71. Tất cả những đứa trẻ con khác ở trường tôi đều ngu đần. Nhưng tôi không có ý gọi tụi nó là ngu đần, mặc dù chúng quả là như vậy. Tôi có ý nói tụi nó học hành khó khăn hay tụi nó có những nhu cầu đặc biệt. Nhưng nói như thế là ngu, vì ai chẳng gặp khó khăn trong việc học hành vì học nói tiếng Pháp hay thông hiểu thuyết tương đối là khó và ai cũng có nhu cầu đặc biệt, chẳng hạn như Cha phải mang theo bên mình một gói nhỏ các viên thuốc ngọt nhân tạo để pha vào cà phê vì ông không muốn bị béo, hay cô Peters đeo cái máy trợ thính màu vàng nhạt, hay Siobhan có cặp kính dày đến nỗi nếu mượn đeo thử thì nó làm mình thấy nhức đầu, và không ai trong số họ là Người Có Nhu Cầu Đặc Biệt^[13], cho dù họ có nhu cầu đặc biệt.

[13] Special Needs: thường để chỉ người tàn tật, ý chỉ những nhu cầu đặc biệt mà một người có vấn đề về mặt tâm thần hoặc cơ thể cần (*).

Nhưng Siobhan bảo chúng ta phải dùng những từ này vì hồi xưa người ta thường gọi trẻ con như bọn trẻ ở trường là đần và tàn tật và đao, là những từ xấu. Nhưng nói như thế cũng ngu, vì đôi khi tụi trẻ con trong trường ở cuối phố gặp chúng tôi trên đường lúc chúng tôi xuống xe buýt thì chúng hét lên: “Nhu Cầu Đặc Biệt! Nhu Cầu Đặc Biệt!” Nhưng tôi không để ý vì tôi không nghe điều người khác nói và chỉ có gậy với đá mới có thể làm gãy xương tôi và tôi lại có con dao Quân đội Thụy Sĩ nếu người ta đánh tôi và nếu tôi giết họ thì đó là tự vệ và tôi sẽ không vào tù.

Tôi sẽ chứng minh là tôi không ngu đần. Tháng sau tôi sẽ thi toán trình độ A^[14] và tôi sẽ lấy điểm A. Trước kia chưa ai trong trường tôi thi trình độ A, và bà hiệu trưởng Gascoyne lúc đầu không muốn tôi thi. Bà nói họ không có điều kiện cho chúng tôi thi trình độ A. Nhưng Cha cãi nhau với bà Gascoyne và ông cáu lắm. Bà Gascoyne nói họ không muốn đối xử với tôi khác mọi người trong trường vì khi đó ai cũng sẽ muốn được đối xử khác và nó sẽ thành một tiền lệ. Và tôi vẫn có thể thi trình độ A sau này, lúc mười tám tuổi.

[14] Tương đương với tốt nghiệp trung học (*).

Tôi ngồi trong văn phòng bà Gascoyne với Cha khi bà nói những lời này. Và Cha nói: “Christopher đã bị đủ chuyện vớ vẩn rồi, bà biết không, không cần bà đứng tuốt trên cao ị xuống nó nữa. Chúa ơi, đây là một môn nó thực sự giỏi mà.”

Khi ấy bà Gascoyne bảo bà và Cha nên nói chuyện này riêng với nhau vào một lúc khác. Nhưng Cha hỏi bà có phải bà muốn nói điều gì mà nếu nói trước mặt tôi thì bà sẽ ngượng không, và bà nói không, vì thế ông nói: “Vậy thì nói ra bây giờ đi.”

Và bà nói nếu thi trình độ A thì sẽ phải có một giáo viên trong hội đồng trông thi cho một mình tôi trong phòng riêng. Và Cha nói ông sẽ trả 50 £ cho người nào làm việc đó sau giờ học và ông không muốn nghe câu trả lời không. Và bà bảo bà sẽ suy nghĩ về việc đó. Và tuần sau bà gọi điện đến nhà cho Cha và bảo ông rằng tôi có thể đi trình độ A và Mục sư Peters sẽ là cái được gọi là giám thị phòng thi.

