Hôm đó, bọn tôi mời hai cô giáo đi dạo.

- Đi đâu hở các em?

- Đi xuống cầu Hà Kiều chơi đi, cô! – Thọ quảng cáo. – Tối nay có trăng, ngồi trên cầu hóng gió thơ mộng lắm, cô!

Cô Hiền và cô Mười năm đó mới ra trường, khoảng hai mươi, hăm mốt tuổi, chỉ lớn hơn tôi, Hòa, Sơn năm, sáu tuổi và lớn hơn thi sĩ Lãnh Nguyệt Hàn chừng ba, bốn tuổi, vẫn còn ham chơi. Ở xứ lạ không quen biết nhiều, tối nào cũng ru rú trong phòng, được bọn học trò rủ đi chơi thì thích lắm.

Hai cô giáo và bốn học trò sóng bước bên nhau dưới ánh trăng, xuôi chợ Hà Lam rồi theo con đường cuối chợ chạy dọc ruộng lúa rẽ ra bàu sen.

Thọ chỉ cây cầu xi măng ngắn ngủn vắt ngang bàu với các khóm trúc xanh xào xạc ở hai đầu cầu, khoe:

- Cầu Hà Kiều đó cô.

- Ôi, chỗ này đẹp quá hả Mười? – Cô Hiền reo lên như trẻ con được kẹo – Tụi mình ở thị trấn này gần nửa năm rồi mà chưa đến đây bao giờ!

Cô Mười cười:

- Thật là thiếu sót!

Sáu người ngồi trên thành cầu trò chuyện vừa đưa mắt ngắm mặt nước loáng ánh trăng bạc, thỉnh thoảng vài đóa hoa sen bị đánh thức bởi một chú cá đớp mồi, giật mình bung cánh và ngơ ngác tỏa ra thứ hương thơm kín đáo cứ thoang thoảng chập chờn trong gió như gần như xa.

Bây giờ hồi tưởng lại, tôi không nhớ rõ các cô giáo và bọn học trò đã nói với nhau những gì trong buổi tối tuyệt vời đó. Nhưng tôi nhớ như in thứ ánh sáng mỡ màng, mông lung và huyền hoặc tráng lên mọi vật, kể cả các gương mặt quanh tôi, khiến đôi lúc tôi có cảm giác tôi đang lạc vào một nơi nào đó rất xa nơi tôi đang sống.

Trong suốt một tuần, hầu như tối nào bọn tôi cũng ghé tiệm Xuân Lan Đường rủ cô Hiền và cô Mười đi dạo.

Tới ngày thứ bảy, tình thầy trò giữa hai cô giáo và các học trò không cách xa lắm tuổi tác đã bắt đầu phảng phất tình chị em lẫn tình bạn bè.

Sau này, khi lên cấp ba và đại học tôi cũng nhiều lần chơi thân với các thầy giáo, cô giáo, nhất là các thầy cô giáo dạy các môn mà tôi là học sinh xuất sắc, nhưng mãi mãi tôi vẫn không bắt gặp lại cảm giác êm ái và thi vị lúc tôi và ba thằng bạn trong bút nhóm Mặt Trời Khuya cùng hai cô giáo trẻ dạo bước dọc các cánh đồng để nghe hương lúa lẫn hương sen thấm vào óc váo áo, ngủ một đêm sáng dậy vẫn chưa tan.

Tiếc là những buổi dạo chơi dưới trăng đó chỉ kéo dài đúng một tuần.

Thoạt đầu là các nàng thơ của chúng tôi tỏ phản ứng.

Như đã nói, bốn cặp bọn tôi chơi với nhau hết sức trong sáng. Gọi là cặp nhưng chưa cặp nào trao nhau một nụ hôn. Cầm tay bọn con gái thì chỉ có thằng Sơn và thằng Hòa (về sau hai thằng này mới thật thà khai báo và biện bạch rằng tụi nó cầm tay Xí Muội và Cúc Tần là để kéo hai nàng thơ nhảy qua mấy con mương).

Trong sáng, thật thế, nhưng điều đó không có nghĩa các nàng không tự ái (tôi không nghĩ là… ghen tuông) và cảm thấy mất mặt với thiên hạ, ít ra là với tụi bạn trong trường vẫn tin chúng tôi là những cặp đôi khắng khít đến mức chẳng ai hồ nghi gì chỉ có cái chết mới chia lìa đôi lứa.

Thỏ Con bùng nổ trước tiên:

- Tôi thấy quá đủ rồi đó!

