Chưa dến Tết, khí hậu ở biên giới phía Bắc dã lạnh và rất hanh heo nhưng hoa mai thì bất chấp tất cả cứ dến kỳ là nở. Mai trắng như tuyết, mai dỏ thì tựa ráng chiều, từng cây từng lùm thấp thoáng trong khe, trên sườn núi, dọc theo bờ suối và nhiều nhất là trong các vườn, nhất là vào tháng Chạp sau dộ tuyết dầu mùa, hoa mai càng rực rỡ. Hoa dỏ in trên tuyết trắng mới lộng lẫy làm sao! Tất cả c'ac con cái nhà quan nhà qúi , trong thành hầu như dều thấy phấn khích, thế là dã dến mùa dược di " dạp tuyết ngắm mai" rồi

Chùa Nhàn Vân nằm ở ngoại ô phía Tây Thành, tuy chỉ là nơi ở của nhà tu hành, nhưng vì hoa mai mà trở nên nổi tiếng. Trong vườn nhà chùa toàn là hoa mai, dâu dâu cũng ẩn hiện toàn màu hoa trắng hoa dỏ. Mỗi bận dến tiết mai nở rộ hương bay xa hàng mươi dặm, người du ngoại dến như nước chảỵ Rất nhiều tiểu thư khuê c'ac ngày thường không dễ ra khỏi dược khuê phòng, chỉ thỉnh thoảng lấy cớ lên chùa thắp hương mới dược ra ngoài dạo chân 1 chuyến, năm nào họ cũng dạo dến chùa Nhàn Vân nàỵ Lại càng rất nhiều niên thiếu con em các nhà giàu lắm tiền bạc, lấy dịp này làm cơ hội di săn sắc dẹp, ngày ngày lượn lờ dến chốn này kiếm tìm" kỳ tích ". Vì vậy tiết hoa mai rộ thế này cũng là thời gian thịnh nhất về hương hỏa của chùa Nhàn Vân

Chùa Nhàn Vân náo nhiệt hẳn lên, chủ trì chùa là Dại pháp sư Tịnh Tu cùng các chú tiểu tới tấp chạy ra chạy vào dón tiếp các " qúi khách" Vậy thì Tịnh Tu pháp sư còn làm sao mà " tịnh" mà " tu" dược dâỷ Dây là 1 vấn dề khá có triết lý dấy! Hà Mộng Bạch người dang tá túc tại chùa Nhàn Vân dã từng cười mà hỏi Tịnh Tu pháp sư câu hỏi nàỵ Pháp sư cũng mỉm cười mà trả lời:

" Tịnh " là ở trong hồn, " tu" là tại tâm, chứ còn cái thân x'ac mọn này chỉ là " thai phàm" mà thôi!

Quả thật mà không cần phải ăn dến khói lửa của nhân gian thì trên dời này có dược mấy người dâỷ

Mộng Bạch dã từng suy nghĩ rất nghiêm túc về mấy câu nói dó của v.i hoà thượng già, mới nghe thì cảm thấy có vẻ hơi " tự biện bạch" nhưng nghĩ kỹ thì lại thấy có ý vị sâu xa riêng. Mộng Bạch không thể không b'ai phục vị pháp sư già dó. Nhớ lạ là mình dã tá túc ở chùa này gần 1 năm rồi, dã nhiều phen dàm luận chuyện cổ kim với pháp sư, Mộng Bạch thấy rất khâm phục học vấn và tấm lòng rộng rãi của nhà tu hành nàỵ Chàng không bao giờ quên cái dêm mùa dông năm ngoái, khi di tìm người thân mà không gặp, trong mình lại chẳng có 1 dồng tiền bát gạo, lưu lạc dến dây, dói rét khổ sở ngã trước cửa chùa và dược hoà thượng cưu mang gíup dỡ

Tiểu thí chủ, người dịnh di dâu nữả

Con là 1 tú tài, vốn dịnh di tìm họ hàng thân thích, vay chút tiền ăn dường dể về kinh dô ứng thí

Cha mẹ người dâủ

Thưa, dều tạ thế rồi, gia dạo suy vi, mới di tìm họ hàng dể nhờ giúp dỡ

Người biết những môn gì

Thưa: cầm, kỳ , thi , thư, họa

Vị hòa thượng già cười:

Tiểu thí chủ ơi, biết năm môn dó, không phải là người, mà là thần dấy!

Mộng Bạch ngạc nhiên và giật mình

Thế bây giờ người dịnh làm gì? - Vị hoà thượng tiếp tục hỏi

con cũng không biết nữa

Ta biết - Pháp sự Tịnh Tu gật gật dầu - Con dã mệt rồi , dã di cả 1 chặng dường dài, con cần phải nghỉ ngơi, mà chùa Nhàn Vân là nơi nghỉ ngơi tốt nhất, con hãy ở lại dây, dến mai ta sẽ cùng với con xem xét những thứ mà con dã biết kia

Và thế là, Mộng Bạch dã ở lại chùa Nhàn Vân ngay từ ngày hôm sau, khi hoà thượng bắt dầu luận bàn về thi thư với chàng, thì chàng mới sợ hãi nhận ra rằng mình thật là qúa nhạt nhẽo và ngô nghê! chàng không còn dám nói là mình " biết" cái gì nữa cả, chàng chỉ có phận " học " mà thôị 10 ngày sau chàng thành tâm nói với pháp sư Tịnh Tu

Con thấy rằng con không nên di ứng thí dể cầu công danh nữa, dứt khoát con muốn ở dây, xuống tóc di tu, xin hoà thượng nhận con làm dồ dệ

