Chương 23: Khảo cổ, vạ lây

Khi Na Lan đến bệnh viện Phổ Nhân thì đã là nửa đêm. Ngồi trong taxi cô hơi do dự, định chạy lên gác hỏi Mễ Trị Văn xem tại sao lão lại đặc biệt để ý đến cái truyện kí này? Có phải nó là nguyên mẫu của vụ án “ngón tay khăn máu”? Ông đã từng chia sẻ mẩu chuyện trong đám giấy cũ này với ai? Tất nhiên lão sẽ không trả lời.

Phải mau chóng giải mã con chữ kia.

Chỉ mình mới có thể giải mã.

Cô nói với anh lái xe, “Anh lại trở tôi về Đại học Giang Kinh vậy!” Rồi cô mở di động bật WeChat.

“Vào thời nhà Minh từng có vụ án ‘ngón tay khăn máu’, cũng ở Giang Kinh.”

Sở Hoài Sơn đang trên mạng, anh hỏi: Ở mục nào, tôi sẽ đọc ngay.

Na Lan: Cũng có thứ anh chưa đọc kia à?

Sở Hoài Sơn: Tại tôi mải chơi, cô giáo phê bình đúng quá.

Na Lan: Sách Không dũ tùy đàm, cực hiếm thì phải? Trong đó có truyện Lã ông thất tiết. Thật ra, đọc hay không không thành vấn đề nhưng chắc chắn vụ án “ngón tay khăn máu” được gợi ý từ câu chuyện này.

Sở Hoài Sơn: Sao nói là không thành vấn đề?

Na Lan: Tiểu thuyết không mấy liên quan đến việc giải mã chữ. Đại sư Thương Hiệt phê bình tôi chỉ hay lan man, chính tôi cũng cảm thấy mình càng lúc càng rời xa cái chữ ấy.

Sở Hoài Sơn: Tôi đang xem đây.

Na Lan sắp xếp lại ý tưởng ban nãy rồi nhấn bàn phím: Đã nói là chỉ tôi mới lần ra thì vẫn là liên quan đến những trải nghiệm của tôi.

Sở Hoài Sơn: Trải nghiệm của cô quá nhiều.

Thục nữ chính cống Na Lan tủm tỉm cười: Liệu Mễ Trị Văn có muốn tôi giải chữ đó không?

Sở Hoài Sơn: Đương nhiên rồi.

Na Lan: Cho nên lão mới gợi ý tôi bằng mẩu chuyện ngụ ngôn con khỉ vứt bắp ngô để nhặt quả dưa hấu, hình như muốn nói rằng thứ mà tôi cần, điều kiện để giải được chữ, rất có thể đã có rồi. Nếu tôi cứ theo đuổi các manh mối khác thì sẽ chẳng lên cơm cháo gì.

Sở Hoài Sơn: Có thể lắm.

Na Lan: Lão nói những điều này sau ngày tôi ngã xuống cái hố kia.

Sở Hoài Sơn: Tức là chữ này liên quan đến cái hố?

Na Lan: Nếu không, tại sao lão phải sốt ruột? Nếu không phải cái hố thì là những chuyện tôi từng trải qua. Ví dụ việc tôi tìm đến thôn Mễ Lung.

Taxi đã chạy đến cổng Đại học Giang Kinh, anh lái xe hỏi, “Rẽ vào đâu?”

Na Lan chỉ về phía kí túc xá của nghiên cứu sinh.

Sở Hoài Sơn tiếp tục trả lời: Suy đoán của cô rất mạnh dạn, rất mù quáng, nhưng cũng rất có lý. Chỉ nhà nghề tâm lý học như cô mới nắm bắt được ý nghĩ của Mễ Trị Văn.

Na Lan: Chưa chắc! Tôi còn phải xem lại con chữ ấy đã.

Xe dừng dưới sân khu kí túc xá, cô trả tiền xe rồi chạy ào lên phòng mình. Mảnh giấy viết cái chữ ấy vẫn nằm trên bàn.

Na Lan tiếp tục WeChat: Nhìn mãi vẫn thấy nó là chữ tượng hình.

