Thiền và nghệ thuật đối diện với cuộc đời- Chương 06 part 1
CHƯƠNG 6
CƠ THỂ NỘI TẠI
Bản thể hiện tiền là cái
tôi sâu thẳm nhất của bạn
Trước đây ông đã bàn về
tầm quan trọng của việc bắt rễ sâu vào bên trong hay lưu trú ở
cơ thể. Ông có thể giải
thích ý nghĩa của việc làm ấy không?
Cơ thể có thể trở thành
điểm tiếp cận để bước vào lãnh địa của Bản thể hiện tiền. Bạn hãy tiến sâu hơn
vào đó ngay Bây giờ.
Tôi vẫn chưa hoàn toàn
chắc rằng mình hiểu trọn vẹn ý nghĩa của Bản thể hiện tiền.
“Nước ư? Bạn muốn nói gì
thể? Tôi không hiểu”. Đây là điều một con cá sẽ nói nếu như
nó có tâm trí của con
người.
Xin hãy ngưng cố gắng
tìm hiểu Bản thể hiện tiền. Bạn đã từng thoáng thấy Bản thể hiện tiền, nhưng
tâm trí sẽ luôn luôn cố gắng nhồi nhét nó vào một chiếc hộp nhỏ, rồi gán cho nó
một nhãn hiệu. Điều đó không thể thực hiện được. Nó không thể trở thành đối
tượng của kiến thức. Trong Bản thể hiện tiền, chủ thể và khách thể hòa nhập
thành một, thành nhất thể.
Bản thể hiện tiền có thể
được cảm nhận như là cái Tôi đang hiện hữu mãi mãi trong
hiện tại, vượt ra ngoài
tên tuổi và hình tướng. Cảm nhận để biết rõ rằng bạn đang hiện hữu và lưu trú
trong trạng thái bắt rễ sâu xa đó chính là giác ngộ, chính là sự thật trong lời
nói của Chúa Jesus rằng ngài sẽ giải phóng cho bạn vậy.
Giải thoát khỏi cái gì?
Thoát khỏi ảo tưởng cho
rằng bạn không là gì khác hơn cơ thể vật chất và tâm trí của bạn. Cái “ảo tưởng
về tự ngã” này, như Đức Phật đã gọi như thế, là sai lầm cốt lõi.
Thoát khỏi nỗi sợ hãi
trong vô số ngụy trang của nó như là hậu quả không thể tránh được của ảo tưởng
ấy – nỗi sợ hãi vốn thường xuyên hành hạ bạn, bao lâu bạn còn cảm nhận cái tôi
của mình từ cái hình tướng mong manh và phù du này. Và thoát khỏi tội lỗi, vốn
là đau khổ mà bạn bất thức gây ra cho bản thân mình và cho những người khác bao
lâu mà cảm nhận một cách ảo tưởng về cái tôi này còn chi phối các suy nghĩ, lời
lẽ, và hành động của bạn.
Nhìn xa hơn các lời lẽ
Tôi không thích cụm từ
tội lỗi. Nó ám chỉ rằng tôi đang bị phán xét và thấy mình có tội.
Tôi có thể hiểu điều đó.
Trải qua bao thế kỷ, nhiều quan điểm và giải thích sai lầm đã tích lũy quanh
các thuật ngữ như tội lỗi chẳng hạn, do thiếu hiểu biết, ngộ nhận, hay khát
vọng quyền lực, nhưng chúng lại chứa đựng cốt tủy của chân lý. Nếu bạn không có
khả năng nhìn xa hơn các giải thích ấy và do đó không nhận ra được thực tại mà
thuật ngữ đó ám chỉ, thì đừng sử dụng nó. Đừng để bị vướng mắc vào các từ ngữ,
bởi vì từ
ngữ chẳng qua là phương
tiện để đạt được cứu cánh. Nó là một khái niệm trừu tượng.
Chẳng khác gì tấm biển
chỉ đường, từ ngữ nhắm đến ý nghĩa vượt xa hơn bản thân nó.
