Từ Hy Thái Hậu - Chương 5 phần 02
Nghĩ đến Nhung Lữ vắng mặt không đến, lại nhìn những chiếc lư cúi gập, những bộ triều phục lộng lẫy trên nền gạch, bất giác bà để ý đến viên ngự sử Quan Hi một người tuy đã có tuổi song vẫn khỏe mạnh, óc bảo thủ, bài xích những lề lối mới. Bà nói to, giọng trong trẻo, rõ ràng:
- Ngự sử Quan Hi ở lại tư yết. Đinh thần, thân vương cho cáo lui.
Bà bước xuống ngai. Lý Liên Anh tiến lại, đưa cánh tay bà vịn. Bà đi rất đường bệ, uy nghi, không để ý các triều thần sì sụp lễ sau lưng. Bà đã lấy quyết nghị, không thay đổi, hoán cải. Không bao giờ bà nhượng bộ người da trắng.
Đại thần ngự sử Quan Hi được lệnh tư yết lúc quá trưa vào giờ Thân (ba giờ trưa). Tổng quản thái giám đứng gần đó, để tai nghe trộm, có lẽ đã đút lót trước với Quan Hi. Bà Thái hậu nói, mắt bà nhìn ra cửa để ngỏ. Lúc này đã ngớt cơn mưa cơn gió, nhờ có trận bão, không khí trong lành mạnh mẽ, bà tuyên bố:
- Trẫm nhất quyết không do dự, không thể nào nhân nhượng vời bọn người da trắng, trẫm phải cho thu hồi lại đất đai bị cưỡng đoạt, không thể nào hi sinh một cách phi lí.
Viên đệ tử của Khổng Khâu (tên của Khổng Tử) thưa:
- Muôn tâu Thánh thượng, lần thứ nhất trong đời hạ thần thấy hé mơ hi vọng.
Nữ hoàng nói:
- Nhà ngươi có điều gì tâu lên trẫm không?
- Muôn tâu Thánh thượng, thường nhật hạ thần vẫn luận đàm với Tuấn thân vương về vấn đề đó. Cả hai chúng hạ thần cùng chung một ý nghĩ, một quan điểm, muốn đánh bại quân giặc man di (Tây phương) phải lợi dụng lòng uất hận của người Hán, dùng họ làm hậu thuẫn. Muôn tâu Thái hậu, người Hán căm thù người bạch chủng kéo đến nước ta gây chiến, mở cuộc đao binh, chiếm đóng lãnh thổ nước ta, yêu sách những món tiền bồi thường khổng lồ vì những tên ác tăng của họ bị giết. Người Hán có lập những hội kín, thề sẽ tận diệt bọn người Tây phương. Muôn tâu Thánh thượng, bộc bạch vài lời tâu trình lên đèn trời soi xét. Hạ thần không dám tự cao, tự đại, khôn ngoan, lịch duyệt. Tâu Thánh thượng, hội kín của người Hán đã có, sao mình không lợi dụng. Hạ thần trộm nghĩ, thỉnh thoảng, cho chúng biết Thánh thượng tán thành tôn chỉ của họ. Những hội đó một khi đã xác nhập vào quân đội hoàng triều do Nhung Lữ làm tư lệnh đại tướng quân, hạ thần nghĩ không có sức nào có thể chống lại được. Người Hán sẽ tuyệt đối trung thành với thánh triều khi họ được Thánh thượng nâng đỡ để trục xuất man di mọi rợ.
Bà Thái hậu suy nghĩ, bà thấy kế hoạch nghe được, hay. Bà hỏi thêm vài câu nữa rồi cho viên (đệ tử) này rút lui. Bà không ngỏ một lời khen nào. Sau cuộc trình bày mưu trí của viên ngự sử, bà thấy trong lòng vui vui, khoan khoái nhẹ nhõm. Khi Lý Liên Anh đến trình bày ý kiến, bà cho phép. Tên thái giám hỏi bà:
- Thái hậu đã có kế họach nào hay không? Viên ngự sử này là người thận trọng, khôn ngoan.
