Tài năng và tình yêu ở lại

Lã Hoa

-------------------------------

Văn kỳ thanh bất kiến kỳ hình

Đám tang ngập trong hơi sương sớm của Hà Nội đang vào tiết Thanh Minh. Rất nhiều trong số hàng trăm con người, không phải họ hàng, bạn ngoài đời hay đối tác làm ăn của người quá cố, nối đuôi nhau tới chào từ biệt một người bạn “quen qua mạng”. Có người đứng lặng lẽ, có người sụt sùi, thi thoảng có ai đó gật đầu hoặc khẽ chào nhau. Những mối giao tình trong thế giới mạng, thế giới của những blogger hay facebook friend, khó phân biệt được thật giả, thân sơ ấy đang hiện hữu rất chân thực nơi đây. Trước sự ra đi của Đinh Vũ Hoàng Nguyên.

Nhờ làn sóng mạng, tên tuổi của một người chưa bao giờ cầm một tấm hộ chiếu đã vượt ra khỏi biên giới và trở nên quen thuộc ở rất nhiều nơi trên thế giới có dân cư mạng người Việt. Hàng ngàn người bạn trên mạng đều cảm thấy may mắn vì được kết bạn với một họa sĩ, một cây bút đặc biệt hay. Say sưa đọc và theo dõi từng bài viết hay status, không ít người tự hỏi: điều gì đã làm Nguyên trở nên nổi tiếng và cuốn hút đến vậy?

Có thể vì Nguyên có lối kể chuyện hấp dẫn, dùng từ đắt và biết gia giảm giữa tục và thanh. Những “làn môi mảnh mọng”, “sóng mắt”, “câu hát đổ làm sóng vỡ đò anh”... Vào buổi sáng bận rộn, bạn có thể khởi động đầu óc khi lướt qua tường nhà Nguyên để gặp một status ngắn nhưng hài hước hay thâm thúy đến độ, từ những sự vụ rất vặt vãnh cho đến những vấn đề ở tầm “quốc gia đại sự”. Vào buổi chiều muộn vừa đi làm về, bạn lại bắt gặp một note mới, và bao mệt mỏi của bạn sẽ trôi dần theo tiếng cười không nín được, khi đọc những câu chuyện dí dỏm của một lão Hoán ngô nghê hay một u Mẳn õng ẹo. Lại có khi bạn thấy lòng mình lắng lại trước một câu thơ nhẹ nhàng và đẹp:

Ta đi qua một lần sen úa

Mới biết mình chưa hiểu một làn hương.

(Đi qua)

Cũng có thể do Nguyên có khả năng khắc họa những nhân vật và sự việc trong đời sống thực một cách tài tình và sắc sảo đến mức cả nguyên mẫu lẫn người đọc đều cảm thấy thú vị và kinh ngạc.

Nhiều người nhận xét rằng nếu như văn Nguyên trào phúng và thế tục bao nhiêu, thì thơ Nguyên lại lãng mạn và siêu thực bấy nhiêu. Thực ra, như chính Nguyên đã tự nhận, thơ ấy và văn ấy - của Đinh Vũ Hoàng Nguyên hay Lão Thầy Bói Già, đều “mang cùng một chứng minh thư”, lay động tâm hồn người đọc trên nhiều cung bậc khác nhau.

Nhưng hình như có một điều gì khác nữa, vượt lên trên tài năng. Nhiều người sẽ nhớ đến một Đinh Vũ Hoàng Nguyên rất duyên và trong sáng, điều chỉ có thể cảm nhận, rất khó mô tả hay bình luận. Duyên và trong sáng cả trong cách chia sẻ và đáp lại từng comment của bạn đọc. Dưới bài thơ Có một phố vừa đi qua phố, Nguyên tâm sự: “Hàng ngày, nhìn Hà Nội như một con thú, thấy thương ký ức của mình quá. Thế rồi khi viết một bài thơ về Hà Nội của riêng mình, thì gặp rất nhiều chia sẻ. Lại vui, vì hóa ra cái góc lòng ấy còn trong rất nhiều người, Hà Nội vừa đó, vừa qua, mà vẫn đó... Thật vui, như gặp lại một tình yêu chưa lỗi hẹn!”

Duyên và trong sáng trong cả những bài thơ viết riêng cho vợ:

Em!

đang nghĩ gỉ khi anh ôm bàn tay?

Đôi mắt muộn, ngóng vì sao lẻ!

(Chút tự sự, và em)

Và cho con:

Xin lỗi con!

Khi hôm qua ôm con

Có một phút giây, ba chợt xiết con vào lòng hơi mạnh

Ba làm con đau!