Sở Hoài Sơn: Đúng là chữ tượng hình.

Chữ tượng hình là loại chữ cổ xưa nhất, dùng khi văn minh nhân loại mới chớm bắt đầu.

Sở Hoài Sơn: Hình như tôi đã nhận ra hướng suy nghĩ của cô.

Tức là cái hố sâu ở dốc Mễ Lung!

Sở Hoài Sơn: Dốc Mễ Lung là một trong các di chỉ về nền văn minh xa xưa, từ hơn ba mươi năm nay đã trở thành điểm khảo cổ quan trọng của nhà nước.

Con chữ này liên quan đến dốc Mễ Lung và công tác khảo cổ ở đây!

Chủ nhật là ngày được phép ngủ bù vô tư, nhưng từ sớm Na Lan đã đến gõ cửa ngôi nhà nhỏ trong khu tập thể trường trung học trực thuộc Học viện Âm nhạc. Vẫn là dì Tư của Sở Hoài Sơn ra mở cửa, không đợi tỏ mặt khách đã đi ngay vào bếp.

Sở Hoài Sơn mắc chứng sợ đám đông rất nặng, xưa nay chưa từng bước ra khỏi nhà. Sau lần đầu gặp anh, Na Lan đã nghĩ xem có khả năng chữa khỏi hay không. Tiếc rằng cô không phải bác sĩ khoa thần kinh, không thể bắt tay vào điều trị. Điều duy nhất cô có thể làm là thử dùng liệu pháp hành vi, bước đầu phải đi ra khỏi nhà đã. Hôm qua trao đổi qua WeChat, Na Lan đã phải rất kiên trì mới thuyết phục được anh cùng cô đi đến Phòng Khảo cổ học Đại học Giang Kinh, cô cũng rất ngạc nhiên vì anh lại đồng ý. Nào ngờ, nhận lời lúc chót uống quá chén nên hôm nay anh lại đổi sang hối hận.

Dù hối hận nhưng anh cũng không thể hiện ra, chỉ là sắc mặt có phần hoang mang, đôi chân căng thẳng hơi mất tự nhiên đứng ở cửa, nhưng nhìn chung anh vẫn rất trấn tĩnh. Người anh dong dỏng, mặc bộ vét màu ghi sáng trông khá chững chạc, chân đi đôi giày xuồng mỏng nhẹ, bước ra cửa rồi lại chợt như không biết nên đi hướng nào.

Na Lan khẽ hỏi, “Anh phải chào dì Tư đã chứ?” Lúc cả hai bước ra cửa vẫn không thấy mặt dì Tư đâu.

“Có nói, nói rồi.” Ra khỏi nhà, cái tật nói lắp vẫn tái hiện.

Na Lan tiếp tục giúp anh rẽ sang đề tài khác, “Người đẹp khảo cổ hôm nay ta đến gặp, nói thật nhé, tôi chưa gặp bao giờ.”

“Là Dương... Phán Phán? Tôi đã tra cứu rồi... đã đăng hai bài... chắc đang là nghiên cứu sinh, cách đây không lâu.” Ngồi vào xe taxi đã chờ sẵn ngoài nhà, Sở Hoài Sơn dần bình tĩnh trở lại.

“Còn anh khóa trên tôi...”

“Cung Tấn!” Nói đến hai chữ này, Sở Hoài Sơn dường như sôi nổi hơn. “Là người có tài. Hiện nay những người, thông minh như thế, đều đi kinh doanh, đi kiếm tiền.”

Cung Tấn là nghiên cứu sinh tiến sĩ khoa văn Đại học Giang Kinh, khi xưa từng mải miết theo đuổi Na Lan nhưng không được, cũng từ đó hai người trở thành bạn thân.

Na Lan cười, “Anh ấy đúng là con người rất hay, là một tài tử, khó khăn lắm mới theo đuổi được Dương Phán Phán.” Cô nói với Sở Hoài Sơn đủ chuyện linh tinh về trường đại học để anh thấy nhẹ nhõm, giảm bớt nỗi sợ hãi đối với không gian bên mở ngoài.

