Như vậy, nếu chỉ dựa vào tiến công đường không thì không thể cắt đứt sự “thẩm thấu” của bọn phản loạn vũ trang, đội biên phòng liên bang phải tiến hành cùng Bộ Quốc phòng và Bộ Nội vụ tranh thủ lập một vành đai “phòng dịch” xung quanh Chechnya, điều đó có nghĩa là quyết định phải xuất quân trên mặt đất.

Ngày 2/10, cuộc tiến công trên mặt đất mà hai bên đã “chờ đợi” lần cuối cùng đã đến. Mấy nghìn quân Nga và hơn 1.000 xe bọc thép ồ ạt tiến vào Chechnya. Quan chức hành chính địa phương Nonski là Nicolaev nói: “Quân đội Nga hình thành đội ngũ dài 80 km tối thứ năm tiến vào Nonski và Senskopski ở miền Bắc Chechnya”. Cùng lúc đó, quân Chechnya tiến hành đào chiến hào để ngăn cản bước tiến của Nga.

Tiếp sau đó, đội quân của Nga tiến sâu vào Chechnya 5 km và chiếm cứ một vùng phía bắc sông Chiolek.

Cùng ngày, một mũi quân khác theo hướng Ingitsechia tiến vào miền Tây Chechnya, còn hướng chính tiến vào Bamut cách thủ phủ Groznui 30 km về phía tây nam.

Bộ Quốc phòng Nga ở Matxcơva cự tuyệt thừa nhận hoặc phủ nhận việc điều binh có liên quan. Nhưng Putin nói, Nga cự tuyệt thừa nhận độc lập của Chechnya, bởi vậy có quyền đóng quân ở bất cứ nơi nào ở Chechnya để lùng bắt quân phản loạn ly khai Chechnya.

Đây là lần đầu tiên Nga tiến quân vào Chechnya kể từ khi chiến tranh Chechnya của Nga 1994 đến 1996 đến nay. Tổng thống Chechnya Matxkhadov tuy phủ nhận có liên hệ với hoạt động của bọn khủng bố, song từ lâu ông đã chiêu nạp tên quân phiệt nổi tiếng Basaev vào lực lượng vũ trang của mình, đồng thời ủy nhiệm Basaev phụ trách tuyến phía đông giáp với Dagetxtan. Sami Basaev nguyên là thủ tướng Chechnya, chính lực lượng vũ trang phản loạn của ông ta hồi tháng 8 và tháng 9 đã chiếm mấy làng của Dagetxtan, mục đích là xây dựng một quốc gia độc lập trong một nước cộng hòa vùng Kapkaz. Ba mươi tư tuổi, Basaev dũng mãnh thiện chiến, ông ta nổi danh trong thời kỳ chiến tranh Chechnya ở Bukinôpxkơ năm 1995.

Trong cuộc bầu cử tổng thống, Basaev đã đành chịu thua Matxkhadov. Sau mấy tháng làm thủ tướng, ông ta gia nhập hàng ngũ phái chống đối của tổng thống. Nga vốn luôn quy các sự kiện bạo lực về cho Basaev và cho rằng ông ta được Matxkhadov ủng hộ, giờ đây càng có lý do cho rằng cử chỉ này của Matxkhadov là công nhiên khẳng định chủ nghĩa khủng bố.

Chiến tuyến của quân Nga không ngừng mở rộng, ngày 4/10 quân Nga đã vào Chechnya 10 km, thiết lập ba lớp “An toàn khu”, cắt đứt mối liên hệ của quân phản loạn với bên ngoài.

Nhưng đến giờ này, quân Nga vẫn không thừa nhận kế hoạch của họ triển khai tiến công toàn diện. Người phát ngôn quân đội Nga nói, quân đội Nga tiến công không ngừng vào làng mạc Chechnya, có điều là căn cứ mà họ chiếm lĩnh thì ở gần làng mạc, họ cũng đã chiến đấu với quân phản loạn ở quy mô nhỏ. “Ngôn ngữ đối thoại với thổ phỉ rất đơn giản, chúng bắn hoặc khiêu khích chúng tôi, chúng tôi liền tiêu diệt chúng”. Ông ta nói: Nga đang tiếp tục tập kích đường không “chuẩn xác và chính xác” vào các mục tiêu của Chechnya.

Thông tấn xã Nga đưa tin, pháo binh Nga bắn phá vào miền Đông và miền Nam của Chechnya.

