4. THƯƠNG THƯƠNG

Anh Trí vốn mơ ước một mối tình nguyên hương trinh bạch, mà cho đến bây giờ anh cũng không gặp được. Anh đã đi tìm và đã thất bại trong mối tình đầu bị ngăn cách chỉ vì mây và gió không cùng bay theo một chiều.

Những khi vô vọng, với ác bệnh hoành hành, anh vẫn còn bám vào sức tưởng tượng để tìm cho kì được.

Bằng tâm tư, bằng thần phách, anh đùa với Trăng, ngủ với Trăng, chu du trong quỹ đạo thần tiên.

Nhưng Trăng cũng tan vỡ:

Gió rít tầng cao, trăng ngã ngửa

Vỡ tan thành mảnh đọng vàng khô

Ta nằm trong vũng trăng đêm ấy

Sáng dậy điên cuồng mửa máu ra

Có khi Trăng chỉ còn một nửa:

Hôm nay có một nửa Trăng thôi

Một nửa Trăng ai cắn vỡ rồi

Thất vọng, anh quay về với Hồn, đi chơi với Hồn, tìm ở nơi Hồn một hình ảnh ước mơ. Nhưng Hồn chỉ thể hiện được người Anh, cũng đau đớn sượng sần, cũng thổn thức như Anh:

Tôi đau vì rùng rợn đến vô biên

Tôi dìm Hồn xuống một vũng Trăng êm

Cho Trăng ngập Trăng dồn lên đến ngực

Hai chúng tôi lặng yên trong thổn thức

...

Hồn là ai, là ai tôi không hay

Dẫn hồn đi ròng rã một đêm nay

Hồn mệt lả còn tôi thì chết giấc

Thế là cả Trăng và Hồn không mang lại ước mơ đích thực. Anh bơ vơ, càng bơ vơ hơn trôi dạt vào bến bờ mộng và thực.

Và Anh cố giảng giải mối tình say mê đó:

Tôi đang say tình, say Trăng, say người thục nữ

Tình còn tiết ra ở đầu mày cuối mắt, trên môi

Tình thoát ra ở điệu nhạc, mênh mang, trong bờ bến chiêm bao, yếu đuối run rẩy trước làn gió ngọt ngào.

Tình tiết ra theo tiếng hát của chim non, phối hiệp với sóng điện không gian...

Khi ngòi bút tôi đã thấm nhuần ý nghĩ cao cường, truyền sang bởi điện tinh truyền của trí tuệ, tôi phơi lên mảnh giấy thanh sạch này, tình cảm nóng ran, tràn trề và thầm lặng.

Hỡi quý nhân, người có nghe thấy đến gì mới lạ, tinh khôi, reo lên, hiện lên và sử linh tư tưởng của người...

Người thấy gì trong ánh sáng? Một chất cao quý thanh khiết, trăng hơn hàm răng của người đẹp.

Thôi!

ĐỪNG CHO LÒNG BAY XA

Thượng thanh khí, tiết ra nguồn tinh khí

Xa xôi dời trăng mọc nước huyền vi

Đây miên trường, đây vĩnh cửu đề phi

Cao cao vượt vời hai hàng bóng vía

Trời nhật nguyệt cầu vồng bất tứ phía

Ôi! Hoàng Hoa, hồn phách đến nơi đây.

...

Sang chơi thôi, sang chơi thôi, mà ai?

Thu đây rồi bước lên cầu Ô Thước

Sao? Vàng sao, rơi đầy trên sông nước

Đừng ngửa tay mà hứng máu trời sa

Thôi! Kẻo về đừng cho lòng bay xa.

...

Tiếng huyền địch gò theo tia yến nguyệt

Đẩy đưa dài, hơi ngào ngát trâm anh

Thân không tan như bào ảnh hư vô.

Như có ma lực vô song đưa tôi đến bờ huyền diệu

Đêm nay là đêm hào hoa, nên mùa trăng bát ngát

Giờ bốn phương thôi cầu nguyện mà lòng tôi rạo rực lên cảm hứng.

Hễ là hơi khói càng nhẹ, hơi trăng càng trong, thì hơi thở của tôi càng thơm tho không khác gì một mùi hương.

Chiêm bao rã rời trong khi ánh sáng sự thực dọi tới như:

TÌNH HOA

Tứ rung rung cho quá trí dật dờ

Rồi bay từ diệu vợi đến xanh mơ

Từ bên ngọc dời sang châu Dủ Lý

Từ Minh Triết lần lần theo ý chí

“Bây giờ ngoại cảnh và nội tâm đều hòa rung lên như nhịp Tiêu thiều, thanh bai”

Và thơ Anh dâng lên trong:

VẦNG TRĂNG

Hãy nâng lên, nâng lên chút nữa

Sáng thơm tho như ánh ngọc hừng đông

Nhưng cao quá và càng lên dữ quá

...

