Chương 4. Bí ẩn trên cầu Thor

Đó là buổi sáng sớm một ngày tháng 10, những cơn gió rít thổi liên hồi. Khi xuống lầu ăn sáng, tôi nghĩ tới anh bạn đang phải cố kìm nén nỗi buồn bực của mình bởi những ngày ảm đạm này, giống như các nghệ sĩ thực thụ thường hay bị ngoại cảnh chi phối. Nào ngờ, anh ấy đã ăn sáng gần xong rồi, đang rất vui tươi, nhưng có chút gì đó hơi khó hiểu.

- Có vụ án mới rồi sao, anh Holmes? - Tôi hỏi, giọng không khỏi ngạc nhiên.

- Phép suy luận đúng là có tính truyền nhiễm thật. - Holmes đáp - Anh đã đoán ra bí mật của tôi rồi! Đúng vậy! Có vụ án đấy. Anh đã nghe nói tới ông vua vàng Neil Gibson chưa?

- Có phải ông nghị sĩ Mỹ ấy không?

- Đúng! Ông ta đã từng là nghị sĩ của một bang miền Tây, nhưng người ta biết đến ông ta nhiều hơn trong vai trò chủ mỏ vàng khổng lồ của thế giới.

- Chẳng phải ông ta đã ở Anh khá lâu rồi ư? Ai mà chẳng biết ông ta.

- Đúng vậy! Năm năm trước, ông ta mua một khu đất bao la ở vùng Hampshire. Anh đã biết gì về cái chết thảm thương của vợ ông ta chưa?

- Tôi nhớ rồi. Đó chính là lý do khiến ông ta được đưa lên báo chí, nhưng tôi không biết chi tiết…

- Thực ra thì, tuy vụ án ầm ĩ một dạo, nhưng tình tiết lại rất đơn giản, rõ ràng. Đây là quan điểm của bồi thẩm đoàn, cả quan tòa và cảnh sát nữa. Vụ án nay đã được chuyển giao để tòa xét xử. Tôi sợ làm vụ này chỉ uổng công. Vì tôi có thể tìm ra sự thật, nhưng không thể thay đổi được nó trừ khi tìm ra được cứ liệu mới hoàn toàn bất ngờ, nếu không thân chủ của tôi sẽ chẳng có hy vọng gì.

- Thân chủ của anh là ai vậy?

- Ồ, tôi quên không nói cho anh biết, Watson, anh hãy xem bức thư này trước đi!

Holmes đưa cho tôi một bức thư, nét chữ của một kẻ cương nghị và có tính kẻ cả, thư viết rằng: “Khách sạn Claridge ngày 3 tháng 10 Thưa ông Sherlock Holmes!

Tôi không thể chứng kiến người phụ nữ lương thiện nhất đời mình bị xử tội chết mà không gắng hết sức minh oan. Tôi không thể giải thích mặc dù tôi dám chắc tiểu thư Dunbar vô tội. Chắc ông đã biết về các vụ kiện đó. Khắp nước đều biết, ai ai cũng bàn tán, thế mà chẳng ai dám lên tiếng bênh vực cô ấy! Thật bất công, đến mức tôi sắp phát điên. Cô ấy nhân hậu đến độ không nỡ giết chết dù chỉ một con ruồi. 11 giờ trưa mai, tôi sẽ tới xem các ông có đem lại cho vụ này tia sáng nào không. Hoặc, ít ra tôi hy vọng sẽ nhận được một lời chỉ dẫn. Dẫu thế nào thì tất cả những điều tôi biết, những gì tôi có, cũng như toàn bộ sinh lực của tôi, đều có thể phục vụ ông. Mong các ông hết lòng cứu cô ấy!