- Phải, đúng thế.
Bà để ý thấy tên thái giám nhìn sang bên, hai mắt hé mở có vẻ tinh quái. Bà hỏi:
- Thế nào? Hai người đó (Nhung Lữ và Quan Hi) đồng quan điểm hả?
- Tâu Thái hậu, con xin báo trước Thái hậu rõ. Theo như con biết, chắc chắn Nhung Lữ không tán thành ý kiến của Quan Hi.
Nói xong, hắn lấy đầu lưỡi đặt lên môi trên, rồi đưa lưỡi về bên giữa mồm.
Bà Thái hậu thấy nét mặt nhăn nhở của tên thái giám, bà phì cười.
- Như thế, ta không nghe Nhung Lữ.
Tuy bà nói thế song vài hôm nữa bà cho gọi hắn đến định khiển trách về mấy công tác do bọn trinh sát báo cáo. Hắn vừa bước chân vào, bà hỏi ngay:
- Thế nào?
Mặc dù lúc đó đã trễ, bà không cho hắn ăn cơm xong, cho gọi lập tức vào hầu. Ở nhà phải để phần cơm.
- Tâu Thái hậu, hạ thần có làm điều gì nhầm lỗi?
Lần đầu tiên bà thấy hắn già, dáng người có vẻ mỏi mệt.
- Ta nghe nói nhà ngươi để cho các sứ quán tăng gấp đôi đội lính phòng thủ?
- Hạ thần bị bắt buộc phải chấp thuận như vậy. Hình như bọn họ cũng có do thám, họ biết Thái hậu nghe lời đề nghị của Quan Hi, Thái hậu bảo trợ những hội kín của bọn thảo khấu người Hán, như ai cũng biết hăng say diệt trừ tất cả người ngoại quốc trên đất nước này. Tôi có nói, tôi không tin Thái hậu tán thành một việc quái gở như thế. Thái hậu tưởng có đủ uy lực để chống lại tất cả các nước trong địa cầu này sao? Thái hậu nên tìm cách điều đình, cho tình thế bớt căng thẳng, chờ cho mình có đủ sức mạnh mới có thể thắng được họ.
Bà nói:
- Nghe nói, hình như dân chúng rất công phẫn, nguyền rủa ngoại quốc giày xéo lên đất nước ta. Quang Hi sau cuộc chu du ở thành đô có kể chuyện lại tỉnh đó dân chúng tổ chức kháng chiến. Hắn có đem về trình tôi mấy tên quyền phỉ để biểu diễn mấy môn quyền thuật. Hình như họ có phép siêu nhiên, khi lâm chiến không bao giờ bị thương hay chết. Súng đạn cũng vô hiệu không làm gì được họ.
Nghe bà Thái hậu nói thế, Nhung Lữ lo, sợ quá, kêu lên.
- Ôi! Thái hậu! Sao Thái hậu có thể tin tưởng những chuyện hoang đường đó?
Bà Thái hậu nói vặn lại:
- Chính ông mới nói những chuyện viển vông, anh quên rồi sao, cuối đời nhà Hán, Trương Quốc cầm đầu bọn giặc khăn vàng (hoàng cân) năm mươi vạn quân tấn công triều đình, lấy được bao nhiêu thành trì. Bọn khăn vàng có những ma thuật siêu nhiên, khi lâm trận không một người lính nào bị thương vong. Quang Hi cả quyết xác nhận, nhiều bạn bè ông được chứng kiến họ biểu diễn những quyền thuật vô cùng kinh dị ở tỉnh Giang Tây cách đây đã lâu. Ta nói khi mình có chính nghĩa, quỷ thần sẽ ám trợ, phù trì cho mình.
