Chiến tranh đã kết thúc nhưng hy vọng về một thế giới yên bình ngày càng mờ nhạt. Trở thành tổng thống Mỹ khi chiến tranh đã tới hồi kết thúc Truman phải đương đầu với những căng thẳng mới. Trong khi kế hoạch Marshall [1 ] được tiến hành để giúp các nước châu âu khôi phục sau những tàn phá của chiến tranh thì thế lực cộng sản lại bành trướng ở đông âu. Liên Xô hỗ trợ các phong trào cộng sản khắp nơi sau đó cắt đứt giao thông liên lạc giữa Berlin và phần phía tây. Năm 1949 châu âu chính thức bị chia làm hai khối. Phía đông nằm trong vùng kiểm soát của Liên Xô với nền kinh tế chỉ huy, phía tây chịu ảnh hưởng của Mỹ hoạt động với những nguyên tắc kinh tế thị trường. Tháng 3 năm 1949 trong cuộc phỏng vấn với nhà báo Mỹ Harold Issacs đăng trên Báo Cứu Quốc Hồ Chí Minh nói rằng” Tình hình Tàu sẽ ảnh hưởng đến Việt Nam ít hay nhiều, ảnh hưởng thế nào thì chỉ có tương lai mới có thể nói” [2 ] khi đề cập đến hai cường quốc ông phê bình Mỹ muốn “mácsan hoá thế giới , Nga không mác san hoá thế giới” [3 ] và tỏ ý trách Mỹ đã tiếp tế khí giới cho Pháp giết hại người Việt Nam…Cùng năm ấy Cách Mạng Trung Quốc thành công. Thế lực thân Liên Xô lên nắm chính quyền làm phân rẽ sâu sắc thêm những khác biệt giữa hai khối.

Năm tháng trôi, một buổi chiều từ sở về nhà Hưng thấy lòng mình bỗng nhiên thư thả không hối hả tất bật như mọi khi, có lẽ vì Hưng đã làm xong nhiệm vụ bí mật khó khăn ngoài công việc bình thường hàng ngày. Tay đút túi quần miệng huýt sáo nhè nhẹ, chân dạo trên vỉa hè của con phố đang tấp nập kẻ qua người lại, khi những cơn nắng hừng hực đang dần dịu bớt không còn hầm hập đổ xuống dành chỗ cho những cơn gió nhẹ từ ngoài khơi thổi vào. Hưng đưa mắt ngắm cảnh mặt trời đang từ từ hạ xuống về nơi xa thẳm vô định nào đó rồi bất chợt nghĩ xem nên mua gì cho Mơ và thằng bé con ở nhà thì nghe có tiếng ai gọi giật:

_Anh Hưng ới ời!

Hưng quay lại nhìn thấy Tân đứng bên kia đường vẫy tay. Tân là người bạn Hưng quen trong những lúc lên bưu điện gởi tiền, quà hay thư, và hỏi thăm tin tức chiến sự vì Tân là nhân viên phụ trách chuyên về điện tín. Hưng đứng lại, Tân cũng vừa trờ tới. Hưng hỏi:

_Có gì mà anh gọi tôi hối hả vậy?

Tân ghé lỗ tai Hưng nói:

__Anh có điện tín từ bên nhà gởi qua.

Hưng ngạc nhiên:

_Ủa ai vậy?

Tân cẩn thận nhìn xung quanh đưa bức điện tín ra rồi nói:

_Tôi nhận cho anh ngay nếu không anh sẽ bị để ý!

Hưng cầm bức điện đọc. Mồ hôi toát ra nhưng sự bình tĩnh nhẹ nhõm mau chóng xâm chiếm tâm hồn ngay. Vậy là thoát rồi! Hưng nghĩ thầm. Mình đã làm xong nhiệm vụ một cách tốt đẹp. “Quỹ Độc Lập”, “Tuần Lễ Vàng” đã tới tay chính phủ kháng chiến bên nhà. Và đây là tờ phúc đáp và cám ơn của họ tới kiều bào đã gởi tiền giúp nhân dân Việt Nam bảo vệ nền độc lập nước nhà từ sự phát động của anh em bên này đi quyên góp suốt mấy tháng ròng. Hưng nhìn Tân chưa kịp nói gì thì Tân đã nói:

_Anh đừng giữ tờ điện này bên mình hãy để tôi tìm cách giữ giúp cho!

Hưng gật đầu ngay, vì Tân là người mỗi khi Hưng và anh em đi quyên góp đều ủng hộ hết mình. Độc thân không ăn xài hoang phí rất cần kiệm nhưng lại là người hào hiệp, nhất là khi tham gia phong trào “Quỹ Độc Lập” “Tuần Lễ Vàng” [4 ].