Và sau khi tôi thi toán trình độ A tôi sẽ thi toán cao cấp và vật lý trình độ A và khi ấy tôi có thể đi học đại học. Thị trấn Swindon của chúng tôi không có trường đại học vì nó là một nơi nhỏ. Vì thế chúng tôi sẽ phải chuyển đến một thị trấn khác có trường đại học vì tôi không muốn sống một mình hay trong cùng một nhà với các sinh viên khác. Nhưng sẽ ổn thôi vì Cha cũng muốn chuyển đến một thị trấn khác. Đôi khi ông nói những điều như: “Mình phải biến khỏi thị trấn này, nhóc ạ.” Và đôi khi ông nói: “Swindon là nơi tồi tệ nhất của thế giới.”

Rồi khi tôi có bằng toán, hay vậy lý, hay toán và vật lý, tôi sẽ có thể có việc làm và kiếm được nhiều tiền và tôi sẽ có thể trả tiền cho người trông nom tôi và nấu ăn cho tôi và giặt áo quần của tôi, hay tôi sẽ tìm một phụ nữ cưới tôi và làm vợ tôi và cô ấy có thể trông nom tôi để tôi có bạn và không phải ở một mình.

73. Tôi thường nghĩ rằng Mẹ và Cha có thể ly dị. Đó là vì họ rất hay cãi nhau và đôi khi họ căm ghét lẫn nhau. Đấy là do căng thẳng vì phải trông nom một người bị Khủng hoảng Hành vi như tôi. Tôi thường có nhiều chứng Khủng hoảng Hành vi, nhưng bây giờ thì không nhiều lắm nữa vì tôi đã lớn hơn và tôi có thể tự quyết định và tự làm được nhiều việc như ra khỏi nhà đi mua hàng ở cửa hiệu cuối phố.

Đây là một số chứng Khủng hoàng Hành vi của tôi:

A. Không nói chuyện với người khác trong một thời gian dài^[15]

B. Không ăn hoặc không uống bất cứ cái gì trong một thời gian dài^[16]

C. Không thích bị người khác chạm vào người

D. La hét khi tôi tức giận hay bối rối

E. Không thích ở trong một nơi quá chật cùng với người khác

F. Đập vỡ đồ đạc khi tôi tức giận hay bối rối

G. Rên rỉ

H. Không thích những thứ màu vàng hay những thứ màu nâu và không chịu đụng vào những thứ màu vàng hay những thứ màu nâu

I. Không chịu dùng bàn chải răng của tôi nếu người khác đã đụng vào rồi

J. Không ăn thức ăn nếu các món ăn khác nhau chạm vào nhau

K. Không nhận thấy người ta đang tức giận tôi

L. Không mỉm cười

M. Nói những lời mà người khác cho là khiếm nhã^[17]

N. Làm những việc ngu đần^[18]

O. Đánh người khác

P. Ghét nước Pháp

Q. Lái ôtô của Mẹ^[19]

R. Bực tức khi có người di chuyển bàn ghế^[20]

[15] Có lần tôi không nói với ai trong năm tuần.

[16] Khi tôi sáu tuổi Mẹ hay bảo tôi uống món sữa ít béo có vị dâu trong cái ly đo lường và chúng tôi sẽ thi đua xem tôi có thể uống một phần tư lít nhanh cỡ nào.

[17] Mọi người nói ta phải luôn luôn nói sự thật. Nhưng họ nói như vậy mà không có nghĩa như vậy, vì ta không được phép bảo cho người khác biết nếu họ có mùi lạ hoặc nếu một người lớn vừa đánh rắm. Và ta không được phép nói “Tôi không thích ông” trừ phi người đó đối xử với ta xấu lắm.

[18] Việc ngu đần là những việc chẳng hạn như đổ hết lọ bơ đậu phộng lên bàn trong bếp rồi lấy con dao san đều ra cho nó phủ khắp tới tận mép bàn, hay đốt đồ vật như đôi giày của tôi hay giấy tráng bạc hay đường trên bếp ga để xem chuyện gì xảy ra.

[19] Tôi chỉ làm việc này một lần bằng cách mượn chìa khóa lúc bà đi xe buýt ra phố, trước đó tôi chưa từng lái xe và tôi mới tám tuổi năm tháng vì thế tôi lái xe đâm vào tường, và chiếc xe không còn ở đó nữa vì Mẹ đã chết.