Nhung Lữ người nóng ran như điên, cầm mũ quăng xuống đất, hai tay bứt đầu bứt tóc. Hai hàm răng nghiến ken két, hắn nói:
- Tôi không kể ngôi thứ, địa vị, bà vẫn là em gái họ của tôi, người mà tôi đã hi sinh tất cả. Với tư cách một người anh họ, tôi nói thẳng công việc bà đang làm là điên rồ. Không phải vì sắc đẹp, vì quyền lực của bà, mà bà không làm những việc dại dột. Tôi xin nói rõ bà biết, bà nghe lời Quang Hi là chết, hắn không nhìn hiện tại, lúc nào cũng mơ màng sống trong những thế kỉ trước. Nếu bà tin vào lời sàm tấu của tên thái giám và đồng bọn, cả thân vương Tuấn, họ lơ mơ sông trong ảo ảnh, tôi có thể nói bọn họ làm sụp đổ triều đại. Bà nghe tôi, bà nên nghe tôi, nếu không hối không kịp.
Nhung Lữ chấp hai tay van vái bà, nhìn thẳng vào mắt bà. Bốn mắt gặp nhau, hắn thấy bà có vẻ xiêu xiêu, hắn không dám nói thêm sợ lỡ hỏng việc.
- Tôi có hỏi thân vương Chính về vấn đề đó. Hắn trả lời, kể dùng bọn quyền phỉ cũng có lợi.
- Chỉ có tôi mới dám nói lên sự thật. Thân vương Chính không dám nói những gì hắn nói riêng với tôi. Bọn quyền phỉ là bọn xí gạt, hợm hĩnh, khoe khoang, thực lực không có gì, bọn ăn cướp ngu dại, nó định nhờ hơi hướng bà để có chút thế lực. Có người nào thật lòng tôn kính bà như tôi không?
Câu nói cuối cùng, hắn hạ giọng nói rất khẽ, lời nói ngập ngừng. Bà cúi đầu suy nghĩ. Hắn nhấn mạnh:
- Xin bà hứa với tôi, bà quyết định làm một việc gì cũng phải nói cho tôi biết. Đó là một lời hứa, một ân hưởng độc nhất, tôi hỏi xin bà.
Hắn chờ một lúc, hai mắt nhìn vào chiếc đầu đang cúi xuống. Một lúc sau, bà ngẩng đầu lên nói:
- Tôi xin hứa với anh.
Quang Hi nói một cách quyết đoán với bà Thái hậu:
- Tâu Thái hậu, Thái hậu bỏ lỡ đại sự. Thái hậu niên tuế đã cao, nên khoan dung, độ lượng, không muốn làm mạnh. Thái hậu không ban lệnh cho phép trừ khử hết ngoại nhân ở trong nước. Chỉ cần một lời của Thái hậu ban ra là bọn ngoại nhân phải cuốn xéo đi hết, không còn sót một tên, cả lũ chó và mớ gà, vịt của bọn chúng. Một viên đá nhà chúng cũng không còn.
Quang Hi vội vàng xin vào bệ kiến, vì bọn do thám của hắn báo cáo Nhung Lữ gièm pha, phá hỏng kế họach của hắn.
Bà Thái hậu nghe lời tâu, quay đầu lại bảo:
- Tất cả các khanh chỉ đến quấy rầy tôi, làm tôi thêm mệt.
Quang Hi cố vật nài thưa:
- Tâu Thái hậu, lúc này lhông phải là lúc mệt mỏi. Giờ đã điểm để ta toàn thắng. Thái hậu không phải thò ra một ngón tay, Thái hậu chỉ cần nói lên một tiếng, người khác sẽ làm. Tất cả chỉ chờ lệnh của Thái hậu ban ra… Chỉ chờ lệnh...
Bà lắc đầu nói:
- Ta không thể nào ra lệnh được.
Ngự sử Đồng Phúc Hoàng quỳ xuống tâu:
- Tâu Thái hậu, hạ thần chỉ xin Thái hậu cho thời hạn là năm hôm, hạ thần cho phá sạch hết nhà cửa, cơ sở của bọn ngoại quốc ở kinh thành.
