Chương 13: Gian Maria lập thệ

Những sự kiện xảy ra sau đó gần như đã chứng minh anh hề có lí. Vì cho dù ý tưởng vây hãm Valentina và khuất phục nàng bằng vũ lực không phải do Guidobaldo khởi xướng, nhưng ngài cũng đã đồng ý với việc tiến hành ý tưởng này, khi hai ngày sau đó Công tước Babbiano đã giận dữ hối thúc và thuyết phục ngài rằng hành động như vậy là cần thiết.

Lúc vừa hay tin, Gian Maria đã nổi cơn thịnh nộ điên khùng đến mức từ đám triều thần cho tới kẻ hầu người hạ đều run lên bần bật. Nguyên chuyện thất tình cũng đã đủ biện hộ cho đức ông; nhưng không chỉ có thế, Gian Maria còn nhìn thấy rằng cùng biến mất với Valentina là cả kế hoạch bốc đồng mà ngài đã lớn tiếng huênh hoang trước mặt mẫu thân và bá quan văn võ. Chính vì tin tưởng vào sự thành công của kế hoạch đó, ngài mới dám trả lời thách thức Cesare Borgia. Hậu quả là ngài phải gấp rút - gần như đến mức sống chết - cưới vợ càng nhanh càng tốt, vì chỉ đám cưới này mới cho phép ngài có thực lực để thực hiện lời hứa mạnh mồm bảo vệ bằng mọi giá vương miện của mình khỏi tay Công tước Valentinois, ấy là chưa kể đến lời thề đánh đổ thế lực nhà Borgia mà ngài đã trót tuyên bố sẽ hoàn thành.

Với đức ông, việc sự sống còn của cả một công quốc bị đe dọa lay lắt như đèn trước gió chỉ vì tính ương bướng đỏng đảnh của một đứa con gái quả thật vừa bất ngờ vừa không thể chịu đựng được.

“Phải bắt cô ta trở về!” Gian Maria gào lên bực tức. “Phải bắt cô ta trở về lập tức!”

“Đúng thế!” Guidobaldo trả lời nghiêm nghị, “cần phải mang cháu tôi về đây. Đến đây tôi hoàn toàn đồng ý với ngài. Vậy làm ơn cho tôi biết cần làm việc này ra sao.” Giọng nói của ngài cũng không giấu được vẻ bực mình.

“Chẳng lẽ có khó khăn gì sao?” Gian Maria hỏi.

“Chẳng có khó khăn gì cả,” ông chủ nhà trả lời mỉa mai. “Con bé đang khóa trái mình lại trong lâu đài kiên cố nhất Italia và cho tôi biết nó sẽ không ra cho đến khi tôi hứa để nó được tự định đoạt lấy chuyện cưới xin. Hiển nhiên là chẳng có khó khăn gì nếu muốn cháu tôi trở về.”

Gian Maria mắm môi mắm lợi.

“Ngài có chấp nhận để tôi ra tay theo cách của mình không?” Công tước hỏi.

“Không chỉ có thế, tôi còn giúp ngài tất cả những gì nằm trong quyền hạn của tôi, nếu ngài có cách bắt con bé cứng đầu kia ra khỏi Roccaleone.”

“Tôi sẽ không do dự thêm một khoảnh khắc nào nữa. Cháu gái ngài, thưa đức ông, là một kẻ nổi loạn, và cô ta sẽ bị trừng phạt như một kẻ nổi loạn. Cô ta đã đem quân vào cố thủ trong một tòa lâu đài, ngang nhiên thách thức chủ nhân của công quốc. Đây là một lời tuyên chiến, thưa đức ông, và chúng ta sẽ có chiến tranh như cô ta muốn.”

“Ngài định dùng vũ lực chăng?” Guidobaldo hỏi, không giấu được vẻ phật ý.

