Viên cảnh sát nói: “Không cần anh phải nhắc, cảnh sát chúng tôi sẽ xử lý.”

Tôi hỏi: “Thế cuối cùng thì là tạm giam hay nộp phạt?”

Viên cảnh sát đáp: “Còn phải xem thái độ của anh.”

Tôi hỏi: “Hai hình thức này có gì khác nhau, có thể giới thiệu qua cho tôi biết được không?”

Viên cảnh sát đáp: “Tạm giam có nghĩa là tạm giam theo mức xử lý hình sự, khoảng mười lăm ngày.”

Tôi thì thào: “Ái chà, mười lăm ngày. Thế còn phạt tiền?”

Viên cảnh sát nói: “Theo quy định, phải nộp khoảng năm nghìn đồng tiền phạt.”

Tôi kinh ngạc: “Năm nghìn, có thể mua được hẳn hai cái ti vi 34 inch rồi.”

Viên cảnh sát nói: “Đúng thế, nhưng thái độ của anh tương đối tốt, có thể miễn giảm một phần.”

Tôi hỏi: “Thế nghĩa là thế nào?”

Viên cảnh sát đáp: “Có thể giảm 20%, đồng thời trả lại một tấm phiếu trị giá một nghìn đồng để lần sau anh bị bắt có thể dùng nộp thay tiền mặt, nhưng tờ phiếu này không đổi thành tiền mặt được.”

Tôi nói: “Mức miễn giảm lần này của các anh không nhiều lắm, tôi có khả năng sẽ chọn tạm giam.”

Viên cảnh sát cuống lên nói: “Tạm giam cũng được. Nhưng tạm giam không phải là miễn phí đâu, trong thời gian tạm giam phải nộp rất nhiều khoản, ví dụ như phí ở, phí quản lý, phí giáo dục.”

Tôi hỏi: “Thế khoảng bao nhiêu tiền?”

Viên cảnh sát trả lời: “Căn cứ vào biểu hiện của anh, ước tính phải tạm giam mười lăm ngày, phí ăn ở tính theo mức mỗi ngày hai trăm là vào khoảng ba nghìn, thêm phí quản lý hai trăm, phí giáo dục một nghìn, tất cả khoảng bốn nghìn.”

Tôi kinh ngạc : “Đắt thế, sao còn đắt hơn cả nộp phạt?”

Viên cảnh sát nói: “Không có cách nào khác, chỗ chúng tôi quy định như thế.”

Tôi hỏi: “Thế tạm giam không có miễn giảm gì à?”

Viên cảnh sát đáp: “Cái này tôi phải gọi điện thoại hỏi lãnh đạo đã.”

Viên cảnh sát nói xong liền gọi điện thoại, sau vài câu đã dập máy và nói với tôi: “Lần này mức độ miễn giảm không nhiều lắm, vì tính ra anh phải ăn ở tới mười lăm ngày, những khoản này đều là vốn đầu tư bắt buộc, theo giá của khi trước, có thể giảm cho anh 20%, phí quản lý chúng tôi có thể không thu, nhưng phí giáo dục thì không rẻ được.”

Tôi hỏi: “Tại sao phí giáo dục lại không rẻ được.”

Viên cảnh sát bực mình nói: “Vớ vẩn, anh đã thấy học phí được giảm giá bao giờ chưa?”

Tôi đáp: “Chưa, nhưng mà phí giáo dục của các anh cũng đắt quá.”

Viên cảnh sát nói: “Vớ vẩn, anh có thấy phí giáo dục rẻ bao giờ chưa? Anh đừng có chê đắt, nếu ở trong đó anh bị bệnh gì thì tiền khám bệnh còn đắt hơn tiền giáo dục nhiều.”

Tôi bảo: “Thế cũng không thể đắt đến như vậy, mà không phải là có giáo dục nghĩa vụ à?”

Viên cảnh sát đáp: “Hừ, đấy là chế độ giáo dục nghĩa vụ chín năm, cái này không thuộc phạm vi giáo dục nghĩa vụ chín năm. Loại giáo dục này của chúng tôi đắt vì giáo dục của chúng tôi có trọng tâm, mặt khác trình độ của cảnh giáo ở đây đều rất cao, tất cả đều đạt cấp giáo sư, thậm chí còn có cả giáo viên mời từ ngoài.”

