PHẦN I: QUAN ĐIỂM CỦA ĐÀN ÔNG

1. BẠN LÀ AI

Bao nhiêu trong số những điều sau đây đúng với bạn?

Bạn thích làm người khác cảm thấy họ thật đặc biệt tại nơi làm việc.

Bạn mang những món ăn mình tự làm chia sẻ với đồng nghiệp.

Bạn quan tâm đến sinh nhật cũng như ngày kỷ niệm của mọi người và chúc mừng họ vào ngày đó.

Bạn thích lên kế hoạch cho các bữa tiệc và sự kiện của công ty.

Bạn muốn mọi người thấy bạn trong hình ảnh một người với ống tay áo xắn cao, luôn xông xáo và nhanh nhẹn giúp đỡ mọi người trong các hoạt động của công ty.

Bạn để ý đến những thứ mọi người thích dù rất nhỏ và khi có dịp, bạn sẽ dùng những thông tin đó để khiến họ ngạc nhiên.

Bạn thích ngồi yên lặng và tránh xa mọi thứ trừ phi bị yêu cầu.

Bạn khuyên mọi người cách làm thế nào để khỏi bị cảm lạnh.

Bạn tin rằng nếu ai đó muốn điều gì thì họ nên đến gặp và hỏi bạn.

Bạn đã quyết định rằng mình không nhất thiết phải là tâm điểm của sự chú ý và bạn sẽ để mặc cho bọn to mồm kia đấu đá với nhau.

Bạn muốn được mọi người là một phần thiết yếu của nhóm và là người sẽ tập trung vào tất cả các chi tiết.

Bạn nghĩ rằng đi uống thứ gì đó sau giờ làm là cách tuyệt vời để xây dựng và thắt chặt mối quan hệ.

Bạn mong đợi các sự kiện của công ty, như tiệc Giáng Sinh hay giải đấu golf, ở đó bạn có thể thư giãn hoàn toàn và thân mật hơn với các đồng nghiệp.

Bạn đi nghỉ lễ hoặc nghỉ phép với các đồng sự.

Bạn quan tâm đến golf và dành thời gian chơi môn thể thao này để có thể thuận tiện trong giao dịch công việc với đối tác ngay trên sân.

Bạn học cách thích thú với các sự kiện thể thao để có thể tham gia đàm luận về chúng.

Bạn trở thành một chuyên gia trong việc giả vờ như đang lắng nghe cuộc nói chuyện bằng cách gật đầu và mỉm cười để duy trì cuộc nói chuyện.

Bạn tìm hiểu về động cơ xe để có thể trêu đùa với nam đồng nghiệp ở văn phòng.

Bạn có quy tắc rõ ràng về cách tương tác của mọi người với bạn và dễ mếch lòng nếu ai đó vượt quá giới hạn.

Bạn tin rằng phòng thủ chặt chính là một hình thức tấn công hiệu quả.

Bạn có cá tính mạnh và không ngại xô người khác ngã nếu họ cản đường bạn.

Bạn thích được mọi người coi là một “quyền lực phải được tính đến”.

Bạn sẽ tấn công nếu bị khiêu khích, để đối tượng thấy rằng bạn nghiêm túc với những việc bạn làm.

Bạn tin rằng để trở thành một nhà lãnh đạo, bạn phải dùng khả năng của mình tác động lên nhóm khi nhóm đi sai đường.

Bạn thích quản lý mọi người với quả đấm sắt bọc nhung, cứng rắn nhưng ý nhị.

Xin chia buồn! Càng nhiều phát biểu đúng với bạn thì mức độ bạn hạ thấp mình so với các nam đồng nghiệp trong kinh doanh càng lớn. Tôi đoán là bạn không hoàn thành được thỏa thuận kinh doanh cụ thể nào, không được mời đến các hội nghị hay được các đồng nghiệp nam coi trọng. Bạn cũng không tiến bộ nhanh như mong đợi. Những điều này bạn có thấy quen thuộc không?

Bạn đang tự làm hỏng sự nghiệp của chính mình. Tuy nhiên, bây giờ bạn đã có điểm khởi đầu để dõi theo phần còn lại của cuốn sách này.