Bà Thái hậu tiếp các quan ngự sử ở Ôn cung. Bà ở cấm thành từ chiều hôm qua, bà luyến tiếc phải tạm rời Di Hòa cung. Bọn quyền phỉ đã tự ý không có lệnh của bà phá hủy con đường thiết lộ ở Thiên Tân.
Chao ôi, có thật bọn quyền phỉ có ma thuật, gươm giáo, súng, đan, kông thể phạm đến người?
Viên ngự sử Chi Huấn tâu:
- Muôn tâu Thái hậu, xin Thái hậu cho phép hạ thần thảo một sắc chỉ để xin châu phê. Ta hãy đoạn giao với người Tây phương, như thế cũng làm tụi chúng khiếp sợ.
- Khanh có thể thảo sắc chỉ nhưng ta nói trước ta không phê chuẩn.
Quang Hi quỳ xuống, tâu:
- Muôn tâu Thái hậu, hôm qua hạ thần có đến chơi nhà quận công Lan. Ở sân ngoài có đến trăm quyền phỉ đến đóng trại. Tâu Thái hậu quả thực bọn này có phép siêu nhiên, hô thần, hoán quỷ. Hạ thần thấy những đứa trai độ mười bốn, mười lăm tuổi, xuất thần nói xi xồ toàn tiếng ngoại quốc. Quận Lan có nói với hạ thần, lúc nào có thời cơ thuận tiện, bọn quyền phỉ có quỷ thần (lục đinh, lục giáp) sẽ kéo đến đền Gia Tô giáo để tiêu diệt.
Bà Thái hậu tuyên bố:
- Ta chưa nhìn thấy tận mắt.
Bà giơ cao cánh tay, ra hiệu cho bọn này rút lui.
Đến chiều, Lý Liên Anh mật tâu:
- Tâu Thái hậu, có rất nhiều người chọn bọn quyền phỉ đến đóng ở nhà họ.
Tên thái giám ngập ngừng, hạ thấp giọng, nói:
- Nếu Thái hậu không phẫn nộ, hạ thần xin mật tâu việc này. Lệnh điệt tẩu (cháu dâu của bà) nuôi hai trăm năm mươi quyền phỉ, hiện cấm trại đóng ở ngoài tỉnh. Thân vương Tài Hưng đang học ma thuật của họ. Bọn quyền phỉ ở Cam Ninh, Cam Túc đang định tiến vào tỉnh. Nhiều người sợ chiến tranh tái phát đã bỏ đi lánh nạn về vùng quê. Tất cả mọi người mong chờ lệnh của Thái hậu.
- Ta không thể ra lệnh được.
Ngày mùng 6 cùng tháng, bà sai Lý Liên Anh triệu thỉnh Nhung Lữ. Trước khi ra quyết nghị, bà cần giải lời hứa với Nhung Lữ.
Buổi sáng, do thám đến trình bà có nhiều quân đội ngoại xâm mới đổ bộ ở biển, kéo vào trong nội địa. Bọn lính mới đến tăng cường quân trú phòng và trả thù những người ngoại quốc bị người Hán giết hại ở tỉnh Cam Ninh.
Đến trưa, Nhung Lữ đến, mặc quần áo thường như đi ra vườn hay về quê. Bà Thái hậu không để ý cách phục sức của hắn.
Nom thấy Nhung Lữ, bà vội hỏi:
- Trong tỉnh đầy nhóc binh lính ngoại quốc, ta có nên im lặng, án binh bất động được không? Ta e dân sẽ nổi lên chống đối ta, triều đại sẽ lâm nguy.
- Tâu Thái hậu, hạ thần cũng không đồng ý để quân ngoại quốc kéo vào kinh thành đông quá. Nhưng hạ thần xin nhắc lại thật là một quốc sĩ cho ta, nếu vô cớ mình tấn công quân ngoại quốc, người ta sẽ cho mình là man rợ không hiểu công pháp quốc tế. Không ai đi đầu độc những khách đến cư trú nhà mình.