Tổng Tham mưu phó thứ nhất của lực lượng vũ trang Nga, Thượng tướng Manilov nhấn mạnh với giới báo chí: Quân đội Nga đang bố trí trong biên giới Chechnya, để đảm bảo cho việc xây dựng “An toàn khu” giữa các vùng của Chechnya với Nga. Vì vậy quân Nga đang chiếm lĩnh các cao điểm có ý nghĩa chiến lược và chiến thuật và xây dựng phòng tuyến, pháo binh và không quân cũng tiến hành pháo kích và không kích và các khu hầm luỹ của bọn vũ trang ly khai Chechnya.

Ông nói: “Một số nơi biên giới Chechnya đang diễn ra xung đột nhỏ, song chúng tôi chưa hành động với quy mô lớn và cũng không có kế hoạch làm như vậy”.

Manilov tiết lộ, “An toàn khu” xây dựng tại các vùng của Chechnya do 3 phòng tuyến hợp thành: phòng tuyến thứ nhất do bộ đội bảo vệ Bộ Nội vụ và cảnh sát bảo vệ, phòng tuyến thứ hai và ba do bộ đội vũ trang Nga bảo vệ. Nhiệm vụ của quân đội là đối phó với quân phản loạn Chechnya đốt phá phòng tuyến thứ nhất. Lãnh tụ Chechnya nói, gần các làng mạc ở biên giới phía đông Chechnya đã từng xảy ra xung đột. Quân đội Nga vượt qua vùng đồng bằng rộng lớn miền Bắc Chechnya, xâm nhập sâu vào lãnh thổChechnya chừng 10 km.

Máy bay chiến đấu của Nga oanh tạc Chechnya gần hai tuần lễ, khiến cho hàng vạn dân tị nạn chạy vào vùng lân cận miền Tây.

Đồng thời, bộ đội bảo vệ Nga đã chiếm lĩnh làng đầu tiên của Chechnya là làng Borodinovxka. Làng này ở vào cách biên giới Chechnya 3 km.

Ngày 6/10, bộ đội cơ động của Bộ Nội vụ và Bộ Quốc phòng Nga đã hoàn thành nhiệm vụ xây dựng an toàn khu với biên giới của Chechnya, an toàn khu đã cách ly khu bọn phỉ vũ trang chiếm cứ với khu vực sát nách Bắc Kapkaz, tin này do Xielov Phó Tư lệnh quân khu Bắc Kapkaz nói với phóng viên ở Vladi-Kapkaz. Ông còn nhấn mạnh rằng ở Chechnya sẽ không diễn ra hành động quy mô lớn trên mặt đất. Một số nhà phân tích quân sự cho rằng không quân dường như chuẩn bị căn cứ cho quân đội trên mặt đất, quan điểm đó là sai lầm. Máy bay oanh tạc tiến hành bắn phá có định điểm: vũ khí và kho đạn dược, nhà máy ngầm chế tạo chất độc và căn cứ quân sự của bọn khủng bố.

Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergeiev khi trả lời phóng viên cũng đã giải thích, quân đội liên bang chấp hành xây dựng an toàn khu ở Chechnya. “Kế hoạch này được xác nhận, quân đội liên bang có vượt qua sông Chiolek hay không được quyết định bởi cục diện cụ thể hình thành.”

Bộ trưởng Quốc phòng vạch rõ, phần tử vũ trang đang ngoan cố chống lại quân đội liên bang về mọi mặt đã thâm nhập sâu trong biên giới Chechnya. “Ở một số nơi đã vượt qua sông Chiolek, một số nơi chưa vượt qua.”

Đã từ lâu, Phó Tổng tham mưu thứ nhất Bộ Quốc phòng Nga Manilov khi nói đến vấn đề xây dựng an toàn khu với vùng tiếp giáp Chechnya đã chỉ ra rằng thủ lĩnh của bọn phỉ vũ trang bất hợp pháp Chechnya có “ý đồ hòng thay đổi cục diện cực kỳ bất lợi đối với chúng”. “Đến nay, cục diện ở Kapkaz, Chechnya, cả nước Nga và toàn thế giới đều bất lợi đối với bọn khủng bố”.

Ông nói, dân thường Chechnya chạy ra ngoài với quy mô lớn tạo áp lực tâm lý đối với bọn đầu sỏ vũ trang Chechnya. Tất cả mọi người đều biết, dân thường rời khỏi Chechnya không phải là đối tượng dẫn đến sự oanh kích của không quân Nga. “Tất cả các cuộc tập kích đường không đều chuẩn xác bắn trúng vào trang thiết bị của bọn khủng bố.”