Sự biến đổi của một Alpha Male

Giống như hầu hết các Alpha Male, tôi lớn lên dưới cái bóng của cha mình. Ông ấy từng là một cảnh sát mạnh mẽ và có uy quyền, ông dành phần lớn thời gian trong cuộc đời để điều hành các công ty xây dựng. Ông là một người đàn ông nổi trội, năng nổ, cầu tiến, không thể cản bước và thành đạt. Thật khó để giới trẻ có thể noi gương ông ấy. Vào các kỳ nghỉ hè, tôi dậy sớm, ăn sáng cùng ông và sau đó làm việc trong sân hoặc quanh nhà như sơn hàng rào, chạy đường dây cáp, nhổ và cắt cỏ. Tôi quan sát các bạn tôi đi xe đạp và ước gì mình có thời gian rỗi như thế, nhưng tôi chỉ được phép chơi với các bạn sau khi làm việc và trước bữa tối. Thỉnh thoảng, tôi cũng được đi chơi sau bữa tối. Tôi thường than vãn với bố rằng điều đó thật bất công vì mùa hè là khoảng thời gian để trẻ con nghỉ ngơi. Ông nói với tôi rằng các bạn tôi và bố mẹ chúng thiếu kỷ luật và ông đang nuôi dạy tôi để tôi khác với bọn chúng. Tôi thường cùng các bạn bàn mưu để cha cho tôi ra ngoài chơi. Thỉnh thoảng, cha tôi cho phép nhưng về cơ bản thì tôi nghỉ hè là để lao động. Tôi còn nhớ tôi là đứa trẻ duy nhất cảm thấy vui khi vào năm học mới vì điều đó có nghĩa tôi có thể chơi vào giờ giải lao, trong bữa trưa cũng như sau khi tan học.

Cha mẹ ly hôn khi tôi học lớp 5. Tôi và mẹ chuyển đến một thành phố lớn hơn cách khoảng 90 phút đi xe về phía Nam. Lần đầu tiên tôi có nhận thức về các hiệp hội là khi mẹ tôi tái hôn ba năm sau đó. Cha dượng của tôi, một trong những người đàn ông vĩ đại nhất tôi từng biết, là một người đàn ông của hiệp hội. Ông ấy được rất nhiều hiệp hội liên hệ bởi bố ông là một nhà lãnh đạo hiệp hội, và mặc dù làm việc cần mẫn, ông luôn tin rằng ông chủ nợ ông điều gì đó cho sự cần mẫn ấy. Tôi tiếp thu các bài học như một thanh niên từ người cha Alpha Male (người dường như có mọi thứ) và từ người cha dượng Beta Male(1)(người dường như không bao giờ có đủ) của mình. Đó là khoảng thời gian rối rắm nhưng tôi thực sự bị cuốn hút với mong muốn trở nên giống cha mình bởi tôi thích làm những công việc sử dụng đến tiền bạc. Tôi nhớ cha đã từng nói: “Người nhà Flett có tài trong tất cả những thứ cần phải có tài, những công việc vớ vẩn thì chúng ta có thể thuê người khác”. Một bài học khác ông dạy tôi khi tôi còn trẻ và có ý nghĩa vô cùng đặc biệt trong suốt cuộc đời tôi là: “Nếu con muốn trở thành một nhà lãnh đạo, con chỉ cần giả định con đã có quyền lãnh đạo. Con người yếu ớt và cảm thấy khó chịu khi họ không có ai đó để họ đi theo và chính người nhà Flett sẽ cho họ sự lãnh đạo đó”. Bạn có thể tưởng tượng Cái Tôi mà suy nghĩ này đã và đang tiếp tục tạo ra.