Trân trọng

J. Neil Gibson”

- Anh xem, chính bức thư này đây. - Holmes lên tiếng - Tôi đang đợi người đó đến. Còn về tình tiết, tôi nói ngắn gọn cho anh hay: Con người này, theo tôi biết, là một trong số những vị có thế lực nhất về tài chính trên thế giới, nhưng cũng là kẻ bạo ngược khiến người ta kinh hãi nhất đấy. Ông ta lấy vợ - chính là người vừa chết, theo chỗ tôi biết, quý bà này đã qua tuổi thanh xuân. Trong nhà còn có một cô gia sư trẻ đẹp đầy quyến rũ, dạy dỗ hai đứa con họ. Sắc đẹp của cô giáo đã gây bất lợi cho bà chủ. Ba người này sắm vai chính và sân khấu là một lâu đài cổ kính giữa lãnh địa xưa thuộc quyền sở hữu của một vương tôn công tử Anh quốc. Quá trình của tấn bi kịch là người ta phát hiện bà chủ bị một viên đạn súng ngắn bắn vào sọ, trong khu vườn cách nhà gần nửa dặm, quãng gần nửa đêm. Khi ấy bà ta đang mặc áo váy dạ hội, choàng chiếc khăn sang trọng. Chẳng hề thấy cạnh đó có thứ vũ khí nào, hiện trường cũng không có dấu vết kẻ mưu sát. Điểm này rất đáng chú ý. Có lẽ thời gian mưu sát là vào đêm khuya, thi thể được người gác rừng phát hiện lúc 2 giờ sáng. Trước khi cho khiêng về nhà, cảnh sát và bác sĩ đã khám nghiệm thi thể rất kỹ lưỡng. Nói ngắn gọn vậy, anh có nắm rõ không?

- Tình huống thì rõ rồi. Nhưng sao lại nghi ngờ cô gia sư kia?

- Trước tiên, có một chứng cứ trực tiếp. Dưới gầm tủ của cô ta, người ta tìm thấy một khẩu súng có vết đạn bắn, đường kính đầu đạn trên xác chết phù hợp với đường kính nòng súng này. - Holmes dừng lại giây lát rồi tiếp - Watson à, phát hiện ra súng là có thể định tội được rồi. Ngoài ra, trên người nạn nhân còn có một mảnh giấy hẹn gặp ở đầu cầu có chữ ký của cô gia sư. Còn đây là động cơ: Nghị sĩ Gibson, chồng bà ta, là người đàn ông rất hấp dẫn. Nếu bà vợ chết, thì người đầu tiên lọt vào mắt xanh của ông chủ phải là cô gia sư kia chứ còn ai vào đấy được nữa? Tình yêu, tài sản, địa vị… tất cả được quyết định bởi cái chết của người phụ nữ trung niên ấy! Độc ác! Ôi! Thật độc ác, anh cũng thấy thế chứ?

- Đúng vậy.

- Ngoài ra, cô ta còn không đưa ra được chứng cứ ngoại phạm. Ngược lại, cô ta phải thừa nhận, trước khi vụ việc xảy ra không lâu, cô ta đã tới cầu Thor - nơi xảy ra bi kịch. Cô ta không thể nào phủ nhận được, vì có người làng đi ngang qua nhìn thấy cô ta ở đó.

- Vậy xem ra có thể kết án được rồi!

- Nhưng, Watson này, đây lại là một cây cầu chỉ có duy nhất một nhịp đá, với lan can đá, bắc ngang qua chỗ hẹp nhất của một vùng nước vừa dài lại vừa sâu, hai phía cầu kín đầy lau sậy, mà dân địa phương gọi là đầm Thor. Xác chết nằm ở đầu cầu. Nhưng thôi, khách hàng của chúng ta đến rồi, ông ta đến sớm hơn giờ hẹn nhiều.

Billy ra mở cửa, nhưng vào báo tên khách lại là Marlow Bates, cả hai bên chẳng hề quen biết nhau. Ông ta lùn và gầy, cử chỉ vừa rất nôn nóng lại vừa do dự, giống như người đang bị khủng hoảng tinh thần vậy.

- Thưa ông, ông đang bị kích động mạnh. - Sherlock Holmes nói - Mời ông ngồi! Tôi chỉ có thể tiếp chuyện ông ít phút thôi, vì tôi có hẹn lúc 11 giờ.