(Những huyết cầu Tổ quốc)

Có lẽ vì cái duyên ấy và tâm hồn trong sáng ấy, mà dân cư mạng còn nhận ra một điều gì đó rất giống mình, nhưng vẫn rất riêng, chỉ có thể là của Đinh Vũ Hoàng Nguyên. Cách Nguyên yêu người, yêu đời, yêu Hà Nội và yêu nước.

Duyên ấy và trong sáng ấy chính là tình yêu, có sức lan tỏa từ gia đình nhỏ bé của Nguyên tới không gian mạng rộng lớn.

Duyên và trong sáng ngay trong cách khích lệ và khơi gợi cảm hứng sáng tạo cho bạn bè. Vào một buổi trưa nóng nực, đang cắn bút trước “trang giấy trắng như pháp trường trắng”, thấy Nguyên ghé thăm “tường nhà”: “Viết cái gì đi bà chị ơi”. Hay nửa đêm nhận được tin nhắn: “Chị viết cái gì cho dân nó nhấm nháp đê bà chị ‘tai xình’ ơi... Tóm lại là em đang thèm đọc cái gì có văn, mà lại tò mò nữa vì chưa đọc thể loại bình của chị.” Rất nhiều bạn bè đã nhận được những lời nhắn nhủ chân tình như thế. Tài năng càng lớn thì càng có thể khen người khác một cách thành thực.

Cuối hè năm ngoái khi hoa sen bắt đầu tàn úa trên những ao hồ Hà Nội, Nguyên lại nhắn: “Em có một bức vẽ SEN theo lối này, nếu chị thấy thích, thì nhân dịp chị ra Hà Nội để vợ chồng em tặng chị. Đây cũng là điều vợ chồng em muốn làm từ rất lâu. Mắt em vẫn rối loạn điều tiết, vẽ chậm và hay bị nhòe, nên đang trong giai đoạn thay đổi bút pháp, để lựa chọn một lối vẽ hợp với khả năng làm việc của mắt mình, thả màu thật tự do và không nệ vào hình... Những bức tranh vẽ trong giai đoạn này chính là theo lối em đang thay đổi đấy.”

Tôi vẫn nhớ cảm giác ấm áp không ngờ khi nhận được lời nhắn ấy. Để chắc chắn làm hài lòng người chị mới quen qua mạng, chồng đã chở vợ bằng xe máy, ôm tranh ra quán cà phê cho tôi ngắm. Sau đó lại mang về chăm chút sửa sang hơn nửa tháng trời cho thật ưng ý. Hoa sen giờ đang nhè nhẹ nở và tỏa hương kỳ ảo trên tường nhà tôi.

[Chúc bạn đọc sách vui vẻ tại www.gacsach.com - gác nhỏ cho người yêu sách.]

Trên giường bệnh, chính vào lúc cần sự chăm sóc an ủi của người thân và bạn bè nhất, Nguyên vẫn cố gắng, khi hơi khỏe lại, gọi điện hỏi thăm tôi. Khi nghe tôi chưa thu xếp ra thăm được, vợ Nguyên nhắn: “Chị đừng băn khoăn. Bọn em rất yêu chị.”

Trịnh Hòa vợ Nguyên, người trước khi làm bạn đời đã làm bạn trên mạng, luôn ngưỡng mộ thái độ nghiêm túc trong lao động nghệ thuật của chồng. Nguyên sẵn sàng xóa bỏ cả một bức tranh đã vẽ rất lâu công nếu có chút gì không ưng ý, và viết đi viết lại một truyện ngắn đến khi thật sự hài lòng. Nguyên thường viết tay các bài thơ, như thể việc ấy sẽ làm chúng “thơ” hơn. Nguyên thông thuộc sử Việt Nam và sử thế giới, đọc và thuộc văn thơ của rất nhiều tác giả, cả nổi tiếng lẫn không nổi tiếng, “miễn là hay”. Nguyên ghi chép cẩn thận các tư liệu và khảo cứu, và cẩn trọng trong từng từ ngữ hay lối diễn đạt.

Một người có nhiều phẩm chất của một nhà văn hóa trong thời đại thông tin mạng đã ra đi quá sớm, mang theo bao hoài bão còn đang dang dở. Từ những bài viết hay bức tranh non nớt thuở bé, tới hành trình sống và sáng tạo sau này.

Tài năng và tình yêu ở lại. Nguyên vừa đó, vừa qua, mà vẫn đó... Và Hà Nội của mình sẽ mãi mãi có em, Nguyên ạ.

Thực hiện bởi
nhóm Biên tập viên Gác Sách:
Mai – vuthungoc – trangchic
(Tìm - Chỉnh sửa - Đăng)​