“Chúng tôi từ trước tới nay chưa bao giờ nói gộp lẫn dân Chechnya với bọn thổ phỉ.” Trên 80% người Chechnya“không muốn đồng lõa với bọn thổ phỉ và bọn khủng bố, không cho chúng vào khu dân cư của mình”.

Ngày 5/10, Tổng thống Chechnya Matxkhadov ký sắc lệnh ban bố tình trạng chiến tranh ở nước cộng hòa. Đối với Chechnya mà nói, người ta chỉ cảm thấy một điều: chiến tranh bắt đầu. Rõ ràng, đây là sự trả lời đối với Liên bang Nga, quân Nga đã khống chế hai vùng đồng bằng của Chechnya là Noxkha và Senkovxkha, chiếm lĩnh trận địa xung quanh làng Kangalinxkha.

Đại đa số những phần tử vũ trang và đại đa số cư dân nam giới ở vùng này đều đã rời các điểm dân cư, rút vào nội địa Chechnya, những phần tử vũ trang mỗi tổ năm đến mười người gặp trên đường tiến công, chỉ là để bảo vệ cho lực lượng chủ yếu của Chechnya rút lui. Theo trinh sát cho biết ở cử vào các thôn trấn đã cấu trúc chiến hào, ở những nơi quân đội Liên bang Nga có thể đi qua đều đã chôn mìn.

Cùng lúc đó, quân đội không tiến vào làng, bộ chỉ huy đàm phán với thủ lĩnh và ngành hành chính. Theo lời của Sergei Pleganov người phụ trách trung tâm tin tức của quân đội liên bang đóng tại Dagetxtan, những cuộc đàm phán đó nhằm hai mục đích: buộc các phần tử vũ trang phải rời khỏi thôn làng, phải tiếp xúc với đại biểu chính quyền địa phương. Như vậy nó sẽ giúp cho quân đội Liên bang Nga tiến vào trung tâm Chechnya mà không bị tổn thất và đồng thời tìm hiểu số phận của ba phi công Nga bị mất tích gần bốn ngày qua. Có tin, các phần tử vũ trang ở gần Urtx- Mantan đã tìm thấy xác chiếc máy bay SU 25 bị mất tích khi đang trinh sát trên không ngày 3 tháng 10, nhưng họ nói phi công đã được quân đội liên bang cứu thoát, không quân Nga đã phủ nhận tin này. Hai phi công của máy bay cường kích oanh tạc SU 24 bị mất tích, họ đã tham gia vào cuộc tìm kiếm chiếc máy bay bị mất tích ở Nam Groznui 20 km và đến 18 giờ ngày 4 tháng 10 đã bị mất liên lạc với người chỉ huy. Viên sĩ quan trung tâm tin tức không quân là Balakhov nói, đã tiến hành công tác cứu viện hơn hai ngày tại nơi có thể máy bay rơi, nhưng đến nay vẫn không có kết quả.

Chechnya cầu hòa, Putin đáp lại bằng pháo

Ngày 6/10, Mikhain Michikov, đại diện toàn quyền Tổng thống Nga tại Tòa án Hiến pháp nói với phóng viên, căn cứ vào mệnh lệnh của Tổng thống Chechnya, Matxkhadov, thực hiện tình trạng chiến tranh tại nước Cộng hòa Chechnya là việc làm phi pháp. Ông nói, nước Cộng hòa Chechnya là chủ thể của Liên bang Nga, căn cứ vào Hiến pháp Liên bang Nga, chỉ có Tổng thống Liên bang Nga mới có quyền tuyên bố tình trạng chiến tranh. Ông cho rằng Matxkhadov dự định kêu gọi lực lượng quốc tế tiến đóng Chechnya cũng là phi pháp, chủ thể Liên bang không có quyền lực này, vấn đề này cũng do Hội đồng Liên bang và Tổng thống Liên bang giải quyết.

