Chương 72

Ngôi nhà của Cromwell

Quả đó là Mordaunt mà D’Artagnan đã theo dõi nhưng không nhận ra. Khi vào nhà hắn đã bỏ mặt nạ, và gỡ chòm râu hoa râm mà hắn dùng để cải trang, trèo lên gác, mở cửa căn phòng có đèn chiếu sáng và căng rèm màu sẫm, đến trước một người đàn ông đang ngồi viết trước một bàn giấy.

Người ấy là Cromwell.

Người ta biết rằng ở London, Cromwell có vài ba chỗ ẩn náu như vậy mà các bạn bè đều không hay và ông chỉ cho mấy người thân cận nhất biết mà thôi.

Mordaunt được kể trong số những người ấy.

Khi hắn vào, Cromwell ngẩng đầu.

- Anh đấy à, Mordaunt? - Ông nói, - Anh đến muộn thế?

- Thưa tướng quân, - Mordaunt đáp, - tôi muốn xem nghi lễ ấy cho đến cùng cho nên bị trễ.

- A! - Cromwell nói, - Thông thường tôi không ngờ anh tò mò đến thế đâu.

- Bao giờ tôi cũng tò mò xem sự sụp đổ của một trong những kẻ thù của Đức ông, mà kẻ thù này không tính trong những kẻ nhỏ mọn nhất. Nhưng tướng quân không đến Đại sảnh trắng ư?

- Không, - Cromwell đáp.

Một sự im lặng.

- Ngài đã biết những chi tiết gì chưa? - Mordaunt hỏi.

- Chưa. Tôi ở đây từ buổi sáng. Tôi chỉ biết có một âm mưu cứu thoát vua.

- A! Ngài biết điều đó à? - Mordaunt hỏi.

- Có gì đâu! Bốn người cải trang làm thợ toan kéo vua ra khỏi nhà tù và đưa đến Greenwich nơi có một chiếc tàu đợi sẵn.

- Biết rõ như vậy mà Đức ông vẫn ngồi đây, xa khu Cité bình thản và bất động?

- Bình tĩnh thì đúng, - Cromwell đáp, - nhưng ai bảo anh là bất động?

- Tuy nhiên, nếu như âm mưu kia thành công thì sao?

- Tôi những mong như vậy.

- Tôi nghĩ rằng Đức ông coi cái chết của Charles I như một tai họa cần thiết cho lợi ích của nước Anh.

- Thì sao! - Cromwell nói, - Ý kiến tôi vẫn như vậy đấy. Miễn là hắn chết; có lẽ chết không phải ở trên đoạn đầu đài thì hơn.

- Tại sao vậy?

Cromwell mỉm cười.

- Xin ngài tha lỗi, - Mordaunt nói,:

- Xin ngài hiểu cho rằng ngài là vị tướng, còn tôi là một kẻ học việc trong nghề chính trị, tôi mong muốn trong mọi hoàn cảnh được lợi dụng những bài học mà vị chủ của tôi ban cho tôi.

- Bởi vì người ta sẽ nói rằng tôi cho xử án vua là vì công lý, và để cho vua chạy trốn là vì khoan dung.

- Nhưng nếu vua trốn thoát được thì sao?

- Không thể được.

- Không thể được ư?

- Phải, tôi đã cho phòng bị cẩn thận.

- Đức ông có biết bốn người mưu mô cứu vua là ai không?

- Đó là bốn người Pháp mà hai do bà Henriette cử sang cho chồng, còn hai người do Mazarin cử sang cho tôi.

- Ngài cho rằng Mazarin phái họ sang để làm cái việc họ đã làm không?

- Có thể như vậy, nhưng ông ta sẽ chối.

- Ngài tin như vậy à?

- Tôi chắc chắn như thế.

- Tại sao vậy?

- Vì họ đã thất bại.