Nét mặt bà đăm chiêu, bà hỏi lại:
- Như vậy, theo ý anh ta phải làm thế nào?
- Mình mời khéo họ, gia đình họ, bạn hữu họ hãy tạm lánh xa kinh thành. Nếu họ đi, quân đội họ cũng rút đi.
- Nhưng trường hợp họ không chịu đi, thì sao?
Nhung Lữ bình tỉnh trả lời:
- Tôi tin họ sẽ đi. Nếu trường hợp họ không chịu đi, bà không phải chịu trách nhiệm nữa.
- Anh có bằng lòng bỏ lời hứa của tôi không?
- Để mai… mai.
Nhung Lữ trả lời xong đi ra.
Nửa đêm hôm đó, bà đang ngủ, choàng trở dậy, lửa sáng rực kinh thành. Theo thói quen, bà ngủ để cửa ngỏ, ánh sáng ở ngoài chiếu vào gian phòng bà nằm. Không phải ánh đèn, không phải ánh trăng, cả một bầu trời đỏ rực. Bà đánh thức bọn thể nữ ngủ dưới đất có trải nệm. Bọn này lục tục thức dậy, chạy ra cửa sổ nghe ngóng, xem chuyện gì.
Cả bọn kêu ầm:
... Ái… Ái…
Lý Liên Anh đẩy cửa bước vào, mặt ngơ ngác, hắn đến báo cáo có một ngôi đền thờ ngoại quốc bị đột cháy, ngọn lửa bốc cao. Không bắt được thủ phạm, không biết ai đã gây ra hỏa hoạn.
Bà Thái hậu ở trên giường bước xuống, bà sai lấy ngay quần áo để mặc. Bọn thể nữ lao xao đem quần áo lại. Có các thái giám tháp tùng, bà đi thẳng ra phía đồi nơi trồng mẫu đơn, ở vị trí cao, bà có thể quan sát phía ngoài qua bức tường thành. Những cột khói bốc lên mù mịt, bà không nom rõ đám cháy, nhưng một lúc sau bà ngửi thấy mùi thịt cháy khét lẹt. Bà lấy khăn tay bịt hai lỗ mũi, bà hỏi tại sao có mùi thịt cháy? Bọn quyền phỉ đã châm lửa đốt ngôi nghà thờ của người Pháp, ở trong nhà thờ có hàng trăm người Hán theo đạo Gia Tô, đàn ông, đàn bà, con nít.
Bà Thái hậu nói như rên:
- Gớm quá, gớm quá. Nếu ta biết nông nỗi này, ngay lúc đầu ta không cho người ngoại quốc nhập cảnh. Việc này đang lí ta phải làm biết bao nhiêu năm nay, người dân không bị cám dỗ, lầm lạc đi theo mấy ông thần ngoại quốc.
Để khích lệ bà, Lý Liên Anh tâu:
Tâu Thái hậu, bọn ngoại quốc bắn trước vào đám đông ở trước cửa nhà thờ, bọn quyền phỉ mới đốt nhà thờ để trả thù.
Bà rên lên:
- Lịch sử đã cho ta biết, khi ngọn lửa tiêu hủy hoàn thành, ngọn lửa sẽ đốt hết, bất luận từ viên đá cụi đến viên ngọc quý.
Bà quay đầu không muốn nhìn cảnh tượng hãi hùng. Suốt ngày hôm đó bà buồn lắm. Vì phảng phất có mùi tử khí. Bà sai thái giám đem mấy quyển sách của bà đến cung Diên Thọ, ở đó bà không nom, không thấy gì mà không khí cũng trong lành.
Bọn thái giám và thể nữ đứng vây quanh bà, khẩn cầu:
- Muôn tâu Thái hậu, để bọ ngoại nhân khỏi tàn phá, bảo toàn được cung diện, chúng con xin phép cho bọn quyền phỉ được dùng yêu thuật. Hiện giờ lính ngoại quốc tràn vào kinh thành như nước vỡ bờ.