- Quá đủ gì cơ? – Tôi giả nai.

Cúc Tần nhìn bọn tôi, ánh mắt toát ra sự lạnh lẽo đủ khiến mặt trời (dù là mặt trời khuya) phải đông cứng lại:

- Mấy ông đừng có giả bộ ngây thơ!

Thọ mấp máy môi định nói gì đó nhưng Hạt Dưa nhe răng sún khiến nó vội vàng khép miệng và giật lùi ra xa:

- Nghe đây! Từ hôm nay yêu cầu mấy ông chấm dứt trò rủ cô giáo đi chơi!

- Trời đất! – Thằng Hòa xộc mười ngón tay vào mái tóc, như sẵn sàng đục thủng đầu mình vì bị oan ức – Học trò đi chơi với cô giáo có gì đâu mà…

- Tùy mấy ông! – Xí Muội chu mỏ, trông nó rất giống một con ngỗng đang nổi khùng – Nếu đi chơi với cô Hiền và cô Mười thì khỏi đi chơi với tụi tôi!

Hạt Dưa không nhe răng sún nữa, nhưng nó ngậm miệng là để lấy hơi nã phát súng quyết định:

- Đừng chọc tụi này! Chọc tụi này ngứa mắt, tụi này sẵn sàng rút khỏi ban báo chí!

Trong một giây, thế giới bỗng tối sầm trước mắt bốn đứa tôi. Từ khi tập tành làm văn nghệ, tập tành yêu, chưa bao giờ tụi tôi gặp phải lời đe dọa nào tồi tệ hơn thế.

Thằng Sơn hi bọn, từ đầu đến cuối chỉ đưa mắt ngó lơ chỗ khác. Nghe Hạt Dưa ra tối hậu thư, nó quay nhìn thằng Thọ bằng ánh mắt như muốn nói “Chết cha rồi, mày ơi!”.

Tôi không hình dung được thi sĩ Lãnh Nguyệt Hàn cảm thấy mùi vị gì trong miệng vào lúc này nhưng nhìn gương mặt nhăn nhó của nó có cảm giác nó đang nuốt nhầm một con bọ xít.

- Bình tĩnh, bình tĩnh nào, các bạn! – Nó ấp úng (con bọ xít chắc chưa khạc ra được!), tay phác một cử chỉ mơ hồ như vẽ bùa, có lẽ muốn làm bọn con gái mất tập trung trong khi nó loay hoay nghĩ kế.

- Bình tĩnh cái gì mà bình tĩnh? – Cúc Tần nóng nảy.

- Đừng có mà quang quác lên! – Thọ gầm gừ – Các bạn có biết đi chơi với cô Hiền có một mối lợi to lớn lắm không?

Tôi nhìn sững Thọ, chẳng biết thằng này sắp bịa ra chuyện gì. Chính tôi là đứa xúi cả bọn ghé tiệm thuốc bắc Xuân Lan Đường, có vì lợi lộc gì đâu, chẳng qua do ngại ngùng vì nghỉ tiết sinh vật của cô nhiều quá.

Hòa và Sơn chắc cũng đang tự hỏi như tôi, hai đứa cắm mắt vào mặt thằng Thọ như ăngten đang dò sóng:

- Lợi gì? – Cúc Tần hỏi lại, giọng nghi ngờ.

- Lợi này rất là lớn! Lớn, lớn lắm! – Thọ vênh mặt bô bô, theo cái kiểu các tay quảng cáo thuốc cao – Chơi thân với cô, mai mốt đến thi học kỳ, cô sẽ cho tụi mình biết trước đề thi.

Hóa ra Thọ lên giọng hách dịch vì nó nảy được lý do này. Nhưng mặt bọn con trai chưa kịp nở ra, Xí Muội đã gạt tay ngay một thùng nước lạnh:

- Tụi này không cần!

Nước lạnh còn khá. Cúc Tần hạ một câu khiến bốn chàng thi sĩ có cảm giác như bị ai liệng giày vào giữa mặt:

- Ai lười học bài mới nghĩ ra trò ma giáo này!

Lời lên án nhuốm mùi đạo đức của Cúc Tần kết thúc luôn buổi nói chuyện, tất nhiên theo cái cách không một đứa nào trong bốn đứa tôi ngờ tới.

*

*      *

Nhưng lời đe dọa của các nàng thơ không phải là nguyên nhân thực sự khiến bọn tôi chấm dứt các cuộc dạo chơi với cô Hiền và cô Mười.