[20] Di chuyển ghế và bàn trong bếp thì được vì chuyện đó khác, nhưng tôi cảm thấy chóng mặt và buồn nôn nếu có ai dời sofa và ghế loanh quanh trong phòng khách hay phòng ăn. Mẹ thường làm như vậy khi bà hút bụi. Vì thế tôi vẽ một sơ đồ đặc biệt ghi rõ chỗ để tất cả bàn ghế, rồi tôi đo đạc và sau đó đặt mọi thứ lại đúng chỗ, khi ấy tôi mới cảm thấy dễ chịu hơn. Nhưng từ khi Mẹ chết, Cha đã không hút bụi nữa, thế thật là tốt. Và bà Shears có hút bụi một lần nhưng tôi rên rỉ thế là bà quát Cha rồi bà không bao giờ hút bụi nữa.

Đôi khi những thứ này làm Mẹ và Cha rất tức giận và họ sẽ quát tháo tôi hay quát tháo lẫn nhau. Đôi khi Cha nói: “Christopher à, nếu con không ngoan cha thề là cha sẽ đánh cho con tối tăm mặt mũi,” hay Mẹ nói: “Chúa ơi, Christopher, mẹ rất muốn bỏ con vào nhà thương điên,” hay Mẹ nói: “Con đang đưa mẹ xuống mồ sớm đấy.”

79. Khi tôi về nhà Cha đang ngồi ở bàn trong bếp và ông đã nấu món ăn tối cho tôi. Ông mặc chiếc áo nỉ kẻ ô. Bữa tối gồm món đậu trắng xốt cà chua đóng hộp và bông cải xanh và hai lát giăm bông và chúng được để không đụng nhau trên đĩa.

Ông nói: “Con đi đâu thế?”

Và tôi nói: “Con ra ngoài.” Đây gọi là lời nói dối vô hại. Nói dối vô hại hoàn toàn không phải là nói dối. Đó là khi ta nói sự thật nhưng ta không nói hết sự thật. Điều này có nghĩa là mọi thứ ta nói đều là nói dối vô hại vì khi một người nói, thí dụ: “Cậu muốn làm gì hôm nay?” Ta nói: “Tôi muốn vẽ với cô Peters,” nhưng ta không nói: “Tôi muốn ăn trưa và tôi muốn vào phòng vệ sinh và tôi muốn về nhà sau khi tan học và tôi muốn chơi với Toby và tôi muốn ăn tối và tôi muốn chơi máy vi tính và tôi muốn đi ngủ.” Và tôi nói lời nói dối vô hại vì tôi biết Cha không muốn tôi làm thám tử.

Cha nói: “Cha mới nhận một cú điện thoại của bà Shears.”

Tôi bắt đầu ăn đậu trắng xốt cà chua và bông cải xanh và hai lát giăm bông.

Rồi Cha hỏi: “Con đang làm cái quái quỷ gì mà cứ soi soi mói mói quanh vườn bà ấy?”

Tôi nói: “Con đang thử điều tra xem ai đã giết Wellington.”

Cha đáp: “Cha phải nói với con bao nhiêu lần hả Christopher?”

Đậu trắng xốt cà chua và bông cải xanh và giăm bông đã nguội nhưng tôi không màng. Tôi ăn rất chậm vì thế thức ăn của tôi thường hay nguội lạnh.

Cha nói: “Cha đã bảo con đừng chõ mũi vào việc của người khác.”

Tôi nói: “Con nghĩ ông Shears có thể đã giết Wellington.”

Cha không nói gì.

Tôi nói: “Ông ấy là Nghi Phạm Chính của con. Vì con nghĩ có thể người ta giết Wellington để làm bà Shears buồn. Và án mạng thường là do một kẻ biết...”

Cha nện nắm tay lên bàn thật mạnh đến nỗi mấy cái đĩa và dao nĩa của ông nhảy tưng lên và miếng giăm bông của tôi bật ngang và đụng vào món bông cải xanh, vì thế tôi không thể ăn giăm bông và bông cải xanh nữa.

Rồi ông hét lên: “Cha không muốn nghe nhắc tới tên thằng đó trong nhà mình.”

Tôi hỏi: “Tại sao không?”

Và ông nói: “Thằng đó xấu xa.”

Và tôi nói: “Thế có nghĩa là ông ấy có thể đã giết Wellington?”

Cha úp đầu vào hai bàn tay và nói: “Trời ơi là trời.”

Tôi có thể thấy Cha đang giận tôi, vì thế tôi nói: “Con biết Cha đã bảo con đừng dính dáng vào việc của người khác, nhưng bà Shears là bạn của mình.”

