Chương 8: Chim sẻ trắng và mèo hoang

Ở chơi với Hồng Hạnh một lúc, Tâm Giao lại rời khỏi. Khi đi ngang qua chợ, mắt Dương Hoán không thể rời khỏi những quầy bán con giống bột (tò he) đủ màu xanh đỏ ven đường. Thỉnh thoảng cậu đứng lại ngắm, hỏi người bán xong mới nhận ra bản thân không đem theo tiền để mua. Trước giờ trừ những lúc đến Quốc Tử Giám học, Hoán hầu như không ra đường và cũng không cần dùng tiền. Giờ ra ngoài, được dịp biết nhiều thứ như vậy, Hoán chuyển trạng thái liên tục, từ ngạc nhiên, hào hứng rồi có khi lại ngại ngùng.

 

 

 

Tâm Giao quay lại hai lần đều thấy Hoán mê mẩn các xâu giống bột nên ra hiệu cho Thanh Minh đến mua một con. Hoán nãy giờ hay bị bỏ lại sau lưng nên cũng không dừng xem hàng quán nữa mà đi thật nhanh cho kịp Tâm Giao, bước chân nhỏ nhưng cố tình bước trên Giao một bước. Được thêm một đoạn, Giao gọi tên, Hoán quay lại, nàng cầm một xâu giống bột hình chim công đưa đến cho Hoán.

 


"Tặng em này."

 


Mặc dù rất thích nhưng Hoán vẫn dè dặt: "Sao lại tặng ta?"

 


"Xem như đây là quà kết thân nhé!"

 


"Quà kết thân? Là gì?"

 


"Ở đây, khi để kết giao một mối quan hệ bạn bè, chúng tôi sẽ tặng nhau một món quà. Chúng ta đã biết nhau hai ngày, chị thấy em rất dễ thương, mình kết bạn nhé!"

 


Lý Dương Hoán ngớ người nhìn Tâm Giao, không ngờ bên ngoài lại có tục lệ này cơ đấy. Lần này về cung, phải kể lại tất cả cho Lý Phụng Ân nghe. Dương Hoán nhận món quà từ Tâm Giao rồi lại xị mặt xuống.

 


"Nhưng ta không có tiền mua quà cho ngươi."

 


Tâm Giao chìa tay ra, nhoẻn miệng cười tươi: "Vậy em bắt tay với chị một cái, xem như là quà rồi."

 


"Vậy cũng được ư?"

 


"Dĩ nhiên là được chứ!"

 


Lý Dương Hoán chìa tay ra, bắt lấy bàn tay mềm mại của Tâm Giao. Lần đầu tiên từ khi đến Hải Đông này, Dương Hóa thả lỏng cơ mặt, mỉm cười theo nụ cười tươi tắn của cô gái trước mắt. Tâm Giao thật khác những người trước giờ Hoán gặp, bọn họ ngoài mặt cúi đầu dạ thưa nhưng thực chất chẳng mặn mà gì kết giao với cậu. Hoàng thành rộng lớn nhưng thân thiết với Hoán chỉ có mỗi Lý Phụng Ân. Lần đầu tiên Hoán cảm nhận được thứ gọi là tình bạn, Tâm Giao nào biết Hoán là thái tử nên thoải mái vô cùng. Lưu Hồng Hạnh khi nãy tuy dịu dàng nhưng cũng cởi mở, lại còn làm bánh ngon. Thậm chí đến Thanh Minh hay xỏ xiên nhưng Hoán cũng không để bụng, ngược lại cảm giác con người nơi đây thật thà, thân thiện.

 


Tâm Giao nhìn thái độ của Hoán, biết cậu đã bắt đầu mở lòng nên tâm trạng cũng vui vẻ hơn. Hai người đi song song với nhau, bắt đầu chuyện trò, mở màn bằng câu chuyện về con giống bột.

 


"Em biết không, con công này không chỉ để cầm chơi, mà còn ăn được nữa đấy."

 


"Còn ăn được nữa cơ à?"

 


"Đúng rồi, nó được làm từ bột mà. Màu xanh này từ lá chàm, màu đỏ từ gấc, màu đen từ cây nhọ nồi và màu vàng từ củ nghệ. Loại chị mua cho em không có đường để có thể giữ được lâu hơn, có đường thì mau xẹp và dễ bị kiến bâu nữa."