- Con nè, – một hôm mẹ tôi kêu tôi lại, nghiêm mặt rầy – tụi con lớn xác rồi, mười bốn, mười lăm tuổi rồi, các cô giáo thì trẻ măng, tụi con đừng có rủ các cô đi chơi buổi tối nữa kẻo người ta xì xầm, tội nghiệp các cô!

Năm đó tôi và thằng Hòa mười bốn. Sơn mười lăm. Thọ lớn nhất, mười bảy. Cô Mười hai mươi, cô Hiền hăm mốt. Nhưng khi đứng cạnh thì bọn tôi đứa nào cũng cao hơn hai cô giáo cả nửa cái đầu.

Tất nhiên cô giáo vẫn là cô giáo, học trò vẫn là học trò. Hai cô thích đi chơi với bọn tôi vì tìm thấy ở đó những tình cảm ấm áp giúp cuộc sống ở thị trấn xa lạ bớt buồn tẻ và vô vị. Còn bọn tôi thân thiết với cô Hiền (và cô Mười) trước hết để tẩy xóa mặc cảm tội lỗi khi đồng lòng ghét bỏ môn sinh vật của cô, sau nữa vì cô xem tụi tôi như những nhà thơ xứng đáng để cô kết bạn chứ không phải là những đứa học trò hỉ mũi chưa sạch.

Thoạt đầu tôi đã định ngoác miệng cãi lại mẹ tôi, định gân cổ phân bua, định nói với mẹ là thầy Khương đẹp trai dạy toán và giỏi bóng chuyền đang để ý cô Hiền, bằng chứng là bữa nào cô Hiền bị ốm hay vì lý do gì đó đột ngột nghỉ dạy bao giờ thầy Khương cũng tự động chui vô lớp cô Hiền tích cực ổn định trật tự để thầy hiệu trưởng khỏi phê bình cô về cái tội nghỉ dạy không báo trước. Tôi đã định kể lể như vậy nhưng khi mẹ tôi nói câu cuối cùng thì lòng tôi liền xìu xuống. Ờ, dù sao đi nữa tôi cũng không thể đi khắp thị trấn để rêu rao thầy Khương đang thích cô Hiền (nhưng không biết cô Hiền có thích lại hay không) để thiên hạ đừng bàn ra tán vào lung tung nữa.

Tôi kể lại chuyện đó với Thọ, nó xuôi vai, rầu rĩ:

- Mẹ tao cũng mới vừa la tao! Chả biết nhỏ Hạt Dưa mách lẻo những gì mà mẹ tao làm ầm!

Mẹ thằng Sơn cũng quở trách y như mẹ tôi và mẹ thằng Thọ.

Chỉ có mẹ thằng Hòa là không rầy con. Vì bà không hay biết gì. Nhà thằng Hòa ở tuốt dưới Chợ Được, ngày nào nó cũng đạp xe băng qua bãi cát trắng xóa và nóng hừng hực dài cả chục cây số để đến trường. Nó viện cớ nhà xa, thường xin ba mẹ ban đêm ở lại nhà tôi để sáng hôm sau đi học sớm.

Dĩ nhiên ba mẹ nó bằng lòng ngay, không ai biết nó ở lại thị trấn vì ham vui, vì khoái đàn đúm với ba đứa tôi, khoái cái khoản tối tối cả bọn kéo nhau ra quán ngồi uống cà phê, khoe nhau những bài thơ mới làm và tập tành hút thuốc lá dưới sự chỉ bảo và cổ vũ của bậc đàn anh Lãnh Nguyệt Hàn.

*

*      *

Trong bút nhóm Mặt Trời Khuya, Thọ là đứa đầu đàn, dù mặt nó rổ hoa mè. Vì nó là đứa lớn tuổi nhất, lại đang giữ chức vụ rất hách là trưởng ban báo chí của lớp và của trường.

Nó thành lập bút nhóm, tự phong cho nó chức nhóm trưởng. Nó khuyến khích tôi, Hòa và Sơn chuyện tốt đẹp như sáng tác thơ văn lẫn chuyện chẳng hay ho chút nào là hút thuốc lá.

Thoạt đầu, bốn đứa ngồi trong quán cà phê chỉ có nó phì phèo thuốc lá. Tôi đoán nó đánh cắp thuốc lá trong tiệm tạp hóa của mẹ nó và tập hút hai, ba năm năm nay rồi.

