Huyện lỵ ở đây có tên là Dương Gia Tập, tại sao lại gọi là Dương Gia Tập thì không tìm hiểu được, nhưng chỉ biết rằng họ Dương ở đây còn ít hơn tất cả các họ khác; chắc là trước đây huyện thành này chỉ là nơi họp chợ. Ngày nay đã đông tới hàng ngàn hộ và còn là một chợ đầu mối da thú nho nhỏ. Cũng vì là nơi bán buôn da thú, thương gia các nơi đến mua hàng khá đông nên các quán rượu quán cơm quán trọ cũng theo đó mà sinh ra, lại còn có vài ban diễn tích tuồng trò rối, xiếc khỉ... thường lai vãng kiếm ăn. Vì vậy, huyện thành Dương Gia Tập này náo nhiệt hơn sự tưởng tượng của Vân Bằng nhiềụ

Nha môn của huyện nằm ở trung tâm huyện thành một tòa nhà lớn đàng hoàng đĩnh đạc, ngoài cửa lớn có sư tử đá ngồi canh. Phủ đệ của tri huyện ở đằng sau nha môn nên khi thăng đường rất dễ dàng tiện lợị Phủ tri huyện là một khu nhà được làm kỹ lưỡng công phu nhất toàn thành, trước sau gồm ba dãy nhà, có đến mấy chục gian phòng, cột kèo chạm vẽ tinh vi, ở giữa còn có một vườn hoa lớn rất đẹp.

Vân Bằng đã đưa gia quyến đến ở đây, phu nhân tên là Lộng Ngọc người thanh nhã tính hiền thục. Nếu nói rằng ở Vân Bằng còn có chút gì khiếm khuyết thì đó chính là việc nàng Lộng Ngọc chỉ sinh cho chàng hai đứa con, nhưng lại toàn là gái, một đứa tên Thu Nhi lên 8, một đứa tên là Đông Nhi lên 6. Vì chưa có con trai nên Lộng Ngọc là người sốt ruột nhất, thường khuyên chồng nạp thiếp. Thế nhưng về điểm này thì Vân Bằng cố chấp không ai bằng, chàng thường nói với Lộng Ngọc.

- Sinh con trai, đẻ con gái vốn là nhờ vận khí, còn ân ái vợ chồng là nặng hơn tất cả. Chúng ta trước đây chưa từng quen biết nhau chỉ nhờ ơn đức cha mẹ mà thành thân, nhưng cái tình với nhau thật khó có ai được đến thế này, đó chính là duyên may, nếu chỉ vì muốn có con trai mà nạp thiếp thì các người đó há chẳng thành nhưng công cụ để sinh con ự Đây thật là việc làm tổn hại cho người khác, tôi không làm!

Nghe ra ý tứ của chồng, tựa hồ gặp được người trí tâm hợp ý, đúng là phải lấy chữ "tình" làm điểm xuất phát việc nạp thiếp mà bỏ qua tình cảm là không được.

Lộng Ngọc bèn mua mấy a hoàn rất đẹp, người nõn nà tha thướt như hoa thủy tiên và cố ý đưa họ vào hầu cận Vân Bằng: nào khêu đèn, nào pha nước, nào mài mực, nào quạt hầu... Nhưng Vân Bằng vẫn một mực làm ngơ, chẳng động tâm gì cả. Trái lại chàng còn bảo họ đi chỗ khác chỉ để cho chú thư đồng Hỉ Nhi hầu hạ là đủ. Lộng Ngọc bó tay chẳng biết tính saọ Bọn a hoàn nọ thì ngầm bàn tán với nhau, gọi chàng là "thiết tướng công" nói rằng lòng dạ chàng cứng như sắt ấy, chứ nếu không thì sao lại thờ ơ lạnh ngắt trước bọn đàn bà như hoa như ngọc thế kia!

Giờ đây, vị "thiết tướng công" ấy đang ngồi trong thư phòng xem cuốn Nguyên Khúc một cách thờ ơ trễ nảị Chàng đọc đến một đoạn văn viết rằng

"Tỉnh giấc nồng, tô lại môi son chê chán, vội vàng vấn búi tóc tha hương, nỗi buồn xuân lấy gì khuây khỏả Bài ca mới này hãy gượm đừng đưa"