“Nói thật, tôi đôi khi cũng rất thích cuộc sống ở đại học, hẳn là rất thú vị.” Sở Hoài Sơn trầm trồ.

Na Lan nói, “Cũng chưa có gì là muộn cả, tôi có thể giúp anh.”

Sở Hoài Sơn ngượng cười, “Đã có khối người từng giúp tôi... nhưng tôi rất gàn dở, từ bé đã thế, không thể cứu vãn.”

“Nếu anh không ngại thì cứ nói xem hồi nhỏ đã xảy ra chuyện gì với anh, được không?” Na Lan nhớ đến bức tranh vẽ bà mẹ Sở Hoài Sơn. Xinh đẹp. U buồn. Liệu có liên quan gì đến tính cách của anh ta không?

Cơ mặt hơi gầy của Sở Hoài Sơn chỉ hơi nhích nhích, anh không muốn, không thiết ngoái lại quá khứ, chỉ nói, “Đa số các vấn đề thần kinh, và tâm lý, đều hình thành từ thời thơ ấu. Mễ Trị Văn, là một ví dụ tiêu biểu.”

Na Lan biết anh muốn né tránh, định cố hỏi tiếp nhưng lại thôi. Hôm nay anh đã đồng ý đi cùng là quá tốt rồi, không nên kết hợp “điều trị” kẻo sẽ là sôi hỏng bỏng không. Cô bèn nói, “Tôi cũng chỉ định hỏi vậy thôi.”

“Chúng ta coi như đồng bệnh... cô mất cha, tôi mất mẹ.”

“Vậy cha anh đâu?” Chắc đây là một câu chuyện khó nói nhưng rất có thể còn dễ chịu đựng hơn chuyện “mất mẹ”.

Đúng thế, Sở Hoài Sơn tỏ ra rất bình tĩnh, “Tôi chưa từng gặp mặt.”

Na Lan định hỏi ông giờ ở đâu, nhưng dường như câu trả lời sẽ không có quá nhiều kì lạ, nếu vẫn còn sống thì rõ ràng là ông ta đã bỏ nhà cửa vợ con, câu chuyện sẽ rất dài. Có vẻ như Sở Hoài Sơn cũng không muốn nói thêm.

“Anh bị nói lắp từ khi nào?”

Sở Hoài Sơn trầm ngâm, “Từ khi bắt đầu có trí nhớ, không cha không mẹ, thì không mấy tự tin. Tôi nhớ rằng cô nói là Mễ Trị Văn sống ở cô nhi viện, có biệt hiệu là ‘thằng câm’, thử đoán xem tôi hồi bé có biệt hiệu gì?”

Na Lan, “Cà lăm?” Na Lan biết trí tưởng tượng của trẻ em có thể phong phú lạ thường, cũng có thể quá ư nghèo nàn.

Sở Hoài Sơn gật đầu.

Các chuyện tiếp theo đó khỏi cần hỏi cũng đoán ra gần đúng, đứa trẻ không cha không mẹ, thiếu tự tin, nói lắp, là một chuyện nhân quả tất yếu. Không phải mọi đứa trẻ cùng lứa tuổi đều có lòng thương cảm, nhất là những đứa trẻ chậm phát triển tri giác, chúng sẽ không nương tay với Sở Hoài Sơn. Sở Hoài Sơn đương nhiên là đứa trẻ có lòng tự tôn rất cao, thà ngồi thu mình trong nhà chứ không muốn chuốc lấy sự ê chề, dần dà hình thành một căn bệnh về tâm lý.

Na Lan an ủi, “Tất cả rồi sẽ trở nên tốt đẹp!”

“Đây không phải một chữ.” Cung Tấn rời mắt khỏi tờ giấy, nhìn Na Lan từ đầu đến chân, cứ như vừa phát hiện ra một Na Lan tẩu hỏa nhập ma! Từ khi hai người không thể phát triển thành tình yêu đôi lứa, giữa họ lại hình thành một thỏa thuận ngầm rằng cả hai có thể trêu chọc nhau thoải mái. “Ngày trước mà em đến với anh, thì không đến nỗi lớ ngớ chẳng ra sao như ngày nay!”