- Xin Thái hậu ra lệnh ngay tức khắc, đừng trì hoãn. Muôn dân trong đợi ở Thái hậu.
Các quan ngự sử thúc bách kêu nài. Bà nhìn tất cả mọi người: Quang Hi, thân vương Tuấn, các quân cơ đại thần, thượng như cán bộ... Khi bãi triều, ở long điện kéo đến vây quanh bà Thái hậu, không có thứ tự, hàng lối, phẩm trật... Tình thế cấp bách, tất cả mọi người không giữ lễ nghi ở triều đường.
Bên tay mặt bà, phế đế ủ rũ ngồi, mặt xanh mét đầu cúi gằm, hai bàn tay yếu đuối bạc nhược đặt trên hai đầu gối. Bà ngoảnh lại phế đế, hỏi:
- Thế nào, Thiên tử? Chúng ta có nên ra lệnh cho bọn quyền phỉ tấn công quân thù không?
Nếu ống nói “nên” một mình ông chịu trách nhiệm một việc tày trời. Ông vẫn cúi gằm mặt xuống, nói:
... Thái hậu… Thái hậu…
Những tiếng vẫn lao xao nói xung quanh bà, những tiếng trầm trầm, âm thanh dội lên rầm, rui sơn son trên trần nhà.
Bà đứng dậy, hai tay giơ cao, ra hiệu bảo mọi người im. Lúc đó vào tảng sáng, không ai từ lúc thấy đám cháy. Quân ngoại quốc kéo vào bốn cổng thành trong tỉnh, theo hướng tiến vào trung tâm kinh thành. Không có cách gì giải quyết nổi, ngoài vấn đề gươm, giáo, súng, đạn.
Bà Thái hậu tuyên bố:
- Giờ đã điểm, phải tận diệt các ngoại nhân ở các lãnh sự quán, không còn một tên nào sống sót, một ngôi nhà nào của bọn chúng còn lại.
tất cả mọi người im lặng đón nhận lời tuyên bố quyết liệt của bà. Bà đã bội hứa với Nhung Lữ.
Nhung Lữ đến quỳ trước mặt bà. Hai má ông nước mắt chảy ròng ròng. Ông cố trình bày với bà sự lợi hại.
- Tâu Thái hậu, vẫn hay quân ngoại quốc thù nghịch với dân tộc mình, họ phải chịu trách nhiệm về những cuộc tập sát. Hạ thần xin mẫu hậu xem lại quyết nghị của Thái hậu vừa ban bố. Nếu chúng ta phá sập được mấy ngôi nhà của họ, giết được một số người họ, chúng ta đương nhiên gây sự câm phẫn với các chính phủ họ. Họ sẽ đem đại quân, chiến hạm đến đánh mình. Các lăng tẩm miếu mạo thờ liệt thánh sẽ phút chốc thành tro bụi. Các vị thần linh cũng xiêu bạt, phách tán, đình chùa của dân chúng sẽ bị sang bằng.
Bà nghe mấy lời tâm huyết, lòng tê tái, máu ngừng trong huyết quản, tuy vậy bà giấu nỗi kinh hoàng, nét mặt vẫn bình tĩnh. Chưa bao giờ, ai nom thấy bà tỏ vẻ sợ hãi. Trong lòng có kinh sợ thế mấy, bà cũng trấn tĩnh được, khuôn mặt kiều diễm của bà vẫn thản nhiên.
Bà bảo Nhung Lữ:
- Trẫm không thể kìm hãm được dân chúng. Họ nóng lòng phục hận. Nếu quân chúng không đánh bại được quân thù, lúc đó ta sẽ ra tay. Như khanh, lương đống của triều đình, nếu không có mưu lược nào hay hơn, để đấy trẫm lo liệu. Trẫm miễn cho khanh không phải dự hết buổi họp.
Nhung Lữ đứng ngay dậy, hai mắt ráo hoảnh, không nói một lời đi ra ngay.