Từ mật ong không phải là
mật ong. Bạn có thể tìm hiểu và thảo luận lâu chừng nào tùy thích, nhưng bạn sẽ
không thực sự hiểu rõ nó cho đến khi nếm nó. Sau khi đã nếm qua, thì từ ngữ
“mật ong” hóa ra kém quan trọng hơn đối với bạn. Bạn sẽ không còn bị trói buộc
vào nó nữa. Tương tự, bạn có thể thảo luận hay suy nghĩ về cụm từ Thượng Đế
không ngớt trong quãng
đời còn lại của bạn, nhưng phải chăng việc ấy có nghĩa là bạn biết rõ hay thậm
chí thoáng thấy cái thực tại mà từ ngữ ấy ám chỉ? Thực ra, làm như vậy chỉ nhằm
gắn bó một cách ám ảnh với một tấm biển chỉ đường, với một tượng thần do
tâm trí bày đặt ra mà
thôi.
Trường hợp ngược lại
cũng hay xảy ra là: nếu vì lý do nào đó bạn không thích cụm từ
mật ong, thì chính lý do
đó có thể ngăn cản bạn nếm thứ chất này. Nếu bạn có phản cảm rất gay gắt với
cụm từ Thượng đế, vốn là một hình thức gắn bó tiêu cực với nó, thì bạn không
thể chỉ chối bỏ thuật ngữ ấy mà còn chối bỏ cả đến thực tại ấy. Dĩ nhiên, tất
cả
điều này có liên hệ nội
sinh với tình trạng đồng hóa giữa tâm trí của bạn.
Cho nên, nếu một từ ngữ
không còn tác dụng đối với bạn nữa, hãy buông bỏ nó và thay thế nó bằng một từ
ngữ khác thực sự có tác dụng. Nếu không thích cụm từ tội lỗi, bạn hãy dùng các
cụm từ khác như mê muội, bất thức, hay điên rồ chẳng hạn. Làm như thế
có thể đưa bạn đến gần
chân lý, đến gần thực tại đằng sau từ ngữ hơn so với một từ ngữ
đã bị lạm dụng quá lâu rồi
như cụm từ tội lỗi này, và cũng giúp bạn bớt mặc cảm phạm tội hơn.
Tôi cũng không thích
những cụm từ ấy. Chúng hàm ý tôi có gì đó không ổn, như thể tôi đang bị phán
xét vậy.
Dĩ nhiên bạn có gì đó
không ổn rồi – và bạn không bị phán xét.
Tôi không có ý xúc phạm
cá nhân bạn, nhưng phải chăng bạn không thuộc khối nhân
loại đã tàn sát hơn một
trăm triệu đồng loại của mình chỉ trong thế kỷ 20 thôi sao?
Ông muốn nói tội phạm
liên đới ư?
Không phải là vấn đề
phạm tội. Nhưng bao lâu bạn còn bị tâm trí vị ngã điều khiển, thì bấy lâu bạn
vẫn thuộc về sự điên rồ tập thể. Có lẽ bạn chưa tìm hiểu thật sâu sắc hoàn cảnh
của nhân loại trong tình trạng bị thống trị bởi tâm trí vị ngã. Hãy quan sát
thật kỹ
nỗi sợ hãi, sự thất
vọng, tính tham lam, và sự bạo hành đang lan tràn khắp mọi nơi. Hãy quan sát sự
dã man tàn ác và nỗi thống khổ trên qui mô không thể tưởng tượng mà loài người
đã gây ra và còn tiếp tục gây ra cho nhau cũng như cho các dạng sinh vật khác
trên hành tinh này. Bạn không cần phải lên án. Chỉ quan sát trơn thôi. Đó là
tội lỗi. Đó là điên rồ. Đó là mê muội, là vô tri, là bất thức. Trên tất cả,
đừng quên quan sát tâm trí
của chính bạn. Hãy tìm
hiểu nguồn gốc của sự điên rồ nơi đó.
Tìm kiếm thực tại vô
hình và bất hoại của bạn
Ông đã nói đồng hóa với
hình tướng vật chất của chúng ta là một bộ phận của ảo tưởng, vậy thì cơ thể
này, vốn là hình tướng vật chất, làm sao có thể giúp ông cảm nhận được Bản thể
hiện tiền?
