Lái buôn chiếm lĩnh châu Phi và Mỹ Latin

Bên cạnh cơn lũ nông dân Trung Quốc là lớp lớp các làn sóng thương nhân Trung Quốc tràn qua khắp châu Phi và Mỹ Latin. Một số người đến cùng với cơn lũ hàng hóa Trung Quốc tràn ngập các thành phố lớn như Kinshasha, Kampala, Lagos, Lima, và Santiago. Số khác là các thương nhân thuộc loại mạo hiểm hơn, họ đổ bộ từ những chuyến tàu và máy bay và phục vụ cho các thành phố mới phát triển bùng nổ xa xôi hơn quanh các dự án xây dựng của Trung Quốc đang mọc tán loạn ở châu Phi và Nam Mỹ.

Chúng tôi không nói đùa về gái mại dâm nhập cư Trung Quốc. Và cũng giống như các đồng bào của họ đang sản xuất những sản phẩm hàng hóa có giá cả thấp nhằm thôn tính khu vực này, các quý cô Trung Quốc của màn đêm, vào làm cho các quán bar và nhà thổ mọc lên đầy xung quanh các khu thương mại thuộc địa và họ cũng áp dụng chiêu ma mãnh là phá giá để loại các đối thủ địa phương ra. Các tác giả cuốn China Safari mô tả nền kinh tế mại dâm ở quốc gia giàu tài nguyên gỗ rừng Cameroon: “Gái mại dâm Trung Quốc dùng chiêu giảm giá chỉ còn 2000 CFA (khoảng 4,25 USD) tại những nơi mà gái mại dâm người địa phương có giá không thấp hơn 5000 CFA".

Và đây là một câu chuyện cười ra nước mắt mà chúng tôi có được để hiểu vì sao nền kinh tế chịu nhiều áp lực đã dẫn đến vấn đề nhập cư của Trung Quốc: khi cảnh sát nỗ lực giải cứu một nhóm phụ nữ Trung Quốc được mang đến bởi bọn buôn người để làm mại dâm tại Congo- Brazzaville, những phụ nữ cương quyết đòi được ở lại nước này. Đó là vì tiền và cách xử lý họ có được ở đây hơn hẳn bất cứ điều gì họ nhận được từ quê nhà vùng Tứ Xuyên. Hiển nhiên, họ chấp nhận thân phận mại dâm tại các nhà thổ Congo hơn là quay về quê nhà với nông trại gần gũi thiên nhiên trên vùng đất Trung Quốc.

Trung Quốc xuất khẩu các xưởng máy nguy hiểm chết người và các chất thải độc hại

Các công ty Trung Quốc đang trả lương cho người lao động Trung Quốc rẻ mạt và bắt họ làm việc nhiều giờ hơn; làm sao có thể kỳ vọng họ làm khác hơn khi ở nước ngoài? Với hơn 6.700 thợ mỏ Trung Quốc chết vì tai nạn mỗi năm (khoảng 17 người/ngày) …. làm thế nào có thể kỳ vọng các công ty Trung Quốc làm tốt hơn ở phần còn lại của thế giới? … Trung Quốc đã phá hỏng hệ sinh thái và môi trường sống của chính họ trong quá trình hiện đại hóa nhanh chóng; làm sao có thể kỳ vọng họ có đủ lương tri để thực hiện các biện pháp thân thiện với môi trường kiểu phương Tây tại những nơi khác?
- Wenran Jiang, University of Alberta

Dù là dưới dạng các công nhân xây dựng, thương nhân, gái mại dâm, nông dân hoặc qua làn sóng hàng hóa giá rẻ của Trung Quốc làm đóng cửa các doanh nghiệp địa phương, Trung quốc đang xuất khẩu một cách có hiệu quả các vấn nạn kinh tế và thất nghiệp của chính họ sang các thuộc địa, trong khi đẩy dân bản địa phải nhận trợ cấp an sinh xã hội hoặc phải ăn xin trên đường phố. Nhưng đây không phải là các món hàng xuất khẩu độc hại duy nhất.