 


Hoán thích thú nghe Giao nói lại nhìn con công trên tay. Cả hai mải luyên thuyên, cùng nhau đi qua những con phố tấp nập người. Hải Đông này thật sự vui vẻ, và có thêm Tâm Giao lại càng vui hơn. Dương Hoán cẩn thận quan sát Tâm Giao, phát hiện có vẻ cô nàng này rất thích màu xanh lục.

 


Cả ba dừng lại ở một ngôi miếu hoang cuối đường. Trong khi Hoán còn tò mò thì Thanh Minh đã lấy từ giỏ ra rất nhiều thức ăn thừa, cẩn thận trải lá chuối ra nền rồi rải thức ăn ấy lên. Tâm Giao mở miệng gọi "miu miu", không lâu sau bầy mèo hoang thi nhau chạy đến, nhai ngấu nghiến những hạt cơm.

 


"Ngươi nuôi chúng à?" Hoán hỏi.

 


"Không hẳn là nuôi, chẳng qua chị phát hiện chúng nó ở đây, không ai chăm sóc, thức ăn cũng không đủ nên cứ vài ngày lại mang cơm đến cho chúng ăn. Lần đầu chị thấy, những con mèo này gầy trơ xương, đến nay thì cũng đỡ hơn rồi."

 


Một con mèo đến cọ thân mình vào chân Giao, nàng cẩn thận bế lên, xoa xoa đầu mèo, mắng yêu: "Mày lại đi đánh nhau phải không, trên đầu lại có vết thương này!"

 


Dáng vẻ Tâm Giao lúc này chẳng khác nào một người mẹ mẫu mực đang bảo ban con mình. Dương Hoán cứ đứng đó, ngẩn người nhìn Giao cho đến khi nàng kéo cậu về thực tại để quay về nhà.

 


Đến ngày thứ ba Lý Càn Đức phải quay về Thăng Long. Gia đình Lưu Khắc Duật cũng đến tiễn vua hồi triều. Cả hai gia đình đều chuẩn bị rất nhiều đặc sản Hải Đông, chất gần đầy xe ngựa. Hồng Hạnh còn ưu ái mang đến cho Hoán một giỏ bánh mứt hồng để cậu ăn trên đường đi. Đêm qua Hoán cũng kể lại những gì mình trải qua trong ngày cho phụ hoàng nghe và bày tỏ ý định muốn tặng lại quà cho những người bạn vừa quen nơi này. Thế là Càn Đức đưa Hoán đi dạo phố đêm, nói với Hoán nữ nhân hầu như đều thích trang sức lụa là. Hoán thầm nghĩ gia đình Tâm Giao và Hồng Hạnh đều là quan, tặng trang sức có phải quá tầm thường hay không. Tuy thế nhưng Hoán vẫn ghé vào tiệm kim hoàn, mua một ít vật phẩm, còn cho người gói cẩn thận vào hộp để làm quà trước khi về kinh.

 


Tâm Giao và Hồng Hạnh nhận được hai hộp quà thì không nói, nhưng đến cả Thanh Minh cũng có quà thì thật sự ngạc nhiên vô cùng. Bịn rịn tiễn đưa xong, khi chiếc xe ngựa chở Hoán đã khuất dạng, cả ba cô gái mới về phòng Tâm Giao, hồi hộp mở quà.

 


Hồng Hạnh nhận được một chiếc trâm cài bằng vàng, bên trên còn có hóa hoa đào bằng hồng ngọc.

 


Quà của Thanh Minh thì là một chiếc vòng bạch ngọc, bên trên có nạm vàng. Cô hầu run run cầm chiếc vòng, thảng thốt kêu lên: "Ôi! Chiếc vòng này em có thể sống được cả năm đấy! Không ngờ cậu ấy lại hào phóng như vậy!"

 


Hồng Hạnh lấy khăn tay che miệng phì cười, rồi nói với Tâm Giao: "Phụng Ân quả thật rất có lòng, Giao mở xem Giao nhận được gì."

 


Thanh Minh cũng hào hứng: "Đúng rồi đó cô, ngay cả em mà còn nhận được món quà giá trị thế này thì chắc của cô cũng phải mua được mấy sào ruộng."