Tôi nói: “Tôi đang suy nghĩ xem chọn tạm giam hay là nộp phạt, tôi có thể hỏi vay bạn tôi, anh ấy có vài nghìn.”

Viên cảnh sát nói: “Anh vay rồi thì bạn anh làm thế nào?”

Tôi hỏi: “Chẳng nhẽ người nào cũng phải nộp phạt à?”

Viên cảnh sát đáp: “Tất nhiên rồi.”

Tôi nói: “Thế thì chúng tôi không thể gom đủ bấy nhiêu tiền.”

Viên cảnh sát nói: “Gom không đủ thì chỉ còn cách tạm giam.”

Tôi nói: “Tạm giam cũng cần tiền cơ mà, không có tiền cũng tạm giam à?”

Viên cảnh sát nói: “Không có tiền tất nhiên là không thể tạm giam, anh như thế là lách luật.”

Tôi hỏi: “Thế có phải là sẽ được tha về không?”

Viên cảnh sát nói: “Tất nhiên là không, tha về thì lợi cho các anh quá à, các anh thế là lách luật. Chúng tôi sẽ giải các anh về quê.”

Tôi hỏi: “Thế thì vé xe tính cho bên nào?”

Viên cảnh sát trả lời: “Trước khi bị giải về quê, các anh sẽ phải đi đào than, đào một tháng là kiếm được tiền về quê rồi.”

Tôi nói: “Không ổn, vé đi Thượng Hải chỉ khoảng một trăm đổ lại, phải đào than tận một tháng cơ à?”

Viên cảnh sát nói: “Anh nghĩ là đào than kiếm được nhiều tiền hả, người kiếm được tiền là chủ mỏ, anh đào một tháng kiếm được bấy nhiêu là khá lắm rồi.”

Tôi nói: “Thế thì tôi tự trả tiền xe, các anh giải luôn tôi về có được không?”

Viên cảnh sát nói một cách kiên quyết: “Không được.”

Tôi hỏi: “Tại sao? Thế không phải là mâu thuẫn à?”

Viên cảnh sát đáp: “Quy định không được là không được. Quá trình lao động đối với các anh thực ra cũng là một lần rửa tội, nâng cấp tư tưởng. Nhìn đông đảo nhân dân đang lao động vì sự phồn vinh của đất nước kia kìa, còn anh, anh lại là cặn bã của xã hội, là nhân tố bất ổn định, tư tưởng của anh cần được giáo dục.”

Tôi vừa nghe đến giáo dục đã sợ giật cả mình, liền hỏi: “Thế lần này có thu phí giáo dục nữa không?”

Viên cảnh sát trả lời: “Phí giáo dục đã được trừ rồi. Thực ra mỗi tháng anh kiếm được năm trăm, nhưng sau khi trừ đi ba loại tiền, thêm tiền bảo hiểm và tiền giáo dục nữa còn vừa đủ tiền vé xe.”

Tôi hỏi: “Thưa ngài cảnh sát, tôi chỉ làm có một tháng, sao cũng phải đóng tiền dưỡng lão?”

Viên cảnh sát đáp: “Tất nhiên, quy định là như thế. Tiền dưỡng lão không phải chỉ để dưỡng lão cho anh mà có khả năng là để dưỡng các lão khác, không còn cách nào khác.”

Tôi hỏi: “Thế thì tôi nộp phạt, các anh không cần phải giải tôi về nữa.”

Viên cảnh sát nói: “Thế có phải là ổn không? Quy định tống giải của chúng tôi là đi đào than rồi lập tức giải đi luôn, nhưng hầu hết các đối tượng tống giải đều phải quay lại một lần nữa, hao tiền tốn sức của nhân dân.”

Tôi hỏi: “Tại sao những người bị xử đi đào than rồi lập tức tống giải lại còn phải quay trở lại lần nữa?”

Viên cảnh sát trả lời: “Vớ vẩn, đồ đạc của anh không cần nữa à? Còn phải quay lại một lần để thu dọn đồ đạc. Anh xem, thế có phải là gây ra sự bất ổn định của xã hội, làm tăng thêm gánh nặng cho các cơ quan vận tải, lãng phí hiệu ích giao thông, dẫn đến sức vận hành giảm sút.”

