu hay là nghịch chiếc nhẫn trên ngón tay. Nếu có bất kì loại thói quen nào kiểu như thế mà bạn cần nhớ, hãy bổ sung nó vào Bản đồ Tư duy của bạn, bao gồm cả hình ảnh để làm mạnh mẽ hơn thông điệp của bạn về thói quen đó.

Lời nói

Hãy nghĩ về cách sử dụng ngôn từ của bạn và chúng sẽ nói gì về bạn. Bạn sẽ không tạo ra được ấn tượng tốt nếu bạn liên tục bào chữa về bản thân mình (Tôi không thể làm được bởi vì tôi không có thời gian) hay là luôn sử dụng ngôn từ của bạn theo kiểu tự vệ (đó không phải lỗi của tôi, đó không phải là trách nhiệm của tôi). Nhận thức được điều đó sẽ giúp thể hiện bạn là người luôn tích cực chứ không phải tiêu cực, ngay cả trước những hoàn cảnh khó khăn.

Các nhà tuyển dụng luôn muốn tìm một cách thức tiếp cận tích cực và chủ động. Họ muốn các thành viên trong nhóm làm việc có thể tự tìm giải pháp cho mình, thay vì lúc nào cũng phải đi hỏi nhờ người khác làm hộ mình. Bạn cần phải truyền đạt thông qua ngôn ngữ của mình rằng bạn là một người làm việc rất có động lực, định hướng giải pháp, và rất thú vị khi làm việc cùng. Bạn xác định rõ ràng ngôn ngữ bạn định sử dụng – và nói những gì bạn muốn nói.

Các nhà tuyển dụng cũng trông đợi vào lòng trung thành. Cho dù cái khái niệm về một công việc suốt đời đang ngày càng trở nên lỗi thời, tuy nhiên vẫn rất có giá trị khi thể hiện lòng trung thành. Nếu bạn từ bỏ công việc trước kia của bạn bởi vì bạn nghĩ sếp cũ là một tên quái quỷ và bạn đã chịu hết nổi việc phải phục tùng ông ta, thì cũng không nên tập trung quá vào việc đó. Nếu bạn bộc lộ sự không trung thành với thủ trưởng cũ của mình, thì người thủ trưởng trong tương lai sẽ nhận ra là không có gì bảo đảm rằng bạn sẽ trung thành với công ty mới. Tốt hơn hết nên nói là bạn cần những thử thách mới.

Trong bất cứ trường hợp nào thì cũng nên quên đi những cảm xúc tiêu cực và thể hiện bạn chuyên nghiệp như thế nào trong một cuộc phỏng vấn.

Nếu bạn đã chuẩn bị đầy đủ bằng cách sử dụng Bản đồ Tư duy, bạn sẽ sở hữu một công cụ rất hữu ích để giúp bạn giải quyết được với bất kỳ một cuộc phỏng vấn nào một cách rất tự tin.

BẢN ĐỒ TƯ DUY CHO MỨC LƯƠNG

Nhiều người rất ngại hỏi về vấn đề tăng lương, thậm chí ngay cả khi họ thực sự xứng đáng. Tiền lương là một phần không thể thiếu trong quá trình thăng tiến trong công việc, do đó nếu bạn nghĩ rằng thành tích của bạn xứng đáng được tăng lương, thì bạn nên tự tin đề cập vấn đề đó với người quản lý của bạn. Bản đồ Tư duy có thể giúp bạn lập ra chiến lược khi bạn tiếp cận với người quản lý của mình.

1. Vẽ bạn là hình ảnh trung tâm, vẽ thêm một đống tiền hoặc sống động hơn một hũ vàng ở cuối cầu vồng. Nên sử dụng một hình ảnh có thể động viên, kích thích bạn và khiến bạn tự tin khi bạn muốn gây ấn tượng về giá trị của mình với nhóm. Hình ảnh này sẽ luôn hiện lên đầu tiên trong tâm trí bạn trong quá trình thương lượng giữa bạn và người lãnh đạo nhóm của bạn.

2. Những nhánh chính có thể bắt đầu với "Những chức năng", sơ lược về mô tả công việc của bạn, cộng thêm những trách nhiệm khác mà bạn đang đảm trách kể từ khi bạn bắt đầu công việc. Khám phá thêm về những trách nhiệm này, làm rõ về khối lượng công việc của bạn đã tăng lên và tiến triển lên như thế nào.

