Phần
1. Không quên

Phương
Hồi nói: “Có lẽ con người luôn có một số chuyện gì đó, dù có muốn quên cũng
không thể quên được”.

1

Sở dĩ tôi chọn đi du học là vì hội
chợ việc làm đầu tiên diễn ra trong năm thứ tư đại học đã khiến tôi phát khiếp.

Nói thực là điều kiện của tôi khá ổn,
ít nhất tôi tự cho là như vậy.

Đại học Y ở Bắc Kinh không phải là
trường đại học nằm trong tốp đầu, nhưng tôi cũng không đến nỗi phải giấu giấu
giếm giếm khi viết sơ yếu lí lịch. Năm thứ nhất đại học, tôi đã từng tranh thủ
cơ hội để có mặt trong Hội sinh viên, đã từng lấy danh nghĩa là trưởng ban liên
lạc(*) kê giúp bàn ghế để bắt chuyện với một cô bạn cùng khoa, cái chức trưởng
ban liên lạc nghe tên thì oai lắm, nhưng bản chất chỉ là công việc phụ trách mấy
hoạt động không quá năm mươi người tham gia. Mặc dù điểm các môn chuyên ngành của
tôi cũng có môn bị tụt xuống mức báo động; nhưng sau những nỗ lực không từ thủ
đoạn như xin xỏ, năn nỉ, ra sức lấy lòng, hi sinh bộ mẽ, thì các thầy cô giáo
cũng đều thông cảm, phiên phiến đại khái cho tôi đủ điểm đạt - sáu mươi điểm
trong bài thi cuối kì. Thế nên dù bảng điểm của tôi cũng không đẹp cho lắm,
nhưng ít nhất là toàn màu xanh hết; cái đó cộng với tướng mạo khá ưa nhìn nên
tôi cũng khá tự tin.

(*)
Ban liên lạc là một bộ phận quan trọng của Hội sinh viên trong các trường đại học
ở Trung Quốc. Nhiệm vụ chính của ban liên lạc là liên lạc với các tổ chức, đơn
vị bên ngoài để xin tài trợ kinh phí cho Hội sinh viên và các hoạt động của hội.

“Lương tháng dưới ba ngàn tệ đây
không thèm để mắt! Công ti cho xe thì còn phải hỏi xem đây thích Sonata hay
Passat! Thưởng cuối năm ít nhất phải được mười ngàn mới nói chuyện được với
đây, nếu không, còn lâu nhé!”.

Đây là câu tôi tuyên bố xanh rờn với
đám bạn cùng phòng trước khi đến hội chợ việc làm ngày đó. Mặc dù khá buồn cười,
nhưng cũng còn chứng minh được rằng tôi đã từng oai phong lẫm liệt như thế đấy.

Sự tự tin của tôi gần như đã tiêu
tan sau hai giờ đồng hồ xếp hàng mà chưa vào được hội trường. Lúc này, tôi mới
thực sự thấm thía được các vấn đề như thuyết dân số, thuyết phát triển xã hội,
thực trạng sinh tồn của con một và tìm việc ở Trung Quốc.

Nghĩ lại quả đúng, hồi mới chào đời
chúng tôi tranh giường trong bệnh viện, đi mẫu giáo thì tranh phiếu bé ngoan,
vào đội thì tranh đứng tốp đầu, từ cấp một lên cấp hai tranh vào trường chuyên
lớp chọn, từ cấp hai lên cấp ba cũng tranh nhau với tỉ lệ một chọi tám, thi đại
học thì một chọi bốn, đi xin việc thì một chọi N! Thật đúng là lớn lên trên cầu
độc mộc, tiến bước trong lửa đạn chiến tranh!

Cuối cùng tôi đã rút ra được kết luận
rằng: M.kiếp, chúng tôi khổ thật!