Tôi vừa gật đầu liên tục vừa nói: “Đúng thế, tôi còn có lý do chưa thể về Thượng Hải được.”

Viên cảnh sát bảo: “Thế là đúng rồi. Cho nên mà, nộp phạt là cách tốt nhất.”

Tôi hỏi: “Có thể cho tôi đi ngân hàng rút tiền không, có máy ATM không?”

Viên cảnh sát trả lời: “Không vấn đề gì, chỗ chúng tôi ở đây xoẹt thẻ ngân hàng được.”

Nói rồi lôi từ ngăn kéo ra một cái máy POSE và hỏi: “Thẻ của anh là của ngân hàng gì?”

Tôi trả lời: “Ngân hàng Trung Quốc.”

Viên cảnh sát nói: “Không vấn đề, nào đưa thẻ cho tôi.”

Tôi đưa thẻ ra.

Xoẹt thẻ xong, viên cảnh sát yêu cầu tôi nhập mật mã.

Tôi liền nhập mật mã.

Viên cảnh sát nói: “Chi phí là bốn nghìn đồng, nhưng tôi xoẹt bốn nghìn bốn mươi đồng, vì thẻ tín dụng cần nộp một phần trăm tiền phí thủ tục, mà chỗ chúng tôi không phải là cửa hàng, không kiếm lãi, nên phí thủ tục anh phải tự trả. Xem đi, nếu không có vấn đề gì thì ký vào đây.”

Tôi ký xong tên.

Viên cánh sát xem qua, cười cười, đột nhiên đổi mặt nói: “Anh, là tội phạm truy nã, pháp luật cho tôi quyền bắn chết anh ngay tại chỗ, tôi bắt buộc phải thi hành.” Vừa nói vừa rút súng ra.

Một tiếng súng vang lên, tôi giật mình tỉnh dậy, mồ hôi đầy đầu, nhìn bốn xung quanh, thấy Vương Siêu và đại ca Kiện vẫn đang ngủ say. Đại ca Kiện còn ôm ti vi với gương mặt mỉm cười. Vương Siêu thì ôm chai rượu, nhưng mặt cũng mỉm cười. Tôi nghĩ, không biết có gì làm cho hai cậu ôn này vui thế.

Mặt trời ngoài cửa sổ rất lớn, mùa thu không nỡ ra đi. Tôi đứng ở cái ban công cũng rất rất lớn như thế ngắm quang cảnh tấp nập bên ngoài, và không ngừng nhớ lại giấc mơ khi nãy, để cho mình khỏi quên, không lại không kể được cho đại ca Kiện và Vương Siêu nghe.

Vương Siêu đã tỉnh giấc, đi ra ban công, vỗ vai tôi nói: “Đang làm gì đấy?”

Tôi đáp: “Căn phòng này thích thật, ban công dài như thế.”

Vương Siêu nói: “Thế thì có gì mà vui chứ, cậu không thấy là chẳng phải chỉ có một mình nhà mình ban công dài thế, cả cái lầu này tất cả các hộ ban công đều dài như thế à?”

Tôi bảo: “Thì ít nhất cái ban công tớ ở cũng rất dài.”

Vương Siêu hà một hơi, tự ngửi, rồi thủng thẳng nói: “Mình nghĩ khác cậu. Mình thì phải chỉ có nhà mình ban công rất lớn, các nhà khác đều không có ban công, mới vui.”

Chiều hôm đó Vương Siêu phải thi, anh mời chúng tôi đến trường ngắm nhìn các cô gái xinh đẹp. Ngắm nhìn tất nhiên là tiện thì ngắm, nhưng cả tôi và đại ca Kiện đều cảm thấy ngắm rồi cũng chẳng có ý nghĩa hay ho gì. Thường ngày đại ca Kiện rất hoạt bát, nhưng thực ra lại rất trầm, đến hỏi đường người lạ cũng là cả một vấn đề, thêm nữa giai đoạn này chẳng khác gì người tàn tật, nên trừ phi gặp được cô gái có bản năng làm mẹ đặc biệt mạnh, nếu không, đi ngắm rồi cũng chỉ sốt ruột vô tích sự. Còn ý của Vương Siêu là không sao, chỉ cần nói: “Đi nào cô bé, anh lái xe chở em đi hóng gió.”, chắc chắn là đưa đi được. Nhưng nhận thức về hiện thực của Vương Siêu cũng rất sâu sắc, anh nói vì xe mình lái chỉ là Santana, nên về mặt lý thuyết lần đầu tiên gặp mặt chỉ có thể ăn uống, có tiến triển thuận lợi, nhiều nhất cũng chỉ được cầm tay, nhưng nếu là Peurgeot hay Yake thì có thể tiến triển xa hơn, còn Mecerdes hoặc Roll_roice thì muốn làm cái gì thì làm.