“Phải, bằng vũ lực, thưa ngài,” Gian Maria hùng hồn trả lời. “Tôi sẽ bao vây lâu đài của cô ta, tôi sẽ dỡ bung từng viên đá của nó ra. Chao ôi, tôi những muốn dịu dàng tỏ tình với cô ta nếu như cô ta chịu chấp nhận, bằng những lời lẽ ngọt ngào mà đôi tai các cô thiếu nữ ưa thích. Nhưng vì cô ta đã dám ngang nhiên thách thức chúng ta, tôi sẽ tỏ tình với cô ta bằng đại bác và súng hỏa mai, tôi sẽ chặn đường tiếp tế khiến lương thực cạn kiệt, để cô ta phải chấp nhận lời cầu hôn của tôi. Tình yêu của tôi sẽ ra trận để khuất phục cô ta, và tôi thề với Chúa rằng tôi sẽ không cạo râu cho đến khi tiến được vào lâu đài của cô ta.”

Guidobaldo trở nên đăm chiêu.

“Tôi muốn khuyên ngài nên dùng những phương sách mềm mỏng hơn một chút,” ông lên tiếng. “Cứ bao vây nó nếu ngài muốn, nhưng đừng dùng đến những biện pháp quá bạo lực. Hãy cắt đứt nguồn tiếp tế và để cái đói giúp ngài thắng cuộc. Nhưng ngay cả khi ngài làm như vậy, tôi e rằng ngài sẽ làm trò cười cho cả Italia này mất”, ông thẳng thừng thêm vào.

“Mặc xác thiên hạ muốn nghĩ gì thì nghĩ! Cứ để những thằng ngốc cười thoải mái. Cháu ngài có bao nhiêu người ở Roccaleone?”

Trước câu hỏi này vầng trán Guidobaldo tối sầm lại. Cứ như thể ông phải nhớ lại những chuyện chẳng hay ho gì.

“Chừng hai chục tên một gã du thủ du thực mang họ Fortemani chỉ huy. Nghe nói, đám này đã được chiêu mộ cho cháu tôi qua trung gian là một nhà quý tộc trong triều đình của tôi, một người họ hàng của vợ tôi, quý ông Romeo Gonzaga.”

“Và bây giờ hắn cũng đang ở chỗ cháu ngài?” Gian Maria thở hắt ra.

“Có vẻ là như vậy.”

“Thề có chiếc nhẫn của đức mẹ xứ Perugia!” Gian Maria lắp bắp kêu lên đầy bất bình. “Ngài không định nói là họ đã cùng nhau bỏ trốn đấy chứ?”

“Ngài Công tước!” Giọng nói của Guidobaldo vang lên sắc lạnh đầy đe dọa. “Hãy nhớ ngài đang nói về cháu gái tôi đấy. Nó đem theo nhà quý tộc này chẳng qua cũng như nó đã đem theo ba tùy nữ và một hai hầu phòng, để có một đoàn tùy tùng thích hợp với địa vị của nó.”

Gian Maria đi đi lại lại trong căn phòng, trán cau lại, môi mím chặt. Những lời lẽ cao ngạo của Guidobaldo chẳng làm cho đức ông thấy thuyết phục là bao. Lúc này chỉ còn một khát vọng duy nhất đang ám ảnh tâm trí ngài: làm thế nào để khuất phục, hạ nhục đứa con gái đã dám cười vào mũi ngài, làm thế nào để khiến cô gái chịu cúi gằm cái cổ ương bướng kiêu kì xuống. Cuối cùng, Công tước chậm rãi lên tiếng với giọng dứt khoát: “Có thể tôi sẽ trở thành trò cười cho cả Italia, nhưng tôi sẽ thực hiện đến cùng quyết tâm của mình, và một khi đã chiếm được Roccaleone, việc đầu tiên tôi làm sẽ là treo cổ tên khốn kiếp Gonzaga đó lên đỉnh ngọn tháp cao nhất của lâu đài.”

Ngay ngày hôm ấy Gian Maria bắt đầu công việc chuẩn bị cho cuộc tấn công Roccaleone, và khi biết chuyện, Fanfulla đã kể lại với Francesco - vì chàng Bá tước đã rời khỏi cung điện ngay khi được tin Gian Maria tới, và chuyển ra thuê phòng ở quán trọ “Mặt trời.”