Bao nhiêu tơ chuyển được tiếng thơ bay

Êm êm hơn, đừng cho xanh lờn lợt

E so le ý nguyện giữa đêm nay.

Rồi anh viết về chiêm bao:

Từ sự thực đó đi tới bào ảnh, từ bào ảnh đi tới huyền diệu, và từ huyền diệu tới chiêm bao. Mông lung trùm lên sự vật, và cõi thực bị ánh sáng chiêm bao vây riết.

Tôi gặp nhiều người lạ, cũng như tôi chưa từng thưởng thức những mùi hương quý trọng. Ở chỗ này không biết là chỗ nào...

Có khi thần phách của tôi đến rã rời đê mê, vì đột nhiên có đôi môi người đàn bà nào cọ vào môi tôi.

“Tôi cảm thấy khoái lạc vô biên...” và Anh kể lại trong:

DUYÊN KÌ NGỘ

Mải vui tìm cánh hoa trên cánh bướm

Ai đưa ta lạc đến nước non này

Mùi cỏ lạ thơm như mùi nhụy chớm

Cùng tiếng tiêu đồng hợp sức nồng say

Đến đây rồi ta mơ niềm hận cũ

Đã bao năm, nào thấy bóng giai nhân

Hoa lá bỗng xôn xao tìm lấy thú

Trong khi này lừng lẫy nhạc tường vân...

Trong bối cảnh lạ lùng này thì Thương Thương xuất hiện mơ hồ trong mộng và thực của anh Trí, như một nàng tiên.

(Thương Thương nàng chỉ là một cái tên mà Trần Thanh Địch, bạn anh bắt gặp đâu đó giữa mây trời để giới thiệu với Anh).

Mối tình kì diệu với Thương Thương đã làm cho thơ Anh trong tập “Duyên kì ngộ” trở thành bất hủ.

Một mối tình huyền hoặc mà anh đã sống hoàn toàn như thực trong cõi mộng bao la, với sức tưởng tượng phong phú lạ lùng chỉ dựa vào các bức thơ ngụy tạo, nhưng tình tứ say sưa để rồi anh nghe được cả suối reo, chim hót, cả gió núi thông ngàn, dìu dặt như tiêu thiền phảng phất hoàn nhập vào thơ anh, thành bản nhạc tuyệt vời rung cảm...

Ôi chao! Mê toàn thân như khoái cẩm

Như đêm xuân uống phải rượu Quỳnh tương

Không đâu mà có điều chi vừa chạm

Đến tâm linh để báo hiệu phi thường...

Và hình như có môi đàn bà nào vừa lướt qua môi anh... rồi tiếng ai từ xa đưa lại...

Mây bay theo với mây bay

Mình sao ra nước non này mà chơi

Sáo ơi, dìu dắt chơi vơi

Buông mau âm điệu để rời nhân gian

Nắng cao, ý muốn tràn lan

Ở đây vắng vẻ cây ngàn suối reo...

Và tiếng gió rì rào:

Chim ơi, hót khúc tương giao

Có người thục nữ lần vào thiên thai

Không gặp ai, chửa gặp ai

Duyên còn ngậm kín tình hoài miên man

Tiêu dao đến nỗi bẽ bàng

Đi trong hiu quạnh gặp toàn bơ vơ

Suối reo lên:

Ồ sự lạ, đã muôn đời thế kỉ

Đất Linh Sơn in dấu vết phàm nhân

Ta reo lên với đàn thông rủ rỉ

Cho lay bay tình tứ ở xa xăm

Suối lại reo khi bóng dáng nàng tiên xuất hiện:

Hay a! Người lụa sông Tầm

Ai dan, ai dủi đến gần gần tiên

Ở đây có suối Đoàn viên

Có cây phối hợp, có duyên ngọc vàng

Nước ta trong trắng ơi Nàng

Đọ xem trinh tiết có phần thanh cao

Nàng tiên:

Ôi chao! Thơ ngầm bay trong giải nắng

Lồng vào trong xiêm áo mỏng manh sao

Tiếng ai cười vang lên trong im lắng

Khiến lòng ta hồi hộp biết dường bao

Chim phụ họa:

Tiếng tiêu nào từ phương xa bay vẳng

Tiếng thanh thanh mà rất mực tương tư

Tiếng tiêu:

Ta là khúc phượng cầu hoàng năm trước

Đem ân tình trải khắp cả trời duyên

Cho Quân Thụy lấy nàng Thôi thuyền quyên

Nàng:

Em là Trần Thương Thương

Ngụ ở bến Tầm Dương

Đi tìm chàng thi sĩ

Trong pho sách kim cương

Thi sĩ:

Em là Trần Thương Thương

Anh là Hàn Mặc Tử

Không phải cách âm dương

Có khi còn hội ngộ...