Trung Quốc còn xuất khẩu cả sự bất cẩn đầy tai tiếng về an toàn lao động cho công nhân và bảo vệ môi trường mà họ thể hiện ngay tại đất mẹ. Như giáo sư Wenran Jiang đã nhấn mạnh, không có gì đáng ngạc nhiên về điều này. Vì nếu các nhà hoạch định chính sách trung ương ở Bắc Kinh thậm chí không bảo vệ các công nhân cùng máu mủ ruột thịt với họ hay kho báu môi trường của họ, tại sao ai đó lại kỳ vọng Trung Quốc sẽ làm điều đó tốt hơn hay khác biệt hơn tại mỏ than ở Congo, hay các khu rừng ở Gabon, mỏ bạc ở Peru, hoặc mỏ đồng ở Zambia?

Thực tế, sự vô liêm sỉ của Trung Quốc khi tàn phá đất đai của các thuộc địa dường như không có giới hạn, không có biên giới. Chỉ cần xem qua điều đã xảy ra khi tập đoàn nhà nước lớn nhất Trung quốc là Sinopec vào Gabon thăm dò dầu mỏ. Câu chuyện xảy ra vào năm 2002, chính phủ Gabon khi đó với tầm nhìn xa đã qui hoạch hơn một phần tư diện tích quốc gia – hầu hết là rừng nguyên sinh – làm khu bảo tồn thiên nhiên. Tuy nhiên, khi đến Gabon, Sinopec đã nhanh chóng tìm kiếm quyền thăm dò dầu mỏ ở chính giữa khu bảo tồn này. Họ đào và đắp các con đường dang dở xuyên qua các khu rừng trong khi bừa bãi dùng thuốc nổ tàn phá các vùng đất trong khu bảo tồn – và chỉ nhận sự phản đối yếu ớt của chính quyền địa phương.

Tương tự như những viên “kim cương máu” giúp mua vũ khí Trung Quốc ở những nơi như Congo để tàn sát những người dân vô tội và vũ trang cho cả trẻ em, tiền bán gỗ của Liberia cho Trung Quốc cũng dùng để tài trợ và mua vũ khí cho cuộc nội chiến đẫm máu kinh hoàng trên đất nước này.

Kỵ sĩ cưỡi ngựa xám ở đâu khi bạn cần anh ta?

Tại Namibia, khi phàn nàn về bị đối xử quá tệ, các công nhân được bảo rằng “ráng chịu cực khổ bây giờ để sau này các thế hệ tương lai sẽ được sung sướng”. Tại Kenya, cộng đồng dân cư đã ngăn chặn các công trình xây dựng đường và yêu cầu cung cấp nước sạch sinh hoạt và cho súc vật uống. Đó là lúc đỉnh điểm của cơn hạn hán nghiêm trọng và nhà thầu Trung Quốc không cho người dân được đến giếng khoan duy nhất có nước trong phạm vi công trường làm đường.

- African Review

Liên quan đến sức khỏe và an toàn của công nhân, không có gì hơn ngoài nỗi sợ hãi và lời oán thán trong các nhà máy và hầm mỏ mà các ông chủ người Trung Quốc đang vận hành ở châu Phi và Mỹ Latin. Bởi vì giống như tại Trung Quốc, đây cũng là chuyện làm thêm giờ, đồng lương rẻ mạt, điều kiện lao động không an toàn, và những gã chủ ngược đãi đến mức không thể tin được – cùng với tất cả các kiểu đổ chất thải khai khoáng ra môi trường xung quanh.

Bạn cần một chi tiết đẫm máu hơn? Vâng, hãy xem chi tiết tàn ác đáng khóc này: khi các công nhân tại mỏ than Collum, miền nam Zambia, trình bày khiếu nại về đồng lương thấp và điều kiện làm việc không an toàn, hai trong số những ông chủ người Trung Quốc đang ngứa tay kéo cò đã đáp lại bằng cách dùng súng bắn hạ 11 thợ mỏ. "Kỵ sĩ cưỡi ngựa xám"12 của diễn viên điện ảnh gạo cội Clint Eastwood ở đâu khi bạn cần anh ta?