Tự nhiên chàng cảm thấy có gì bức rức trong lòng bèn khép cuốn sách lại, thần trí bỗng chìm vào nỗi suy tư ảm đạm. Thư đồng Hỉ Nhi vẫn nhẫn nại ngồi bên khe khẽ quạt, không dám làm kinh động, hình như chủ nhân ngủ rồi thì phảỉ Trong phòng đang đốt một lò hương đàn tỏa ra làn khói hiu hiu nhè nhẹ mùi hương hăng hăng ngan ngát. Bức mành trúc lặng lẽ rủ bên song cửa; ngoài sân hàng thủy trúc cành lá đu đưa, mấy chú ve chẳng biết đậu ở cành nào mà đang ngân nga rỉ rả. Lát sau tiếng ve tự nhiên lặng ngắt làm cho căn phòng càng tĩnh mịch. Rồi nghe từ ngoài cánh cổng sát đường cái vọng vào một giọng nữ thanh thanh mềm mại đang hát bài gì đó. Vân Bằng như choàng tỉnh nghiêng tai lắng nghe, điệu ca như bi thương buồn khổ lời ca nghe được thế này:

Hoang liêu ngày tháng thu tàn

lạnh lẽo đầy trời gió sương

Trời Tây xạc xào tiếng nhạn

Chân tường rỉ rích tiếng trùng

Tay ôm áo lòng sầu mấy nỗi

Lệ thấm đầy vạt áo như mưa

Đem cuộn vào khúc hát đợi ai đưả

Ắng một lúc tiếng hát chuyển điệu buồn hơn.

Hoa đồng như thêu, nội cỏ như thảm

Thương tâm vô hạn, lòng hiếu khóc đoạn hồn

Cõi âm kia ma mới ngậm oan, ma cũ kêu rên, chịu cực hình, thân ra tro bụi

chỉ còn ngọn gió âm thổi với bãi cỏ là thương

Khói thảm mây sầu là là mặt đất

Ngày chóng tàn, nước chảy đá tan thu lại xuân

Vạn dặm hồn giam chiêu hồn không về được

Nước mắt đành rơi thấm đẫm khăn

Niệm thịt xương khổ đau khôn xiết nỗi

Đành bày mâm lễ bạc này thôi

Rảy chén rượu cay, đãi lòng đau xuống đất

Mong hồn thiêng về hưởng ân cần

Tiếng hát như ngậm sầu nhỏ lên, chợt đứt chợt nối rất thê thảm khiến người nghe thấy cay trong mũị Nghe như tiếng hát còn có cả tiếng nức nở thở than. Vân Bằng không ném được lòng, ngồi hẳn dậy nói với Hỉ Nhi:

- Hỉ Nhi hãy bảo Cát Thăng ra cửa ngoài xem xem ai đang hát mà buồn thảm vậỷ Họ có oan khuất gì chăng?

Hỉ Nhi đi rồỉ Vân Bằng vẫn ngồi vậy nghe tiếng ca đứt nốị Càng nghe càng thấy xốn xang trong lòng, ca nữ đi hát rong như vầy thực chẳng có gì là lạ, nhưng ở đây có khác là lời ca buồn thương sâu lắng không tầm thường tí nàọ Một lát sau Cát Thăng và Hỉ Nhi cùng trở vàọ Cát Thăng chắp tay bẩm.

- Thưa gia gia, ngoài kia có cô gái nhỏ chuyên hát rong, cô ta đang muốn bán mình để mai táng cha đấy ạ.

- Nói gì? bán mình tang cha ử - Vân Bằng lấy làm lạ.

- Thưa vâng, cô ta nói cha con cô phiêu bạt giang hồ, cha thì kéo đàn, con thì hát. Chẳng may đến Dương Gia Tập đây thì cha ốm chết, nay thi thể đang quàn ở quán trọ, không có tiền làm ma, cô ta đành phải nghĩ đến việc bán mình lấy tiền trang trải, miễn sao đủ an táng cho chạ

- Thế ử - Vân Bằng trầm tư trong tiếng hát không ngừng vọng đến, giờ đây cô gái càng hát một cách bi thiết hơn:

Quê hương cách xa kia xa tít đường mây

Buồn luân lạc kìa, ruột xót suốt đêm chầy

Phiêu dạt kìa chân trời, dạn dày cùng sương gió

Đau lắm cha! kìa sao đã nỡ vội đỉ...

Vân Bằng nhíu nhíu mày, ngẩng đầu lên nhìn Cát Thăng nói:

- Có người nào cho cô ta tiền không?

- Thưa gia gia, người đứng xung quanh xem thì nhiều người cho tiền thì ít.

Vân Bằng cảm khái, gật gật đầụ

- Cát Thăng!

- Dạ thưa gia giả

- Đưa cô ta vào đây, ta hỏi chuyện xem saọ

- Thưa vâng.

