Chương 7: Anh chàng Gonzaga giảo hoạt

Sẽ tốt hơn nhiều cho Peppe nếu anh hề biết kiềm chế cái giọng độc địa và đừng tuôn ra tràng chế nhạo chua như giấm vào vết thương lòng của Gian Maria. Vì khi đã bị chạm nọc thì Gian Maria luôn là kẻ thù dai, và trong lúc này Công tước không chỉ cay cú muốn báo thù.

Đọng lại trong đầu đức ông là những lời giễu cợt của anh hề, cùng ý nghĩ trong trái tim Valentina đã ngự trị hình ảnh của một gã đàn ông khác. Lúc này, mê mẩn nàng theo cách kì quái của bản thân, cũng là cách đức ông Công tước tự hiểu về tình yêu, kẻ cầu hôn bị ruồng rẫy lồng lên vì ghen tuông với kẻ tình địch mà Peppe đã ám chỉ. Kẻ lạ mặt này ngáng đường đức ông tiến vào trái tim của Valentina, và để dọn dẹp quang đãng con đường của mình, Gian Maria thấy đơn giản nhất là loại bỏ chướng ngại vật kia đi. Nhưng trước hết đức ông cần tìm ra kẻ đó là ai, mà về điểm này, đức ông nở một nụ cười hiểm độc, nghĩ bụng, tên hề khốn kiếp kia - dù muốn hay không - sẽ giúp ngài.

Công tước quay về phòng riêng chuẩn bị lên đường, đồng thời ra lệnh cho Alvaro triệu Martino Armstadt - chỉ huy đội cận vệ của ngài. Sau đó Công tước ngắn gọn ra lệnh cho gã này.

“Chọn lấy bốn người,” Công tước ra lệnh, “lưu lại Urbino sau khi ta lên đường. Tìm bằng được chỗ ở của gã hề Peppe. Bắt cóc gã mang theo sau ta. Hãy nhớ phải ra tay kín đáo, đừng để ai nghi ngờ.”

Tay đâm thuê chém mướn - gã cũng chẳng tốt đẹp hơn tên gọi này là bao, cho dù đang là chỉ huy cận vệ của Công tước Babbiano - cúi đầu tuân lệnh, rồi trả lời với giọng lơ lớ ngọng nghịu của một người ngoại quốc rằng đức ông sẽ được như ý.

Sau đó Gian Maria hối hả lên đường. Đức ông đến chia tay Guidobaldo, hứa sẽ quay lại sau vài ngày để làm lễ cưới, và để lại trong đầu vị chủ nhà ý nghĩ rằng cuộc diện kiến của ngài với Valentina đã diễn ra khác xa thực tế.

Khi Gian Maria đi khỏi, từ chính miệng Valentina, Guidobaldo đã được biết sự thực về buổi diện kiến đó, cũng như tất cả những gì đã diễn ra giữa cháu gái ngài và vị khách. Nàng đã đến tìm người chú trong căn phòng nhỏ ngài đang nằm nghỉ, cố chịu đựng một mình con quỷ thống phong đã bắt đầu hành hạ cơ thể, lí do khiến ngài đôi khi phải thoái triều để thư giãn. Valentina tìm thấy ngài đang nằm trên một chiếc trường kỉ, tìm cách giải khuây với tập truyện của Piccinino. Đó là một người đàn ông đẹp trai, thân hình hoàn mĩ, chỉ mới ngoài ba mươi. Mặt ngài tái mét, mắt thâm quầng, khuôn miệng cương nghị bặm chặt lại vì đau.

Thấy cháu gái bước vào, ngài bèn ngồi dậy, đặt cuốn sách xuống chiếc bàn bên cạnh để nghe nàng giận dữ phàn nàn.

Ban đầu, nhà quý tộc lịch lãm không khỏi phẫn nộ khi biết cung cách thô lỗ của Gian Maria. Thế nhưng sau đó ngài mỉm cười.

“Nói cho cùng, chú cũng không thấy có lí do gì lớn để bất bình,” ngài an ủi cháu gái. “Ta thừa nhận lối cư xử như thế có phần không đúng với cách một Công tước phải có với một quý công nương như cháu. Nhưng ông ta trước sau gì chẳng cưới cháu, mà cũng sắp rồi, tại sao cháu lại giận dỗi khi ông ta tìm cách tỏ tình như bất cứ người đàn ông nào khác?”