Khó khăn lắm tôi mới chen chân vào
được hội trường, tưởng rằng cuối cùng đã đến lúc mình được thể hiện tài năng,
ai ngờ muốn lại gần bàn tuyển dụng của các công ti cũng không hề đơn giản. Chỗ
nào cũng thấy quảng cáo, hồ sơ, chỗ nào cũng thấy hò hét tuyên truyền, nhìn thấy
đủ mọi anh tài xuất chiêu tiến bước.

Một cậu sinh viên nhìn cậu sinh
viên nọ của trường Đại học Liên hợp đứng bên cạnh bằng ánh mắt coi thường, lúc
đưa hồ sơ nói lớn: “Em tốt nghiệp Đại học khoa học kĩ thuật Bắc Kinh!”.

Cậu sinh viên trường Đại học Liên hợp
bại trận.

Một cậu sinh viên khác liền đứng ra
ngay: “Em tốt nghiệp Đại học Hàng không Bắc Kinh!”.

Cậu sinh viên trường Đại học khoa học
kĩ thuật Bắc Kinh bại trận.

Lại có một cậu sinh viên khác đẩy cậu
kia ra: “Em tốt nghiệp Đại học Bắc Kinh!”.

Cậu sinh viên trường Đại học Hàng
không Bắc Kinh bại trận.

Trong lúc cậu ta đang dương dương tự
đắc nhìn mọi người bằng ánh mắt cao ngạo, sau lưng lại có tiếng nói: “Em cũng tốt
nghiệp đại học Bắc Kinh, đã có bằng thạc sĩ!”.

Tất cả các anh tốt nghiệp đại học đều
bại trận…

Cảnh tượng này khiến tôi nhớ đến
bài tấu hài “Báo cáo tên món ăn”, bây giờ chắc có thể đổi tên thành “Báo cáo
tên trường đại học” để gây cười cho khán giả.

Đi tiếp thì thấy phía trước có một
bàn tuyển dụng được rất đông nữ sinh chen vào, nổi bật nhất trên bìa tập hồ sơ
của họ không phải là tên trường họ tốt nghiệp, không phải là trình độ chuyên
môn, mà gần như là những bức ảnh chân dung phóng to cỡ 5 inch đẹp rạng ngời,
khiến tôi còn tưởng rằng mình đang đi nhầm vào vòng thi tuyển chọn hoa khôi.

Có hai cô gái đi ngang qua tôi.

Cô A nói: “Cậu nghĩ có hi vọng
không?”.

Cô B nói: “Mong manh lắm, mấy con
bé học Đại học ngoại ngữ số hai Bắc Kinh còn có hi vọng. Anh giám đốc nhìn bọn
họ cười lộ cả nếp nhăn!”.

Cô A liền thở dài: “Bọn họ làm đẹp
thật. Cậu có biết con bé XX ở lớp một không? Nó phẫu thuật mắt hai mí được ba
tháng, nhìn còn thấy tự nhiên. Con bé XXX mới phẫu thuật được mấy hôm, nhìn giả
bỏ xừ. Lại còn đánh mắt, nhìn khiếp quá!”.

Cô B nói: “Thế nên cô nàng mới chụp
bộ ảnh băm trăm tám mươi tệ một bộ để giấu chứ sao!”.

Tôi sửng sốt nhìn bọn họ, nghĩ bụng
đúng là vấn nạn xin việc đã tạo đà mở rộng phát triển thị trường thẩm mĩ và thị
trường chụp ảnh.

Cuối cùng tôi cũng tìm được một
công ti khá phù hợp cho mình, trong lúc tôi đang chuẩn bị giới thiệu thế mạnh của
mình thì một ông chú bước đến, chìa bộ hồ sơ cho người phụ trách.

“Anh xem giúp hồ sơ của tôi một
chút, tôi có kinh nghiệm công tác!”. Ông chú nói rất nhũn nhặn.

Tôi nhìn một lượt từ đầu đến chân,
thấy chú ấy không giống với cậu thanh niên chừng hai mươi hai tuổi chút nào và
thế là bèn ngắt lời chú: “Cái này… chú ạ, không phải hội chợ việc làm hôm nay
chỉ dành cho sinh viên mới tốt nghiệp đại học ạ? Chú…”.