Và Cha nói: “Bà ấy không là bạn nữa.”

Và tôi nói: “Tại sao không?”

Và Cha nói: “Thôi được, Christopher. Cha sẽ nói điều này lần cuối cùng. Cha sẽ không bảo con lần nữa. Nhìn cha lúc cha đang nói với con, vì Chúa. Nhìn cha đây này. Con không được đi hỏi bà Shears về việc ai giết con chó khốn khiếp đó nữa. Con không được đi hỏi bất cứ ai về việc giết con chó khốn kiếp đó. Con không được xâm phạm vào vườn của người khác. Con phải ngưng cái trò điều tra khốn kiếp lố bịch này ngay lập tức.”

Tôi không nói gì.

Cha nói: “Cha sẽ bắt con hứa, Christopher. Và con biết khi cha bắt con hứa thì có nghĩa là gì.”

Tôi biết khi ta nói ta hứa thì nghĩa là gì. Ta phải nói rằng ta sẽ không bao giờ làm nữa vì nếu không thì lời hứa sẽ thành lời nói dối. Tôi nói: “Con biết.”

Cha nói: “Hứa với cha là con sẽ ngưng làm những điều này. Hứa là con sẽ bỏ cái trò lố bịch này ngay lập tức, nghe chưa?”

Tôi nói: “Con hứa.”

83. Tôi nghĩ tôi sẽ là một phi hành gia rất giỏi.

Là phi hành gia giỏi thì bạn phải thông minh mà tôi thì thông minh. Ta cũng phải hiểu máy móc vận hành ra sao mà tôi thì cũng khá trong việc hiểu máy móc vận hành ra sao. Ta cũng phải là người chịu đựng được khi ở một mình trong một chiếc phi thuyền nhỏ xíu cách xa bề mặt trái đất hàng nghìn dặm mà không hốt hoảng hay mắc chứng sợ bị tù túng hay nhớ nhà hay mất trí. Và tôi thích những chỗ rất nhỏ, miễn là đừng có ai khác ở trong đó với tôi. Thỉnh thoảng những khi muốn ở một mình tôi chui vào tủ quần áo rộng rãi bên ngoài phòng tắm và len vào bên cạnh thùng nước nóng và kéo cửa đóng lại ngồi đó suy nghĩ hàng giờ và việc đó khiến tôi cảm thấy rất yên tâm.

Vì thế tôi phải là phi hành gia bay một mình, hoặc có chỗ riêng của tôi trên phi thuyền nơi không ai khác được vào.

Và cũng không có thứ gì màu vàng hay thứ gì màu mâu trong phi thuyền, nên chuyện đó nữa cũng ổn.

Và tôi sẽ phải nói chuyện với người khác từ Trạm điều khiển nhưng chúng tôi sẽ liên lạc qua radio và màn hình tivi, vì thế họ sẽ không giống người thật như những người lạ, mà giống như trong trò chơi vi tính.

Tôi cũng không nhớ nhà chút nào vì chung quanh tôi là nhiều thứ tôi thích, như máy móc và máy vi tính và không gian vũ trụ nữa. Và tôi có thể nhìn ra cửa sổ nhỏ trên phi thuyền và biết không có ai khác gần tôi trong vòng hàng nghìn dặm, như tôi thỉnh thoảng giả vờ lúc đêm hè khi tôi đi ra ngoài và nằm xuống bãi cỏ nhìn lên bầu trời và lấy tay che hai bên mặt để không nhìn thấy hàng rào và ống khói lò sưởi và dây phơi quần áo và tôi có thể vờ như tôi đang ở trên không gian.

Và tôi chỉ thấy các ngôi sao. Và ngôi sao là nơi các phân tử cấu tạo nên sự sống được hình thành hàng tỉ năm về trước. Thí dụ, tất cả chất sắt trong máu vẫn giúp ta khỏi bị xanh xao thiếu máu được tạo thành trong một ngôi sao.

Và nếu mang được Toby với tôi lên không gian thì thật thích, và điều đó có thể được phép vì đôi khi người ta mang súc vật lên không gian để thí nghiệm, vì thế nếu tôi có thể nghĩ ra một thí nghiệm hay có thể tiến hành với một con chuột mà không làm hại con chuột, tôi có thể bảo họ cho tôi mang Toby theo.