 


Tâm Giao cẩn thận mở hộp quà. Nhưng trái với suy đoán của hai người kia, bên trong chỉ đặt một vòng tay đan bằng cỏ, lá cỏ xanh mướt, bên trên còn cài thêm những đóa hoa hồng.

 


Thanh Minh không tin vào mắt mình, cầm chiếc hộp của Tâm Giao, cẩn thận dò tìm xem còn có ngăn bí mật nào khác không nhưng bên trong hoàn toàn trống rỗng. Thanh Minh ngạc nhiên gãi đầu: "Kì lạ, cô thân với cậu ấy như vậy, không thể nào cậu lại chỉ tặng cô một chiếc vòng cỏ bình thường kia."

 


Hồng Hạnh từ tốn giải thích với Thanh Minh: "Cậu bé kia thân phận cao quý, nên chắc chắn xem tiền bạc không có nghĩa lý gì. Chị nhìn kỹ lại xem, chiếc vòng của Giao có lẽ là đích thân cậu ấy làm, tuy vụng về không không có giá trị vật chất, nhưng chắc hẳn bên trong ẩn chứa rất nhiều tâm tư dành cho Giao. Giao có nghĩ vậy không?"

 


Tâm Giao đeo vòng vào tay, giơ lên ngắm nghía một lúc thật lâu. Chẳng trách đêm qua Giao thấy đèn phòng Hoán đến khi gà gáy canh đầu mới tắt, không ngờ là bỏ công chuẩn bị món quà ý nghĩa này. Tâm Giao bật cười, một chút cảm động len lỏi trong lòng.

 


*

 


*   *

 


Trên đường quay về sắc mặt Lý Càn Đức ủ dột hơn so với lúc đi. Hoán nghe nói chuyện hải tặc ở Vân Đồn đã được giải quyết triệt để, nơi đây vốn chẳng có vấn đề gì, không biết phụ hoàng còn bận lòng việc gì. Hoán chợt nghĩ, có khi nào phụ hoàng tìm gặp Lý Sơn để yêu cầu ông ta về lại kinh thành nhưng bị Lý Sơn từ chối.

 


Hoán vốn không đoán được tâm ý của vua, tất cả những gì cậu làm được từ trước đến nay vốn dĩ chỉ là nghe lời phụ hoàng. Hoán tự nhận mình không phải một người thông minh như Phụng Ân, tài giỏi như Anh Vũ lại càng không phải một đứa trẻ ngoan ngoãn như mong muốn của Thần Anh. Nhưng Hoán nhận thức rõ, việc phụ hoàng nghiêm khắc với cậu, không phải chỉ đơn giản là thương yêu, mà còn cả kỳ vọng về một bậc đế vương sau này. Hoán ở bên cạnh Càn Đức nhiều hơn người khác, cũng đủ tinh tế để nhận ra mấy năm gần đây sức khỏe phụ hoàng đã không còn được như xưa. Hoán không dám cãi mệnh trời, nhưng lỡ một ngày không còn phụ hoàng trên cõi đời này nữa, cậu biết phải làm sao đây?

 


"Hoán, con thấy Lý Sơn thế nào?"

 


Lý Càn Đức đột ngột lên tiếng, kéo Hoán ra khỏi đám suy nghĩ vẩn vơ. Hoán không hiểu câu hỏi của phụ hoàng, càng không biết bên trong người lại có ẩn ý gì không nên chọn cách trả lời vô thưởng vô phạt.

 


"Bẩm phụ hoàng, con thấy Lý Sơn nôm dáng người cũng tín cẩn, lại biết giữ lễ với phụ hoàng. Gia đình ông ta cũng xem là gia đình tốt. Con chưa gặp hai con trai của ông ấy, nhưng con gái Lý thị thì rõ ràng là được nuôi dạy đàng hoàng."

 


Càn Đức nhìn xuống bàn tay tròn trĩnh của Hoán đang cầm một cái bánh hồng cắn dở, thở dài.

 


"Năm xưa thực ra tiên đế Thánh Tông và Lý Thuần Liễu có mâu thuẫn. Nếu không vì lẽ ấy, Lý Thuần Liễu tức giận bỏ đến Hải Đông."

 


"Mâu thuẫn ạ?" Lý Dương Hoán ngạc nhiên hỏi.