“Thế là chú chẳng để ý gì đến lời nói của cháu cả,” cô ấm ức đáp, “và cháu đã bị hiểu nhầm. Cháu không hề có ý định lấy tay Công tước đầu đất chú đã chọn làm chồng cháu đâu.”

Guidobaldo nhìn chằm chằm vào cô cháu gái, đôi lông mày nhướng lên, đôi mắt sắc sảo thoáng ngỡ ngàng. Rồi ngài nhún vai uể oải. Quý ông Guidobaldo đẹp trai và được lòng dân chúng là một ông hoàng theo đúng nghĩa của từ này, và quá cương quyết với nghĩa vụ của một ông hoàng đến mức đôi khi quên đi mình cũng là một con người.

“Ta có thể tha thứ cho sự bồng bột của tuổi trẻ,” ngài lạnh lùng lên tiếng. “Nhưng tính nhẫn nại của ai cũng chỉ có giới hạn. Là chú và là chủ nhân của cháu, ta có hai tư cách để buộc cháu phải có trách nhiệm, cũng như cháu nợ ta hai lần bổn phận phải vâng lời. Với quyền của mình, ta ra lệnh cho cháu phải cưới Gian Maria."

Công nương quyền quý trong nàng đã hoàn toàn bị quên đi, và chỉ còn người phụ nữ lên tiếng trả lời trách cứ:

“Nhưng thưa chú, cháu không hề yêu ông ta.”

Gương mặt người chú bắt đầu lộ vẻ sốt ruột.

“Ta không hề nhớ,” ngài trả lời mệt mỏi, “rằng ta từng yêu cô của cháu. Thế nhưng chúng ta vẫn cưới nhau, và dần dần cũng hiểu nhau, yêu nhau và sống hạnh phúc.”

“Cháu có thể hiểu vì sao cô Elizabetta sau đó cũng yêu chú,” nàng đáp. “Chú không giống Gian Maria. Chú không béo phị, xấu xí, đần độn và cộc cằn như ông ta.”

Chạm đến đúng niềm tự hào lớn nhất của bất cứ người đàn ông nào, với một người khác lời cầu khẩn của cô thiếu nữ có thể đã có kết quả. Nhưng không phải với Guidobaldo. Ngài chỉ lắc đầu.

“Ta không muốn tranh luận với cháu về chuyện này. Như thế không xứng đáng với những người như chúng ta. Những ông hoàng, cô bé yêu quý ạ, không phải là những người bình thường.”

“Nhưng họ khác người thường ở điểm nào kia?” nàng phản kháng. “Phải chăng họ không cảm thấy đói và khát như người thường? Phải chăng họ không mắc cùng thứ bệnh, không trải cùng niềm vui nỗi buồn? Phải chăng họ không được sinh ra đời và không chết đi như bất cứ người bình thường nào khác? Vậy thì ở đâu ra sự khác biệt đã cấm họ tìm kiếm bạn đời cho mình như những người dân thường chứ?”

Guidobaldo giơ hai tay lên trời, đôi mắt đầy kinh ngạc trước những lời chống đối ra mặt vừa rồi. Cử chỉ dằn mạnh bực bội khiến Công tước lại phải chịu đựng một cơn đau dội lên. Cuối cùng khi đã trấn tĩnh lại, ngài trả lời: “Họ khác biệt ở chỗ, cuộc đời họ không còn thuộc về bản thân để có thể tự định đoạt như ý muốn. Những ông hoàng thuộc về đất nước mà họ được sinh ra để trị vì, và để trị vì thì không gì quan trọng hơn chuyện hôn nhân. Họ bắt buộc phải tìm kiếm những cuộc hôn nhân có thể tạo ra những liên minh có lợi cho dân chúng của mình.” Mái tóc nâu của Valentina lắc quầy quậy như không muốn nghe, nhưng chú nàng vẫn tiếp tục với giọng lạnh lùng, xa cách - giọng nói ngài thường dùng để ra lệnh trước toàn thể các tướng lĩnh của mình:

“Hiện nay chúng ta đều bị đe dọa - cả Babbiano và Urbino – bởi cùng một kẻ thù. Và nếu xé lẻ, không ai trong chúng ta đủ sức chống lại kẻ thù đó, nhưng liên minh lại, chúng ta sẽ đủ sức thắng hắn. Vì vậy mối liên minh này trở nên cần thiết - bắt buộc.”