Nó rít một hơi thuốc thật đẫy, phun khói qua lỗ mũi rồi nheo mắt nhìn ba đứa tôi với cái cách đang nhìn ba đứa con nít:

- Thi sĩ là phải biết hút thuốc lá.

Nó rao giảng:

- Khói thuốc là giúp đầu óc ta ngất ngây, tâm hồn ta mơ mộng. Ta sẽ nhìn đời bằng đôi mắt ảo huyền và làm được khối thơ hay.

- Ba tao cấm tao hút thuốc – Hòa chen ngang – Ba tao bảo ai hút thuốc sớm muộn gì cũng bị ho lao.

Sơn phụ họa:

- Thấy tao cầm điếu thuốc, ba tao sẽ đuổi tao ra khỏi nhà ngay tức khắc.

- Ngu! – Thọ sầm mặt mắng ngay, nó nói nhanh như để bịt miệng tôi, là đứa mà nó biết chắc nếu không kịp ngăn lại thế nào tôi cũng sẽ hùa vào với hai đứa kia. – Tụi mày là nhà thơ, là những thi hào trong tương lai, không thể suy nghĩ và hành động như những kẻ t thường…

Nó quét mắt một vòng, hùng hồn:

- Kẻ tầm thường ho lao rồi chết. Còn thi sĩ sau khi bị ho lao sẽ để lại cho đời những áng văn thơ bất hủ.

Thấy tụi tôi lộ vẻ nghi ngờ, nó đưa điếu thuốc lên môi, rít một hơi nữa rồi lim dim mắt:

- Em cứ hẹn nhưng em đừng đến nhé/ Để lòng buồn tôi dạo khắp trong sân/ Ngó trên tay thuốc lá cháy lụi dần/ Tôi khẽ nói gớm sao mà nhớ thế…

Ngân nga dứt, nó mở bừng mắt ra, hất đầu về phía ba đứa tôi:

- Thơ hay không?

Tôi xuýt xoa:

- Hay! Thơ của mày à?

- Không. Thơ Hồ Dzếnh.

Hòa trầm trồ:

- Hồ Dzếnh làm thơ hay ghê!

Chỉ chờ có vậy, Thọ nhếch môi, đắc thắng:

- Nhưng nếu không tập hút thuốc lá, Hồ Dzếnh làm thơ dở ẹc liền!

Thọ nói có sách mách có chứng, ba đứa tôi ngây mặt ngó nhau.

Năm phút trôi qua, Hòa rụt rè cất tiếng:

- Nhưng ba tao bảo bệnh ho lao…

Thọ hừ mũi, không để Hòa kịp đem ba ra hù dọa:

- Mày lấy bút danh Trầm Mặc Tử mà cứ sợ ho lao. Thi sĩ Hàn Mặc Tử còn bị tới bệnh hủi nữa kìa. Ho lao ăn nhằm gì!

Hàn Mặc Tử là tượng đài quá lớn trong lâu đài thi ca nước nhà. Thọ quát xong, cả bọn nín thinh, không đứa nào dám hó hé, quên bẵng việc hỏi lại nó xem Hàn Mặc Tử lúc sinh thời có hút thuốc lá và giữa thuốc lá và bệnh hủi có bà con gì với nhau hay không

Thấy cả đám nghệt ra như bị thằn lằn ị trúng mặt, chắc Thọ sướng rơn.

Nó chìa điếu thuốc đang hút dở ra trước mặt tôi, giọng ngọt như ướp mật:

- Cỏ Phong Sương hút trước đi! Trong ba đứa tao thấy mày là đứa có phẩm chất thi sĩ nhất!

Được Lãnh Nguyệt Hàn ca lên mây, tôi nở từng khúc ruột, nhưng khi cúi nhìn điếu thuốc lập lòe trên tay nó, mặt tôi không giấu vẻ lo lắng.

- Đừng sợ! – Thọ trấn an tôi, nó chồm người tới trước, một tay đặt trên vai tôi, tay kia giúi điếu thuốc vào tay tôi – Dễ như ăn kẹo ấy mà!

Không thể thoái thác được, tôi đành cầm lấy điếu thuốc rụt rè đưa lên miệng trước vẻ mặt tò mò của Sơn và Hòa.

- Cố lên! Hít vô chầm chậm thôi! – Thọ động viên tôi.

Tôi nhắm mắt “hít vô chầm chậm”, thấy miệng đắng nghét. Tệ hơn nữa, khói thuốc xộc lên mũi tôi cay xè khiến tôi ho sặc sụa.