Chim hót:

Hỡi ôi! Người tục khách tình

Đến đây nhìn sững cho mình thêm ghen

Má ơi má núng đồng tiền

Môi sao, ướt đỏ ta thèm biết bao

Nắng ơi, nắng có lên cao

Làm sao da thịt hồng hào thế kia

Mùi thơm ai nỡ bay lìa

Xem duyên tác hợp rồi về mà đang

Thi sĩ:

Thương Thương em, trời cho ta kì ngộ

Nói cho ra thần diệu của vàng bay

Đôi nhụy thắm in trên màu rực rỡ

Đây đôi chim gù gật với niềm say.

Nàng:

Tất cả là trân châu vô giá

Dành cho anh riêng hưởng hạnh phúc này...

Và đã có một khoảng thời gian nào đó, dù là ngắn ngủi, Hàn Mặc Tử cũng đã sống đầy đủ những ước mơ của mộng đẹp. Anh viết:

Non nước tâm tình rộng bốn phương

Để em làm nhạc, tôi làm hương

Đêm nay đại yến Lâm xuân cát

Điêu Thuyền đàn khúc Tề tuyên vương

Xong rồi, đôi ta qua Đào nguyên

Em làm rượu ngọt, anh làm men

Tiên cố không đợi không duyên mời mọc

Say thôi gò má đỏ rần lên

...

Nàng:

Tình quân hỡi, muôn năm em chỉ muốn

Sống bên anh cho thắm đượm tình yêu

Mùa xuân em sẽ rất nhiều hoa bướm

Bởi thơ anh tô điểm đẹp trăm chiều

Thi sĩ:

Gặp em đây, khác gì trong giấc mộng

Biết làm sao cho thỏa hết tình thương

Tiếng lòng anh vẫn luôn luôn đồng vọng

Luôn luôn reo kêu gọi đến tình nương

Chỉ có em làm thơ anh mãnh liệt

Tình anh vang như luồng gió van lơn

Chỉ có em lòng anh yêu tha thiết

Yêu điên cuồng không một phút nào hơn

Nàng:

Nói làm chi, những câu mê sướng quá

Nói những câu khờ dại cả người em...

Phải chăng anh tài hoa cao trọng lắm

Đã bao lần thét tiếng ở đền vua

Bao lời ngọc đắm say, lời ngọc thắm

Bao giai nhân hâm mộ tấm tình thơ

Chim hót:

Ôi chàng kia! Thực ra chiều phong vận

Hãy nghe ta cao hót khúc bình an

Tiếng tiêu:

Song le nàng vẫn luôn luôn cách biệt

Bến Ô Giang lành lạnh khóc Sâm Thương

Ta vẫn còn ngân bao lời tha thiết

Trong nắng mai dìu dặt mối sầu vương.

Trong hạnh phúc no đầy, Hàn Mặc Tử linh cảm có ngày cách biệt: “Thinh không tan như bào ảnh hư vô”, anh viết:

Lá muôn năm còn no trong khoái lạc

Anh còn run cho đến phút chia li...

Bây giờ đây khóc than niềm li hận

Hỡi Thương Thương người ngọc của lòng anh

Ta nhìn em với bao lời ta thán

Khiến hoa, chim nghe được cũng không đành

Nàng:

Người mộng hỡi, từ nay ta mới biết

Sao thơ anh nhuộm toàn màu li biệt

Rên không thôi, nức nở cả ban đêm

Nói chi anh những câu buồn xa cách

Đoàn viên đây còn nắm chắc trong tay

Yêu nhau thôi, nguồn thơm chan chứa mạch

Cho em lau mắt lệ thế niềm say...

Thi sĩ:

Than ôi! Hỡi lời biệt li chan chứa

Anh sắp đi rồi hai hàng lệ ứa

Cả đau thương dồn dập xót tâm bào

Khi xa em đã bao lần vọng tưởng

Mơ trong mơ làm hoảng hốt đêm trăng

Nàng:

Em quyết níu với bao tơ nắng dịu

Níu thơ anh và níu cả hồn anh

Hoa cỏ sẽ làm ơn theo chứng kiến

Biệt li nào rứt được mối thâm tình

Thi sĩ:

Anh chỉ ngó say em trong chốc lát

Để hồn thơ rào rạt với mây bay

Gần bên em để hưởng bao khoái lạc?

