36. Sắc đẹp thay
tro tàn

“Có tin tức gì từ
Chái Nhà Xanh không Anne?”

“Không có gì quá
đặc biệt,” Anne trả lời, gấp lá thư của bà Marilla lại. “Jake Donnell đang ở đó
lợp mái ngói. Giờ cậu ấy là thợ mộc chính thức rồi, có vẻ như cậu ấy đã
được tự quyết định trong vấn đề lựa chọn nghề nghiệp cuộc đời cho mình. Anh có
nhớ mẹ Jake muốn cậu ấy trở thành giảng viên đại học không? Em sẽ không bao giờ
quên cái ngày bà ta đến trường mắng em một trận vì không gọi Jake là St.
Clair.”

“Giờ còn ai gọi cậu
ta như thế nữa không nhỉ?”

“Rõ ràng là không.
Có vẻ như cậu ấy đã hoàn toàn sống ngược lại với điều đó. Ngay cả mẹ cậu ấy
cũng đã đầu hàng. Em luôn nghĩ một cậu con trai với cái cằm và cái miệng như
của Jake kiểu gì cũng sẽ làm được theo ý mình thôi. Diana viết thư cho em bảo
Dora đã có bạn trai. Cứ nghĩ mà xem… con bé đó!”

“Dora mười bảy tuổi
rồi,” Gilbert nói. “Charlie Sloan và anh đều phát điên vì em khi em mười bảy
tuổi, Anne ạ.”

“Thật sự, Gilbert
à, chắc chắn chúng ta đang già đi rồi,” Anne nói, với một nụ cười hơi buồn bã,
“khi mà những đứa trẻ con mới có sáu tuổi hồi chúng ta nghĩ mình là người lớn
giờ đã đủ lớn để có người yêu. Người yêu Dora là Ralph Andrews… em trai của
Jane. Em nhớ nó là một thằng bé thấp, mập tròn, tóc bạch kim, lúc nào cũng ngồi
cuối lớp. Nhưng theo em hiểu thì giờ nó đã là một chàng thanh niên khá xinh
trai rồi.”

“Dora có lẽ sẽ lấy
chồng sớm. Con bé cũng thuộc dạng như Charlotta Đệ Tứ… nó sẽ không bao giờ bỏ
lỡ cơ hội đầu tiên vì sợ mình sẽ không có thêm cơ hội nào nữa.”

“À, nếu nó cưới
Ralph thì em hy vọng thằng kia sẽ năng nổ hơn ông anh trai Billy của nó,” Anne
trầm ngâm.

“Ví dụ như,”
Gilbert cười lớn, “hãy hy vọng rằng thằng bé có thể tự mình cầu hôn. Anne, liệu
em có lấy Billy không nếu anh ta tự mình hỏi em, thay vì nhờ Jane làm hộ?”

“Cũng có thể,” Anne
bật cười lớn khi nhớ lại lời cầu hôn đầu tiên của mình. “Cú sốc từ sự việc có
thể đã thôi miên em khiến em làm một hành động vội vã và ngu xuẩn nào đó. Chúng
ta hãy cảm ơn trời là anh ấy làm việc đó qua ủy thác.”

“Hôm qua mình nhận
được một bức thư từ George Moore,” Leslie nói, từ góc nhà nơi cô đang đọc sách.

“Ồ, anh ấy thế nào
rồi?” Anne hỏi vẻ hứng thú, nhưng với một cảm giác phi thực rằng mình đang hỏi
thăm về một người không quen biết.

“Anh ấy ổn, nhưng
anh ấy thấy rất khó hòa nhập với tất cả những thay đổi trong căn nhà cũ và bạn
bè của mình. Anh ấy sẽ đi biển trở lại vào mùa xuân. Nó ở trong máu anh ấy rồi,
anh ấy nói vậy, và anh ấy mong ngóng điều đó. Nhưng anh ấy có nói với mình một
điều làm mình mừng cho anh ấy. Trước khi ra khơi trên con tàu Bốn chị
em anh ấy đã đính hôn với một cô gái ở nhà. Anh ấy không nói gì với
mình về cô ấy lúc ở Montreal, vì George nghĩ chắc cô ấy đã quên mình và cưới
người khác từ lâu rồi, còn với anh ấy, các cậu thấy đấy, cuộc đính hôn và tình
yêu vẫn chỉ là một điều trong hiện tại. Rất khó cho anh ấy, nhưng khi trở về
nhà anh ấy phát hiện ra cô ấy vẫn chưa lấy chồng và vẫn quan tâm đến anh ấy. Họ
sẽ cưới nhau vào mùa thu này. Mình sẽ bảo anh ấy đưa cô ấy sang đây chơi một
chuyến; anh ấy nói anh ấy muốn đến xem nơi mình đã sống bao nhiêu năm mà không
biết.”