“Cháu không nhận thấy sự cần thiết,” nàng lên tiếng, giọng nói đầy bướng bỉnh. “Như chú nói thì một liên minh là có lợi, tại sao không phải là một liên minh chính trị đơn thuần - giống như liên minh hiện nay của chúng ta với Perugia và Came-rino? Tại sao phải lôi cháu vào tất cả chuyện này?”

“Chỉ một chút hiểu biết về lịch sử sẽ cho cháu câu trả lời. Những liên minh chính trị như thế hình thành như cơm bữa mỗi ngày để rồi lại bị phá vỡ hàng ngày khi một đồng minh khác có lợi hơn xuất hiện. Nhưng mối liên kết bằng hôn nhân thì một mặt vẫn tiếp tục duy trì lợi ích chính trị, mặt khác sẽ tạo ra quan hệ huyết thống. Trong trường hợp của Urbino và Babbiano cũng cần cân nhắc đến chuyện ta không có con trai. Rất có thể, Valentina,” ngài tiếp tục, với giọng lạnh lùng tính toán làm cô thiếu nữ thêm phẫn nộ, “một đứa con trai của cháu và Gian Maria sẽ còn liên hệ hai công quốc chặt chẽ hơn nữa. Có thể dưới sự cai trị của nó, hai công quốc sẽ được hợp nhất thành một quyền lực hùng mạnh đủ để chống chọi lại bất cứ thế lực nào trên toàn cõi Italia. Giờ thì hãy để ta yên, cô bé yêu quý. Như cháu thấy đấy, ta hiện không được khỏe, và những lúc như thế này, khi con quỷ thống phong hành hạ, ta muốn được ở yên một mình.”

Cả hai cùng yên lặng một hồi, và trong khi Công tước hướng mắt nhìn cháu gái, nàng cúi mặt, mắt nhìn xuống sàn lẩn tránh cái nhìn của ngài. Một nếp nhăn hiện lên trên vầng trán trắng như ngà, đôi môi thiếu nữ mím lại, hai bàn tay nắm chặt. Sự cảm thông với người chú đang đau yếu tranh đấu hồi lâu với cảm giác tủi thân cho sự tra tấn tinh thần đang giày vò chính nàng. Cuối cùng nàng ngả mái đầu xinh đẹp về phía sau, một cử chỉ báo trước sự chống đối.

“Cháu rất lấy làm tiếc đã quấy rầy đức ông vào lúc như thế này,” nàng lên tiếng, “nhưng cháu xin chú thông cảm. Mọi chuyện có thể đúng như chú nói. Kế hoạch của chú có thể là ý tưởng cao đẹp nhất đã từng được biết đến, vì để hoàn thành nó chú cần phải hi sinh chính ruột thịt của mình – trong hình hài cô cháu gái này. Nhưng cháu sẽ không đóng bất cứ vai trò nào trong kế hoạch đó. Có thể cháu thiếu lòng cao thượng trong tâm hồn; có thể cháu là kẻ không xứng đáng với địa vị cao quý cháu đã được sinh ra, cho dù đó không phải là lỗi của cháu. Và vì vậy, thưa chú,” nàng chấm dứt, cả giọng nói, gương mặt, cử chỉ đều khẳng định vẻ cương quyết không gì lay chuyển được trong quyết định nàng đang nói ra, “cháu sẽ không cưới Công tước Babbiano – không đời nào, cho dù để gắn kết mối liên minh với một trăm công quốc.”

“Valentina!” Công tước gắt, không giữ nổi vẻ điềm đạm thường ngày. “Cháu đã quên cháu là cháu ta rồi chăng?”

“Từ khi chú có vẻ đã quên điều đó.”

“Những trò đỏng đảnh đàn bà này...” ngài bắt đầu, nhưng cô gái đã ngắt lời.