Cơ thể mà bạn nhìn thấy
và xúc chạm được không thể đưa bạn tiến sâu vào Bản thể hiện tiền được. Nhưng
cái cơ thể vật chất hữu hình đó chỉ là vỏ bọc bên ngoài, hay đúng ra nó chỉ cho
ta một cảm nhận giới hạn và méo mó về một thực tại sâu thẳm bên dưới nó mà
thôi. Trong trạng thái nối kết tự nhiên với Bản thể hiện tiền của bạn, thực tại
sâu thẳm này có thể cảm nhận được từng khoảnh khắc như là cơ thể nội tại vô
hình, như là sự hiện trú sinh động bên trong bạn. Cho nên, “lưu trú cơ thể”
chính là cảm nhận cơ thể
từ bên trong, cảm nhận
sự sống bên trong cơ thể, và nhờ đó biết được rằng bạn hiện hữu vượt ra khỏi
cái hình tướng bên ngoài ấy.
Nhưng đó chỉ mới là bước
khởi đầu trong cuộc du hành hướng nội vốn sẽ đưa bạn tiến sâu hơn nữa vào một
lãnh địa tuy vô cùng tĩnh lặng và an bình mà cũng tràn đầy sức mạnh lớn lao và
sự sống thật mãnh liệt. Thoạt đầu, bạn có thể chỉ thoáng thấy nó thôi, nhưng
nhờ đó bạn sẽ bắt đầu nhận ra mình không chỉ đơn thuần là một mảnh vụn vô
nghĩa trong một vũ trụ
lạ lẫm, dật dờ trong thoáng chốc giữa sinh và tử, lãnh thọ một
vài khoái lạc ngắn ngủi
để rồi phải chịu khổ đau và sau cùng bị tan biến đi. Bên dưới hình tướng bề
ngoài của mình, bạn đang kết nối vối một thứ gì đó thật bao la, thật vô lượng
và vô cùng linh thiêng, đến mức không thể nghĩ bàn được – mà giờ đây tôi đang
nói đến. Bàn về nó, tôi không nhằm cống hiến cho bạn một điều gì đó để bạn tin
tưởng, mà nhằm giúp bạn biết cách tự mình tìm hiểu nó.
Bạn bị tách rời khỏi Bản
thể hiện tiền bao lâu tâm trí bạn còn thu hút hết toàn bộ chú ý của bạn. Khi
tình hình này diễn ra – và nó không ngừng xảy ra cho hầu hết mọi người –
bạn không còn lưu trú
trong cơ thể mình được. Tâm trí thu hút toàn bộ ý thức của bạn và chuyển hóa nó
thành chất liệu của tâm trí, khiến cho bạn không thể ngừng suy nghĩ
được. Suy nghĩ bị cưỡng
bách không thể dừng lại được đã trở thành một căn bệnh tập thể. Toàn bộ cảm
nhận về con người của bạn lúc ấy xuất phát từ hoạt động của tâm trí bạn. Do
không còn bám rễ vào Bản thể hiện tiền nữa, cho nên cái tôi của bạn trở thành
một cấu trúc tâm trí dễ bị tổn thương và mãi mãi nghèo nàn, nó sản sinh ra một
loại xúc cảm căn bản chiếm phần ưu thế gọi là sợ hãi. Lúc ấy thứ duy nhất thực
sự quan trọng thiếu vắng trong cuộc sống của bạn chính là tri kiến về cái tôi
sâu thẳm của bạn –
cái thực tại vô hình và
bất hoại của bạn.
[ Bạn đang đọc truyện tại alobooks.vn ]
Muốn cảm nhận được Bản
thể hiện tiền, bạn cần phải triệu hồi ý thức, giải thoát nó ra khỏi phạm vi
khống chế của tâm trí. Đây là một trong các nhiệm vụ thiết yếu nhất trong
chuyến du hành tâm linh của bạn. Nó sẽ giải phóng phần lớn ý thức trước đây đã
bị giam hãm vào vòng suy nghĩ vô bổ và có tính cưỡng chế. Để thực hiện thật
hiệu quả nhiệm vụ
này, bạn chỉ cần dời
trọng tâm chú ý ra khỏi tâm trí rồi tập trung vào bên trong cơ thể, nơi mà Bản
thể hiện tiền thoạt đầu được cảm nhận như là trường năng lượng vô hình
đem lại sự sống cho cái
mà bạn xem là cơ thể vật chất của mình.