“Tôi cũng là sinh viên mới tốt nghiệp
mà! Xem này, đây là bản photo giấy tờ bằng cấp! Tốt nghiệp trước cậu mấy năm
thôi!”. Chú ta nghiêm mặt nói.

Tôi thầm nghĩ sao con người này lại
vô ý vô tứ như vậy, tranh giành miếng cơm manh áo với thế hệ đáng tuổi con
mình, lại còn chen ngang ăn nói rất hùng hổ nữa chứ, thế là tôi liền cười, nói:
“Chú không thể nói thế được, chú đã tốt nghiệp trước những từng ấy năm rồi. Hồi
chú lĩnh món tiền lương đầu tiên, chắc là cháu vừa mới oe oe khóc chào đời. Hồi
chú tung hoành ngang dọc trên thương trường, cháu vẫn đang chơi nặn đất. Hồi
chú động phòng hoa chúc, cháu vừa mới được đeo khăn quàng đỏ để vào đội. Đến
khi chú mệt mỏi chán chường và gặp cháu, thì cháu mới chính thức trở thành niềm
hi vọng của đất nước, dự định sẽ phấn đấu hết mình cho sự nghiệp xây dựng xã hội
chủ nghĩa. Kiểu gì thì cháu cũng phải gọi chú là chú phải không ạ?”.

Ông ta liền thở dài: “Đúng vậy, thế
nên trong khi tôi đang ở cái thời trên đầu có cha mẹ, ở dưới có con cái, trăm
thứ quẫn bách, thì cậu vẫn có thể đủng đỉnh vừa chơi vừa kiếm việc mà!”.

Đến nước này thì tôi chẳng còn gì để
nói nữa, nhìn vẻ mặt phong trần của ông ta, nghĩ cũng chỉ vì miếng cơm manh áo,
đồng tiền bát gạo ghì sát đất mà thôi!

“Anh đã từng làm trợ lí ở công ti S
à?”. Người phụ trách đột nhiên hỏi.

“Vâng, đúng vậy, đúng vậy”. Chú đó
gật đầu liên hồi như gà mổ thóc: “Thế nên tôi rất thạo các nghiệp vụ có liên
quan! Anh có thể kiểm tra thêm!”.

Thấy người ta không còn hứng thú gì
với tôi, tôi biết mình đã bại trận, lấy lại bộ hồ sơ trị giá năm tệ rưỡi của
mình, loanh quanh hai vòng ở hội trường rồi đi ra.

Lúc đó tôi liền quyết định, mọi con
đường đều dẫn đến thành Roma, chuyện tìm việc, có lẽ phải tự cứu mình bằng đường
vòng vậy.

2

Thực ra nhờ mối quan hệ của gia
đình để tìm một công việc cũng không phải là chuyện quá khó. Chỉ có điều lúc đó
tôi đã quá đề cao bản thân, thế nên căn bản không muốn đi con đường này. Bây giờ
cảm thấy tình thế khắc nghiệt không như mình tưởng, lại không muốn tìm một công
việc tạm bợ cho xong chuyện. Thế là tôi đã lựa chọn con đường đi du học.

Đúng là mấy năm gần đây rất thịnh
hành trào lưu du học, du học về sẽ có giá trị hơn, tạm thời chưa quan tâm đến
việc sau đó bạn về nước hay ở lại nước ngoài, tóm lại là cứ dính đến chữ ngoại
thì vẫn có giá hơn đồ nội. Nhưng nói thực là du học cũng không có gì ghê gớm. Bởi,
những gia đình có quyền có thế, con đều trở thành công chức nhà nước cả; những
gia đình có tiền, con được kế thừa công ti của gia tộc; những gia đình vừa có
quyền, vừa có tiền, con đều được phát triển tự do trong lĩnh vực mà đứa bé
thích; những gia đình không có quyền, không có tiền, con cái đều học nghiên cứu
sinh, nếu không muốn đấu đá tranh giành thì đi phục vụ quần chúng; những gia
đình có một chút tiền một chút quyền, không muốn động vào số tiền tiết kiệm
dành cho con, đồng thời lại kì vọng nhiều vào tương lai tốt đẹp, kì vọng vào một
thế giới chưa định hình, giống như tôi, đều chọn con đường xuất ngoại du học.