“Có lẽ chúng sẽ giúp chú nhớ rằng cháu cũng là một người phụ nữ, mà có lẽ nếu chú nhớ ra, chú sẽ thấy hoàn toàn tự nhiên khi là một người phụ nữ, cháu từ chối kết hôn vì... vì lí do chính trị.”

“Về phòng ngay,” Công tước ra lệnh, lúc này đã thực sự giận phừng phừng. “Và quỳ xuống cầu Chúa giúp cháu nhìn nhận ra nghĩa vụ của cháu, vì những lời ta nói đã không thể giúp cháu làm được việc đó.”

“Ôi, giá như cô trở về từ Mantua,” nàng thở dài. “Cô Elizabetta nhân hậu có thể sẽ làm chú mủi lòng một chút.”

“Cô Elizabetta của cháu là một người rất có trách nhiệm nên sẽ thuyết phục cháu hoàn tất phần trách nhiệm của bản thân. Thôi nào, cô bé yêu quý,” ngài nói tiếp, giọng đã bình tĩnh hơn, “hãy bỏ thái độ bướng bỉnh này đi, như thế không giống cháu và chẳng hợp với cháu chút nào cả. Cháu sẽ có một lễ thành hôn sang trọng vương giả đến mức tất cả công nương quyền quý ở Italia phải héo hắt vì ghen tị. Của hồi môn của cháu sẽ là năm mươi ngàn đuca, và đích thân Hồng y Giuliano della Rovere sẽ làm phép cưới. Chú đã gửi đặt làm đồ trang sức cho cô dâu ở chỗ nghệ nhân Anichino tại Ferrara, chú cũng đã đặt mua vàng lá từ Venice và...”

“Nhưng chú không nghe thấy cháu nói là cháu sẽ không cưới sao?” cô gái ngắt lời, giọng nhẹ nhàng nhưng quyết liệt, khuôn mặt trắng bệch, khuôn ngực phập phồng.

Người chú đứng dậy, nặng nề tựa người vào một cây gậy bịt vàng, nhìn cô cháu hồi lâu không nói gì, trán cau lại.

“Việc đính hôn giữa cháu và Gian Maria đã được thông báo công khai,” sau đó ông tuyên bố lạnh lùng dứt khoát. “Ta đã có lời hứa với Công tước, và hôn lễ của cháu sẽ được cử hành ngay khi Công tước quay lại. Bây giờ cháu hãy đi đi. Những cảnh cãi cọ thế này với một người đang đau bệnh thật mệt mỏi, và không xứng đáng chút nào với một người quý tộc.”

“Nhưng mà, thưa chú,” thiếu nữ lên tiếng, vẻ bướng bỉnh biến mất, chỉ còn lại sự van nài.

“Đi ngay!” đức ông giậm chân quát lớn, và để khỏi mất bình tĩnh - vì đức ông sợ rằng cô cháu gái sẽ không chịu dừng lại ở đó - ngài bèn quay bước ra khỏi căn phòng.

Chỉ còn lại một mình, Valentina đứng sững giây lát, để mặc mình buông tiếng thở dài buồn bã, những giọt nước mắt ấm ức dâng lên ướt nhòe đôi mắt nâu. Rồi, với một cử chỉ đột ngột như muốn xua đi cơn bực bội, nàng quay lại phía cánh cửa đi ra ngoài.

Nàng bước đi dọc dãy hành lang dài, trên tường trang trí những bức bích họa tuyệt vời của Andrea Mantegna; nàng đi ngang qua phòng chờ trong căn hộ của mình rồi quay trở về chính gian phòng nơi vài giờ trước nàng đã bị xúc phạm bởi cuộc tỏ tình thô bỉ của Gian Maria. Căn phòng lúc này hoàn toàn vắng lặng, nàng rảo bước ra khoảng sân thượng nhìn xuống khu vườn lộng lẫy của cung điện.