Kết nối với cơ thể nội
tại
Giờ đây xin bạn hãy thử
qua cách thực hành kết nối với cơ thể nội tại như sau. Lúc đầu động tác nhắm
mắt lại có thể hữu ích cho bạn. Sau này, khi việc “lưu trú ở cơ thể” đã trở
nên thuận lợi và tự
nhiên rồi thì động tác nhắm mắt sẽ không còn cần thiết nữa. Hãy hướng chú ý của
bạn vào cơ thể. Cảm nhận nó từ bên trong. Phải chăng cơ thể bạn đang sống? Sự
sống có hiện hữu ở bàn tay, cánh tay, cẳng chân và bàn chân - ở bụng, ở ngực
của bạn không? Liệu bạn có thể cảm nhận được trường năng lượng tinh tế tràn
ngập toàn bộ cơ thể và đem lại sự sống mạnh mẽ cho mọi cơ quan và mọi tế bào
trong cơ thể mình không? Bạn có thể cảm nhận nó đồng thời ở tất cả mọi bộ phận
trong cơ thể như là một trường năng lượng duy nhất hay không? Không ngừng tập
trung cảm nhận cơ thể nội tại của bạn trong một thời gian ngắn. Đừng mảy may
suy nghĩ đến nó. Chỉ cảm nhận trơn
thôi. Càng chú tâm nhiều
chừng nào, thì cảm nhận này sẽ càng rõ ràng mạnh mẽ hơn bấy nhiêu. Bạn sẽ cảm
thấy như thể mọi tế bào đang trở nên sống động hơn, và nếu bạn là người có óc
tưởng tượng mạnh mẽ, bạn có thể thấy hình ảnh cơ thể mình đang phát sáng. Mặc
dù một hình ảnh như thế có thể nhất thời có lợi cho bạn, nhưng bạn hãy cứ
tập trung chú ý vào cảm
giác chứ đừng chia sẻ cho bất kỳ hình ảnh nào. Một hình ảnh, dù đẹp đẽ hay có
sức mạnh đến đâu đi nữa, dù sao cũng chỉ là hình tướng mà thôi; vì vậy nó sẽ
hạn chế cơ hội thâm nhập sâu hơn của bạn.
-ooOoo-
Cảm nhận về cơ thể nội
tại của bạn thì vô tướng, bao la vô tận, và sâu thẳm khôn dò.
Bạn luôn có thể tiến vào
sâu hơn nữa. Nếu không thể cảm nhận được nhiều ở giai đoạn này, bạn hãy hướng
sự chú ý đến bất cứ cảm giác nào bạn có thể thọ nhận được. Có lẽ
đó chỉ là cảm giác hơi
tê buồn ở bàn tay hay bàn chân, nhưng cũng đủ tốt vào lúc này rồi. Chỉ nên tập
trung chú ý vào cảm nhận đó thôi. Cơ thể bạn đang trở nên sống động.
Sau này, chúng ta sẽ
thực hành thêm nữa. Giờ đây, xin hãy mở mắt ra, nhưng vẫn tiếp tục chú ý đến
trường năng lượng nội tại của cơ thể ngay cả khi bạn đảo mắt nhìn quanh căn
phòng. Cơ thể nội tại nằm ở giữa nhân thân có hình tướng của bạn và cái tôi
tinh chất của bạn, cái bản tính đích thực của bạn. Đừng bao giờ đánh mất sự xúc
chạm với nó.
Chuyển hóa thông qua
thân xác
Tại sao hầu hết các tôn
giáo đều lên án hoặc chối bỏ xác thân? Dường như các hành giả tâm linh luôn
luôn xem thân xác là vật chướng ngại hay thậm chí là căn nguyên của tội lỗi.