- Trước đây Đức ông đã cho tôi hai tên trong số những người Pháp ấy trong khi chúng chỉ phạm tội mang vũ khí ủng hộ Charles I. Bây giờ chúng phạm tội âm mưu chống lại nước Anh, ngài có vui lòng cho tôi cả bốn tên ấy không?

- Cứ lấy. – Cromwell nói.

Mordaunt cúi mình thi lễ với một nụ cười đầy vẻ hung bạo đắc thắng.

Thấy hắn sắp sửa cảm ơn mình, Cromwell nói:

- Nhưng này, ta hãy trở lại với lão Charles tội nghiệp ấy. Trong đám dân chúng người ta có hô gì không?

- Rất ít, ngoài những tiếng hô "Cromwell muôn năm!"

- Lúc ấy anh ở đâu?

Mordaunt nhìn vị tướng một lát để thử đọc trong mắt ông xem có phải ông đưa ra một câu hỏi vô ích không và ông đã biết hết tất cả rồi. Hắn đáp:

- Tôi đứng ở chỗ có thể trông thấy hết và nghe thấy hết.

Đến lượt Mordaunt tỏ ra kín đáo không ai dò xét được. Sau mấy giây quan sát, hắn đưa mắt ra chỗ khác với vẻ thản nhiên.

Cromwell nói:

- Hình như gã đao phủ ngẫu nhiên ấy hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của mình. Thấy người ta nói rằng chỉ ít nhát chém cũng được thực hiện bằng một bàn tay bậc thầy.

Nhớ lại rằng lúc nãy Cromwell nói là không được biết một chút chi tiết nào cả, Mordaunt bèn tin rằng vị tướng đã nấp ở sau một tấm rèm cửa nào đó để chứng kiến cuộc hành hình. Hắn đáp bằng một giọng bình thản:

- Đúng vậy, chỉ một nhát là đủ.

- Phải chăng đó là một đao phủ chuyên nghiệp, - Cromwell nói.

- Ngài tin vậy ư?

- Sao lại không?

- Người ấy không có vẻ một đao phủ.

- Nếu không phải là đao phủ, - Cromwell nói, - Kẻ nào lại muốn làm cái nghề ghê tởm ấy?

Mordaunt đáp:

- Có thể đó là một kẻ thù riêng của vua Charles đã thề trả hận và đã thực hiện lời thề đó. Cũng có thể đó là một vị quý tộc nào đó có những duyên cớ nghiêm trọng thù ghét ông vua mất ngôi và biết rằng vua sắp trốn thoát, nên đã đứng chặn đường, mặt che kín, lưỡi rìu cầm tay, không phải như kẻ thay thế đao phủ, mà như người đại diện của định mệnh.

- Cũng có thể như vậy. - Cromwell nói.

- Nếu như thế thật, - Mordaunt nói, - thì Đức ông có kết tội hành động của người kia không?

- Không phải tôi làm nhiệm vụ xét xử. Đó là việc giữa người ấy với Thượng đế.

- Nhưng nếu Đức ông biết người quý tộc ấy?

- Tôi không biết, - Cromwell đáp, - và tôi cũng không muốn biết. Người ấy hay người khác đối với tôi thì can hệ gì? Khi mà Charles đã bị kết án thì không phải một người chém đầu ông ta mà là lưỡi rìu.

- Nhưng mà, - Mordaunt nói, - không có người ấy thì vua đã được cứu thoát.

Cromwell mỉm cười.

- Như ngài nói, chắc hẳn người ta đã cướp vua.

- Người ta cướp vua và đưa đến Greenwich. - Cromwell nói,

- Tại đó vua xuống một tàu buồm cùng với bốn kẻ của mình, nhưng trên tàu có bốn người của tôi và năm tấn thuốc nổ của nhà nước. Ra ngoài biển, bốn người của tôi xuống một chiếc xuồng, và anh đã khá khôn khéo về chính trị, nên tôi khỏi phải giải thích nốt phần sau.

- Vâng, ra ngoài biển tất cả bọn họ sẽ bị nổ tung.