Bên cạnh vòi phun nước có một băng ghế bằng cẩm thạch trắng, một người tùy nữ trước đó đã phủ lên đó một tấm nhung đỏ. Thiếu nữ dừng bước ngồi xuống ngẫm nghĩ về hoàn cảnh trớ trêu nàng đang rơi vào. Bầu không khí ấm áp và ngập tràn hương hoa từ khu vườn đưa tới. Tiếng nước reo róc rách ở đài phun dường như khiến nàng thấy nhẹ nhõm hơn, và hồi lâu đôi mắt nàng nhìn đăm đăm vào dòng nước long lanh vút cao lên như một chiếc cột pha lê, rồi đột ngột vỡ bung ra trên đỉnh, rơi xuống như một làn mưa lóng lánh vào chiếc bồn cẩm thạch. Rồi, khi nhìn đã chán mắt, nàng đưa mắt dõi theo một chú công đỏm dáng đang vênh vang rảo bước trên khoảng sân lát đá; đôi mắt nàng tiếp tục lướt xuống khu vườn trải rộng phía dưới, rực rỡ những đám hoa mới nở, với những hàng cây cảnh sắp xếp cầu kì, và phía xa xa, bên rìa khu vườn nổi bật lên những cây bách cao vút in bóng lên nền trời xanh thẳm.

Trừ tiếng nước chảy róc rách đều đều, thỉnh thoảng chen lẫn vài tiếng kêu của chú công nọ, tất cả đều im ắng bình yên, trái ngược hoàn toàn với cơn bão tố đang giày vò tâm hồn Valentina. Bất chợt một tiếng động nữa chen vào phá vỡ sự cô đơn của cô gái – tiếng bước chân nhẹ nhàng đạp trên sỏi. Nàng quay lại, và đứng phía sau nàng từ lúc nào là anh chàng Gonzaga đào hoa, một nụ cười vừa ngạc nhiên vừa vui sướng nở trên gương mặt điển trai.

“Công nương chỉ có một mình sao?” chàng trẻ tuổi lên tiếng hỏi, bàn tay khẽ khàng dạo trên dây cây đàn luýt hiếm khi rời khỏi tay anh ta mỗi khi xuất hiện trong triều.

“Như ngài thấy đấy,” thiếu nữ trả lời, giọng nàng hờ hững như thể toàn bộ tâm trí đang bị thu hút vào chuyện khác.

Ánh mắt nàng rời khỏi người mới đến, và trong chốc lát dường như nàng hoàn toàn quên mất sự có mặt của anh chàng, khuôn mặt nàng trở nên đăm chiêu nghĩ ngợi.

Nhưng Gonzaga không phải là kẻ dễ nản lòng. Hơn bất cứ người phụ nữ nào - mà số này cũng không phải ít trong cuộc đời trẻ tuổi của gã - Valentina là người đã giúp đưa phẩm chất kiên trì vào một tâm hồn hầu như vốn không có chỗ cho bất cứ phẩm chất nào. Gã bước lại gần, hơi tì vào băng ghế nàng đang ngồi, thân hình tao nhã khẽ cúi xuống hướng về phía thiếu nữ.

“Công nương có vẻ đăm chiêu quá,” gã thì thầm, giọng ngọt ngào, mơn trớn.

“Vậy thì sao,” nàng đáp, vẻ không hài lòng, nhưng vẫn với giọng nhẹ nhàng, “chẳng lẽ ngài muốn xen vào suy nghĩ riêng tư của tôi sao?”

“Vì đó có vẻ là những ý nghĩ buồn, thưa công nương.” Anh chàng đẹp mã khéo léo đáp, “Và tôi sẽ là một người bạn tồi nếu không giúp được công nương rũ bỏ chúng.”

“Có thực thế không, Gonzaga?” nàng hỏi, nhưng vẫn không đưa mắt nhìn anh chàng. “Ngài là bạn tôi sao?”

Gonzaga hơi run lên rồi đứng thẳng người dậy, gương mặt đẹp trai tối sầm đi trong giây lát bởi những ý nghĩ vừa lướt qua trong đầu gã, có thể tốt đẹp, tồi tệ hoặc cả hai. Rồi gã cúi đầu xuống gần sát cô gái.

“Bạn của công nương ư?” gã thốt lên. “Chà, còn hơn một người bạn nữa kìa. Hãy coi tôi như người nô lệ trung thành nhất của nàng, thưa công nương.”