Sau khi nghe được đầu đuôi câu chuyện, Francesco bật ra một tràng nguyền rủa thậm tệ, trong đó chàng so sánh ông anh họ với quỷ sứ, chàng lớn tiếng gọi đó chính là kẻ đã sinh ra Công tước.

“Cậu có cho rằng,” chàng hỏi, khi đã bình tĩnh hơn, “anh chàng Gonzaga này là tình nhân của nàng không?”

“Về chuyện này thì tôi không thể nói gì chắc chắn,” Fanfulla trả lời. “Quả thực cô gái đã cùng bỏ trốn với anh chàng. Thế nhưng khi tôi hỏi Peppe về chuyện này, lúc đầu anh ta cười mỉa, sau đó lại trở nên nghiêm nghị. ‘Cô chủ không yêu cái tay công tử bột bảnh chọe đó đâu’, anh ta nói với tôi thế, ‘nhưng nếu con không mù thì chắc chắn gã yêu cô, và con còn biết gã là một tên vô lại.”

Francesco đứng bật dậy, khuôn mặt trở nên căng thẳng, đôi mắt đen của chàng đầy những suy nghĩ nặng nề.

“Thề có Đức Chúa Cha! Thật là một câu chuyện đáng hổ thẹn,” chàng kêu lên. “Cô công nương tội nghiệp này thế là bị kẹt giữa một bầy vô lại, mà không tên nào ít đê tiện hơn tên nào. Fanfulla, hãy gọi Peppe đến đây. Chúng ta phải cử anh hề đến báo cho nàng biết cuộc tấn công sắp tới của Gian Maria, và cảnh báo nàng cũng phải cẩn thận với gã người Mantua mà nàng đã cùng bỏ trốn.”

“Trễ rồi,” Fanfulla đáp. “Anh hề đã lên đường đi Roccaleone từ sớm hôm nay để gặp lại cô chủ.”

Francesco đăm chiêu ra mặt.

“Nàng sẽ bị khuất phục mất,” chàng rên lên. “Như bị ép chặt giữa hai tảng đá vậy - giữa Gian Maria và Gonzaga. Chúa ơi! Nàng sẽ bị khuất phục mất thôi! Mà nàng mới can đảm và kiêu hãnh làm sao!”

Chàng lê bước đến bên bậu cửa, nhìn lướt qua những khung cửa sổ chạy dọc dãy phố, lúc này đang nhuộm màu đỏ sẫm dưới ánh nắng của buổi chiều tà. Nhưng không phải chàng đang ngắm nhìn những khung cửa sổ. Trước mắt chàng lại trải ra rõ nét cảnh khu rừng ở Acquasparta vào buổi sáng đáng nhớ sau trận đánh nhau trên núi; một chàng trai bị thương nằm bất động trên thảm cỏ, một thiếu nữ dịu dàng cúi xuống nhìn chàng với đôi mắt đượm vẻ cảm thông, thương xót. Từ hôm đó, chàng đã không ít lần hồi tưởng lại cuộc gặp gỡ, có lúc với một nụ cười hạnh phúc, có lúc với một tiếng thở dài buồn bã, và cũng có khi với cả hai. Chàng Bá tước bất thần quay lại phía Fanfulla. “Tôi sẽ đích thân đến đó,” chàng tuyên bố.

“Ngài?” Fanfulla kêu lên. “Thế còn những người Venice?”

Bằng một cử chỉ, Bá tước cho chàng trai thấy so với vận mệnh của cô công nương, những người Venice ít quan trọng như thế nào.

“Tôi sẽ đi tới Roccaleone,” chàng lặp lại, “ngay bây giờ - ngay lập tức.” Nói rồi bước nhanh tới cửa, chàng vỗ mạnh hai tay gọi Lanciotto.

“Fanfulla, cậu đã nói rằng thời nay không còn những cô thiếu nữ bị cầm tù để một chàng hiệp sĩ lang thang phải giúp đỡ nữa. Lần này thì cậu đã lầm rồi, vì với công nương Valentina, chúng ta đã có cô thiếu nữ bị cầm tù, và anh họ tôi chính là con rồng thứ nhất, Gonzaga là con rồng thứ hai, và tôi chính là chàng hiệp sĩ lang thang được Số Mệnh định trước - tôi hi vọng thế - để cứu giúp nàng.”