3. Một nhánh khác có thể là những "thành tựu, thành công" mà bạn đã gặt hái được trong công việc. Ở đây bạn có thể ghi chi tiết những tình huống nào mà bạn phải đối mặt với những thách thức, hoàn thành những dự án cụ thể hay có những đóng góp tích cực cho công ty.

4. Kế đến, bạn cần nhìn tới "tương lai" của bạn với công ty. Những thành tựu của bạn đã thể hiện rất rõ những điểm mạnh và kỹ năng của bạn, và ở đây bạn khám phá xem bạn muốn chúng phát triển xa hơn nữa như thế nào, trong khi đó đề cập đến việc phát triển vai trò của bạn theo cách này sẽ có lợi cho công ty như thế nào.

5. Cuối cùng nhìn nhận về "giá trị" của bạn trong công ty. Giá trị này không chỉ là những thành tích trong quá khứ của bạn mà còn bao gồm cả những giá trị tiềm tàng của bạn trong tương lai, bao gồm cả thành tích thời gian gắn bó, các kỹ năng, kiến thức và kinh nghiệm tích lũy được của bạn. Bạn có thể muốn đưa ra một vài con số để xem bạn "đáng giá" bao nhiêu, hoặc một cách khác, bạn có thể xem xét một ai đó có vai trò và kinh nghiệm tương đương trong công ty. Nếu bạn nêu bật được tất cả các lý do vì sao bạn nghĩ rằng bạn xứng đáng được tăng lương bằng công cụ Bản đồ Tư duy, ít nhất nhà quản lý của bạn sẽ phải cân nhắc để thưởng cho bạn.

Kháng cự chỉ là vô ích

Cứng nhắc và cố gắng chịu đựng thay vì thay đổi sẽ đồng nghĩa với việc cuộc sống của bạn tẻ nhạt, chán ngắt, và rốt cuộc là sẽ không được như ý.

Trái lại, quyết tâm thực hiện một quá trình thay đổi, có thể hơi đau đớn hoặc mệt mỏi một chút, tuy nhiên sẽ khiến bạn cảm thấy rằng bạn đang lớn lên, đang hấp thụ thêm nhiều kinh nghiệm sống và học hỏi được nhiều hơn về bản thân.

Cho dù đó có là sự thay đổi về nhân sự hay là một sự thay đổi về cơ bản bên trong cấu trúc của tổ chức, thì quá trình thay đổi mang ý nghĩa rất tích cực bởi những gì nó mang lại cho con người bên trong tổ chức đó. Những thành viên trong nhóm học hỏi được thái độ mềm dẻo hơn, công ty học được cách lắng nghe khách hàng và bầu không khí làm việc được đổi mới.

Sự phát triển của tổ chức

Các công ty thay đổi rất nhanh. Các quyết định kinh doanh được đề ra rất nhanh và mọi nhân viên điều được kỳ vọng để theo kịp với sự thay đổi nhanh chóng đó.

Các Bản đồ Tư duy là cách tốt nhất mà các công ty dùng để truyền tải tới các nhân viên của mình những thay đổi nào đang diễn ra và nguyên nhân vì sao cần có những thay đổi đó.

Định hướng tương lai qua sự thay đổi

1. Đầu tiên, bạn cần xác định chính xác công ty cần thay đổi ở đâu và thay đổi như thế nào. Xác định mục tiêu của bạn bằng Bản đồ Tư duy. Điều này sẽ cho phép bạn nhìn nhận bức tranh tổng thể hơn và định rõ sự thay đổi thực sự cần thiết ở bộ phận nào trong công ty và những gì cần phải thay đổi.

2. Sử dụng Bản đồ Tư duy để truyền tải sự thay đổi trong toàn bộ công ty. Điều này sẽ giúp các thành viên trong nhóm hiểu rõ hơn sự thay đổi sẽ có thể tác động đến vai trò của mỗi cá nhân như thế nào và mối quan hệ của họ với các thành viên còn lại của nhóm ra sao.

Sử dụng Bản đồ Tư duy như là một điểm trọng tâm cho sự sáng tạo, khuyến khích nhân viên đưa ra các đề xuất khiến thay đổi có thể diễn ra dễ dàng và hiệu quả hơn.