Khi Nhung Lữ đi khỏi, viên ngự sử Chí Huấn rút ở chiếc hia nhung, tờ giấy gấp. Thủng thẳng ông mở rộng tờ giấy, trịnh trọng đến gần ngai để trình bản văn lên nữ hoàng.
- Muôn tâu Thánh thượng, hạ thần mạo muội thảo tờ sắc lệnh, Thánh thượng cho phép hạ thần xin tuyên đọc.
Bà Thái hậu uy nghi ngồi trên ngai, hai môi khô bỏng.
- Đọc lên!
Viên ngự sử đằng hắng, dọn vọng, tuyên đọc tờ sắc lệnh tuyên chiến với tất cả kiều dân ngoại quốc.
Tiếng ông đọc oang oang trong một bầu không khí phẳng lặng, trang nghiêm, kinh rợn.
- Cúi xin Thánh thượng châu phê và đóng ngọc tỉ.
Bà Thái hậu giọng nói rất bình tĩnh, lạnh lùng:
- Chư khanh, trẫm cho công bố theo thể lệ một sắc chỉ của hoàng triều.
Nghị quyết của bà Thái hậu ban ra được toàn thể đình thần long trọng đón nhận. Chí Huấn lễ tạ, lui về chỗ.
Trời vừa sáng, theo thường lệ giờ thiết triều. Lý Liên Anh tiến lên, giơ cánh tay bà Thái hậu vịn để lên kiệu loan. Kiệu rước thẳng ra Long điện. Ở Long điện, phế đế đã túc trực, chờ sẵn, khi kiệu bà Thái hậu đến, phế đế quỳ xuống nghênh đón.
Bà khẽ đáp lễ phế đế rồi đi thẳng vào nội điện, có hai thái giám đi kèm đỡ hai bên. Ở trong nội điện, đình thần, văn võ bá quan phủ phục tùng hô vạn tuế. Buổi thiết triều cực kì quan trọng, có các tộc biểu, các quan cơ mật đại thần, các thượng thư của hai mươi bốn đạo quân, các quản chấp kì, đội ngự lâm quân...
Đi chậm chạp sau Thái hậu và thiếu quân, mặt tái mét, hai mắt to, hai bàn tay mất máu, nắm chiếc đai áo. Bà Thái hậu lên ngự trên ngai rồng, phế đế ngồi trên chiếc đai thấp hơn ở phía bên tay mặt.
Theo lễ nghi triều đường, các quan xếp theo thứ tự, phẩm trật, trên dưới tôn ti. Bà Thái hậu khai trào. Thường nhật, tiếng nói bà rất nhỏ nhẹ, song vì lòng cânm phẫn đối với quân thù, nên giọng nói rất hùng mạnh, quyết liệt, luồng nhãn quang sáng lóe, như tia chớp.
- Ý ta đã quyết, lòng ta đã định, chúng ta không thể nào tha thứ những sự ngạo mạn, hỗn xược, những yêu sách phi lí của ngoại nhân. Thực ra ta cũng không muốn dùng quyền phỉ nhưng thế bất đắc dĩ. Ngoại nhân còn muốn nhúng tay vào nội bộ của chúng ta, chúng hâm dọa dân tộc ta, trực tiếp cả đến ta. Chúng cho người đến bảo ta phải thoái vị, nhường ngôi lại để cho cháu ta, một người nhu nhược, yếu hèn để chúng dễ bề lung lạc. Tại sao chúng muốn ta rút lui vì chúng sợ ta, chúng biết ý chí ta cương quyết, sắt đá, chúng không thể lay chuyển được. Đối với cháu ta chúng coi như một miếng sáp ong, muốn nặn hình gì cũng được. Sự hỗn xược của ngoại kiều đã thể hiện một cách điển hình qua thái độ của viên lãnh sự Pháp ở Thiên Tân đòi ta phải bồi thường cái chết của một tên tu sĩ quèn lấy các đồn ải ta ở tả Khẩu (taku).