Putin nói, xây dựng một khu vực bảo hộ là nhiệm vụ đầu tiên của quân Nga tiến vào Chechnya, nhưng mục tiêu cuối cùng là diệt tận gốc hoạt động khủng bố. Ông còn nói quân Nga còn cách sông Chiolek Bắc Groznui thủ phủ của Chechnya không xa. Các phương tiện thông tin mấy ngày nay dự đoán, quân Nga không chỉ phòng vệ ở biên giới Nga và Chechnya, mà còn tiến chiếm vùng đông bắc Chechnya, vươn tới tận sông Chiolek. Có tin quân Nga không tiến tới vùng núi phía nam Chechnya nơi có những phần tử vũ trang Chechnya đang ẩn nấp, để tránh giẫm vào “vết xe đổ” cuộc chiến tranh Chechnya năm 1994-1996.

Ngày 9/10 quân Nga đã chiếm được một phần ba lãnh thổ Chechnya, khi mặt trận đẩy tới bờ sông Chiolek xuyên qua khu vực phía bắc Chechnya, đã nổ ra một trận đánh quy mô lớn. Quan chức Chechnya nói, mờ sáng quân Chechnya đã vượt sông Chiolek kịch chiến với quân Nga bốn giờ, gây thương vong lớn cho quân Nga.

Phủ Tổng thống Chechnya thông báo với phóng viên Thông tấn xã Pháp, binh lính Chechnya xông vào làng Itseskhaia ở bắc sông Chiolek - giết chết 200 lính Liên bang - do quân Nga kiểm soát. Binh lính Chechnya còn bắt được bốn mươi lính Nga và phá ba mươi xe bọc thép.

Tư lệnh quân Nga tại căn cứ quân sự Mozdok miền Nam nước Nga xác nhận với Thông tấn xã Pháp, đã xảy ra kịch chiến ở Itseskhaia và có thương vong lớn.

Phủ Tổng thống Chechnya nói, sau cuộc công kích, binh lính Chechnya đã rút về bờ nam sông Chiolek. Groznui đưa tin bộ đội Chechnya không bị thương vong nặng.

Trước đó, quan chức của Chechnya tuyên bố, quân đội Liên bang trong cuộc tấn công trên bộ một tuần liền vào Chechnya đã có khoảng 250 binh sĩ Nga tử vong, nhưng Matxcơva nói chỉ 4 người chết, 22 người bị thương.

Cuộc chiến ngày hôm đó là cuộc xung đột nghiêm trọng nhất từ khi xảy ra chiến tranh giữa Chechnya và Nga năm 1994-1996. Tin tức về cuộc công kích của Chechnya được truyền đi sau khi Tổng thống Chechnya, Matxkhadov đưa ra lời cảnh cáo Nga trong buổi trả lời phỏng vấn của các phóng viên. Matxkhadov đã cảnh cáo Matxcơva, quân đội Nga mở cuộc tấn công Chechnya sẽ lại bị thất bại như lần trước.

Matxkhadov nói với một tờ báo địa phương: “Hành động quân sự đã triển khai và sẽ khó dừng lại. Nhưng tôi dám khẳng định, Nga sẽ bị đánh tơi bời trong cuộc chiến tranh xảy ra ở Chechnya.”

Đồng thời với việc tiếp tục hành động quân sự, Nghị viện Nhân dân khóa 1996 nước Cộng hòa Chechnya - Nga đã họp tại Matxcơva, bắt đầu tổ chức thành lập Hội đồng Quốc vụ, cơ quan hành chính tối cao của nước cộng hòa này, bổ nhiệm Sadulaev làm Chủ tịch Hội đồng.

Căn cứ vào quyết định được thông qua tại Nghị viện Nhân dân Chechnya, thành viên Hội đồng Quốc vụ do chủ tịch hội đồng bầu cử, Nghị viện phê chuẩn. Đồng thời Nghị viện đề nghị Tổng thống Yeltsin bổ nhiệm Chủ tịch Hội đồng Quốc vụ là đại biểu toàn quyền của Tổng thống tại Chechnya và “có sự chi viện để bình thường hóa tình hình nước Cộng hòa Chechnya”.

Sadulaev phát biểu với các phóng viên Nga, những ngày mà phần tử khủng bố ở Chechnya muốn làm gì thì làm đã sắp hết rồi. Nhiệm vụ chủ yếu của Hội đồng Quốc vụ Chechnya là phải quét sạch bọn xấu làm hại đến thanh danh nhân dân Chechnya, làm ảnh hưởng đến đời sống bình thường của họ. Ông nói đã thảo luận với Thủ tướng Chính phủ Nga Putin và những người lãnh đạo Văn phòng Tổng thống Nga và các ngành khác của chính phủ, dự kiến trong thời gian gần đây sẽ đi Chechnya.