“Thật là một chuyện
tình nhỏ lãng mạn đáng yêu,” Anne thốt lên, lòng yêu thích của cô dành cho sự
lãng mạn là bất tử. “Và thử nghĩ mà xem,” cô nói với một tiếng thở dài tự
trách, “nếu mình được theo ý mình thì George Moore sẽ không bao giờ được vực
dậy từ nấm mồ chôn vùi danh tính. Mình cãi lại gợi ý của Gilbert mới ác chứ! Ừ,
mình đã bị trừng phạt rồi: mình sẽ không bao giờ được có một ý kiến nào khác
với ý kiến của Gilbert nữa! Nếu mình cố, anh ấy sẽ đè bẹp mình bằng cách đưa
trường hợp của George Moore ra!”

“Làm như ngay cả
việc đó có thể đè bẹp một người đàn bà không bằng!” Gilbert nói móc. “Ít nhất
em cũng đừng trở thành tiếng vọng của anh, Anne à. Một chút đối kháng thêm gia
vị cho đời. Anh không muốn có một người vợ như vợ của John MacAllister bên kia
cảng đâu. Dù ông ấy có nói gì, bà ấy sẽ ngay lập tức nhận xét bằng cái giọng
nhỏ nhẹ đều đều, vô hồn của mình, ‘Đúng là như thế đấy, anh John thân mến ạ!’”

Anne và Leslie bật
cười. Tiếng cười của Anne là bạc và tiếng cười của Leslie là vàng, và sự kết
hợp của cả hai nghe êm ái như một hợp âm hoàn hảo trong âm nhạc vậy.

Bà Susan, bước vào
theo gót tiếng cười, đáp vọng bằng một tiếng thở dài âm vang.

“Sao thế cô Susan,
có chuyện gì thế?” Gilbert hỏi.

“Không có vấn đề gì
với bé Jem chứ, cô Susan?” Anne kêu lên, đứng bật dậy hoảng hốt.

“Không, không, cô
cứ bình tĩnh đi cô bác sĩ thân mến. Nhưng mà có một chuyện vừa xảy ra. Chúa
tôi, tuần này mọi thứ với tôi cứ là hỏng bét. Tôi làm hỏng mẻ bánh mì, như mọi
người đã biết quá rõ… rồi tôi là cháy ngực cái áo sơ mi đẹp nhất của anh bác
sĩ… và tôi làm vỡ cái đĩa phẳng to của cô. Và bây giờ, trên tất cả mọi thứ, thì
có tin đến là bà chị Matilda của tôi vừa mới bị gãy chân và muốn tôi đến ở cùng
bà ấy một thời gian.”

“Ôi, cháu rất tiếc…
rất tiếc là chị cô gặp một tai nạn như thế, ý cháu là vậy,” Anne kêu lên.

“À ừ, con người mà,
sinh ra là để đau khổ, cô bác sĩ ạ. Nghe có vẻ như trong Kinh Thánh ấy nhỉ,
nhưng họ bảo tôi một ông tên Burns viết ra câu đó. Và không còn nghi ngờ gì
nữa, chúng ta sinh ra là để gặp rắc rối, cũng như lửa bốc lên trời vậy. Còn về
Matilda, tôi không biết phải nghĩ gì về bà ấy nữa. Chưa ai trong gia đình tôi
bị gãy chân bao giờ. Nhưng dù bà ấy có làm gì thì bà ấy vẫn là chị tôi, và tôi
cảm thấy bổn phận của mình là phải đến chăm sóc bà ấy, nếu cô có thể cho tôi
vắng mặt đôi tuần, cô bác sĩ thân mến ạ.”

“Dĩ nhiên rồi,
Susan, dĩ nhiên rồi. Cháu có thể nhờ một ai đó giúp đỡ khi cô đi vắng mà.”

“Nếu cô không nhờ
được tôi sẽ không đi đâu, cô bác sĩ, chân Matilda như thế nào thì cũng vậy. Tôi
sẽ không chịu để cho cô phải lo lắng, và thằng bé đáng quý ấy phải gặp khó, dù
vì bao nhiêu chân cẳng đi nữa.”

“Ôi, cô phải đi
ngay đến chỗ chị cô đi, cô Susan. Cháu có thể nhờ một cô bé ở xóm chài mà, nó
sẽ làm một thời gian.”