Bà nói đến đó dừng lại, uy nghiêm nhìn các đình thần tập hợp trước ngai rồng. Ánh sáng những ngọn đuốc chiếu vào những khuôn mặt nghiêm nghị, đăm chiêu, lo buồn, họ nhìn bà và phế đề ngồi trên ngai. Bà quay lại hỏi cháu:
- Mi không có nói gì à?
Phế đế vẫn ngồi gục mặt xuống, lấy lưỡi liếm môi, hai bàn tay gầy còm, khẳng khiu duỗi ra nắm vào. Một lúc sau ông cất giọng nói, lời nói ngập ngừng, sẽ sàng, yếu đuối, run run.
- Tâu mẫu hậu, vì mẫu hậu cho phép cháu phát biểu ý kiến. Theo cháu nghĩ, cháu cho lời khuyến cáo của Nhung Lữ là khôn ngoan, để tránh đổ máu. Không sao một mình có thể chống đối với tất cả các nước, mình không có khí giới tối tân, không có chiếc thuyền... Cháu đồng quan điểm với Nhung Lữ để cho các lãnh sự và gia đình họ rời khỏi kinh thành một cách yên ổn. Viện này không thuộc thẩm quyền cháu, lẽ tất nhiên như vậy. Việc này thuộc phạm vi thẩm quyền của mẫu hậu xin để mẩu hậu phê phán.
Phế đế vừa dứt lời, lập tức một viên ngự sử tâu lên Thái hậu:
- Muôn tâu Thánh thượng, vì sự tồn vong của tổ quốc, vì hạnh phúc của muôn dân, cúi xin Thánh thượng cho thi hành ngay đường lối duy nhất đã được hoạch định. Phải giết chết bọn ngoại kiều, cho bọn chúng tuyệt chủng. Khi bọn ngoại kiều được triệt hạ xong, ta sẽ trừ diệt bọn thảo khấu mgười Hán hiện nay nổi lên như ong vẽ ở miền Nam.
Bà Thái hậu chấp nhận lời tâu, bà nói:
- Ta đã nghe lời khuyên dụ của Nhung Lữ, ta không cần ai phải nhắc tới. Soạn thảo tờ sắc chỉ tuyên chiến.
Bà đứng dậy, bãi triều. Đột nhiên ở trong cử tọa, có tiếng ồn ào, bàn cãi. Có bọn hoan nghênh quyết nghị của bà Thái hậu, có bọn nói khai chiến với ngoại quốc là tiếng chuông cáo trung của triều đại, người Hán sẽ chiếm đoạt ngai vàng. Viên thượng thư về ngoại giao sự vụ xác nhận trong các cuộc đàm phán, người Tây phương rất biết điều. Viên này tin chắc không khi nào họ lại yêu sách kì quái Thái hậu phải từ bỏ ngôi báu. Những người đàn bà ngoại quốc hết lời ca ngợi Thái hậu. Những sứ thần ngoại quốc từ ngày vợ họ được Thái hậu tiếp đón nồng hậu đã tỏ ra rất nhã nhặn lịch sự.
Thân vương Tuấn lên cơn phẫn nộ, bà Thái hậu muốn tránh cuộc xung đột giữa hai người, bảo viên thượng thư ngoại giao rút lui. Đến lượt quận vương Lan, một người bênh vực bọn quyền phỉ, nói đêm qua nằm mơ thấy Ngọc Hoàng thượng đế, xung quanh ngài có rất nhiều quyền phỉ, người đã tán thưởng quyền thuật của bọn này, đã biết dùng ma thuật để cứu nguy trăm họ.
Bà Thái hậu để tai nghe, rất thích câu chuyện nằm mơ của quận Lan, bà cười rất tươi và đầy tin tưởng vào mộng triệu. Mộng đó là điềm rất tốt, quỷ thần sẽ phù hộ chúng ta để đánh dẹp quân man đi.