“Ngài định cứu nàng khỏi tay Gian Maria?” Fanfulla ngờ vực hỏi.

“Tôi sẽ cố.”

Bá tước quay sang phía người hầu vừa đi vào khi hai người còn đang nói chuyện.

“Mười lăm phút nữa chúng ta lên đường, Lanciotto,” chàng cất lời. “Hãy thắng ngựa cho ta và ngươi. Ngươi sẽ đi theo ta. Zaccaria có thể ở lại với quý ông degli Arcipreti. Fanfulla, hãy đối xử với anh ta tử tế, và anh ta sẽ phục vụ cậu chu đáo.”

“Nhưng tôi sẽ làm gì đây?” Fanfulla kêu lên. “Chẳng lẽ tôi không được đi theo ngài sao?”

“Có chứ, nếu cậu muốn. Nhưng cậu có thể giúp tôi nhiều hơn bằng cách quay trở lại Babbiano theo dõi tình hình ở đó, rồi cho tôi biết tất cả động tĩnh - vì thế nào cũng có chuyện lớn xảy ra nếu ông anh họ tôi không sớm quay về nhà và Borgia ra tay. Tôi trông đợi rất nhiều vào chuyện này.”

“Nhưng tôi biết nhắn tới đâu cho ngài đây? Tới Roccaleone?”

Francesco nghĩ ngợi một lát. “Nếu cậu không nghe được tin tức gì về tôi, khi đó hãy nhắn tin tới Roccaleone, vì nếu chúng tôi bị vây hãm và phải lưu lại đó, có lẽ tôi sẽ không thể báo tin cho cậu được. Nhưng nếu - tôi hi vọng - tôi tới được Aquila, tôi sẽ báo tin cho cậu biết.”

“Tới Aquila?”

“Phải. Có thể tôi sẽ trở về Aquila cuối tuần này. Nhưng hãy giữ bí mật chuyện này, Fanfulla, và tôi sẽ cười vào mũi cả hai ông Công tước này.”

Nửa giờ sau, Bá tước Aquila đã cưỡi một con ngựa Calabria[1] khỏe mạnh, theo sau là Laciotto trên lưng lừa, thong thả đi dọc xuống thung lũng. Không ai để ý đến hai người, vì với những người nông dân đang vừa ca hát vừa làm việc trên cánh đồng thì chẳng có lí do gì để chú ý đến họ cả.

[1] Tên một vùng ở miền Nam Italia.

Họ cũng gặp trên đường một người lái buôn, chiếc xe chở nặng hàng đang được đám người làm hì hục đẩy lên con dốc dẫn vào thành phố, hai người bèn lịch sự chào người lái buôn khi đi ngang qua trước mặt. Đi xa hơn một quãng, hai người gặp một đoàn kị sĩ gồm toàn các quý ông và phu nhân quyền quý đang quay về sau chuyến đi săn bằng chim ưng, theo sau là đám người hầu mang chim săn, tiếng nói cười vui vẻ của họ vẫn còn vọng lại tới tai Francesco ngay cả khi đoàn người đã khuất khỏi tầm nhìn, biến mất vào màn sương mù của buổi chiều tà.

Hai người rẽ về phía Tây hướng tới Apennines, tiếp tục mải miết đi khi màn đêm đã buông xuống hẳn cho đến khoảng bốn giờ sáng, theo ý Francesco, họ ghìm cương trước một ngôi nhà bên đường, người nhà đang chìm trong giấc ngủ, họ dựng ông chủ nhà dậy xin ở qua đêm. Hai người chỉ ngủ lại đó đến tảng sáng, để lại tiếp tục lên đường khi trời hửng, và đến lúc mặt trời bắt đầu chiếu sáng những vạt đồi xám xịt, họ dừng cương trước dòng nước cuồn cuộn chảy xiết đang gầm thét dưới chân ngọn núi mà trên đỉnh hiện lên sừng sững lâu đài Roccaleone.