Đại ca Kiện hỏi: “Thế nào gọi là ‘muốn làm cái gì thì làm’?”

Vương Siêu thao láo nhìn đại ca Kiện, đáp: “Cậu cứ bỏ hai chữ “cái gì” đi là hiểu được ngay.”

Đại ca Kiện phẫn nộ bảo: “Thật không biết những cô gái đó yêu người hay yêu xe.”

Vương Siêu lại lườm đại ca Kiện một cái và bảo: “Thế mà cũng gọi được là yêu ấy hả?”

Đại ca Kiện thở dài: “Chẳng lẽ không còn cô gái tốt nào hay sao?”

Vương Siêu bảo: “Nếu mà cậu có tiền, cậu sẽ không nghĩ thế nữa đâu. Hơn nữa, các cô gái muốn cải thiện điều kiện ẩm thực, nâng cao chất lượng cuộc sống, cũng có gì là sai đâu. Không phải là cậu cũng muốn cải thiện điều kiện ẩm thực đó thôi?”

Đại ca Kiện không nói nữa.

Tôi im lặng nhìn phía ngoài cửa sổ, nói vu vơ một câu: “Cô này rất đẹp.”

Vương Siêu dừng xe, cũng quay đầu lại nhìn một cái, bảo: “Cô này thì cậu đừng có mơ nữa.”

Tôi bảo: “Tớ không mơ, đại ca Kiện có thích không?”

Đại ca Kiện nhìn thoáng một cái rồi vội đáp: “Thích, thích chứ.”

Vương Siêu nói: “Người ta đã được chủ mỏ than tư nhân lớn nhất ở đây bao rồi, cậu hết cơ hội rồi.”

Đại ca Kiện nói: “Thế không phải là vợ bé à?”

Vương Siêu đáp: “Chính là vợ bé, thì đã làm sao?”

Đại ca Kiện nói: “Trường đại học bây giờ sao lại có sinh viên đi làm vợ bé được nhỉ?”

Vương Siêu bảo: “Cậu mà nghĩ như thế tất nhiên là không hiểu nổi rồi, cậu cứ coi như vợ bé nhà người ta có tinh thần tiến bộ nên đi học đại học là được.”

Đại ca Kiện khẽ gật đầu, lại hỏi: “Thế người ta đã không cần lo lắng ăn mặc, thì còn học đại học làm gì?”

Vương Siêu bảo: “Nữ sinh đại học cao giá mà, cho nên mới nói tri thức chính là của cải. Nữ sinh đại học, mới nghe thôi đã thấy sexy lắm rồi.”

Tôi hỏi: “Thế còn nam sinh viên thì làm thế nào?”

Vương Siêu thở dài đáp: “Chẳng còn cách nào, chỉ có mỗi nước ăn cơm thừa.”

Tôi bảo: “Thành phố đúng là này kinh tế thị trường ghê quá, lúc trước tớ học đại học, hình như các cô gái đều trong sáng hơn ở đây.”

Vương Siêu nói: “Quanh đây toàn là những người mở nhà máy, mở mỏ khai thác, người nhiều tiền sẵn lắm. Mà chỗ của các bạn không hẳn đã thế nào, các cô gái ở đó cũng giống như mỏ than dưới lòng đất, thực ra đều có thị trường, có điều chưa có người đến khai thác thôi.”

Vương siêu tổng kết: “Ai mà chẳng muốn dùng Lancome.”

Đại ca Kiện bảo: “Tớ không muốn dùng.”

Vương Siêu đáp: “Đúng rồi, cho nên cậu mới nghèo như thế.”