Và dùng đến súng không phải là một việc quá xa lạ. Chỉ một ít tháng trước tại hầm mỏ khác ở Zambia, vụ đình công biến thành cuộc bạo loạn khi một quản đốc người Trung Quốc bắn vào đám đông. Dĩ nhiên, viên chức Bộ ngoại giao ở Bắc Kinh lập tức gọi vụ tàn sát này là “một sự cố nhỏ”. Ui chà, bạn nghĩ sao?

Chuẩn mực phi đạo đức của Trung Quốc chơi xỏ Phương Tây

Trong số 640 triệu vũ khí loại nhỏ lưu hành trên thế giới, ước lượng có khoảng 100 triệu

được tìm thấy ở châu Phi.

- Baffour Dokyi Amoa, Pambuzaka News

Dựa trên các hệ quả thảm khốc liên quan đến chủ nghĩa thực dân của Trung Quốc, một câu hỏi mở là tại sao có quá nhiều các quốc gia châu Phi, châu Á, Mỹ Latin lại mở rộng vòng tay đón chào Trung Quốc. Thực tiễn có nhiều câu trả lời cho câu hỏi này, nhưng mỗi câu trả lời cụ thể phụ vào loại quốc gia mà chúng ta đang nói tới.

Một loại quốc gia là chuỗi những nước chuyên chế đau khổ ở châu Phi, dưới ách chính quyền quân sự, những tên sát nhân hàng loạt vô nhân tính, hoặc các nhà lãnh đạo được coi là "dân chủ" nhờ những hòm phiếu bị đánh tráo hoặc bỏ phiếu dưới họng súng. Các chế độ dân chủ giả mạo tại Angola, Sudan, Zimbabwe luôn đứng đầu danh sách các quốc gia này.

Tại các nước này và các nước châu Phi và Mỹ Latin khác có đặc điểm là nền dân chủ yếu hoặc các nhà độc tài quân đội nắm quyền lực, nguyên tắc của thực dân Trung Quốc đưa ra dựa trên câu khẩu hiệu lạnh lùng được nói đầu tiên bởi chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào trước quốc hội Gabon: “ Chỉ kinh doanh, không cần bất cứ điều kiện chính trị nào”.

Tuân thủ chuẩn mực phi đạo đức này, Trung Quốc làm ăn với bất kỳ chính phủ nước ngoài nào, bất chấp nó có tàn nhẫn, đàn áp, hay tham nhũng ra sao. Để làm điều đó, họ không nói một lời phê bình nào và không đưa một điều kiện nào cho thương mại mà có động chạm tới những chi tiết "vặt vãnh" như nhân quyền hay minh bạch tài chính.

Bây giờ, ngay lập tức bạn sẽ thấy cách tiếp cận phi đạo đức của Bắc Kinh với chính sách ngoại giao đã mang lại ưu thế mạnh mẽ, vượt qua các quốc gia văn minh thật sự của thế giới như Mỹ, Anh, Pháp và Nhật Bản, một cách không thể tin được. Các quốc gia này, hoặc với tư cách cá nhân hoặc thông qua các thể chế như Liên Hợp Quốc cố gắng sử dụng các phương tiện ngoại giao như cấm vận thương mại và phong tỏa tài khoản ngân hàng và viện trợ để kiềm chế các tên bạo chúa. Tuy nhiên, khi các quốc gia dân chủ văn minh cố gắng gây áp lực như vậy, thì Trung Quốc tiếp cận các bạo chúa một cách bí mật qua cửa sau.

Thực vậy, khi Hoa Kỳ cắt đứt thương mại với Sudan vì chính quyền quân đội Ả Rập tại đây đang giết chết nhiều người da đen châu Phi tại Darfur, hoặc khi Liên Hợp Quốc áp lệnh cấm vận vũ khí đối với Bờ Biển Ngà hoặc Siera Leone, hoặc khi châu Âu gây áp lực lên Eritrea hoặc Somalia, hay khi toàn thế giới cố ép nhà độc tài Robert Mugabe của Zimbabwe phải chấp nhận kết quả bầu cử và chia sẻ quyền lực, những kẻ cơ hội phi đạo đức ở Bắc Kinh đều tranh thủ nhảy vào. Họ mời chào các thể chế độc đoán bất cứ điều gì chúng muốn – từ các vũ khí hạng nhẹ và máy bay chiến đấu tiên tiến đến các máy tính và hệ thống viễn thông hiện đại.