- Đúng thế. Vụ nổ sẽ làm cái việc mà lưỡi rìu không muốn làm. Vua Charles sẽ tiêu ma trong biển cả.

Người ta sẽ nói rằng vua thoát khỏi công lý của con người nhưng không thoát khỏi sự trả thù của trời đất; chúng ta sẽ chỉ là những quan tòa và Thượng đế là đao phủ của vua. Đấy, nhà quý tộc che mặt của anh đã làm hỏng việc ấy của tôi. Anh thấy rõ là tôi có lý khi không muốn biết người đó; bởi vì thực ra, dù người ấy có những ý đồ thật tốt, tôi cũng không thể tỏ ra biết ơn về cái việc người ấy đã làm.

- Thưa ngài, - Mordaunt nói, - cũng như mọi khi, tôi cúi mình bái phục trước tướng quân, người là một nhà tư tưởng uyên thâm, và cao kiến làm chiếc tàu buồm bị nổ mìn thật là tuyệt vời.

- Vô lý - Cromwell nói, - vì nó đã trở thành vô ích. Về chính trị chỉ có ý kiến tuyệt vời khi nó mang lại kết quả; mọi ý kiến khi làm bị thất bại đều là điên rồ. - Và Cromwell đứng lên và nói tiếp:

- Vậy thì, Mordaunt, tối nay anh đến Greenwich; hỏi người chủ chiếc tàu buồm Tia chớp. Anh giơ cho ông ta một chiếc khăn tay trắng buộc nút ở bốn góc, đó là ám hiệu đã định. Anh bảo những người ở thuyền lên bộ và anh cho chở chỗ thuốc nổ đến kho binh khí, trừ phi…

- Trừ phi…, - Mordaunt lặp lại, mắt ánh lên một niềm vui man rợ trong khi Cromwell nói.

- Trừ phi chiếc tàu buồm để nguyên như vậy có thể sử dụng cho những dự định riêng của anh.

- A! Chúa công! Chúa công! - Mordaunt reo lên. - Khi kén chọn ngài làm thánh nhân, Thượng đế đã ban cho ngài cái nhìn của Người mà không gì có thể thoát khỏi.

Cromwell cười, nói:

- Hình như anh vừa mới gọi tôi là Chúa công thì phải? Tốt thôi, vì chỉ có chúng ta với nhau, nhưng cần phải chú ý rằng anh không được buột miệng nói một lời như vậy trước mặt bọn thanh giáo ngu độn của chúng ta.

- Thì cũng chẳng mấy chốc mà người ta sẽ gọi Đức ông như vậy hay sao?

- Tôi cũng mong như vậy, - Cromwell nói, - Nhưng bây giờ chưa đến lúc.

Cromwell đứng dậy và cầm áo choàng.

- Ngài ra về ạ? - Mordaunt hỏi.

- Phải, - Cromwell đáp, - tôi đã ngủ ở đây tối hôm qua và tối hôm kia; và anh biết đấy, tôi không có lệ ngủ ba lần ở cùng một giường.

- Như vậy là Đức ông cho tôi tự do suốt đêm nay.

- Nếu cần thì cả mai nữa. - Cromwell nói. - Từ chiều hôm qua đến giờ, - Ông mỉm cười nói thêm, - anh đã làm khá nhiều việc giúp tôi nếu anh có những việc riêng cần giải quyết, tôi cũng cần đành thì giờ cho anh.

- Cám ơn ngài. Tôi mong rằng thời giờ ấy sẽ được sử dụng tốt.

Cromwell gật đầu, rồi hỏi:

- Anh có trang bị vũ khí không?

- Tôi có mang kiếm.

- Có ai đợi ở ngoài cửa không?

- Không ạ.

- Vậy thì anh nên đi với tôi.

- Xin cám ơn ngài, những lối quanh co mà ngài phải đi theo lối đường ngầm vào đây ắt là sẽ chiếm nhiều thì giờ của tôi, mà theo những điều mà ngài vừa nói với tôi thì có lẽ tôi đã để mất quá nhiều thời giờ rồi. Tôi sẽ đi ra bằng cổng trước.

