Tam @ Quốc - Chương 06 phần 2
5. "Cơn sốt" tin tức về Lã Bố
Kỳ thực, Lưu Bị chọn Lã Bố còn vì một tính tóan khác. Mấy năm nay báo chí thích đưa tin về giới kinh doanh, huống hồ Lã Bố là người nổi tiếng. Nhớ lại mấy năm trước, báo chí đua nhau đưa tin về vụ án Lã Bố - Điêu Thuyền. Sau đó Điêu Thuyền được bầu là "người đàn bà sexy nhất trong năm", tới giờ cô vẫn là một trong bốn người đàn bà đẹp nhất Trung Quốc. Còn Lã Bố thì bị bọn bồi bút gán cho biệt danh "sát thủ mặt đẹp". Giờ đây, bước thứ nhất ra khỏi nhà tù, bước thứ hai đã làm quản lý cho công ty Từ Châu, quả là đề tài hấp dẫn của báo giới. Lưu Bị bắn một mũi tên trúng hai đích, công ty Từ Châu đã thêm được một nhân tài có nghiệp vụ quản lý rất phong phú lại thu hút được sự chú ý của khách hàng.
Quan Vũ nói:
- Đại ca, anh đã nói vậy thì bọn em cũng không phản đối. Có điều, em và Trương Phi nam chinh bắc chiến, nay cũng chỉ là giám đốc khu vực, lẽ gì Lã Bố vừa vào đã làm phó giám đốc, cấp bậc cao hơn bọn em mấy lần?
Lưu Bị giải thích:
- Các em không hiểu rồi. Nghiệp vụ Lã Bố hơn chúng ta nhiều, điều này thì ta quá rõ qua trận Hổ Lao Quan. Mời anh ta phụ trách tiêu thụ sản phẩm thì việc kinh doanh tất sẽ phát đạt, lợi nhuận sẽ cao hơn. Khi đó có thể cấp cho mỗi em một biệt thự có vườn, thêm cả một xe hơi đắt tiền, vậy được không?
Quan, Trương, hai người nghe nói đến xe hơi đắt tiền thì im lặng. Một lúc sau, Quan Vũ nói:
- Vậy thì em thích một chiếc BMW.
Trương Phi hùa theo:
- Em thích một chiếc Mẹc.
Kế một tên hai đích thật hiệu quả, nhất là về mặt tuyên truyền báo chí. Không chỉ Lã Bố được giới truyền thông đưa tin mà tin tức về công ty Từ Châu cũng liên tục được đăng tải. Lưu Bị dương dương đắc ý, nghĩ rằng mình lập được công lớn nên bỏ bê hết việc lớn việc nhỏ của công ty Từ Châu. Lưu Bị kết hôn với tiểu thư Mi rồi cùng nhau đi nghỉ tuần trăng mật.
Nào ngờ Lưu Bị tài một thì Lã Bố tài hai. Hóa ra Lã Bố không chỉ giỏi nghiệp vụ mà còn giỏi xoay vòng vốn. Nắm khâu tiêu thụ là mạch máu của công ty, chưa đầy một năm sau, công ty Từ Châu chỉ còn là cái xác không hồn.
Sau đó, không tốn một cắc, Lã Bố mua lại công ty Từ Châu, tự mình làm giám đốc. Trường hợp Lưu Bị, Lã Bố nghĩ ngợi rồi đưa làm giám đốc kinh doanh ở Tiểu Bái, mỗi năm phải nộp cho công ty 500.000 quan.
Chỉ tiêu quả là cao. Trương Phi không thông, Tiểu Bái tuy gắn mác công ty Từ Châu nhưng cũng chỉ đủ vắt mũi bỏ miệng, Lã Bố thật độc ác. Nhưng Lưu Bị đã có cách, nhờ sự khóc lóc của chàng mà hai năm nay Tiểu Bái chỉ nộp có hơn 80.000 quan.
6. Lúc chìa cà rốt không được buông gậy
Tục ngữ Trung Quốc có câu "cây đổ, khỉ bỏ đi "; trong quản lý học cũng có câu "tướng thua, quân tàn". Sau khi Lưu Bị từ giám đốc trở thành giám đốc chi nhánh, một loạt anh tài của công ty lũ lượt bỏ đi. Ngay đến cả Trần Đăng cơ trí, sau hơn nửa năm lép vế dưới tay Lã Bố, cũng chuẩn bị đầu quân cho Tào Tháo đương lên như mặt trời sớm. Lúc chuẩn bị đi, ông ta đến Tiểu Bái chào Lưu Bị.