Đây là lời kể của người trực tiếp chứng kiến chiến dịch tàn sát mang tên “đổi máu lấy dầu” diễn ra gần như hoàn toàn với vũ khí Trung Quốc tại Darfur, theo phóng sự của BBC "The New Killing Fields":

Hàng ngàn phụ nữ và trẻ em đã bị cưỡng bức có hệ thống tại Darfur trong khi những người chồng, anh em, các con trai của họ bị tàn sát không ghê tay …. Máy bay chính phủ ném bom những ngôi làng châu Phi và sau đó gửi lực lượng vũ trang đến trên những con lạc đà, ngựa và xe tải … các ngôi làng bị tấn công hơn năm lần. Một phụ nữ tên là Kalima … đã cố gắng gọi chồng mình khi ngôi làng bị tấn công. Nhưng những kẻ vũ trang đã giết chết ông ta và cướp đứa con đang bám vào người cô ta trong sự sợ hãi tột cùng, và họ đã thiêu sống đứa bé trai chỉ mới 3 tuổi. Kalima sau đó bị hãm hiếp bởi chính những tên đồ tể này.

Theo những cách này, trong khi chúng ta sống trong những quốc gia dân chủ và tự do của thế giới, mang những nền tảng đạo đức cao nhất của con người, một nước Trung Quốc cơ hội đang cày xới các cánh đồng thương mại. Thông qua quá trình đào bới này, con Rồng Trung Quốc đã giúp vũ trang cho hàng ngàn tay súng trẻ em châu Phi với những khẩu AK-47 tại những nơi như Liberia, Nigeria, và Sierra Leone – trong khi đó các thiết bị máy móc xây dựng đang giúp cày lấp hàng trăm ngàn xác chết dưới những cánh đồng chết xa xôi như Darfur.

Kế đến là Australia? Và sau đó là sự sụp đổ của thế giới

Công ty Điện hạt nhân Quảng Đông Trung Quốc ra giá 83,6 triệu đô la Úc … cho việc kiểm soát công ty Energy Metals, bổ sung thêm cho làn sóng đầu tư của Trung Quốc vào tài nguyên thiên nhiên của Australia. Doanh nghiệp nhà nước CGNPH đề nghị mua 70% cổ phần của dự án Bigrlyi khai thác uranium vùng lãnh thổ bắc Australia là những dấu hiệu của bước đi đáng kể đầu tiên của doanh nghiệp Trung Quốc tiến vào một trong những quốc gia sản xuất uranium lớn nhất thế giới.

Đề nghị tham gia khai thác này xảy đến giữa lúc quan hệ hai nước Trung – Úc không được mặn mà lắm theo sau vụ bắt giữ tháng trước đối với bốn quan chức của tập đoàn khoáng sản Anh – Úc Rio Tinto, bao gồm một công dân Úc, ông Stern Hu, với cáo buộc tội đưa hối lộ và làm lộ bí mật quốc gia. Điều này cũng gây ra sự lo lắng trong các chính khách và các nhà bình luận về số lượng các dự án đầu tư Trung Quốc vào lĩnh vực khai khoáng của Úc.

—The Wall Street Journal

Có lẽ, điều đang gây quan ngại sâu sắc nhất về chủ nghĩa thực dân Trung Quốc là làm thế nào các quốc gia, thậm chí là các quốc gia phát triển kinh tế và có nền dân chủ vững mạnh như Australia, Brazil, và Nam Phi vẫn có thể bị quyến rũ bởi chính sách “dùng tiền mua chuộc” của Trung Quốc.

Khảo sát tình huống của Australia như một ví dụ. Đây là quốc gia có dân số được hưởng nền giáo dục tốt, lực lượng lao động có kỹ năng cao, và hầu như có tất cả các nguồn tài nguyên thiên nhiên cần thiết để trở thành một đất nước công nghiệp mạnh. Tuy nhiên, thay cho việc phát triển các ngành công nghiệp để xử lý các nguồn tài nguyên thiên nhiên và dùng nó để sản xuất hàng hóa, các nhà lãnh đạo suy nghĩ ngắn hạn cho rằng cứ đơn giản hơn là để Trung Quốc đến và mua các tài nguyên, đào bới các tài nguyên vô cùng quý giá đó và chở về các nhà máy Trung Quốc với giá rẻ.