Tôi hoảng hồn liệng điếu thuốc đi, rối rít:

- Thôi, thôi…

Thọ sầm mặt chạy đi lượm điếu thuốc tôi vừa ném ra xa.

- Kiểu này suốt đời mày sẽ không bao giờ trở thành nhà thơ lớn nổi! – Thọ nhiếc móc, rồi nó đưa mẩu thuốc cho thằng Hòa, hất hàm – Mày biểu diễn cho nó coi đi, Trầm Mặc Tử!

Hòa xanh mặt:

- Ba tao bảo…

- “Ba tao” hoài! – Thọ hừ mũi – Thi sĩ gì mà động tí lại kêu ba! Hút đi! Mày ho lao, tao chịu trách nhiệm!

Cũng như tôi, Hòa nhớn nhác nhón lấy điếu thuốc bằng những ngón tay run run, trông như nó đang nhón một con sâu…

*

*      *

Dưới sự dụ dỗ chen lẫn đe nẹt của bậc đàn anh Lãnh Nguyệt Hàn, rốt cuộc ba thi sĩ còn lại của bút nhóm Mặt Trời Khuya cũng làm được điều tệ hại là phì phèo thuốc lá.

Hòa đã quên chuyện ho lao. Sơn tự nhủ: Mình hút ở ngoài quán, ba mẹ mình đâu có thấy! Tôi cũng thế, nghĩ đây là chuyện bí mật, phần vì mơ mộng làm được những câu thơ hay như Hồ Dzếnh.

Thực sự thì ba đứa tôi bập thuốc lá như những kẻ học đòi. Trừ thằng Thọ, chẳng đứa nào hút được nguyên điếu thuốc. Bao giờ cũng thằng Thọ đốt thuốc trước, rít vài hơi, sau đó chuyền vòng quanh. Tôi, Hòa và Sơn mỗi đứa chu môi rít một bụm khói rồi lật đật phun ra.

Thọ nhìn bọn tôi bằng ánh mắt chán ngán. Nhưng nó chẳng trách cứ gì, chỉ phẩy tay:

- Từ từ rồi tụi mày sẽ quen.

Trong khi chờ quen với việc độc hại này, trong thời gian đó tôi phải đối phó với một chuyện độc hại khác.

Lần này chuyện độc hại mang tên Trầm Mặc Tử, vì dạo này gần như đêm nào Hòa cũng ngủ lại nhà tôi.

Do vậy mà tôi phát hiện thi sĩ Trầm Mặc Tử đã mười bốn tuổi rồi mà vẫn còn đái dầm.

Tối nó ngủ chung giường với tôi và thằng em tôi, sáng ra bao giờ người ngợm ba đứa cũng ướt mèm, khai rình.

Hôm đầu tiên, tôi hét lên khi phát giác ra điều kinh khủng đó:

- Có đứa đái dầm!

Tôi nhìn em tôi, giọng ghê tởm:

- Mày phải không?

- Đâu phải em! – Em tôi ngơ ngác.

Tôi quét mắt sang Hòa:

- Vậy là mày?

- Không phải tao.

Hòa chối, nhưng vẻ lúng túng của nó đã tố cáo nó.

Tôi nhún vai:

- Tao sẽ kể chuyện này cho tụi Xí Muội, Cúc Tần nghe. Tụi nó sẽ khóc thét khi biết thi sĩ Trầm Mặc Tử lớn tồng ngồng rồi mà còn đái dầm.

- Ê! – Mặt Hòa xám xịt. – Đừng chơi xấu anh em, mày!

Tôi đập tay lên vai nó:

- Tao đang đói bụng.

Biết tôi đòi “hối lộ”, trán Hòa nhăn tít. Nhưng nó chỉ biết cười khổ.

- Ra đầu ngõ ăn bún giò với tao!

Hòa dẫn tôi đi ăn bún giò, đãi thêm một ly cà phê và tối đó nó lại đái dầm tiếp.

Nó đái dầm ba đêm liên tục.

Ba đứa tôi ngủ trên giường lót chiếu cói, nước tiểu không thoát được, sáng nào thức dậy người cũng như tắm.

Thấy mẹ tôi ôm chiếu đi giặt mỗi ngày, ba tôi mua về một chiếc giường xếp bằng ni-lông. Giường xếp đan bằng những sợi ni-lông nhỏ, đủ màu, nước trong người thằng Hòa chảy ra đến đâu nhỏ tong tong xuống nền nhà đến đó.

Từ bữa đó, Hòa ngủ một mình một giường.