Nguyện vọng công bằng là tốt đẹp, lột
tả hiện thực là tàn khốc. Chúng tôi rất ấu trĩ, nhưng chúng tôi đã hiểu sự đời.

Sau đó, tôi đã đăng kí học ở trường
New Oriental, thi IELTS, tổ chức bữa cơm chia tay với bạn bè, mang theo số tiền
mồ hôi nước mắt của bố mẹ, thu gọn hành lí, va li, mang theo thuốc Berberine và
thuốc Ngưu hoàng giải độc hoàn, chiếc áo lông vũ đã nhét chật ních các túi
khoác trên người, rồi bay về nửa bên kia quả địa cầu.

Hồi đó tôi không thể nhìn rõ tương
lai, tôi nghĩ có lẽ thế hệ chúng tôi đều như vậy, bắt đầu từ lúc chọn khối tự
nhiên hay khối xã hội, cho đến khi chọn ngành đi du học, tôi cảm thấy tôi không
nắm bắt được cuộc đời của mình, mà là cuộc đời đang nắm bắt tôi, nó che kín mặt
và vẫy tay gọi tôi, tôi liền mụ mị đi theo nó. Vì không nhìn rõ mặt nó, nên tôi
không biết phía trước rốt cuộc là duyên phận hay nghiệp chướng.

Những ngày đầu mới đặt chân sang
Australia lòng tôi có rất nhiều cảm xúc. Tôi đã bị lạc đường, mất túi xách, thời
điểm thảm nhất là mỗi ngày ăn ba ổ bánh mì nhưng vẫn không muốn ngửa tay xin tiền
bố mẹ nữa. Lên lớp không dám hé miệng than nửa lời, tan học vội vội vàng vàng
đi làm thêm, đứng dưới ánh nắng mặt trời rực rỡ ngước nhìn bầu trời xanh thẳm,
nhìn đô thị hiện đại và những người thuộc đủ các chủng tộc khác nhau nhàn nhã
đi lại, cảm thấy mình rất ngơ ngác, rất bi ai…

Nhưng đến giờ nghĩ lại những ngày
tháng đó, tôi cũng không phàn nàn hay cảm thấy nuối tiếc, ít nhất là tôi không
bị mất mặt bởi tôi không đi móc túi, không đi lừa đảo thiên hạ, không trầm luân
trong giới người Hoa, không bị nhà trường đuổi học. Những điều này quả rất vụn
vặt, nhưng đây cũng là một niềm kiêu hãnh của riêng tôi.

Có lẽ trưởng thành là chuyện diễn
ra trong tích tắc.

Sở dĩ tôi quen Phương Hồi, là vì
Hoan Hoan.

Hoan Hoan là người yêu của tôi, cô
sang Australia trước tôi một năm. Thực ra du học sinh yêu nhau là chuyện rất
bình thường, sống ở nơi đất khách quê người cũng cần có người chia sẻ, thế nên
tình yêu cũng như món đồ ăn nhanh, từ lúc quen nhau đến lúc sống chung, tổng cộng
chúng tôi chỉ mất vẻn vẹn có hai mươi tám ngày.

Hoan Hoan có nhóm bạn riêng của cô ấy,
cuộc sống của tôi cũng vì thế mà trở nên phong phú, nhiều màu sắc hơn. Hôm đó,
chúng tôi và mấy người bạn của cô ấy đi hát karaoke ở Party worl, hát được một
nửa, lại có thêm hai người nữa đến.

“Aiba! Sao hai người đến trễ thế!”.
Hoan Hoan nói.

“Gomennasai!”. (Tiếng Nhật: Xin lỗi)
Cô gái tên Aiba dường như là người Nhật đó nói: “Tắc đường, tắc đường!”.