Cỏ thường xanh hơn ở phía bên kia rào

Khi tôi học lớp 10 thì mẹ và bố dượng tìm cho tôi một công việc tại nhà hàng A&W ở Kamloops. Tôi là một phụ bếp, điều đó có nghĩa tôi phải đảm bảo các loại gia vị được chuẩn bị đầy đủ, các đầu bếp sẽ có thứ họ muốn, tôi phải thay đồ uống trong tủ ướp lạnh hay những việc tương tự như vậy. Đó là một công việc khủng khiếp, và phần tệ hại nhất là một nhóm phụ nữ ác hiểm trong bếp luôn nghĩ rằng họ phải trừng phạt tôi, bởi tôi là một thằng đàn ông và chồng họ là nhưng gã khốn nạn. Họ chơi khăm tôi, bắt tôi phải đếm các loại rau dầm trong những thùng 40 lít (tôi chỉ mất một tuần để hiểu ra rằng điều này là không cần thiết) và nhìn chung, họ rất xấu tính. Trong khi đó, những người bạn của tôi đang cùng bố chúng làm đẹp phong cảnh, xây dựng hay làm những công việc buôn bán “có tính đàn ông” với thù lao 8 – 10 đôla 1 giờ, trong khi tôi chỉ là một thằng chỉ biết quẩn quanh xó bếp với 3 đôla một giờ và bị đối xử tồi tệ.

Tôi đã quyết định sẽ bỏ việc và thành lập công ty của riêng mình. Lúc đó, tôi 15 tuổi và nghĩ rằng công việc cắt cỏ không thể khó như làm phụ bếp. Sau khi hỏi bạn bè xem cha của chúng có việc gì không và biết rằng không có, tôi quyết định thăm dò ý kiến bố mẹ về một đề nghị kinh doanh. Tại bàn ăn tối hôm đó, tôi đợi bữa tối bắt đầu trước khi nói lời đề nghị. Nếu bố và mẹ “ứng trước” cho tôi 300 đôla để mua máy cắt cỏ, tôi sẽ hoàn trả lại trước khi kết thúc mùa hè. Mẹ nhìn tôi trìu mến và nói: “Không!”, tôi nhìn bố dượng tôi, người luôn đứng về phía tôi, và ông ấy nói: “Chris, con nên cảm thấy hạnh phúc khi có một công việc.” Tôi cảm thấy sốc, các bậc cha mẹ có nghĩa vụ ủng hộ con cái họ và cha mẹ tôi thì đang quên mất điều đó. Cũng được thôi, tôi nghĩ, tôi có một ông bố doanh nhân ở Vancouver và ông ấy sẽ rất ấn tượng với ý tưởng của tôi, ông ấy chắc hẳn sẽ gửi tiền cho tôi ngay trong ngày. Tôi gọi cho bố, diễn giải cho ông ấy về ý tưởng của mình, và câu trả lời của ông ấy là “Chris, đó là một ý tưởng tuyệt vời. Con nên thực hiện nó nhưng bố sẽ không giúp con. Con sẽ không muốn là một người đàn ông mà công ty của mình do bố xây dựng nên đúng không? Con hãy tìm cách để tự mình thực hiện điều đó.” Bố đang đùa hay sao? Người cha doanh nhân của tôi sẽ không cấp vốn để giấc mơ của con trai ông trở thành hiện thực. Vì vậy, tôi đã quyết định mẹ và bố dượng sẽ là mục tiêu cho những lần thuyết phục của tôi vào mỗi giờ ăn tối cho đến khi họ mủi lòng. Sau khoảng hai tuần bền bỉ thuyết phục thì mẹ tôi chịu không nổi và la lên: “Mẹ sẽ cho con mượn 300 đôla nhưng mẹ muốn con hoàn trả lại trước khi mùa hè kết thúc và mẹ muốn cả chiếc máy cắt cỏ nữa!” Tôi nghĩ mẹ đã cho rằng đó là cái giá quá đắt đối với tôi, nhưng tôi đã chớp ngay lấy cơ hội này. Dầu sao thì cái máy cắt cỏ cũng sẽ chẳng làm được gì sau mùa hè. Bố dượng và tôi đi xuống Sears để mua máy cắt cỏ và sau đó tôi làm tờ bướm quảng cáo quanh các bãi đỗ xe nhà lưu động. Tôi muốn bạn biết rằng ở phía Tây thành phố Kamloops, nơi tôi lớn lên, tràn ngập những bãi đỗ xe nhà lưu động. Tôi đang nói đến hàng ngàn xe nhà lưu động. Với 10 đôla một tuần, tôi sẽ cắt 3,5 mét vuông cỏ của khách hàng, tỉa cỏ, quét dọn nhà để xe và vứt rác cho họ. Bạn có thể tưởng tượng bãi đỗ xe nhà di động được cư trú bởi những người già và họ nhìn thấy một doanh nhân 15 tuổi hơi mập đi quanh và không thể từ chối được. Tôi nên chia sẻ với bạn ý định ban đầu của tôi chỉ là kiếm nhiều hơn 3 đôla một giờ. Vào ngày cuối cùng của tuần đầu tiên, tôi đã có 500 khách hàng. Tất nhiên là tôi không thể làm được hết chừng ấy việc. Luật của thành phố chỉ cho phép tạo tiếng ồn từ 8 giờ sáng đến 8 giờ tối. Tôi phải viện đến những bạn bè cũng đang làm những công việc tệ hại và nhờ chúng đến giúp đỡ. Công ty lớn lên trong suốt mùa hè và tôi đã kiếm tiền trong ba tháng nhiều hơn phần lớn các luật sư có thể kiếm được trong một năm. Tôi giấu không cho bố mẹ tôi biết điều này để tránh các bài thuyết giảng, nhưng tôi đã được nếm trải cảm giác thật sự khi làm những việc lớn là như thế nào.