Cát Thăng kính cẩn lui rạ Hỉ Nhi bước vào phòng tiếp tục quạt. Lát sau, thấy tiếng ca ngừng lại, một lát nữa, Cát Thăng đã đứng ở cửa, lớn tiếng bẩm báo:

- Đã dẫn cô gái hát rong vào rồi, thưa gia giạ

Vân Bằng ngẩng lên, đôi mắt chàng chợt sáng trong khoảng khắc. Một thiếu nữ đang nhẹ nhàng chầm chậm bước vào cửa, toàn thân phủ bộ quần áo tang trắng toát: áo cánh, áo dài, thắt lưng, giày vải,... tất cả đều một màu trắng, trên đầu không có bất kỳ một đồ trang sức nào, chỉ có một bông hoa trắng nhỏ gài bên tóc maị Màu trắng toát trên mình cô gái nọ chẳng hiểu sao bỗng làm cho Vân Bằng nhột một cái trong lòng, nghĩ đến một màu trắng tuyền nào đó, nhưng chàng đã kịp tự trấn an, cho rằng đó là do họ để tang cho đúng hiếu đạo, không có gì lạ cả. Cô gái đứng trước mặt chàng, đầu cúi thật thấp nên chàng chỉ có thể trông thấy cái chỏm mũi nho nhỏ và hai hàng lông mày dài cong cong hình viền lá quạt của cô thôị Cô cúi đầu chào, lại sụp lạy nữa, miệng nói rất rành rẽ:

- Tiểu nữ Bạch Ngâm Sương khấu kiến huyện thái giạ

Vân Bằng lại thấy nhột trong lòng, chàng ngồi ngay ngắn lên, nói:

- Thôi, không nên đa lễ, hãy đứng dậy đi, cô nương, cô hãy nói tên cô là gì?

- Thưa, tiểu nữ họ Bạch tên là Ngâm Sương, chữ Ngâm trong ngâm thơ, chữ Sương trong sương gió ạ.

- Tên hay đấy - Vân Bằng lẩm bẩm trong miệng, mắt nhìn chăm chú sang phía cô ta - Cô hãy ngẩng đầu lên!

Cô gái ngoan ngoãn ngẩng lên, ánh mắt sáng xanh chiếu thẳng vào Vân Bằng, đôi mắt trông đem thẫm, trong veo, sâu thẳm mà mang đầy vẻ thảm thê, bi thiết và nài xin giúp đỡ! Hình như đã nhìn thấy đôi mắt này ở đâu thì phảị Cũng ánh nhìn ấy, cũng thần thái ấy! thương sao, khổ sao, nhưng vẫn không dấu vẻ âm thầm kiêu hãnh, thế mới lay động hồn người, Vân Bằng phải lấy hết nghị lực của mình ra mới bắt buộc đôi mắt chàng rời khỏi ánh mắt cô gáị Rồi chàng chú ý đến vẻ đẹp phi phàm, toát lên từ toàn thân cộ Tuy không điểm phấn tô son nhưng làn da cô vẫn trắng mịn như tuyết, môi đỏ như son, chân mày xanh biếc như vẽ càng làm nổi lên đôi mắt đen trắng phân minh "Bạch Ngâm Sương" cái tên nghe thật hay, vừa thuần khiết vừa thanh nhã.

- Có phải cha cô mới mất? - Vân Bằng hỏị

- Thưa vâng.

- Nếu tôi đưa cô tiền để cô làm ma chay cho cha thì...

- Tiểu nữ xin nguyện là nô tì, dù có phải tan xương nát thịt cũng không dám từ - Ngâm Sương nói và quì ngay xuống.

- Đừng làm thế - Vân Bằng phẩy phẩy tay - ý của ta là muốn hỏi cô sau khi mai táng cho cha, cô có thể trở về quê hương không? Gia đình cô còn những aỉ

- ôi! - Ngâm Sương ngạc nhiên ngẩng đầu, đôi mắt sáng nhìn Vân Bằng không chớp - Bẩm lão gia, thân mẫu của tiểu nữ qua đời đã lâu, ở quê không còn một người thân nàọ Tiểu nữ theo cha phiêu bạt đó đây, bặt tin tức quê nhà từ lâu rồị Vậy nên, xin lão gia ban ân điển, nếu giúp được việc an táng phụ thân thì cũng xin thu nhận cho tiểu nữ dung thân. Tiểu nữ xin nguyện hầu hạ phu nhân và các tiểu thự Tuy đường kim chỉ vá may chưa thạo nhưng sẽ xin chịu khó học hỏi thêm ạ.

Vân Bằng chăm chú ngắm nhìn khuôn mặt xinh đẹp thanh nhã của cô, trầm ngâm hồi lâu, mới hỏị

- Tôi vừa nghe tiếng cô hát, vậy ai dạy cho cô đó?