- Vậy thì hãy đi đi, - Cromwell nói.

Và đặt tay lên một nút bấm ông làm mở ra một cánh cửa khuất kín trong tấm thảm phủ tường mà con mắt thành thạo nhất cũng không thể nhận ra.

Cánh cửa lò-xo thép tự khép lại.

Đó là một trong những lối thoát bí mật thường có ở tất cả những ngôi nhà bí hiểm của Cromwell, như lịch sử đã kể.

Lối thoát ấy đi bên dưới một đường phố vắng vẻ và thông ra một cái hành lang nhỏ trong vườn một ngôi nhà khác ở cách xa một trăm bước.

Qua khe hở của một tấm rèm không kín, Grimaud đã lần lượt nhận ra Cromwell và Mordaunt và chứng kiến phần cuối của cuộc hội kiến ấy.

Ta đã thấy tin này tác động như thế nào đến bốn người bạn.

D’Artagnan là người đầu tiên lấy lại sự bình tĩnh và sáng suốt của mình. Anh nói:

- A, Mordaunt! Đúng là đích thân Chúa gửi hắn đến cho chúng ta.

- Phải đấy, - Porthos nói, - Vậy chúng ta hãy phá cửa và vồ lấy nó.

- Không, - D’Artagnan nói, - trái lại ta không phá gì hết. Không được gây tiếng động, tiếng động sẽ gọi mọi người đến. Nếu nó ở cùng vị chủ soái đáng tôn kính của nó như Grimaud cho biết, thì chắc hẳn có một đội lính giáp sắt nào đó nấp ở cách đây năm chục bước.

- Ơ này, Grimaud, lại đây và cố đứng vững trên hai chân nhé.

Grimaud đến gần. Tức giận và xúc động, nhưng bác vẫn vững vàng.

- Tốt, - D’Artagnan nói tiếp. - Bây giờ bác lại trèo lên cái bao lơn kia và cho chúng tôi biết cái thằng Mordaunt có còn đứng với ai không, nó sắp sửa đi ra hay là đi ngủ; nếu nó còn có người khác đợi thì ta đợi đến lúc nào đó chỉ còn có một mình; nếu nó đi ra, ta sẽ bắt nó khi đi ra; nếu nó ở lại ta sẽ phá cửa sổ lớn mà vào. Như thế đỡ gây tiếng động và đỡ khó khăn hơn là phá cổng.

Grimaud bắt đầu lặng lẽ leo lên cửa sổ, D’Artagnan bảo:

- Arthos và Aramis hãy gác cửa sau, chúng tôi ở đây với Porthos.

Hai người bạn tuân lệnh.

- Thế nào, Grimaud? - D’Artagnan hỏi.

- Nó có một mình. - Grimaud đáp.

- Có chắc không?

- Chắc.

- Chúng ta không thấy người bạn của nó đi ra.

- Nó đang làm gì?

- Nó khoác áo choàng và xỏ găng tay.

- Nào, chúng ta bắt đầu! - D’Artagnan lẩm bẩm.

Porthos đặt tay vào con dao găm và bất giác rút ra khỏi vỏ.

- Hãy tra vào, Porthos ạ. - D’Artagnan nói, - Không phải đánh ngay đâu. Ta giữ được nó rồi, cần tiến hành có trật tự. Chúng ta có mấy điều giải thích cần trao đổi với nhau, và việc này là một vế đối xứng của màn kịch ở Armentières(1) xưa kia. Tuy nhiên, ta hi vọng rằng thằng này không có con cái nối dõi, và nếu ta diệt nó thì tất cả sẽ bị diệt cùng với nó.

(1) Trong "Ba người lĩnh ngự lâm" đó là nơi các anh bắt và xử tội Milady, mẹ của Mordaunt.

- Suỵt! - Grimaud nói. - Nó sắp sửa đi ra đấy. Nó đến gần cây đèn. Nó tắt đèn. Tôi chẳng còn trông thấy gì nữa cả.