Nhưng nếu họ không cho, tôi vẫn đi vì đó sẽ là Giấc Mơ Thành Sự Thật.

89. Ngày hôm sau ở trường tôi kể với Siobhan rằng Cha đã bảo tôi không được điều tra nữa, nghĩa là cuốn sách chấm dứt. Tôi đưa cô xem những trang tôi đã viết đến nay, với biểu đồ vũ trụ và bản đồ của khu phố và các số nguyên tố. Và cô nói không sao. Cô bảo cuốn sách cứ để nguyên như thế cũng rất hay rồi và tôi nên hãnh diện vì đã viết một cuốn sách, dù cho nó khá ngắn và có một số cuốn sách rất hay mà cũng rất ngắn chẳng hạn như Trung tâm của bóng tối^[21] của Conrad.

[21] Heart of Darkness: tiểu thuyết của Joseph Conrad (1857-1924), một nhà văn gốc Ba Lan (*).

Nhưng tôi nói nó chưa hẳn là một cuốn sách đúng kiểu vì nó không có một kết thúc đúng kiểu vì tôi chưa tìm ra ai giết Wellington do đó kẻ sát nhân Đang Còn Lẩn Trốn.

Và cô nói như thế mới giống đời thật, vì không phải vụ án mạng nào cũng được giải quyết và không phải kẻ sát nhân nào cũng bị bắt. Như Jack the Ripper^[22] chẳng hạn.

[22] Jack the Ripper là một biệt hiệu đặt cho một tên giết người hàng loạt không xác định được danh tính hoạt động ở khu vực Whitechapel và những quận gần London, Anh vào giai đoạn cuối năm 1888 (*).

Tôi nói tôi không thích cái ý rằng kẻ sát nhân Đang Còn Lẩn Trốn. Tôi nói tôi không thích nghĩ là người đã giết Wellington có thể sống đâu đó gần đây và tôi có thể gặp hắn khi ra ngoài đi bộ vào ban đêm. Và điều này thì có thể xảy ra vì nạn nhân của một vụ án mạng thường biết kẻ giết mình.

Rồi tôi nó: “Cha nói em không bao giờ được nhắc đến tên ông Shears trong nhà mình nữa và ông ấy là người xấu và vậy có thể có nghĩa là ông ấy là người đã giết Wellington.”

Và cô nói: “Có lẽ cha em chỉ không thích ông Shears lắm thôi.”

Và tôi hỏi: “Tại sao?”

Và cô nói: “Cô không biết, Christopher ạ. Cô không biết vì cô không biết gì về ông Shears.”

Tôi nói: “Ông Shears lúc trước cưới bà Shears nhưng ông ấy đã bỏ bà ấy, giống như trong một vụ ly dị. Nhưng em không biết họ có thực sự ly dị chưa.”

Và Siobhan nói: “Ôi dào, bà Shears là bạn của em phải không. Bạn của em và cha em. Vì thế có lẽ cha em không thích ông Shears vì ông ấy bỏ bà Shears. Vì ông ấy đã làm điều tệ bạc với một người là bạn của mình.”

Và tôi nói: “Nhưng Cha nói bà Shears không còn là bạn nữa.”

Và Siobhan nói: “Cô rất tiếc, Christopher ạ. Cô ước gì cô có thể trả lời tất cả các câu hỏi này, nhưng cô không biết.”

Khi ấy chuông reo tan trường.

Ngày hôm sau tôi thấy bốn chiếc xe màu vàng liên tiếp trên đường tới trường, thế là Ngày Xấu, vì vậy buổi trưa tôi không ăn gì cả và cả ngày tôi ngồi trong góc phòng đọc sách toán trình độ A. Và ngày hôm sau tôi cũng thấy bốn chiếc xe vàng liên tiếp trên đường tới trường, khiến cho cũng lại là Ngày Xấu, vì vậy tôi không nói chuyện với ai và cả buổi chiều tôi ngồi trong góc thư viện rên rỉ và ấn đầu vào chỗ nối giữa hai bức tường và việc này làm tôi cảm thấy bình tĩnh và an tâm. Nhưng ngày thứ ba tôi nhắm mắt suốt con đường tới trường cho đến khi xuống xe buýt vì sau khi có hai Ngày Xấu liên tiếp thì tôi được phép làm như vậy.