- Tôi biết. - Người khách hổn hển nói - Ông Gibson sắp tới, ông ta là ông chủ của tôi, còn tôi là là người quản lý đất đai của ông ta. Ông ta quả là nham hiểm, cực kỳ nham hiểm.

- Có lẽ ông hơi quá lời chăng?

- Tôi phải nhấn mạnh thế, vì thì giờ eo hẹp. Không thể để cho ông ta phát hiện tôi ở đây. Ông ta sắp tới rồi, mà tôi thì không thể tới sớm hơn.

- Ông là quản lý của ông ấy?

- Tôi đã xin nghỉ việc rồi, chỉ hai tuần nữa là tôi thoát khỏi ách nô dịch của ông ta. Ông ta là kẻ lạnh lùng, tàn nhẫn với tất cả mọi người. Ông ta dùng tiền làm từ thiện để che giấu ý đồ tội lỗi của mình. Ông ta rất tàn khốc với vợ, coi bà ấy như đồ bỏ vậy. Bà ấy chết thế nào tôi không rõ, nhưng tôi dám chắc là ông ta đã đẩy bà ấy vào cuộc sống bi thảm tuyệt vọng. Bà ấy là người xứ nhiệt đới, sinh tại Brazil, chắc ông đã biết?

- Tôi chưa nghe thấy điều này.

- Sinh ở vùng nhiệt đới nên bà ấy có tính cách cũng rất nhiệt đới, là người nóng tính, dễ bị kích động. Bà ấy yêu ông ta với tất cả tình yêu của một người phụ nữ. Trước kia, bà ấy là một phụ nữ đẹp mê hồn, nhưng khi sắc đẹp ấy phôi pha theo thời gian thì bà ấy chẳng thể níu kéo nổi ông ta nữa, sau khi sức hấp dẫn sút giảm, bà đã không còn được ông ta yêu chiều nữa. Chúng tôi đều quý mến bà ấy, đồng tình với bà ấy, căm giận thái độ độc ác của ông ta. Nhưng ông ta lại rất biết ăn nói, rất giảo hoạt. Xin ngài chớ nghe những lời đường mật của ông ta, đừng tin cái mẽ ngoài hào nhoáng, vì bụng ông ta là cả một bồ dao găm! Thôi tôi đi đây. Ông ta sắp tới rồi.

Vị khách hoảng hốt nhìn đồng hồ, vọt ra khỏi cửa và mất hút.

- Này Watson, xem ra ông Gibson này có những nhân viên trung thành khác thường. Nhưng lời cảnh cáo đó không thừa, ta hãy đợi nhân vật chính đến.

Đúng 11 giờ, chúng tôi nghe bước chân nặng nề trên cầu thang. Nhà triệu phú tiếng tăm một thời vào phòng. Chỉ thoạt nhìn, tôi chẳng những thấu hiểu được nỗi khiếp sợ và căm ghét của người quản lý trước ông ta, mà còn hiểu rõ cả những lời nguyền rủa từ các đối thủ cạnh tranh của ông ta nữa. Nếu tôi là nhà điêu khắc muốn đắp một bức tượng ông chủ doanh nghiệp thành công điển hình, người có ý chí sắt thép và trái tim lạnh lùng, chắc chắn tôi sẽ chọn ông ta làm người mẫu. Người ông ta to, cao, gầy khiến người khác có cảm giác rằng đó là kẻ tham lam. Mặt ông ta vuông, như được tạc từ đá, nhưng không nhẵn, khuôn mặt lạnh lùng vô cảm với rất nhiều nếp nhăn và vết sẹo hằn sâu. Đôi mắt xám lạnh lùng, tinh tế, nằm ẩn dưới đôi lông mày rậm. Sau khi Holmes giới thiệu tên tôi, ông ta hơi cúi người, rồi trịnh trọng kéo ghế ngồi xuống, sát với Holmes, gần như kề vai.