“Tất nhiên là không phải một chữ. Đây là một sơ đồ chỉ dẫn em nên đi đâu để tìm thấy một bộ hài cốt.”

Cung Tấn cau mày, lặp lại câu nói của Na Lan, “Đi đâu để tìm thấy một bộ hài cốt? Na Lan em ơi, anh không biết em bị sốc tình cảm ra sao...” Cung Tấn nhìn Sở Hoài Sơn vẫn câm như hến và đang cầm khăn giấy thấm mồ hôi trán. “Nhưng anh có thể khẳng định một điều, thật ra em không cần phải đi tìm bộ hài cốt để...”

“Em không còn tâm trí nào để nói đùa với anh đâu! Anh vẫn khoe khoang là thuộc lòng và có thể đọc ngược cuốn Thuyết văn giải tự, thì anh động não hộ em đi?”

Cung Tấn cũng nhận ra Na Lan không muốn nói tếu, bèn nhìn lại con chữ ấy, “Phần trên hơi giống con lợn, một con lợn kì quái...” Anh lại xua tay. “Nhưng nghiệp vụ của anh là văn học Ngụy Tấn thời Nam Bắc Triều chứ không phải văn tự cổ lỗ sĩ! các kĩ thuật viên của Sở Công an đi vắng hết à?”

Sở Hoài Sơn nói, “Đã hỏi... rất nhiều chuyên gia văn tự học, đều không giải mã được.”

Cung Tấn nhìn Sở Hoài Sơn bằng ánh mắt “thì ra anh cũng biết nói cơ đấy”, rồi anh bật ra tên của một bậc thầy văn tự học, “Dư Hoán Hy thì sao?”

“Hỏi rồi.”

“Lý Học Cần?”

Sở Hoài Sơn gật đầu.

“Vương Uẩn Trí?”

“Anh không cần nêu tên từng người nữa. Đã hỏi các chuyên gia đầu ngành rồi!” Na Lan đỡ lời.

“Thế thì em còn hỏi anh làm gì? Lãng phí tuổi trẻ cũng được, nhưng lãng phí thời gian thì không khôn ngoan đâu!”

Na Lan giật lại tờ giấy, “Cảm ơn thời gian quý báu của anh, kính chào vậy!”

“Kìa, đừng đi vội. Anh tuy lớ ngớ về văn tự cổ nhưng vẫn cảm thấy con lợn này rất quen...”

Na Lan tủm tỉm, cố nén nhịn nhưng rồi vẫn phải nói, “Em vẫn có cảm giác như lần đầu gặp anh, thật ra hôm nay đến không phải để gặp anh.”

“Gặp nhà khảo cổ bạn gái của anh chắc?” Cung Tấn đã hiểu ra ý định thực sự của Na Lan, anh mỉm cười nhưng lại tặc lưỡi, “Tiếc rằng gần đây bọn anh đang chiến tranh lạnh, vì cô ấy không muốn dẫn người yêu anh đây đi Lâu Lan^[17]. Em vừa nói, khiến anh nhớ ra hình như đã từng nhìn thấy hình vẽ này ở chỗ cô ấy thật.”

[17] Tên một nước thời cổ ở Tây Vực; một địa điểm khảo cổ.

“Thế thì sao anh còn đứng ì ra đây? Hãy mượn cớ thỉnh giáo để hâm nóng mối quan hệ giữa hai người, có phải là rất tự nhiên không?”

Dương Phán Phán chỉ nhìn thoáng con chữ độ một giây, rồi đưa đôi mắt phượng nhìn Cung Tấn, “Anh nói lại xem có đúng là anh không nhớ ra cái hình vẽ này phải không?”

Cung Tấn lúng túng như cậu học trò không thuộc bài. Na Lan nói, “Thật ra anh ấy có nhớ nhớ nhưng chưa cụ thể...”