Con ấy ử - hoà thượng cười tủm tỉm và lắc dầụ - Trần duyên của con còn không vào cửa Phật dược dâu, hơn nữa xuống tóc hay không thì cũng chỉ là hình thức mà thôị Con còn qúa trẻ con dường trước mắt còn dài lắm! con phải di con dường riêng của con. Con nên biết , những người vào cửa của ta là có 2 loại: 1 là những kẻ ngốc nghếch không hiểu biết 1 chút gì, loại kia là những con người siêu phàm thoát tục. còn con? con không thuộc loại nào trong dó cả

Thế thầy thuộc loại nàỏ - Mộng Bạch hỏi lại

Hoà thượng già trầm tư giây lát

Ta ử - hoà thượng chậm rãi trả lời - ta nửa thuộc loại này , nửa thuộc loại kia

Mộng Bạch không truy hỏi thêm nua, chừng như chàng dã hơi hiểu ra, lại chừng như chưa hiểu 1 tí nàọ Nhưng chàng cóbiết hay khong, có hiểu rõ không, dều không can hệ gì, Tịnh Tu vẫn là 1 ông già lạ lùng dộc dáo mà chàng hằng thán phục, hâm mộ; trái lại ông già dó cũng rất thú vị với chàng. Thế là chàng dã ở dược 1 năm trong chùa Nhàn Vân

Trong 1 năm dó, Tịnh Tu dã không phải nuôi không chàng 1 ngày 3 bữạ ông già dã nhanh chóng phát hiện ra , quả thật tài thư họa của chàng rất phi phàm; nên nhân việc quen biết rộng rãi, ông dã giúp Mộng Bạch bán tranh dể kiếm sống, lại còn khuyên chàng dành dụm lấy 1 khoản dể tiếp tục lên kinh dô dự thị Nhưng mà, Mộng Bạch rốt cuộc chỉ là 1 thư sinh trẻ tuổi dang lưu lạc, ai dã chịu bỏ nhiều tiền ra dể mua chữ mua tranh của 1 gã vô danh tiểu tốt? Mỗi ngày cógiỏi , cũng chẳng qua kiếm dược năm ba dồng bạc dủ cho chàng nuôi miệng mà thôị Còn may là chính chàng không hề vội vã sống ở chùa Nhàn Vân, chàng cũng sinh ra tâm trạng " Nhàn Vân dã hạc" thích tiêu dao ngày tháng. chỉ phải dến dộ hoa mai nở rộ, du kh'ach hàng dàn, nhìn thấy mọi người dắt díu bồng bế con cái dến chùa, chàng mới bắt dầu cảm thấy quạnh hiu buồn bã, lòng rưng rưng 1 mối sầu quệ Dó có thể chính là lý do mà pháp sư Tịnh Tu dã từng nói, rằng chàng không thể nhập " cửa không dầu Phật " dây chăng? tình cảm của chàng qúa phong phú, tâm linh chàng quá yếu duối, tâm trạng u uất, tự buồn tự tủi rất dễ dàng xâm chiếm con người chàng

Hôm dó, cả 1 ngày tâm thần chàng cứ xốn xang thảng thốt, sách không dọc nổi, viết không thành văn, vẻ không ra tranh. Sau bữa cơm trưa, hoà thượng bảo với chàng rằng có nhà vọng tộc họ Giang ở trong thành sắp dến dâng hương, vì nhà có cô con gái nên chàng phải tránh di 1 lát. Chàng bèn di ra phía sau chùa, ở dó có 1 khe nước nhỏ , trên mặt khe có chiếc cầu gỗ cong cong, 2 bên bờ khe dâu cũng c'o hoa mai nở , hương thơm ngan ngát , hoa rụng lấm tấm như thêu trên mặt dất. Chàng ngồi xuống 1 gốc mai ở dầu cầu, tay cầm 1 cuốn sách nhưng mắt lại dăm dăm nhìn mặt nước dưới khe dã hơi hơi dông kết sắp thành băng , dầu óc chàng dần dần tản mạn di, mặt mũi trở nên bần thần.

Tiết trời rất lạnh, ở dây lại lộng gió, vì là phía sau chùa nên du kh'ach không di tới, 4 bề lặng ngắt; chàng khóac 1 tấm áo lông rách, không chịu dược rét, phải ngồi co ro dưới gốc câỵ 1 cơn gió thổi tới, làm cho bao nhiêu c'anh hoa rơi lả tả trên mình chàng rồi rắc lên dầy mặt dất và rắc lên cả mặt nước dang kết băng non. Nhìn những cánh hoa trôi dập dềnh nghe tiếng nước à à c`ng tiếng mảnh băng non va vào nhau lanh canh, chàng bất giác thở dài 1 tiếng. Nghĩ dến thân mình tiền dồ mờ mịt lưu lạc tha hương, chàng thấy lòng trĩu nặng

Dang mải nghĩ ngợi thẫn thờ, bỗng chàng nghe thấy 1 hồi rung nhẹ nhẹ của vàng ngọc va chạm nhau thánh thót trong veo, tiếp dến 1 vật gì dó rơi xuống dầu rồi tuột vào lòng chàng; nhìn xuống xem hoá ra là 1 cành hoa mai trắng. Chàng giật mình " ối " lên 1 tiếng. Cùng lúc từ phía trên dầu vọng xuống 1 tiếng khe khẽ, có vẻ hốt hoảng và 1 giọng nói trong trẻo vang lên

Chết rồi! có người kìa!