Tại sao rất ít hành giả
chứng đạo?
Ở bình diện xác thân,
con người rất giống các loài động vật. Tất cả các chức năng căn bản của thân
xác chúng ta – khoái lạc, khổ đau, hô hấp, ăn uống, đại tiểu tiện, ngủ, thôi
thúc kết đôi và sinh sản, và dĩ nhiên cả sinh và tử nữa – đều chẳng khác gì
chúng. Rất lâu sau khi rơi từ trạng thái ân sủng và nhất thể xuống trạng thái
ảo tưởng mê muội, con người bỗng nhiên thức tỉnh trong cái dường như là thân
xác loài vật – và họ vô cùng bối rối. “Đừng tự dối mình nữa. Mi chẳng hơn gì
một con vật”. Hiện trạng này dường như là sự thật rành rành trước mắt họ. Nhưng
thật khó mà dung nạp nổi một sự thật như vậy.
Ông Adam và bà Eva thấy
mình trần truồng, rồi họ đâm ra sợ hãi. Sự chối bỏ một cách bất thức bản chất
loài vật của họ rất nhanh chóng hình thành. Mối đe dọa có thể bị thống trị bởi
các thôi thúc có tính chất bản năng thật mãnh liệt và quay ngược vể tình trạng
bất thức hoàn toàn quả là một mối đe dọa rất thực tế. Sự xẩu hổ và các cấm kị
xuất hiện quanh một số bộ phận cơ thể và các chức năng thân xác, nhất là chức
năng tình dục. Ánh sáng ý thức của họ chưa đủ mạnh để làm quen với bản chất thú
vật của mình, để cho
phép nó hiện hữu và thậm
chí hưởng thụ khía cảnh ấy của họ - đừng nói gì đến việc tiến sâu vào khía cạnh
ấy để phát hiện tính linh thiêng ẩn giấu bên trong nó, thực tại bên trong ảo
tưởng. Cho nên họ đã làm những gì họ phải làm. Họ bắt đầu ly khai khỏi thân xác
của mình. Rồi giờ đây họ xem mình sở hữu một thân xác, chứ không đơn thuần
chính là thân xác ấy.
Khi các tôn giáo ra đời,
sự ly khai này càng dứt khoát hơn dưới dạng tín niệm “mi không phải là thân xác
của mi”. Vô số người ở phương Đông và phương Tây trải suốt nhiều thế kỷ đã nỗ
lực tìm kiếm Thượng đế, sự cứu rỗi, hay giác ngộ thông qua sự chối bỏ thân xác.
Nỗ lực này mang hình thức chối bỏ các khoái lạc vật chất, nhất là tình dục, ăn
chay hay nhịn ăn, và các lối tu luyện khổ hạnh khác. Thậm chí họ còn gây đau
đớn cho xác thân nhằm cố gắng làm suy yếu hay trừng phạt nó, bởi vì họ xem thân
xác là dấu hiệu của tội lỗi. Theo đạo Kitô, lối tu tập này thường được gọi là
khổ tu. Còn những người khác thì nỗ lực thoát khỏi thân xác bằng cách tiến vào trạng
thái hôn mê xuất thần hay tìm kiếm các kinh nghiệm ngoài xác thân. Hiện nay
nhiều người vẫn còn làm như thế.
Người ta kể lại rằng
ngay đến Đức Phật cũng đã thực hành chối bỏ thân xác bằng cách nhịn ăn và các
hình thức khổ hạnh cực đoan suốt 6 năm ròng, nhưng ngài đã không đạt được chí
nguyện, và mãi đến sau khi từ bỏ lối tu tập khổ hạnh này ngài mới giác ngộ
được.