 


"Đúng vậy. Thực ra mâu thuẫn ấy xuất phát từ chỗ Dương thị mà ra. Vốn dĩ Thánh Tông và Lý Thuần Liễu cùng nhìn trúng Dương thị ấy. Cuối cùng Dương thị lại chọn Lý Thuần Liễu thay vì Thánh Tông, còn nhà Tể tướng lại nhất quyết để Dương thái hậu vào cung thay Dương thị. Thánh Tông chưa bao giờ thuận mắt Dương thái hậu, lại cứ nghĩ nhà họ Dương có ý đồ nên luôn trong trạng thái đề phòng. Đến cuối cùng khiến nhà Thuần Liễu rời khỏi Thăng Long, Dương thái hậu thì không được sủng ái."

 


Lý Dương Hoán càng nghe, càng thấy mịt mù. Thánh Tông vốn dĩ là vua, muốn ai lại không được, cùng lắm là cho cả Dương thái hậu và Dương thị nhập cung thì có phải đơn giản hơn không. Còn nếu đã chấp nhận để Dương thị gả cho Lý Thuần Liễu, hà cớ gì phải mang ấm ức trong lòng. Mà cũng có thể người mang hiềm khích lại là Lý Thuần Liễu kia cũng nên.

 


Hoán dè dặt hỏi tiếp.

 


"Nếu vậy, có thể thấy Lý Thuần Liễu vốn rất xem trọng Dương thị."

 


Càn Đức gật đầu.

 


"Không sai. Khi Thái Tổ vừa mất, các hoàng tử của Ngài là Võ Đức vương, Dực Thánh vương và Đông Chính vương đã đem quân đến vây thành để tranh ngôi của Thái tử, gọi là loạn Tam vương. Bốn vị trung thần khi ấy có công phò tá Thái Tông dẹp loạn thuộc bốn dòng họ: Lê, Dương, Ngô, Lý. Đô Thống thượng tướng quân Lê Phụng Hiểu không có kế thừa. Tướng quân Ngô An Ngữ thì sinh ra Việt Quốc Công Lý Thường Kiệt sau này, Việt Quốc Công cũng chính là anh của Ngô thị - bà ngoại của mẹ ruột con. Tể tướng Dương Bình thì có con trai là Dương Đức Thành, cháu nội là Dương Đức Uy. Dương Đức Uy cũng chính là cha ruột của Dương thái hậu và Dương thị kia. Còn lại họ Lý – không ai khác chính là Đại nguyên soái Lý Nhân Nghĩa. Họ Dương nhiều đời làm Tể tướng, lại có con gái nhiều đời làm hoàng hậu nên thế lực trong triều lớn mạnh vô cùng. Nhưng bên cạnh đó, họ Dương và bên chi họ Lý của Lý Nhân Nghĩa cũng có giao hảo tốt hơn hẳn so với Lê và Ngô."

 


Dương Hoán chầm chậm hiểu ra, òa lên.

 


"Bẩm, vậy ý phụ hoàng là... Lý Sơn vẫn còn nặng tình với họ Dương."

 


Lần đầu tiên Càn Đức nhìn Dương Hoán bằng một ánh mắt lộ rõ vẻ ngạc nhiên: "Con đã hiểu ra?"

 


Lý Dương Hoán lúc này cảm thấy Càn Đức đang có ý nghe ý kiến của cậu, cậu cũng không ngần ngại nữa, mở lòng nói tiếp.

 


"Năm ấy Dương Đức Thao phạm tội mưu phản nên bị xử tử cả gia đình. Dương Đức Uy bị cách chức Tể tướng, cùng gia đình con trai trưởng là Dương Đức Huy lưu đày đến Nghệ An, giáng làm thường dân. Sau này trong cung, lại có lời đồn Việt Quốc Công đứng về phía Linh Nhân thái hậu cố tình mưu sát Dương thái hậu và diệt Dương tộc nên tạo nên hiềm khích trong lòng hai họ Lý Dương. Vì phụ hoàng là con của Linh Nhân thái hậu nên Lý Thuần Liễu không ở lại Thăng Long để tiếp tục phò tá. Còn con... dòng máu chảy trong người con, vừa là của Linh Nhân thái hậu, lại có một phần của Việt Quốc công. Vì lẽ ấy, nếu giờ đây muốn Lý Sơn quy phục, tuyệt nhiên ông ấy sẽ không cam tâm. Con nói như thế có đúng không, thưa phụ hoàng?"