Lưu Bị óan trách:
- Xưa nghe ông tuyển Lã Bố nên phải chịu cảnh chó sói gửi chân. Đã có công với Lã Bố, ông còn đi làm gì?
Trần Đăng cười khổ sở:
- Sao anh còn trách tôi? Tôi từng nói với anh: quản lý là một loại game điều khiển. Huống hồ Lã Bố là kẻ hùng, anh lại không phòng bị. Hồi anh và Mi tiểu thư đi hưởng tuần trăng mật, đến cái bóng cũng không thấy tăm hơi. Khi anh về thì Lã Bố đã kiểm sóat toàn bộ sự vụ và sổ sách công ty.
Lưu Bị thở dài:
- Đúng vậy, tôi không xứng với ghế tổng giám đốc, tôi phải tổng kết lại toàn bộ kinh nghiệm. Thế nhưng, sai lầm của tôi ở đâu?
Trần Đăng nói:
- Làm một nhà quản lý, bất kể là giao quyền ở cấp độ nào, anh cũng phải có một nguyên tắc rõ ràng: Giao quyền không phải là vứt bỏ quyền lực của mình, mà là thông qua giao quyền để quyền lực của mình mạnh hơn. Đó chính là sai lầm chết người của anh: anh chìa cà rốt, nhưng lại vứt luôn cây gậy. Nói cách khác, không phải anh giao quyền, mà là trao quyền.
Lưu Bị hiểu ra vài phần:
- Anh nói cũng phải, đúng là khi tôi chìa cà rốt, tôi hay vứt gậy sang một bên.
Trần Đăng nói:
- Ưu điểm của anh là ở đó, anh giỏi dùng cà rốt hơn bất cứ ai. Nhưng khuyết điểm của anh cũng ở đó, anh chỉ nhớ cà rốt mà quên cây gậy. Không có cây gậy, làm sao anh khống chế được công ty? Khi anh đã không khống chế được người khác, người khác sẽ khống chế anh.
Lưu Bị hỏi:
- Nếu bây giờ quay lại thời trước thì tôi nên làm gì?
Trần Đăng nói:
- Tôi đã từng bảo: Quản lý là một loại game điều khiển. Trong giao quyền, điều quan trọng phải làm của người quản lý là khống chế. Nói một cách đơn giản, nhà quản lý thành công khi giao việc thì vẫn nắm trong tay một điều cốt lõi và hai điều cơ bản. Cốt lõi là hiểu rõ việc cần giao quyền, có cần giao quyền hay không và giao quyền như thế nào. Hai điều cơ bản là cần giám sát và hỗ trợ đối tượng được giao quyền. Chỉ như vậy anh mới có thể tăng quyền lực bằng giao quyền.
7. Bảy điều trọng yếu trong giao quyền
Lưu Bị hỏi tiếp:
- Khi nắm trong tay một điều cốt lõi và hai điều quan trọng, những việc cụ thể phải làm gì?
Trần Đăng nói:
- Tôi nghĩ, để giao quyền hiệu quả thì phải nắm bảy điểm dưới đây.
Điểm thứ nhất là đề ra kế hoạch giao quyền, việc đầu tiên của giao quyền là phân trách nhiệm theo nhóm và cần tiến hành một cách thận trọng. Anh phải xác định nhiệm vụ nào cần giao quyền, nhiệm vụ nào cần giữ lại, sau đó thiết lập cơ chế kiểm sóat, hỗ trợ.
Lưu Bị than thở:
- Không sai, chính vì thiếu cơ chế như vậy nên tôi mới mất quyền về tay Lã Bố. Thực đau lòng, thực đau lòng!
Trần Đăng nói:
- Điểm thứ hai trong giao quyền là khắc phục trở ngại, trở ngại chính là cảm giác không yên tâm khi giao quyền. Điều này tôi đã từng nói rồi.
Lưu Bị cười méo xệch:
- Tôi chỉ vì nhớ mỗi điều đó mà phạm phải sai lầm.
- Điểm thứ ba là tìm người phù hợp để giao quyền được hiệu quả…
Lưu Bị nói:
- Tôi mắc sai lầm lớn nhất ở điểm này. Tôi thích lập công lớn, thích khua chiêng gõ mõ mà quên mất đánh giá toàn diện con người Lã Bố.