Sự thật là không có
người nào giác ngộ được nhờ biện pháp chối bỏ hay chiến đấu với xác thân hay
nhờ kinh nghiệm vượt ngoài thân xác. Mặc dù một kinh nghiệm như thế có thể rất
mê hoặc và có thể giúp bạn thoáng thấy trạng thái giải thoát khỏi hình tướng
vật chất, nhưng sau cùng bạn sẽ luôn luôn phải quay trở lại thân xác, vốn là
nơi mà việc chuyển hóa cốt yếu diễn ra. Sự chuyển hóa thực hiện thông qua thân
xác, chứ không
bằng cách xa rời nó. Đây
là lý do giải thích tại sao không có vị đạo sư chân chính nào bênh vực chiến
đấu hay từ bỏ thân xác, mặc dù các môn đồ duy tâm trí của họ vẫn làm như thế.
Trong số các giáo lý cổ
xưa liên quan đến thân xác, chỉ còn sót lại một số mảnh vụn rời rạc, như tuyên
bố sau đây của Chúa Jesus: “Toàn bộ thân xác của ngươi sẽ tràn đầy ánh sáng”
chẳng hạn, hay các câu chuyện huyền thoại như niềm tin cho rằng Chúa Jesus
không hề trút bỏ thân xác mà hợp nhất với nó và “lên thiên đàng” hay “thăng
thiên”
cùng với nó. Cho đến nay
hầu như không ai hiểu được các mảnh vụn ấy hay ý nghĩa ẩn dụ của một số huyền
thoại như thế, và niềm tin “mi không phải là thân xác của mi” đã phổ biến khắp
nơi, dẫn đến sự chối bỏ thân xác và cố gắng thoát khỏi sự ràng buộc của nó. Vô
số hành giả vì vậy đã bị ngăn ngại không đạt được sự hiện thực tâm linh để tiến
đến giác ngộ.
Phải chăng người ta có
thể khám phá lại các giáo lý đã thất truyền về tầm quan trọng của thân xác hay
xây dựng lại chúng từ các mảnh vụn hiện hữu?
Không cần phải làm điều
đó. Tất cả các giáo lý tâm linh đều xuất xứ từ một Nguồn Cội chung. Theo ý
nghĩa đó, vẫn luôn luôn có một vị đạo sư duy nhất, thị hiện dưới nhiều hình
tướng khác biệt nhau. Tôi là vị đạo sư ấy, và bạn cũng vậy, một khi chúng ta
tiếp cận được cái Nguồn Cội bên trong ấy. Vì vậy con đường đi đến đó chính là
con đường thông qua cơ thể nội tại. Mặc dù tất cả giáo lý tâm linh đều xuất
phát từ Nguồn cội chung ấy, một khi chúng được diễn đạt thành lời và được ghi chép
lại thì hiển nhiên chúng chẳng qua chỉ là các cụm tập hợp từ ngữ – và mỗi từ
ngữ cũng chỉ là một tấm
biển chỉ đường, như
chúng ta đã thảo luận trước đây. Tất cả những giáo lý ấy là các tấm biển chỉ
đường quay trở về Nguồn Cội.
Tôi đã từng bàn về Chân
Lý ẩn náu bên trong cơ thể, nhưng vì bạn tôi sẽ đúc kết lại các giáo lý đã thất
truyền của các vị đạo sư ấy – vì vậy, đây là một tấm biển chỉ đường khác.
Bạn hãy cố gắng cảm nhận
cơ thể nội tại của mình khi bạn lắng nghe hay đọc tập sách này.
Bài thuyết giảng về thân
xác
Cái cấu trúc vật chất
dày đặc theo nhận định của bạn được gọi là thân xác vốn lệ thuộc vào bệnh tật,
tuổi già, và cái chết, rốt cuộc là phi thực – rốt cuộc không phải là bạn.
Chính sự ngộ nhận về cái
thực tại tinh túy vốn vượt ra ngoài vòng sinh tử của bạn, và tình trạng đánh
mất sự kết nối với Bản thể hiện tiền do các hạn chế của tâm trí đã khiến cho
thân xác được xem là chứng cứ cho niềm tin hão huyền của tâm trí bạn vốn ẩn
giấu vẻ tráng lệ của cái thực tại tinh túy và bất diệt của bạn. Đừng chú tâm
đến bất cứ thứ gì khác trên con đường tìm cầu Chân Lý, bởi vì bạn sẽ không tìm
thấy nó ở bất cứ nơi đâu ngoài thân xác của bạn.