Bị đuổi học

Khi vào đại học, tôi bắt đầu theo học chương trình kinh doanh bởi mẹ đã gieo vào đầu tôi ý nghĩ về tầm quan trọng của việc có được tấm bằng kinh doanh. Cha tôi thì giữ quan điểm trung lập về vấn đề đó. Ông biết rằng bằng cấp có thể sẽ giúp đỡ được tôi, nhưng tôi lại nghĩ rằng ông ấy đã nhìn thấy tài năng kinh doanh trong tôi lóe sáng và lo lắng rằng bằng cấp kinh doanh sẽ làm hỏng nó. Trường học của tôi nằm ở Kamloops, nói một cách lịch sự, nó không thu hút được những giáo sư giỏi nhất về kinh doanh. Tôi nghĩ phần lớn họ đều đã rời chức vụ ở một trường nông nghiệp địa phương nào đó và dạy với những cuốn giáo trình có sẵn trong khi thị trường chứng khoán đang lôi kéo sự quan tâm của tỉ phú Warren Buffet. Điều đó thật tệ hại. Trong tất cả các lớp học, tôi thường nghi ngờ lời giảng của giảng viên và hỏi về ứng dụng thực tế của những điều họ đang dạy tôi, nhưng những giảng viên này thường giấu mình khỏi thế giới thực, hiếm khi có thể cho một ví dụ khác đi với những ví dụ có sẵn trong giáo trình. Thành thật mà nói, tôi thực sự là một đứa khó chịu và hay gây phiền nhiễu, là một thằng to mồm, một đứa phá bĩnh và là ung nhọt đối với họ. Bố đã nói với tôi: “Con đang trả nhiều tiền cho những người này để họ dạy con, vì vậy đừng có chỉ ngồi đó và ghi chép, hãy hỏi họ như thể họ là những cố vấn. Hãy bắt họ trả lời các câu hỏi mà con muốn tìm được câu trả lời.” Tôi làm như lời bố bảo – và đã định đoạt số phận của mình với trường đại học. Trong khi tôi đang chờ đăng ký năm học thứ ba (lúc này chưa có đăng ký tự động qua điện thoại hay qua mạng) thì chủ nhiệm bộ phận công tác sinh viên đến gần và muốn nói chuyện với tôi một lát. Tôi không muốn đi vì sợ mất vị trí xếp hàng của mình nhưng ông ấy nói với tôi: “Sau khi chúng ta thảo luận thì việc xếp hàng hay không xếp hàng của em không còn là vấn đề nữa.” Tôi nhớ là mình không hề lo sợ khi nói chuyện với ông ấy. Tôi là một sinh viên tệ hại và chuyên gây rắc rối trong lớp. Tôi đã giả dụ rằng ông ấy sẽ đuổi tôi ra khỏi trường, và tôi nghĩ: “Đó có lẽ là điều tốt nhất. Tôi có thể bắt đầu khởi sự một công ty khác.” Nhưng thay vào đó, ông ấy bảo tôi ngồi xuống và nói với tôi rằng ba trong số những giảng viên trong khoa Kinh doanh từ chối tôi học lớp của họ và điểm số của tôi không đủ cao để thuyên chuyển. Ông ấy đề nghị với tôi rằng để tránh làm mẹ buồn, tôi nên theo học chương trình đào tạo về khoa học (tôi không nghĩ vậy) hoặc về nghệ thuật. Tôi bảo tôi thà bỏ học còn hơn nhưng ông ấy thuyết phục tôi thử học chương trình đào tạo về nghệ thuật xem sao. Tôi kết thúc khóa học với những giảng viên tốt bụng dạy lịch sử và triết học, họ cho phép tôi học những phần giao giữa lịch sử và triết học mà tôi thích (như sự lớn mạnh của nền công nghiệp Hoa Kỳ và mô hình Kinh doanh của người Nhật). Những lúc đi ngang qua khoa kinh doanh của trường, sự khinh bỉ của tôi dành cho những người cho rằng tôi không phù hợp với kinh doanh lại lớn thêm lên. Tôi còn nhớ hiệu trưởng trường đại học đã nói với tôi ngay trước ngày lễ tốt nghiệp: “Chris, em nên đi học trường luật nếu em muốn làm được điều gì đó để cuộc đời mình tốt hơn.”