 


Lý Càn Đức lại một lần nữa ngạc nhiên nhìn Dương Hoán. Đứa trẻ này bình thường truyền đến tai ông chỉ là bày trò nghịch ngợm phá phách, chưa làm được chuyện gì tốt lành, không tin được lại có một sự tinh ý sâu sắc như thế. Không biết là do bản chất, hay là do được Thần Anh dạy dỗ kĩ càng.

 


Dương Hoán lúc này đây có hơi mất bình tĩnh, hỏi tiếp.

 


"Phụ hoàng... người là đang suy tính cho con?"

 


Lúc này đây, Lý Càn Đức không giấu tâm tư mình nữa, chậm rãi gật đầu.

 


"Dạo gần đây, trẫm thấy cơ thể không còn khỏe mạnh nữa, đầu óc cũng không được minh mẫn như trước. Trong triều con không có cha mẹ ruột có thế lực, Thần Anh thì quá đơn phương yếu ớt, đại trung thần thì tuổi tác đều đã cao. Chẳng may trẫm có mệnh hệ nào, sợ rằng con sẽ phải chịu cực khổ."

 


Nghe đến đây, Dương Hoán òa khóc, vòng tay qua ôm lấy cổ phụ hoàng.

 


"Phụ hoàng đừng nói như thế, con không muốn xa người đâu."

 


Lý Càn Đức nhẹ nhàng vỗ lưng Dương Hoán, đợi cho cậu chỉ còn lại tiếng thút thít nho nhỏ mới trầm giọng nói tiếp.

 


"Sai lầm của trẫm năm xưa là không nghe lời khuyên nhủ của công chúa Ngọc Kiều, để họ Dương từng bước đi vào tuyệt tự. Lời hôm nay của trẫm, con hãy nhớ kĩ, nó sẽ là kim chỉ nam theo con đến suốt cuộc đời."

 


Hoán buông tay khỏi Càn Đức, ngồi lại chỉnh tề, cố gắng không khóc để tiếp tục lắng nghe.

 


"Lưu Khánh Đàm có thể tin. Lý Công Bình có thể dùng. Mâu Du Đô sẽ vì con mà trung thành. Chỗ của Lý Sơn trẫm đang suy nghĩ thêm, nhưng ít nhất, vì máu mủ họ Lý, Lý Sơn sẽ không phản nghịch. Còn lại, nếu thật sự rơi vào tình thế cấp tốc, con hãy liên hệ người này."

 


Lý Càn Đức nói nhỏ vào tai Hoán. Cái tên ấy vừa được xướng lên, Hoán thật sự không thể tin vào tai mình. Ngưng một đoạn, giữa cái không gian yên lặng, có thể nghe rõ tiếng bánh xe cộc cạch vang lên, Hoán không nhịn được hỏi.

 


"Bẩm phụ hoàng, chung quy lại, người đang đề phòng ai?"

 


Lý Càn Đức không nghi ngại gì nữa, đánh sượt một hơi, nhắm mắt nói.

 


"Phe cánh của chính cha ruột con!"

 


Hoán lẩm bẩm trong miệng ba tiếng: Sùng Hiền hầu. Hai tay cậu nắm chặt bên trong ống tay, tự hỏi Sùng Hiền hầu đã và đang làm gì khiến phụ hoàng lo lắng đến mức phải tính hết đường đi nước bước cho cậu. Sùng Hiền hầu rõ ràng là cha ruột của cậu, chẳng lẽ đến tuổi này ông còn muốn phản tử đoạt ngôi?

 


Ngày hôm ấy, trên xe ngựa là lần đầu tiên cũng là lần cuối cùng Càn Đức nói với Dương Hoán nhiều điều nhất. Sau này vào hoàng cung, chẳng còn mấy cơ hội hai người có thể trao đổi rõ ràng với nhau. Ít tháng sau đó, Lý Càn Đức cũng đổ bệnh, bắt đầu những tháng ngày nằm liệt giường. Lý Dương Hoán từ một thái tử ăn no mặc ấm, không mảy may suy nghĩ chuyện gì cũng trở nên nhạy cảm hơn bao giờ hết. Chỉ là, sự nhạy cảm này, ngoài Thần Anh, không ai có thể nhận ra.