Chỉ trong ít năm vừa qua, các công ty như Yangzhou Coal Mining, China Minmetals, Hunan Valin Steel & Iron, China Metallurgical, và Shanghai Baosteel đã thâu tóm được các hợp đồng khổng lồ mua nguyên liệu thô. Trong khi đây là mối lợi của hàng trăm gia đình quyền quý ở Úc, nó là công thức dẫn tới đói nghèo dài hạn một khi Trung Quốc đã khoét rỗng các mỏ tại Úc.

Thậm chí, trong ngắn hạn hơn, nước Úc đang nắm phần lưỡi của con dao thuộc địa. Đó là bởi vì Trung Quốc đang bán các hàng hóa thành phẩm với các nguyên liệu đầu vào từ Úc trên chính thị trường này, nước Úc phải đối mặt với thâm hụt thương mại lớn chưa từng có với Trung Quốc – dù rằng nó sở hữu nguồn tài nguyên thiên nhiên vĩ đại.

Cả hai quốc gia Brazil và Nam Phi cũng đang ở trên con tàu thực dân tương tự – thậm chí kém hơn. Hai quốc gia ngồi trên một chuỗi những tài sản đa dạng phong phú không thể tưởng tượng nổi. Cả hai nước này đều có tầng lớp trung lưu đang tăng tiến và có cơ hội rất lớn để gia nhập đội ngũ các quốc gia công nghiệp hóa. Tuy nhiên, cả hai quốc gia này đang từ bỏ quá nhiều nguồn tài nguyên thiên nhiên về tay Trung Quốc – và do đó đang thâm thủng mậu dịch nghiêm trọng.

Ví dụ như Brazil, Trung Quốc rót hơn 7 tỉ USD vào riêng công nghiệp dầu khí, trong khi công ty Sinopec hầu như có mặt khắp mọi nơi và đã tìm cách mua được một phần lớn trữ lượng dầu khổng lồ của Brazil tại mỏ Santos Basin. Đó không phải là thương vụ đầu tiên của Sinopec ở Rio: Họ đã cho công ty dầu khí quốc gia Brazil là Petrobras vay 10 tỉ đô la, để đổi lại quyền mua

10 ngàn thùng dầu thô /ngày trong một thập kỷ tới – với giá gốc khá hời. John Pomfret của tờ

The Washington Post đã phác họa bức tranh “Chinamax” lớn hơn theo nghĩa đen:

Dọc theo bãi cát vàng tô điểm vẻ đẹp kiều diễm của 175 dặm bờ biển phía bắc Thủ đô Rio de Janneiro, Trung Quốc đang tạo ra một thực tại kinh tế mới. Chỉ cần đi qua một hải cảng nơi các công nhân đang xây một cầu tầu dài hai dặm để tiếp đón những con tàu khổng lồ được gọi là Chinamax vận chuyển quặng sắt về cho ngành công nghiệp thép đang đói khát của Trung Quốc, băng qua các bến neo cho những chiếc tàu dầu hướng về Bắc Kinh, một thành phố của những nhà máy đang mọc lên trên một hòn đảo diện tích gấp đôi Manhattan. Nhiều công trình sẽ được xây dựng bởi đầu tư của Trung Quốc: nhà máy thép, nhà máy đóng tàu, nhà máy chế tạo ô tô, một nhà máy sản xuất thiết bị dầu và khí… Các đầu tư vào Brazil phản ánh chiến lược “vươn ra ngoài” của Trung Quốc, và tìm kiếm sự đảm bảo nguồn tài nguyên thiên nhiên cho các mục tiêu phát triển và bảo vệ các doanh nghiệp nhà nước khỏi sự tăng trưởng chậm hơn ở Đại Lục.