Với hình dáng góc cạnh thù địch, tòa lâu đài tỏa bóng xuống thung lũng phì nhiêu bên dưới, dòng suối chảy xiết nằm phía dưới tạo nên một con hào thiên nhiên, giống như một người lính khổng lồ canh cho cả vùng Apennies trải dài phía sau. Lúc này ánh mặt trời đã bắt đầu tràn xuống những sườn núi cằn cỗi như một đợt thủy triều. Ánh nắng lướt trên tòa tháp hình vuông của pháo đài trung tâm, trượt dọc theo các bức tường thành làm các khối đá xưa cũ sáng lên lóng lánh, phản chiếu trở lại từ một khung cửa sổ được trổ ra tít trên cao. Mỗi lúc một xuống thấp hơn, ánh nắng trùm lên những đường nét thô kệch của lâu đài, trượt dọc theo các tháp canh, những mảng tường phủ đầy dây leo mới đây còn tối sẫm giờ đã sáng bừng lên màu xanh lá cây vui mắt. Cuối cùng, ánh sáng ban ngày tràn xuống dưới chân tường, đẩy lùi bóng tối xuống thấp dần theo các sườn dốc đầy cỏ dại và cây bụi, đến khi phủ lên và phản chiếu long lanh trên mặt nước cuộn chảy ngầu bọt của dòng suối, vẽ lên đám hơi nước bốc lên từ con suối muôn ngàn màu sắc.

Trong suốt thời gian đó, Bá tước Aquila vẫn ngồi yên trên lưng ngựa, đôi mắt bâng khuâng đăm đăm hướng lên phía lâu đài, cho đến khi ánh mặt trời đã lan đến chỗ chàng đang đứng và thêm chàng vào bức tranh của một ngày mới đang thức dậy.

Sau đó, với Lanciotto luôn theo sau, chàng thúc ngựa đi vòng về phía sườn Tây của lâu đài, nơi dòng suối chảy xiết được thay thế bằng một dòng nước hiền hòa, vốn được tạo nên từ một đường hào nhân tạo để khép kín dải nước bao quanh Roccaleone. Nhưng chính ở vị trí này, nơi lâu đài có vẻ dễ bị tấn công nhất, một bức tường sừng sững đón chào chàng Bá tước, trên mặt tường chỉ trổ ra một vài khe hẹp ở tít trên cao phía dưới các tháp canh. Chàng liền tiếp tục vòng lên sườn phía Bắc, đi qua chiếc cầu bộ hành bắc ngang sông, và cuối cùng dừng lại trước cổng lâu đài. Ở chỗ này lâu đài cũng được bảo vệ bằng dòng suối chảy xiết.

Chàng Bá tước ra lệnh cho người hầu lên tiếng gọi cửa, và Lanciotto, bằng một giọng trầm và khỏe, gọi lớn tiếng. Tiếng gọi vang vọng khiến bầy chim làm tổ trên sườn dốc giật mình bay vụt lên, nhưng không đem lại câu trả lời nào từ phía trong tòa lâu đài im lặng.

“Bọn họ canh gác nghiêm ngặt thật đấy,” Bá tước phì cười. “Lại đi, Lanciotto.”

Anh hầu tuân lệnh, và giọng trầm khỏe mạnh của anh vang lên hết lần này đến lần khác như những hồi kèn lệnh cho đến khi từ bên trong xuất hiện dấu hiệu đầu tiên chứng tỏ đã có người nghe thấy. Sau một hồi lâu, từ trên lan can tường thành xuất hiện một khuôn mặt xấu xí với mái tóc bẩn thỉu rối bù không kém bất cứ bụi cây dại nào phía dưới, và một khuôn mặt láu lỉnh ngó họ chằm chặp từ khe châu mai của tháp canh, cất giọng cấm cẳn hỏi hai người đến có việc gì. Lập tức chàng Bá tước nhận ra anh hề Peppe.

“Ngày tốt lành nhé, anh hề,” chàng lên tiếng chào.

“Là quý ông Bá tước đấy ư?” anh hề kêu lên.

“Ở Roccaleone các người ngủ ngon quá nhỉ,” Francesco đáp. “Hãy đánh thức cái trại lính biếng nhác của các người dậy, và bảo những con chó ngủ ngày đó động chân động tay hạ chiếc cầu treo xuống. Ta có tin cần báo cho công nương Valentina đây.”