Vương Siêu cho xe dừng ở chỗ đỗ xe đạp rồi đi thi. Tôi và đại ca Kiện vốn định ngồi trong xe, nhưng vì không chịu nổi ánh mắt khó chịu của những sinh viên muốn dựng xe đạp xung quanh nên xuống xe đi lại. Mặc dù dáng đi của đại ca Kiện còn rất xấu, nhưng cũng tạm coi được là có thể di động.

Ngôi trường đại học công nghiệp này cũng bẩn thỉu và loạn xạ như các trường đại học lấy tên là công nghiệp khác của cả nước. Tất cả các công trình kiến trúc đều chưa qua thiết kế công nghiệp đã ra đời, lầu mới và lầu cũ đan xen lẫn nhau, còn thêm mấy cái hồ phun nước nhưng vĩnh viễn không bao giờ phun nước chen vào giữa, sau mấy đợt mưa gió lớn, chúng chỉ còn chức năng tích nước. Những cây cối mọc lẫn giữa các giảng đường cũng khó mà được coi là có nhân công chăm sóc, có vẻ giống cây dại hơn. Bên cạnh sân vận động của học viện có một vạt rừng hoang, cứ mỗi mùa hè đến, nghe nói chỗ này lại biến thành nơi tìm kiếm hoan lạc của đám học sinh, và cứ đến bảy giờ sau khi trời tối, đúng là danh bất hư truyền, sân vận động lại biến thành sân để “động”.

Tôi và đại ca Kiện ngơ ngác đi xuyên qua cái học viện lạ lẫm này. Đây đúng là một nơi bảo thủ. Các cô nữ sinh cô nào cũng ăn mặc rất diện, tươi cười rạng rỡ, còn các cậu nam sinh thì đầu bù tóc rối, mặt mũi rầu rĩ. Rất nhiều sinh viên nam mặc đồ nhái nghễu nghện qua chỗ đông người, trước ngực còn in thương hiệu to đùng, có REEBOOK, PUME, NLKE, ADIDIS, BQSS… Thật không thể hiểu nổi suy nghĩ thực của những người này. DJ trong trường chẳng bao giờ nghỉ ngơi, không ngừng bật các bài hát. Điều may mắn trong vô số những điều bất hạnh là cậu DJ đó dường như không rock lắm, từ cái đài phát thanh tồi tệ ấy không ngờ lại vọng ra tiếng của Đặng Lệ Quân:

Nếu như không gặp anh

Em sẽ ở nơi đâu

Ngày tháng trôi đi ra sao

Cuộc sống liệu có cần quý trọng

Có thể quen một ai đó

Sống một cuộc sống bình dị

Không biết liệu sẽ có

Tình yêu ngọt như mật

Mặc cho thời gian vội vã trôi đi

Em chỉ quan tâm đến anh thôi

Nguyện hòa vào không khí tỏa ra từ nơi anh

Cuộc đời mấy lúc có được người tri kỷ

Mất đi sức mạnh của sự sống cũng chẳng hề đáng tiếc

Bởi thế em xin anh

Đừng để em cách xa anh

Ngoài anh ra em không thể cảm nhận được chút tình mong manh nào

Cũng có tình yêu ngọt như mật

Xung quanh chợt có tiếng suỵt, còn nghe thấy có người nói: “Bài hát nghe chết cả người.”

Đây là một bài hát mà thầy giáo âm nhạc của chúng tôi thời tôi còn đi học đặc biệt thích, và đã được thầy tự chỉ định là bài hát thi. Còn vì sao con người ấy lại thích bài hát này, tất nhiên là chẳng ai biết. Nhưng bài hát đã giúp ích cho chúng tôi rất nhiều, bởi chúng tôi phát hiện thấy thể thức đoạn trước của nó giống như thơ cổ, nếu tự mình điền thơ cổ vào và hát đi hát lại, hiệu quả ghi nhớ sẽ tốt hơn nhiều so với học thuộc một cách cứng nhắc. Và thế là, “Nhật chiếu Hương Lô sinh tử yên” và “Bất cập Vương Luân tống ngã tình” … đều được chúng tôi hát đến thuộc làu làu. Điểm hạn chế duy nhất của cách làm này là lúc đọc thuộc trên lớp sẽ không kìm được mà hát lên.