Thấu hiểu

Chúng ta cảm thương người khác trong những bất hạnh mà chính chúng ta đã trải nghiệm.

(Jean Jacques Rousseau)

Trong Motherhood, bộ phim tâm lý xã hội đã tạo nên một Uma Thurman khác biệt, cô ấy vào vai một người mẹ trẻ, hết lòng vì gia đình. Người mẹ này thường dậy khi các con còn ngủ, làm bữa sáng trong trạng thái còn uể oải. Nhưng cô vẫn dành thời gian để chụp hình, ghi lại khoảnh khắc con đang ngủ rồi chuẩn bị đồ đi học cho con, đồ ăn sáng cho chồng... Và lúc nào trông cô cũng rất luộm thuộm, vội vã vì không có thời gian chăm sóc chính mình.

Tôi nhớ mãi cảnh người mẹ ấy bị kẹt xe, người đàn ông trong chiếc xe đằng sau gào lên, rồi hàng loạt xe khác nhấn còi inh ỏi. Người mẹ cũng bực tức, mở cửa xe bước xuống, cãi nhau với người đàn ông thô lỗ đó. Lúc ấy, cô chực khóc, vì dường như cô đã cố hết sức, nhưng không biết phải làm thế nào để giải quyết tình trạng ùn tắc đó...

Người đàn ông đang cáu bỗng dịu lại. Ông quay lại mắng thằng cha ấn còi phía sau: “Thôi đi! Mày không thấy người mẹ trẻ này đã rất tội nghiệp rồi sao?"

Một câu chuyện tương tự về người giúp việc trong gia đình tôi. Chị ít nói, hay cười, làm việc rất siêng năng. Quần áo hằng ngày tôi thay cả chục bộ nhưng chị giặt giũ rất nhanh, phơi khô rồi xếp ngay ngắn trong tủ.

Đột nhiên, chị xin nghỉ phép hai hôm.

Nhà cửa bề bộn, mẹ tôi phát cáu vì lau dọn cả buổi sáng mới xong. Mẹ bảo sẽ cho chị nghỉ, tìm người khác.

Hôm sau, chị đi làm. Mẹ tôi hỏi: “Sao hai ngày qua cháu nghỉ vậy?”

Lúc này chị mới dám nói là chị ốm, thời gian nghỉ ở nhà chị chỉ bò chứ không đi nổi.

Mẹ nghe xong, tự dưng thấy cơn giận bay đi đâu mất.

Sáng sớm hôm sau, mẹ còn bảo tôi uống cà phê xong thì đem cốc xuống nhà dưới luôn dùm chị, chứ đừng bày bừa ra bàn như mọi khi.

Muốn “thấu” một người, hãy đứng trong hoàn cảnh của người ta, như thế mới hiểu được chuyện gì đang xảy ra, để cảm thông và sẻ chia với họ.

Nếu ai cũng nắm rõ nguyên tắc này để cư xử với nhau, có lẽ đã không có cãi vã và hiểu lầm. “Thấu” cũng là một nghệ thuật sống mà ta không dễ gì học được. Chỉ khi...

Khi yêu một người mà chỉ muốn chiếm hữu họ, không cần biết đến cảm giác của người đó và mình đã làm phiền họ ra sao...

Khi ta tiết lộ bí mật của bạn bè mà mấy ngày trước ta còn khẳng định với họ: “Chuyện này mình sẽ giữ kín.”

Khi ta muốn có một người với mục đích khỏa lấp nỗi cô đơn chứ chẳng yêu thương gì họ.

Khi ta vội vã trách móc mà không cần quan tâm người khác đã tổn thương thế nào...

Khi ta cợt đùa, buôn dưa lê, bình phẩm về tình cảm của người khác cứ như chuyện của mình.

Thấu cũng là thông điệp của một hãng bảo hiểm, họ khuyên chúng ta phải luôn luôn lắng nghe, có lắng nghe mới thấu hiểu...

Tình cảm của con người cũng không nằm ngoài quy luật đó.