“Thế tức là không nhớ rồi!” Dương Phán Phán gí ngón tay vào trán Cung Tấn. Rõ ràng là huy động người đẹp đến cứu viện không những không giúp được gì mà còn như lửa đổ thêm dầu. “Anh quên à, chúng ta gặp nhau lần đầu là khi bọn em vừa kết thúc đợt 3 khai quật dốc Mễ Lung...”

Cung Tấn lập tức kêu lên, “Nhớ ra rồi! Đó là hoa văn trên cái vò gốm màu, trong đó có hình vẽ này!”

Na Lan vẫn chưa hiểu ra sao. Dương Phán Phán giải thích, “Khai quật đợt 3 dốc Mễ Lung kết thúc cách đây hai tháng, các văn vật tìm thấy đang giám định. Một khi chính thức công bố các văn vật này, thì dốc Mễ Lung sẽ có giá trị ở tầm sánh ngang với văn hóa thôn Bán Pha và văn hóa Ngưỡng Thiều trong lịch sử Trung Quốc. Chữ này thoạt nhìn có vẻ giống chữ ‘Thi’, nhưng thật ra đó là chữa ‘Mã’ cách đây năm nghìn năm, được vẽ trên cái vò gốm tìm thấy ở ô số 9. Mai kia chính thức công bố, rất có thể chữ này sẽ thành biểu tượng đại diện cho văn hóa Mễ Lung.”

“Chưa công bố nhưng đã có người ngoài ngành khảo cổ biết đến chữ này, tại sao lại thế?” Na Lan không tin Mễ Trị Văn có thể thần thông cái gì cũng biết.

“Chưa công khai, nhưng không đến mức phải bảo mật. Nhà bảo tàng của tỉnh đã tổ chức một cuộc triển lãm nho nhỏ, các lãnh đạo tỉnh và nhiều chuyên gia học giả đều đã nhìn thấy. Rất có thể nó đã có mặt trên weibo rồi.” Dương Phán Phán hờ hững nhìn Cung Tấn. “Nếu không, anh chàng tài tử này nhìn thấy sao được?”

Na Lan và Sở Hoài Sơn luôn miệng nói cảm ơn rồi ra về, để cho tài tử giai nhân tự giải tỏa ân oán.

Gần trưa thì cả hai về đến cửa nhà Sở Hoài Sơn. Na Lan nói, “Hôm nay rất thành công, anh rất có bản lĩnh đấy!”

Sở Hoài Sơn gượng cười, “Đứa trẻ lên mười cũng làm được. Tôi, mà gọi là có bản lĩnh à?”

“Chớ coi thường đứa trẻ lên mười.”

Sở Hoài Sơn chợt hiểu ra ngụ ý của Na Lan, Mễ Trị Văn khi mười tuổi đã dám giải phẫu rút xương những con vật kia, đâu phải ai cũng làm được. Anh nói, “Không dám!”

Cửa mở, dì Tư lại biến mất như một làn khói.

“Hay là ăn cơm trưa đã, rồi hãy về? Đơn giản thôi, chỉ là bát mì...”

“Không làm phiền anh nữa.” Na Lan đã có chương trình dành cho buổi trưa.

“Lại định đến cốc Mễ Lung à?” Sở Hoài Sơn hỏi. Anh ta thật tinh tường.

“Đi để cầu may.”

“Thế thì, sao cô phải tiễn tôi về tận nhà?” Giọng anh tha thiết. “Tôi sẽ đi cùng. Tôi sẽ đứng ngoài. Tôi chẳng sắc sảo gì hết, nhưng ít ra cũng có thêm người, hỗ trợ nhau.”

Na Lan rất mừng, nhưng cô biết hôm nay anh đi cùng đến Đại học Giang Kinh là đã tốt lắm rồi, nếu lại đến vùng hoang vu kia nữa thì quá khó cho anh. “Cảm ơn thiện chí của anh, thật ra cũng không đến nỗi, vì đang ban ngày và tôi sẽ không bị rơi xuống hố nữa đâu.”

Sở Hoài Sơn giơ tay xem đồng hồ, “Nếu 6 giờ chiều không thấy tin cô, tôi sẽ báo công an.