Thực ra tôi cũng không dám chắc
Aiba có phải là người Nhật hay không, vì mặc dù câu đầu tiên mà cô ấy nói là
câu tiếng Nhật rất chuẩn, nhưng sau đó lại xổ tiếng Trung rất lưu loát, còn nữa,
nếu cô ấy không lên tiếng thì tôi còn tưởng cô nàng là con trai!

Aiba rất cao và cũng rất gầy, cô mặc
một chiếc áo phông hoa rộng thùng thình, quần lính, đội lệch chiếc mũ chơi bóng
chày, nếu không quan sát kĩ chắc chắn sẽ nghĩ cô nàng là một gã điển trai. Đến
nỗi sau này nhìn thấy Lí Vũ Xuân(*), tôi cảm thấy vô cùng thân thiết.

(*)
Là ca sĩ nhạc pop Trung Quốc. Cô nhanh chóng nổi tiếng khi giành giải quán quân
trong cuộc thi Super Girls năm 2005.

“Đây là anh chàng cậu mới kiếm được
hả?”. Aiba ngồi xuống cạnh Hoan Hoan nhìn tôi hỏi.

“Ừ, đây là Aiba và Phương Hồi, đây
là my darling, Trương Nam”. Hoan Hoan vừa cười vừa giới thiệu.

Lúc này tôi mới để ý đến cô gái đi
phía sau, vào cùng Aiba.

Thực ra tôi cũng không thể nói rõ cảm
giác đầu tiên của tôi khi gặp Phương Hồi là thế nào.

Cô có mái tóc dài, phủ kín bờ vai,
đeo một đôi khuyên bạc lớn, không phải là cô gái quá xinh đẹp, bắt mắt, nhưng lại
khiến người ta gặp một lần thấy khó quên. Ấn tượng nhất với tôi là hôm đó cô mặc
một chiếc váy dài màu đỏ tươi, gấu váy dài đến gót chân, làm nổi bật chiếc eo
nhỏ nhắn và cặp mông tròn trĩnh của cô.

“Chào anh”. Phương Hồi mỉm cười
chào tôi, lúc cười, mắt cô cong cong, rất duyên dáng.

“Hi!”. Tôi vẫy tay.

Họ không đếm xỉa gì đến tôi nữa mà
ngồi xuống chọn bài để hát.

Aiba hát mấy bài hát tiếng Nhật,
Phương Hồi ngồi bên cạnh, lặng lẽ lắng nghe.

Vì Phương Hồi ăn mặc, trang điểm
khá đặc biệt nên tôi đã liếc trộm cô mấy lần, dáng người cô thanh thoát, các
nét duyên dáng, toát lên một vẻ gì đó diệt dục.

“Hê! Nhìn gì vậy?”. Con gái rất
tinh ý, Hoan Hoan đã nhanh chóng phát hiện ra ánh mắt bất thường của tôi.

“Đâu có gì”. Tôi vội chối.

“Thích người ta hả?”. Cô véo tôi một
cái.

“Đâu có!”. Tôi khoác tay lên vai
Hoan Hoan: “Ai thích chứ? Có em là anh thỏa nguyện lắm rồi!”.

Lúc đó thực sự tôi cũng không hẳn
là thích Phương Hồi, mà chỉ cảm thấy cô gái này có vẻ gì đó rất khác người.

“Thôi đi! Có thích em cũng không sợ,
anh không có hi vọng gì đâu!”. Hoan Hoan mỉm cười, nụ cười đầy ẩn ý, khiến tôi
cảm thấy có gì đó bất thường.

“Người ta chỉ thích con gái thôi,
Phương Hồi và Aiba là một cặp đấy”.

Hoan Hoan nhìn tôi bằng ánh mắt rất
đắc ý.

“Hả?”. Tôi thốt lên một tiếng.

Phương Hồi bèn liếc chúng tôi, tôi
vội vàng quay mặt đi.

Kể cả tôi có tình ý gì với cô, thì
trong giây phút đó, cũng lập tức tan thành mây khói.