- Thưa ông Holmes, cho phép tôi nói thẳng. - Ông ta bắt đầu mở miệng - Với vụ này, chuyện tiền nong không cần phải so kè. Nếu ông muốn soi sáng cho chân lý thì có thể lấy ngân phiếu thắp làm đuốc cũng được. Cô gái đó vô tội và cần được minh oan, còn bằng cách nào thì tùy ông. Vậy, ông hãy đặt giá đi!

- Mức thù lao của tôi luôn được định theo biểu giá cụ thể. - Holmes lạnh lùng trả lời - Tôi không bao giờ thay đổi, trừ những lúc làm miễn phí cho vài thân chủ.

- Vâng, nếu ông chẳng coi tiền bạc là gì, thì xin ông hãy nghĩ đến danh tiếng bản thân. Ông mà làm được vụ này, báo chí Anh và Mỹ sẽ đưa ông lên tận mây xanh, ông sẽ thành nhân vật mới ở cả hai châu lục.

- Xin đa tạ ngài, nhưng tôi luôn chỉ muốn cứ âm thầm làm việc. Điều khiến tôi hứng thú chỉ là bản thân vấn đề của vụ án. Thôi, chúng ta đừng lãng phí thời gian nữa, xin ngài hãy vào đề đi.

- Theo tôi, các điểm chính báo chí đã nêu cả rồi, e rằng tôi cũng chẳng có gì mới hơn khả dĩ giúp được ông. Nhưng điều gì ông cần biết rõ, tôi sẵn sàng trả lời.

-Vậy thì, chỉ có một điểm duy nhất thôi.

- Là gì vậy?

- Quan hệ thực tế giữa ngài và cô Dunbar là thế nào?

Ông ta giật mình nhổm hẳn người trên ghế, rồi mau chóng lấy lại bình tĩnh:

- Tôi nghĩ vấn đề ông hỏi thuộc quyền của ông, thậm chí đó là chức trách của ông, phải không, thưa ông?

- Tôi đồng ý với cách nghĩ của ngài.

- Vậy tôi có thể đảm bảo với ông rằng, quan hệ của chúng tôi hoàn toàn là quan hệ giữa một ông chủ với một cô gia sư trẻ của các con tôi mà thôi…

Holmes đứng dậy, nói:

-Tôi rất bận, thưa ngài, tôi không có thời gian và cũng chẳng hứng thú gì khi nói những chuyện vô bổ. Xin tạm biệt ngài.

Vị khách cũng đứng lên, thân thể đồ sộ của ông ta như đe dọa Holmes. Dưới đôi lông mày rậm lóe lên tia sáng giận dữ, đôi gò má xám chợt ửng đỏ:

- Quái quỷ gì vậy, ông Holmes? Ông từ chối vụ án của tôi chăng?

- Ít nhất là tôi từ chối bản thân ngài. Tôi cho rằng điều tôi nói đã rất rõ ràng.

- Rõ ư? Nhưng ẩn ý đằng sau lời từ chối đó là gì vậy? Phải chăng là để nâng giá hay đành chịu bó tay, hoặc còn gì khác? Tôi có quyền đòi hỏi lời giải thích…

- Có thể là ngài có quyền đó. Tôi có thể giải thích. Vụ này đã quá phức tạp rồi, nên không thể để mắc thêm sai lầm nữa.

- Ý ông là tôi nói dối ư?

-Tôi đã cố gắng thật tế nhị. Nhưng nếu ngài cứ muốn nói như vậy, thì tôi cũng không phản đối đâu.

Tôi lập tức bật dậy, bởi trên mặt ông ta lộ rõ vẻ hung hãn, và ông ta đang chực giơ nắm đấm ra. Nhưng Holmes lại mỉm cười, cầm lấy cái tẩu thuốc:

- Thưa ngài, xin ngài chớ to tiếng. Tôi nghĩ ngài nên ra ngoài đi dạo một lát, bình tĩnh suy nghĩ lại sẽ có lợi cho ngài đấy!

Ông ta phải cố gắng lắm mới kìm nén được cơn giận dữ của mình. Tôi rất khâm phục sự tự kiềm chế của ông ta. Chỉ một thoáng ông ta đã chuyển sang thái độ lạnh lùng, điềm đạm, pha chút khinh khỉnh.