Thưa em không, anh đâu dám mê say

Một mai kia ở bên khe nước ngọc

Với áo sương anh nằm chết như trăng

Không nhìn thấy nàng tiên mò đến khóc

Đến hôn anh và rửa vết thương tâm

Tiếng tiêu đuổi theo văng vẳng:

Bến Ô Giang còn lâm li khúc hát

Trong sương bay gởi nỗi buồn tiêu tao.

Bỏ nàng đi để hồn ta man mác

Ta theo nàng von vót lắng trên cao...

“Duyên kì ngộ” là một thiên tình sử tráng lệ nhưng bi đát mà người đời sau vẫn còn nhắc nhở.

Thương Thương, hai tiếng thoảng bên tai

Như lời thầm thỉ hẹn yêu ai

Lâng lâng hồn phách theo vào mộng

Để viết nên trang đẹp tuyệt vời

Ai đưa tiên nữ đến vùng đau

Nghe tiêu dìu dặt suối hòa reo

Ôm trăng say chết bên bờ mộng

Chờ gió ngàn phương gọi đón nhau

Nơi đây hò hẹn tuổi trăng thơ

Sóng nước trùng dương gởi ước mơ

Cô nàng tiên nhỏ đi mô mất

Bỏ mặc thi nhân đợi dưới mồ.

*

Cuộc tình của Hàn Mặc Tử với nàng Thương Thương “tiên” bị gián đoạn tức tưởi vì gia đình Thương Thương “đòi” xin anh ngưng lại nguồn hứng cái tình thơ xao xuyến đó và đã cảm thấy bị ngợp rồi.

Anh nhã nhặn vui lòng chấm dứt, giữa lúc anh đang sáng tác một vở kịch thơ “Quần tiên hội”, một cuộc gặp gỡ khác trong cảnh Bồng lai, mà anh nhờ cải trang thành tiên nữ để đi lọt vào “chiều thứ thư của thế giới có bốn mùa xuân cả bốn.”

Cũng như Đương Minh Hoàng du Nguyệt điện với Dương Quý Phi hay Orphe xuống địa ngục tìm lại Eurydyce trong thần thoại, mà trong bài “Chiêm bao” và sự thực, anh đã mơ hồ chứng minh là có thực.

Anh viết: “Có hay không, hư hay thực là những huyền ảo chập chờn trước mắt.”

Và, anh đã sống trong mối tình huyền ảo chập chờn với Thương Thương mà “Duyên kì ngộ” đã ghi lại những hình ảnh tuyệt vời rất thần tiên đó.

Giấc mộng qua đi, anh lại trở về với thực để chê trích đời thường tầm thường quá, không hiểu được anh.

Anh phân trần:

NÓI TIÊN TRI

Ta muốn làm quen phong vị mới

Sao người trưởng thượng nói tiên tri

Chơi cho rất mực tài hoa ấy

Để thấu tai người áo cổ-y (quan lớn)

Bao giờ lời hát tan ra nhụy

Mới biết duyên ngầm ở Quý Phi

Bao giờ ai hòng hỏi hương báu

Ngoài cõi tâm tư sẽ lỗi nghi

Chắc đâu di lụy cho nhân quả

Thôi cứ say mèm với nữ nhi

Đời không có ngọc trong pho sách

E hết khôi nguyên ở Phượng Trì

Không, không, thánh chúa mê nhan sắc

Quên màu trang điểm ở Kinh Thi

Có tôi vô sự trong thiên hạ

Cưới hết thuyền quyên tuổi dậy thì

Tương tư ai thiếu bao nhiêu lệ

Cứ khóc cho hoàn mộng biệt li.

Thương Thương, cho đến nay cái tên đáng yêu đó chỉ là một thứ trò đùa tao nhã, không ác ý của một gia đình thượng lưu, mà người bạn tâm giao của Hàn Mặc Tử đã mở cho anh một chân trời mới để xem thiên tài anh dẫn đưa đến đâu.

Người bạn đó đã thành công lớn với sức tưởng tượng vô cùng phong phú và đa dạng của Hàn Mặc Tử.

Vì vậy, những tác phẩm xuất phát từ mối tình Thương Thương đã đưa tên tuổi Thương Thương gắn liền với tên tuổi Hàn Mặc Tử, sáng chói trong lịch sử thi văn của đất nước.