Tổng thống Nam Phi, ông Thabo Mbeki khá lo lắng về những nước cờ thực dân tương tự đang diễn ra trên đất nước mình, “nếu châu Phi chỉ xuất khẩu nguyên liệu thô tới Trung Quốc trong khi nhập khẩu các mặt hàng sản xuất bởi Trung Quốc, Lục địa Đen có thể muôn đời nằm trong sự lạc hậu”.

Dù cho một xã hội dân sự văn minh như nước Úc, một quốc gia bị chiến tranh tàn phá như Congo, một quốc gia đang chuyển đổi như Nam Phi, hoặc trường hợp một loạt các nhà nước độc tài kiểu như Zimbabwe, điều mà các quốc gia này cùng chung số phận là: Trung Quốc đang bóc lột một cách có hệ thống các nguồn tài nguyên của họ. Và một khi các tài nguyên này cạn kiệt, bị xúc mang đi hết hay sử dụng hết, các thuộc địa này sẽ biến thành các những chiếc thùng rỗng ruột, mất năng lực công nghiệp và khả năng tạo ra việc làm, những thứ mà đáng ra họ được hưởng nếu không đi theo tương lai thuộc địa!

Đại bàng Mỹ đã biến thành con bồ câu to lớn nhất thế giới

Con rồng sản xuất Trung Quốc rất phàm ăn. Con rồng thực dân đang tiến đánh không ngừng. Con đại bàng Mỹ đang ngủ quên trên tay lái.

– Ron Vara

Kết luận của tất cả những thứ trên là Trung Quốc đang có một chiến lược thâu tóm tài nguyên để giữ cho các nhà máy của họ hoạt động hết công suất, phần còn lại của thế giới thì không có gì. Trong khi đội quân hàng triệu người của Trung Quốc hành quân khắp các châu lục từ châu Phi, châu Á, tới châu Mỹ Latin và đang thực hiện chính sách thâu tóm mọi nguồn tài nguyên thiên nhiên đồng thời thao túng toàn bộ thị trường, và khóa chặt khỏi phần còn lại của thế giới, thì con Đại bàng Mỹ vẫn đậu trên mặt đất, các nước châu Âu đang mắc kẹt trong sự chối bỏ cố hữu, còn Nhật Bản đơn giản là tê liệt trong nỗi sợ hãi. Điều này không phải luôn luôn như vậy – ít nhất là đối với Hoa Kỳ.

Thực ra, nước Mỹ đã từng là bậc thầy tiên phong mở lối với “quyền lực mềm” trên toàn cầu thông qua các nhiệm vụ viện trợ, chính sách ngoại giao, và hỗ trợ quân sự. Hiện tại, tuy nhiên, con Đại bàng Mỹ ngày nào đã trở thành con Bồ câu to lớn nhất thế giới; và chúng ta hạ mình tài trợ cho các phái đoàn tình nguyện viên hòa bình ở các nước có nợ quốc gia nhỏ hơn nợ của Mỹ và cúi mình ẩn trong các đồn bốt quân sự tại các nước mà chúng ta không cần phải có mặt. Đã đến lúc chúng ta phải cùng phần còn lại của thế giới thức dậy – và đứng lên chống lại – đế chế thuộc địa đang nảy sinh giữa thế giới của chúng ta. Một lần nữa, như Peter Finn hùng hồn đề nghị, thế giới văn minh cần mở toang cánh cửa hướng về phương Đông và dõng dạc hét lên: “Ta điên lắm rồi và ta không thể chịu đựng thêm nữa.”

Nếu chúng ta không làm như thế, sự cấm vận tài nguyên mà Trung Quốc trong thực tế đang áp đặt đối với thế giới thông qua chiến lược thực dân sẽ như sợi dây thòng lọng đang siết chặt dần quanh cổ của tất cả các nền kinh tế trên thế giới. Theo thời gian, khi đế chế thực dân Trung Quốc gia tăng quyền kiểm soát các nguồn tài nguyên quý giá nhất trái Đất trong khi cơn đói nguyên liệu của Trung Quốc vẫn tiếp tục gia tăng, sợi dây thòng lọng sẽ dần siết chặt quanh những cái cổ mềm của Mỹ, châu Âu, Nhật Bản, Hàn Quốc và các quốc gia khác.