- Thưa, phụ thân ạ.

- Thân phụ cô chỉ dựa vào nghề hát để mưu sinh?

- Thưa không, cha tiểu nữ trước kia cũng đã học không ít thi thư; xuất thân từ gia đình khoa cử nhưng có khiếu nên tinh thông âm luật. Chỉ vì cửa nhà sa sút, nghèo khó không còn đường sinh sống; vốn đã đậu tú tài nhưng mấy lần thi hương đều bị đánh trượt, từ đó cha tiểu nữ xem nhạt đường lợi danh sĩ hoạn. Sau khi mẹ tiểu nữ qua đời, cha mới bắt đầu bước vào con đường lưu lạc giang hồ...

Vân Bằng se sẽ gật đầu, bất giác không nén nổi tiếng thở dàị nghe thân thế, thì ra cũng là con gái nhà lành, chỉ tiếc là thời vận chưa đến mà thôi, nhìn người thì rõ ràng chẳng phải không có ai thương đến, nghe thân thế thấy cảnh ngộ thật đáng thương. Vân Bằng quay sang nói với Hỉ Nhi:

- Hỉ Nhi, dẫn cô gái này vào trong nhà để gặp phu nhân hỏi xem phu nhân có muốn lưu cô lại làm bạn chăng?

- Vâng, thưa gia gia, - Hỉ Nhi đáp.

- Tạ ơn lão gia, tạ ơn lão gia - Ngâm Sương phủ phục xuống đất, khi ngẩng đầu lên nước mắt đã nhòe ướt quanh mi, cô ta cúi đầu theo chân Hỉ Nhi lui khỏi phòng. Vân Bằng ái ngại nhìn theo dáng khép nép của cộ Còn lại trong phòng một mình, tự nhiên chàng thấy tâm tư bần thần trong giây lát, sau đó chàng mới phát hiện ra ông già Cát Thăng đã đứng đó tự bao giờ, đang băn khoăn nhìn chàng; nửa như muốn nói, nửa như muốn đừng.

- Cát Thăng, ông có điều gì muốn nói phải không?

- Nô tài không dám nóị

- Có gì mà dám nói với chẳng không dám nói! muốn nói thì cứ nói thẳng ra đi, đừng có ấp a ấp úng nữa! ông phản đối ta lưu cái cô họ Bạch này phải không?

- Không ạ, nô tài không dám.

- Thế thì là việc gì chứ?

- Thưa - Cát Thăng ề à kêu lên một tiếng, từ từ ngẩng đầu, ngước mắt lên nhìn chủ rồi hạ giọng thì thào - Ngài không cảm thấy là... cái... cáị. cái cô họ Bạch này có gì không bình thường ử

- ý ông định nói gì? - Vân Bằng nhíu mày hỏị

- Là thế này, thưa gia gia - Cát Thắng càng thêm ấp úng - Ngài có nghe nói về... về.. về chuyện hồ ly báo ân bao giờ chưả

- Có nghe qua, nhưng lại xảy ra cái gì ở đâỷ - Vân Bằng hơi bất an bèn làm bộ quở trách - các chuyện đó đều là vớ vẩn chẳng đáng tin đâu!

- Nhưng... nhưng mà.. - Cát Thăng líu lưỡi nóị Cái cô họ Bạch này... có... có đôi mắt giống hệt.. giống hệt con hồ ly mà... mà ngài đã cứụ Hơn nữạ. hơn nữa cô ta lại là họ Bạch, thế có khéo không chứ. Cứ như tôi nghĩ thì cô Bạch này khéo là phúc tinh của nhà ta đấy!

- Thôi đừng nói xàm! - Vân Bằng khẽ gắt - Không biết cái trò mê tín này ở đâu ra thế!

Chàng chắp tay ra sau lưng, đi ra phía cửa sổ nhìn ra sâu sau vừa thấy Thái Liên a hoàn thân cận của Lộng Ngọc cười hớn hở chạy đến nóị

- Thưa gia gia, phu nhân nói bà rất thích Bạch cô nương, thích không thể tưởng tượng được ấy! bà nói, thế nào cũng phải lưu cô ấy lạị Thế nào cũng không để cô ấy về quê!

Vân Bằng hơi sửng sốt, cái cô Bạch Ngâm Sương này thật đúng duyên số chăng? nghĩ đến câu nói vừa rồi của Cát Thăng, lại nghĩ đến con hồ ly trắng mà chàng thấy trong một đêm cách đây nửa tháng, chàng thấy trong tâm trí chợt bâng khuâng và trong óc hiện lên đôi mắt của Ngâm Sương và cùng đôi mắt của hồ ly lông trắng..