“Anne, cậu để cho
mình đến ở với cậu khi Susan đi vắng nhé?” Leslie kêu lên. “Làm ơn đi! Mình
thích lắm… và đấy là một hành vi từ thiện về phía cậu đấy. Mình cô đơn khủng
khiếp ở bên kia trong căn nhà to tướng đó. Có quá ít việc phải làm… và vào ban
đêm mình còn tệ hơn là cô đơn nữa… mình sợ và hồi hộp dù cửa đã khóa. Có một gã
lang thang luẩn quẩn quanh đây hai hôm trước.”

Anne vui vẻ đồng ý,
và ngày hôm sau Leslie được sắp xếp chuyển vào làm một thành viên trong căn nhà
nhỏ mơ ước. Cô Cornelia nồng nhiệt tán thành sự sắp xếp này.

“Cứ như trời định
vậy,” cô bí mật nói với Anne. “Ta rất tiếc về Matilda Clow, nhưng nếu bà ta
phải gãy chân thì điều đó không thể xảy ra ở một thời điểm thích hợp hơn.
Leslie sẽ ở đây trong khi Owen Ford có mặt ở Bốn Làn Gió, và đám mèo già trên
Glen sẽ không có cơ hội để meo meo, như họ sẽ làm nếu con bé sống ở bên kia một
mình và Owen đến gặp nó. Mà cái đám đó đang ngồi lê đôi mách cũng khá đủ rồi,
vì con bé không để tang. Ta nói với một người trong đám, ‘Nếu ý bà là nó nên để
tang George Moore thì theo tôi thấy đây là một vụ hồi sinh hơn là lễ tang; còn
nếu ý bà là Dick, tôi thừa nhận là tôi không thấy có cái lý gì phải
đi để tang một thằng đã chết cách đây mười ba năm, và chết thật là khuất mắt!”
Và khi mụ Louisa Baldwin nhận xét với ta là mụ nghĩ thật kỳ cục tại sao Leslie
lại không bao giờ mảy may nghi ngờ đấy không phải là chồng nó thì ta nói,
‘Bà cũng không nghi ngờ đấy không phải Dick Moore còn gì, mà bà là
hàng xóm sát cạnh nhà nó từ hồi nào giờ, và về bản chất thì bà đa nghi gấp mười
lần Leslie.’ Nhưng ta không ngăn được miệng lưỡi thiên hạ, Anne cưng ạ, và ta
thực sự mừng là Leslie sẽ ở dưới mái nhà của cháu trong khi Owen tán tỉnh con bé.”

Owen Ford đến căn
nhà nhỏ một tối tháng Tám khi Leslie và Anne đang mê mẩn tôn thờ đứa bé. Anh
dừng lại ở cửa phòng khách đang để mở, không bị hai người bên trong nhìn thấy,
say mê ngắm bức tranh đẹp đẽ bằng đôi mắt tha thiết. Leslie ngồi trên sàn nhà
với đứa bé trong lòng, ngây ngất vồ vào đôi bàn tay nhỏ xíu mập mạp của thằng
bé khi nó huơ chúng trong không khí.

“Ôi, em thân
thương, xinh đẹp, đáng yêu ơi,” cô rì rầm, bắt được một bàn tay nhỏ và phủ lên
đấy những cái hôn.

“Sằng bé
dễ sương tóa đi phải hông nào?” Anne ngâm nga, cúi xuống từ tay vịn ghế
đầy vẻ ngưỡng mộ. “Mấy bàn say nhỏ xíu kia là dững bàn say ngọt ngào nhứt
trên sế giới này, phải hông nào, pé con sương yêu của mẹ.”

Anne, trong những
tháng trước khi bé Jem ra đời, đã chăm chỉ đọc vài pho sách thông thái, và đặc
biệt găm niềm tin vào một cuốn, “Ngài Oracle bàn về vấn đề chăm sóc và nuôi dạy
trẻ em.” Ngài Oracle khẩn cầu các bậc phụ huynh bằng tất cả những gì thiêng
liêng nhất hãy đừng bao giờ nói kiểu bi bô với trẻ con. Trẻ con nhất nhất phải
được trò chuyện bằng ngôn ngữ tiêu chuẩn từ thuở mới lọt lòng. Để chúng học
được cách nói tiếng Anh không chút tì vết từ những lời đầu tiên. “Làm thế nào,”
ngài Oracle cao giọng, “mà một người mẹ có thể trông chờ con mình học cách nói
năng đúng đắn, khi bản thân cô ta liên tục khiến cho não bộ non nớt dễ bị ảnh
hưởng của nó làm quen với những cách nói kỳ cục và những sự bóp méo ngôn ngữ
cao quý của chúng ta theo cách những người mẹ vô tâm khác vẫn tác động mỗi ngày
lên những đứa trẻ bất lực chịu sự chăm sóc của họ? Liệu một đứa trẻ liên tục bị
gọi là ‘pé con đáng yêu pé xíu xìu xiu’ có bao giờ có thể đạt đến một ý niệm tử
tế về bản chất và khả năng và số phận của riêng mình?”