Tân cẩn thận xếp tờ điện tín bỏ vào bóp rồi kéo Hưng vào quán cà phê ngồi nhâm nhi tâm sự…Tối đó Hưng về rất khuya. Mơ đợi chồng về vừa mở cửa Mơ càu nhàu:

_Sao anh đi đâu mà không nói gì làm em chờ trong lo lắng?

Hưng phân bua:

_Anh tính ghé cửa hàng mua hộp bánh cho bé con nhưng lại gặp anh Tân lâu ngày có dịp ngồi cà kê với nhau vậy mà! Anh xin lỗi em! Mai anh đưa con ra phố em thích kem dưỡng da loại gì anh mua cho? Nếu không bận em đi với bố con anh luôn?

Mơ lắc đầu rồi nói:

Điều em muốn là anh về đúng giờ ăn cơm với mẹ con em thế thôi! Mấy tháng nay không hiểu anh làm gì để rồi có bao giờ ăn sáng ăn tối ở nhà đâu? Mới ở nhà được một tuần giờ lại đi! Giọng Mơ đầy giận dỗi trách móc.

Hưng cười xoà:

_Dạ vâng! Lần sau xin tuân lệnh!.

Những ngày tháng sống bên Tân Caledonie của vợ chồng Hưng trôi qua thật êm đềm hạnh phúc. Một buổi tối như mọi buổi tối khác khi Mơ đưa đứa con trai vào phòng dỗ cho nó ngủ, Hưng ngồi lại phòng khách mở tờ báo ra đọc, bỗng Hưng nghe có tiếng gõ cửa khẽ khàng. Hưng bỏ tờ báo xuống, đứng dậy ra mở cửa. Một người đàn ông đứng chống nạnh trước cửa nhìn Hưng cười. Hưng khựng lại trong giây lát.

Người đàn ông hỏi:

_ Có nhớ tôi không đây?

Hơi sửng sốt nhưng rồi những hình ảnh âm thanh tưởng chừng như bị vùi lấp bởi lớp bụi thời gian từ từ nổi lên hiện rõ trong trí nhớ Hưng… Hưng đang nghĩ về một người. Khuôn mặt rạng rỡ bên ánh lửa lò sưởi ấm áp bập bùng, những bước chân lướt nhẹ dừng lại nơi lưng chừng cầu thang, những ly rượu tiếp mãi không vơi, một chất giọng trầm ấm đã phôi pha của người Hà Thành. Ngày nào bên thành bao lơn mái tóc hững hờ buông tung bay trong gió, vướng vít che lấp khuôn mặt chỉ còn lai đôi mắt mở to sống động… Phút giây, hồn như lún dần chìm dần trong hai đáy long lanh ấy. Kiều Trang! Nữ chủ nhân hiếu khách trong một ngôi biệt thự trên thành phố sương mù. Người đã khéo léo giữ chân Hưng lại, tạo ra những khoảng trống nhỏ nhoi trong cái không gian đầy những âm thanh hỗn độn cuả một bữa tiệc đầu năm. Kiều Trang cũng chính là vợ của người đàn ông đang đứng trước mặt Hưng.

Hưng kêu lên:

_ Vĩ phải không?

Vĩ cười to:

_ Vâng chính tôi!

Bây giờ Hưng mới để ý bóng dáng một người đàn bà đang đứng xớ rớ sau Vĩ. Hưng mở to cửa vồn vã:

- Mời anh chị vào chơi.

Tuy hơi ngờ ngợ nhưng khi hai người bước vào rồi Hưng mới dám xác nhận người này không phải Kiều Trang. Cố giấu sự thất vọng hụt hẫng Hưng kéo ghế mời khách ngồi. Vĩ lên tiếng giới thiệu:

_ Đây là Trúc bạn mình. Còn đây là Hưng bạn học cũ. Chắc cậu ngạc nhiên khi thấy tôi xuất hiện ở đây phải không?

Vẫn biết tính Vĩ là người hay chơi bời hào hoa phóng túng nên Hưng giữ ý không muốn hỏi thăm Kiều Trang nhất là khi có sự hiện diện của người đàn bà khác. Hưng hỏi tình hình bên nhà, Vĩ kể lể một hồi rồi kết luận:

_ Cậu thật may khi thoát khỏi những năm tháng chiến tranh ở quê nhà.