- Được thôi! Tùy ông… Tôi biết ông sẽ có cách xử lý, tôi không thể ép ông làm vụ này. Nhưng việc làm hôm nay của ông là tự chuốc họa vào thân… Tôi đã từng đánh đổ khối kẻ còn mạnh hơn ông nhiều. Chẳng kẻ nào dám đối đầu với tôi, chẳng kẻ nào dám cản đường tôi!

- Tôi đã nghe nhiều người nói vậy rồi, vậy mà tôi vẫn còn ngồi đây. - Holmes mỉm cười - Thôi, tạm biệt ngài, còn nhiều thứ ngài cần phải lĩnh hội đấy.

Vị khách hầm hầm đi ra, còn Holmes thì bình thản hút thuốc, mắt nhìn mơ màng lên trần nhà.

- Anh có ý kiến gì không Watson? - Cuối cùng thì một lúc sau anh ấy cũng hỏi tôi.

- Nói thật, tôi nghĩ, ông ta là kẻ rất vô tình, sẵn sàng gạt bỏ tất cả những ai cản đường mình. Vợ ông ta chính là người cản đường mà ông ta không ưa gì, quả đúng như lời Marlow nói lúc trước.

- Đúng! Tôi cũng nghĩ vậy!

- Nhưng còn quan hệ giữa ông ta với cô gia sư là thế nào nhỉ, anh làm sao mà nhận ra được?

- Chỉ cần chọc ông ta một chút là biết ngay. Tôi cho rằng giọng điệu trong bức thư của ông ta rất căng, không bình thường, không giống với thái độ biết tự kiềm chế của ông ta hôm nay. Rõ ràng là ông ta có tình cảm mạnh mẽ, nhưng là với bị cáo, chứ không phải với nạn nhân. Muốn hiểu cặn kẽ thì phải làm rõ mối quan hệ giữa ba người họ. Anh thấy vừa rồi tôi dùng cách tấn công trực diện mà ông ta rất lì lợm nghênh chiến. Rồi tiếp đó, tôi cố gây cho ông ta ấn tượng rằng hình như tôi đã biết cả rồi. Nhưng thực tình, tôi chỉ rất nghi ngờ vậy thôi!

- Vậy ông ta sẽ quay lại đây nữa chứ?

- Chắc chắn! Ông ta không bỏ cuộc đâu. Đấy, chuông cửa đã lại reo rồi. Ồ, thưa ngài, tôi vừa nói với bác sĩ Watson là ngài sẽ quay lại.

Lúc này, có vẻ ông ta đã trầm tĩnh hơn lúc đi ra nhiều, dù rằng trong mắt ông ta vẫn còn vương chút kiêu ngạo của kẻ bị tổn thương. Nhưng hình như lý trí mách bảo ông ta, muốn đạt được mục đích thì cần phải nhượng bộ.

- Thưa ông Holmes, tôi đã suy nghĩ lại, tôi thật lỗ mãng khi hiểu sai ý ông. Ông có lý do để tìm hiểu chân tướng sự thật, tôi càng thêm tôn trọng ông. Nhưng tôi xin nói thật, quan hệ giữa tôi và cô Dunbar chẳng có liên quan gì tới vụ này cả.

- Điều này phải do tôi quyết định chứ, đúng không?

- Đúng, tôi cũng nghĩ vậy. Nhưng ông phải thừa nhận, rất nhiều người khi bị hỏi thẳng quan hệ của họ với một phụ nữ nào đó thì họ luôn cảnh giác đề phòng, nhất là khi có tình cảm thầm kín… Ai cũng có quyền giữ kín những nỗi niềm riêng tư ở nơi sâu thẳm trong tâm hồn mình, không muốn người khác đụng chạm vào. Thế mà ông lại đột ngột... Nhưng ông có chủ đích tốt, tôi có thể thông cảm được: đó là vì ông muốn cứu cô ấy! Ông còn muốn hỏi gì nữa không? - Tôi muốn… sự thật.