Anne hết sức ấn
tượng với điều này, và thông báo cho Gilbert biết cô quyết định đặt ra một luật
lệ không khoan nhượng rằng không bao giờ, dưới bất kỳ tình huống nào, được nói
bi bô với một đứa trẻ. Gilbert đồng ý với vợ, và họ thỏa ước nghiêm chỉnh về đề
tài trên… một thỏa ước mà Anne đã vi phạm không chút xấu hổ ngay giây phút đầu tiên
bé Jem được đặt vào tay cô. “Ôi, pé con pé xíu xìu xiu đáng yêu của mẹ!” cô đã
kêu lên. Và cô đã tiếp tục vi phạm từ đó đến giờ. Khi Gilbert trêu cô, cô chỉ
cười nhạo ngài Oracle.

“Ông ấy chưa bao
giờ có những đứa con của riêng mình, Gilbert ạ… em chắc chắn ông ấy không có,
nếu không ông ấy sẽ không bao giờ viết ra những thứ rác rưởi như vậy. Ta không
thể nào không nói bi bô với một đứa trẻ con. Nó đến tự nhiên… và nó đúng.
Sẽ thật phản tự nhiên khi nói với những sinh linh bé nhỏ mềm mại, mượt mà, tí xíu
kia như ta nói với những đứa con trai con gái lớn. Trẻ con cần được yêu và ôm
ấp và tất cả những lời nói nựng chúng có thể có, và bé Jem sẽ có, Chúa phù hộ
trái tim pé xíu xìu xiu thân yêu của nó.”

“Nhưng em là ca tệ
nhất anh từng được nghe, Anne ạ,” Gilbert phản đối, vốn không phải là một người
mẹ mà chỉ là một người cha, anh không hoàn toàn bị thuyết phục rằng ngài Oracle
đã sai. “Anh chưa bao giờ nghe thấy ai nói cái kiểu em nói với thằng bé.”

“Rất có thể là anh
chưa nghe. Đi đi nào… anh đi chỗ khác đi. Em đã chẳng chăm ba cặp sinh đôi nhà
Hammond khi còn chưa được mười một tuổi đó sao? Anh và ngài Oracle chỉ là những
tay lý thuyết suông máu lạnh. Gilbert,nhìn thằng bé mà xem! Nó đang
cười với em kìa… nó biết mình đang nói gì đấy. Và em đồng ý mới mọi nhời mẹ
nhói, đúng không, thiên thần của mẹ?”

Gilbert vòng tay ôm
cả hai mẹ con. “Ôi các bà mẹ!” anh nói. “Các bà mẹ! Có Chúa mới biết Ngài nghĩ
gì khi Ngài sinh ra các cô.”

Thế là bé Jem được
nói chuyện và yêu thương và ôm ấp; và nó lớn như thổi như một đứa con của căn
nhà mơ ước phải thế. Leslie cũng đờ đẫn vì yêu thằng bé gần như Anne vậy. Khi
cả hai đã xong việc và Gilbert tránh đi chỗ khác, họ để mặc mình trôi theo
những cơn cuồng yêu thương và ngưỡng mộ không chút xấu hổ, như lúc Owen Ford
bất ngờ bắt gặp họ.

Leslie là người đầu
tiên nhận ra anh. Ngay trong ánh chạng vạng Anne cũng thấy vẻ trắng bệch đột
ngột quét qua khuôn mặt xinh đẹp của cô, xóa mờ nét hồng tươi của môi và má.

Owen bước tới, hăm
hở, trong một lúc không nhìn thấy cả Anne.

“Leslie!” anh nói,
giơ tay ra. Đấy là lần đầu tiên anh gọi cô bằng tên; nhưng bàn tay Leslie chìa
cho anh lạnh giá; và cô rất im lặng suốt buổi tối, trong khi Anne và Gilbert và
Owen cười đùa nói chuyện với nhau. Trước khi chuyến thăm của anh kết thúc cô
cáo lỗi và đi lên gác. Tinh thần phấn chấn của Owen xìu hẳn đi và anh ra đi
ngay sau đó với một vẻ chán nản.