Người phụ nữ đi với Vĩ nhìn sơ cũng biết là gái nhảy. Thấy cử chỉ của họ với nhau Hưng nghĩ có lẽ Vĩ và Kiều Trang đã ly thân. Ngay cả cái thời xa xưa ấy… Hưng đã cảm thấy hai người là hai vũ trụ khác nhau. Lâu lâu xen lẫn trong nỗi nhớ quê nhà vẫn thấp thoáng ẩn hiện hình bóng trầm lặng đầy thương mến của Kiều Trang. Vĩ hỏi:

_ Anh làm gì mà thẫn thờ vậy? Hay là bọn tớ đến không đúng lúc? Khuya quá rồi phải không?

Hưng đáp:

_ Tôi đang thắc mắc sao anh biết tôi ở đây mà tìm?

Vĩ không trả lời thẳng câu hỏi, nheo mắt cười bí ẩn nhìn đồng hồ rồi chép miệng:

_ Mười một giờ đêm rồi còn gì!

Hưng vội nói:

_ Tôi chưa đi ngủ đâu! Ngày mai tôi đi làm nên anh ngồi nán lại một chút, anh em hàn huyên với nhau ngại gì kia chứ!

Vĩ ngồi một lúc nữa. Qua câu chuyện ngắn ngủi Hưng biết bây giờ Vĩ là một thương gia ở Sàigòn, đi Pháp mấy lần, đã chia tay với Kiều Trang năm năm rồi! Vĩ cũng vừa từ Pháp qua đây. Khi Vĩ xin phép ra về, thấy thái độ của Vĩ hơi lạ có vẻ muốn nói gì nhưng lại e dè dòm chừng người phụ nữ đang phì phèo thuốc lá. Hưng hỏi nhỏ:

_ Có chuyện gì không?

Vĩ đáp ngay:

_ Có đấy! Nhưng không thể bàn lúc này. Hôm nay chủ yếu đến thăm anh. Ngày mai sẽ đến thăm chị và cháu.

Rồi Vĩ bỗng hạ thấp giọng như sợ Trúc vô tình nghe thấy dù cô ta đang đọc tờ báo một cách lơ đãng:

_ Mình sẽ hẹn nhau tại nhà này chiều mai và tìm chỗ riêng tư nói chuyện sau.

Hiểu ý Hưng không nói gì nữa chỉ gật đầu. Khi bắt tay khách trở vào nhà Hưng hoang mang không biết tại sao Vĩ lại đến gặp mình tại đây mặc dù hai người không phải là bạn thân. Hưng không liên lạc gì với Vĩ kể từ khi ra khỏi nước.

Ngày hôm sau khi đi làm về Hưng thấy Vĩ đang bế đứa con nhỏ của mình đứng bên lan can, mãi nói chuyện với Mơ. Hai người có vẻ tâm đắc. Hưng bước lên bậc cầu thang. Thằng bé tụt khỏi tay Vĩ chạy ra khoe:

_ Ba ơi! Bác ấy vừa cho con đi ăn kem về. Có sô-cô-la nữa nè!

Vĩ nói:

_ Anh có thằng con trai đến là hay! Nó kể chuyện ngụ ngôn La Fontaine[5 ] tuyệt cú mèo. Tôi cười đau cả ruột. Năn nỉ nó kể thêm anh biết nó nói sao không? “Bác nghe thấy thích nhưng con kể thì mệt lắm! Bác phải cho con cái gì thì con mới kể tiếp chứ không kể không không đâu mỏi miệng!”

Kể tới đây Vĩ rú lên cười rồi kêu lên:

_ Mới từng đó tuổi đã biết “thương lượng” rồi đấy!

Hưng chép miệng trách con:

_ Con ơi! Sao cái gì con cũng không bao giờ tự nguyện? Có cái con phải làm phải cho, không cần ai bảo hết con à! Bác đây là bạn của ba mà!

Thằng bé cãi:

_ Con đâu có biết! Con có thấy bác bao giờ đâu!

Vĩ gạt ngay:

_ Ơ hay cậu này hay nhỉ? Tớ còn muốn có một đứa con như nó đấy! Trên đời này quyền lợi và nghĩa vụ phải đi đôi với nhau chẳng ai làm không cho ai cái gì! Cái gì cũng sòng phẳng là tốt nhất! Đâu phải như quan hệ chủ nô thời xưa nữa. Chủ thì có mọi quyền. Nô chỉ việc tuân theo mọi đòi hỏi của chủ. Biết thương lượng, nghĩa là biết đòi hỏi và nhựơng bộ rồi đó! Đây là dấu hiệu của sự văn minh phải không nào?