- Xuống đất, nào xuống đi.

Grimaud nhảy lùi ra và rơi xuống. Tuyết làm giảm tiếng động, không nghe thấy gì hết.

- Bác hãy ra cửa bảo Arthos và Aramis đứng chực ở hai bên cửa sau, còn tôi và Porthos đứng ở cửa này. Nếu tóm được nó, họ sẽ vỗ tay làm hiệu; chúng tôi cũng vậy!

Grimaud biến đi.

- Porthos, - D’Artagnan nói, - hãy né bớt đôi vai to bè của cậu đi để nó không trông thấy.

- Miễn là nó đi lối này, - Porthos nói.

- Suỵt!

Porthos dán người vào tường như anh muốn lẩn vào trong đó D’Artagnan cũng làm như vậy.

Có tiếng bước chân của Mordaunt trong cầu thang âm vang.

Một ô cửa nhỏ không nhìn thấy trượt ken két trong đường rãnh.

Mordaunt ngó nhìn, nhưng do sự phòng bị của hai người bạn, hắn không thấy gì cả. Hắn bèn tra chìa khóa vào ổ. Cánh cửa mở ra, hắn xuất hiện trên ngưỡng cửa.

Cùng lúc ấy, hắn đứng đối diện với D’Artagnan.

Hắn muốn đẩy cửa lại, nhưng Porthos đã lao đến quả nắm và mở toang cửa ra.

Porthos vỗ tay ba tiếng. Arthos và Aramis chạy đến.

Mordaunt tái nhợt đi, nhưng hắn không kêu một lời, không gọi người ứng cứu.

D’Artagnan bước thẳng đến, nhìn thẳng vào lòng ngực của Mordaunt, có thể cái nhìn thấu cả lòng ngực của hắn, và khiến hắn bước giật lùi lên suốt cầu thang có một ngọn đèn soi sáng giúp chàng Gascogne không rời mắt khỏi hai bàn tay Mordaunt.

Nhưng Mordaunt hiểu rằng nếu có y giết được D’Artagnan, thì hắn còn phải đương đầu với ba kẻ thù khác nữa, cho nên hắn không làm một động tác chống cự nào, không làm một cử chỉ đe dọa nào.

Lùi tới cửa, Mordaunt cảm thấy cùng đường và tưởng rằng thôi thế là mọi sự chấm dứt với hắn ở đây rồi; nhưng hắn lầm, D’Artagnan giơ tay mở cửa, hắn và anh đi vào phòng nơi mười phút trước đó hắn đã chuyện trò với Cromwell.

Porthos vào theo; anh nhấc chiếc đèn treo ở bên trần lấy lửa châm vào một chiếc đèn khác.

Arthos và Aramis vào sau cùng và khóa cửa lại.

D’Artagnan cầm một cái ghế và bảo Mordaunt:

- Hãy ngồi xuống đi.

Mordaunt đón cái ghế từ tay D’Artagnan, hắn ngồi xuống, mặt xanh nhợt nhưng bình tĩnh. Aramis kéo ba chiếc ghế đến cách đó ba bước cho mình với D’Artagnan và Porthos ngồi.

Arthos ra ngồi ở một góc xa nhất, có vẻ nhất quyết làm một khán giả im lặng trước những điều sắp diễn ra.

Porthos ngồi bên trái và Aramis ngồi bên phải D’Artagnan.

Arthos tỏ ra buồn rầu. Porthos xoa xoa bàn tay có vẻ sốt ruột lắm.

Aramis vừa mỉm cười vừa cắn môi đến chảy máu.

Riêng D’Artagnan tự kiềm chế, ít ra là bề ngoài.

Anh nói:

- Ông Mordaunt này, sau bao nhiêu ngày trời mất công chạy đuổi theo nhau, cuối cùng sự tình cờ đã tập hợp chúng ta lại, cho nên ta hãy chuyện trò với nhau một chút, ông vui lòng chứ?