Gilbert nhìn Anne.

“Anne, em đang âm
mưu chuyện gì đấy? Có chuyện gì đó đang xảy ra mà anh không hiểu. Không khí ở
đây tối nay cứ như tích điện ấy. Leslie thì ngồi như nữ thần bi kịch; Owen Ford
thì cười đùa bề mặt, và nhìn Leslie bằng ánh mắt của tâm hồn. Em thì suốt buổi
cứ như sắp nổ tung vì sự hào hứng bị kìm nén. Nói ra xem nào. Em đang giấu giếm
người chồng bị lừa dối của em bí mật gì đấy?”

“Đừng có mà hâm,
Gilbert,” là câu đáp của cô vợ. “Còn về phần Leslie, cô ấy thật kỳ quặc và em
sẽ đi lên gác để bảo cho cô ấy biết là như thế.”

Anne thấy Leslie
đang ở cạnh cửa sổ áp mái trong phòng mình. Căn phòng nhỏ tràn ngập tiếng ầm
vang nhịp nhàng của biển. Leslie đứng khóa tay trong ánh trăng sương khói… một
sự hiện diện đẹp đẽ, đầy trách móc.

“Anne,” cô nói bằng
giọng trầm, trách cứ, “cậu có biết trước là Owen Ford sắp đến Bốn Làn Gió
không?”

“Mình có,” Anne bạo
dạn trả lời.

“Ôi, đáng lẽ cậu
phải nói với mình, Anne!” Leslie kêu lên vẻ cuồng nhiệt. “Nếu biết thì mình đã
đi rồi… mình sẽ không ở lại đây để gặp mặt anh ấy. Đáng lẽ cậu phải nói với
mình. Cậu làm thế là không công bằng, Anne… Ôi, thật không công bằng!”

Môi Leslie đang run
lên và cả thân người cô căng tràn xúc cảm. Nhưng Anne chỉ phá lên cười hết sức
vô tư. Cô cúi xuống hôn lên khuôn mặt trách móc đang ngước lên của Leslie.

“Leslie, cậu đúng
là một cô bé ngốc nghếch đáng yêu. Owen Ford không vội vàng từ Thái Bình Dương
mò sang Đại Tây Dương với một khát khao cháy bỏng được gặp mình. Mình
cũng không tin rằng anh ấy bị thúc đẩy bởi một niềm say mê hoang dã và cuồng
nhiệt nào dành cho cô Cornelia. Hãy rũ bỏ bộ dạng bi thảm của cậu đi, bạn thân
mến, rồi gấp chúng lại mà cất vào tủ ướp hoa oải hương. Cậu sẽ không bao giờ
phải cần đến chúng nữa đâu. Có một số người có thể nhìn xuyên qua hòn đá mài
khi có một lỗ trên đó, ngay cả nếu cậu không nhìn thấy. Mình không phải một nhà
tiên tri, nhưng mình sẽ đánh liều đưa ra một lời phán đoán. Cay đắng cuộc đời
với cậu đã qua rồi. Sau chuyện này cậu sẽ có được niềm vui và niềm hy vọng… và
mình dám nói là cả nỗi buồn nữa… của một người đàn bà hạnh phúc. Điềm báo của
cái bóng sao Hôm thật sự đã thành hiện thực với cậu, Leslie ạ. Cái năm cậu nhìn
thấy nó đã mang đến cho cuộc đời cậu món quà tuyệt vời nhất của nó… tình yêu
cậu dành cho Owen Ford. Giờ hãy nằm ngay xuống giường mà ngủ một giấc thật ngon
đi.”

Leslie nghe lời lên
giường: nhưng chẳng biết cô có ngủ hay không. Tôi không nghĩ cô dám nằm mơ giữa
ban ngày; đời đã quá nghiệt ngã với cô gái Leslie tội nghiệp này, con đường mà
cô vừa phải bước qua đã quá chông gai, đến mức cô không thể thì thầm với trái
tim của chính mình những hy vọng có thể đợi chờ trong tương lai. Nhưng cô đã
ngắm những ngọn đèn xoay vĩ đại thắp sáng những giờ ngắn ngủi của đêm hè, và
đôi mắt cô dần trở nên mềm mại, sáng tỏ, trẻ trung một lần nữa. Và, khi Owen
Ford đến vào hôm sau, để rủ cô đi cùng ra bãi biển, cô cũng không nói với anh
lời chối từ.