- Điểm thứ tư, giao quyền hiệu quả là liên lạc hiệu quả. người giao quyền phải bảo đảm người được giao quyền hoàn toàn hiểu nhiệm vụ của mình. Nên làm rõ mục đích của nhiệm vụ và nhấn mạnh sự kỳ vọng của anh vào kết quả. Anh phải làm cho người được giao quyền hiểu được phạm vi tự chủ của mình đến đâu, nếu thấy quyền hạn mình không đủ, anh ta phải đề nghị mở rộng quyền hạn ngay, sau này không được tự vượt giới hạn.
Lưu Bị nói:
- Tôi cũng phạm sai lầm ở điểm này. Liệu lầm lẫn của tôi có làm người khác sáng hơn không? Không được để Lã Bố lợi dụng làm xằng.
Trần Đăng nói:
- Điểm thứ năm, giao quyền hiệu quả cần tới nghệ thuật giao quyền, tức là giao quyền thế nào để đạt hiệu quả cao nhất.
Lưu Bị nói:
- Điểm này thì tôi khá hơn. Ví như phần lớn các nhà quản lý đều giao việc vào đầu giờ sáng, kiểu này rất thuận tiện cho nhà quản lý. Còn tôi cho rằng nên giao việc từ cuối giờ hôm trước, như vậy không chỉ làm nhân viên sắp xếp được công việc ngày hôm sau, mà lúc ở nhà vẫn suy nghĩ được về công việc, sớm hôm sau chỉ tập trung tỉnh lực mà thực hiện. Sự thực cho thấy cách thức của tôi hiệu quả hơn.
Trần Đăng nói:
- Điểm thứ sáu là kiểm sóat sự tiến triển của công việc, bảo đảm người được giao quyền vẫn đang hướng về mục tiêu.
Lưu Bị nói:
- Đúng rồi cho dù Lã Bố là kẻ tài cán mà xấu xa tới đâu, nếu kiểm sóat hiệu quả thì cũng không thể mắc sai lầm lớn tới vậy.
Trần Đăng nói:
- Điểm thứ bảy là đánh giá công tác. Không chỉ xong việc mới đánh giá, mà nên đánh giá trong suốt tiến trình công việc để kịp thời giúp đỡ, khen ngợi và phòng tránh biến cố.
Lưu Bị nói:
- Giờ vận lớn đã qua rồi, tất cả chỉ là bài học kinh nghiệm. Nếu một ngày tôi khởi nghiệp lại thì liệu có mắc sai lầm đó nữa không?
Trần Đăng nói:
- Thành hay bại đều do bản thân. Chỉ cần anh dốc sức thì nghiệp lớn đang đợi.
Lưu Bị nắm chặt hai tay Trần Đăng, bùi ngùi:
- Làm việc cùng anh mấy năm mà biết được bao điều. Chỉ tiếc tất cả đã qua, giờ tôi là bại tướng nên không dám giữ anh. Chúc anh trăm việc thuận lợi, bước bước hanh thông.
Hai người vẫy tay từ biệt. Sau này Lưu Bị không gặp lại Trần Đăng. Kẻ tài tử từng giỡn sóng bạc đầu, từ giờ phút này như bọt nước chìm trong sóng lớn.
LỜI BÀN CỦA TÁC GIẢ
Giao quyền không chỉ là chia cà rốt. Với người được giao quyền, thực chất là giữ ruộng dưa. Tài "khiển tướng" của Lưu Bang là kinh điển về giao quyền. Hàn Tín được giữ "ruộng dưa" nên sung sướng vì có cảm giác chiến thắng, còn Lưu Bang thì thu hoạch cả cơ đồ bốn trăm năm.
Điều đó cho thấy, giao quyền quả chính là thực hiện nguyên tắc win – win giữa nhân viên và công ty, một mặt nó thoả mãn nhu cầu thành công trong công việc của nhân viên, một mặt nó giúp thực hiện thành công chiến lược của công ty. Nếu không, nhân viên không mong tiến thủ; làm một nhà quản lý, bạn cũng sẽ bị sa vào trăm công việc lặt vặt.
Giám đốc điều hành hãng Panasonic từng nói: "Một nhà quản lý giỏi chỉ làm việc của mình, không làm việc của cấp dưới". Giao quyền có hiệu quả, tức là có nhiều việc thì bạn làm việc quan trọng nhất.