“Con đi ngay đây, thưa ngài,” anh hề đáp, vừa định đứng dậy đi ngay thì bị Francesco gọi giật lại.

“Peppe, hãy nói là có một hiệp sĩ - hiệp sĩ công nương đã gặp ở Acquasparta, nếu ngươi muốn. Nhưng đừng đả động gì đến tên ta.”

Vừa ra dấu sẽ làm đúng như Bá tước dặn, Peppe lập tức chạy đi. Sau một lát chờ đợi, họ thấy Gonzaga xuất hiện trên đỉnh tháp canh, vẻ mặt vẫn còn cau có ngái ngủ, bên cạnh là hai gã trong đám dao búa của Fortemani, gã lên tiếng hỏi mục đích chuyến viếng thăm của hai người.

“Chúng tôi đến đây vì công nương Valentina,” Francesco cao giọng trả lời, đồng thời ngẩng đầu lên, do đó Gonzaga nhận ra lập tức anh chàng hiệp sĩ bị thương ở Acquasparta mà gã vẫn căm tức mỗi lần nhớ đến.

“Ta là đại úy của công nương ở đây,” gã lên tiếng ngạo mạn. “Nếu ngươi có lời nhắn nào thì có thể nhắn lại với ta.”

Sau đó là một cuộc đấu khẩu không mấy thiện chí, thiếu kiềm chế cả từ phía chàng Bá tước lẫn từ phía Gonzaga. Francesco kiên quyết từ chối nói chuyện với bất cứ ai trừ Valentina, còn Gonzaga, cũng ương ngạnh không kém, từ chối thẳng thừng việc quấy rầy công nương vào lúc tinh mơ như thế, và cũng từ chối luôn chuyện hạ cầu treo xuống. Lời qua tiếng lại vang lên không dứt giữa hai người đứng cách nhau một con hào, và càng lúc càng trở nên căng thẳng, cho đến lúc cuộc đấu võ mồm bị chấm dứt đột ngột bởi sự xuất hiện của chính Valentina, theo sau là Peppino.

“Có chuyện gì vậy, Gonzaga?” nàng lên tiếng hỏi, giọng có phần nóng nảy, vì anh hề đã báo cho nàng biết người muốn cầu kiến nàng chính là ngài hiệp sĩ Francesco, vừa nghe đến tên chàng, khuôn mặt cô gái vụt đỏ bừng lên giây lát rồi trở nên tái nhợt, và nàng lập tức lao nhanh lên mặt tường thành. “Tại sao lại không cho ngài hiệp sĩ kia vào trong khi ông ấy có tin cần báo với tôi?” Và từ chỗ đang đứng, Valentina hướng ánh mắt đầy ngưỡng mộ về phía dáng hình mạnh mẽ tuấn tú của Bá tước Aquila - chàng hiệp sĩ lang thang trong mộng của nàng. Francesco bỏ mũ, cúi người chào trang trọng trên mình ngựa. Thiếu nữ nôn nóng quay sang Gonzaga.

“Ngài còn đợi gì nữa?” nàng kêu lên. “Ngài không hiểu ý tôi sao? Hãy hạ cầu treo xuống.”

“Công nương, hãy cân nhắc một chút,” Gonzaga cự lại. “Công nương đâu biết hắn ta là ai. Biết đâu hắn chính là gián điệp của Gian Maria - một kẻ được mua chuộc để đến lừa gạt chúng ta.”

“Ngốc quá đi mất,” nàng nóng nảy. “Ngài không nhận ra đây chính là hiệp sĩ bị thương mà chúng ta đã gặp ở Acquasparta hôm ngài hộ tống tôi về Urbino hay sao?”

“Thế thì sao chứ?” gã hỏi lại. “Liệu điều đó có chứng minh được sự chân thành, trung thực của hắn với công nương không? Hãy nghe lời khuyên của tôi, thưa công nương, và hãy để hắn nói ra tin tức hắn muốn nói từ chỗ hắn đang đứng lúc này. Ở đó hắn sẽ vô hại hơn.”