Xây Dựng Think Tank(2)

Rời trường, tôi làm việc ngay cho công ty BC Hydro, một công ty năng lượng thủy điện ở tỉnh lẻ. Lúc đó, công ty gặp nhiều vấn đề. Mọi người ở đây đều ra vẻ kẻ cả, nói xấu sau lưng người khác và dường như không có thứ gì ở đây được thực hiện một cách hiệu quả cả, ai cũng quá lo lắng về chuyện bị mất việc và về cơ bản, họ không muốn chuyển việc. Họ thường nói đùa rằng khi tất cả mọi người đứng và nói chuyện với nhau thì nghĩa là họ đang có một “cuộc họp an toàn” bởi không ai bị thuyên chuyển cũng như không ai có thể bị tổn hại cả. Tôi làm việc ở đó sáu tháng và sau khi các kế hoạch tiếp thị của mình bị bác bỏ và xếp xó, tôi bỏ việc mà không thông báo gì cả vào lúc 1 giờ 26 phút chiều ngày thứ Sáu. Sếp của tôi đã mỉm cười và nói rằng ông ấy sẽ viết cho tôi một thư giới thiệu thật tốt. Ông ấy nói rằng tôi có những phẩm chất tốt để trở thành một doanh nhân thành đạt, do đó không nên ở trong các doanh nghiệp nhà nước mà nên nghĩ đến việc làm cái gì đó cho riêng mình. Tôi nhớ đã chờ Jacqui để về nhà cùng và kể cho cô ấy nghe. Cô ấy biết rằng tôi không vui thích với công việc nhưng thực sự sửng sốt khi tôi bỏ việc mà không có một lời thông báo trước. Jacqui hỏi tôi sẽ làm việc ở đâu và tôi nói tôi sẽ khởi sự công ty của riêng mình. Cô ấy ủng hộ nhưng tôi hiểu là cô ấy cảm thấy không thoải mái. Gia đình của Jacqui không làm kinh doanh và với họ, khởi sự kinh doanh là một việc làm rất liều lĩnh. Tôi nghĩ: “Tôi có 6.000 đôla trong ngân hàng, tôi chỉ cần một cái tên và thế là ổn để bắt đầu!” Sáng hôm sau, trong bộ quần áo lót ngồi xem CNN, tôi thấy một nhóm những chính khách trẻ được tập hợp lại để cùng giải quyết những vấn đề kinh tế và họ được gọi là một “Think Tank”. Tôi tự nghĩ: “Một cái tên tuyệt vời.” Tại chính thời điểm đó, Think Tank Communications bắt đầu công việc kinh doanh của mình.

Khi mới bắt đầu, tôi muốn thực hiện nghiên cứu cạnh tranh cho các thành phố muốn thu hút kinh doanh. Về cơ bản, tôi là một nhân viên săn đầu người. Khi đó, tôi tìm các công ty có ý định chuyển đi (hoặc có thể bị thuyết phục chuyển đi). Lúc đó, tôi 24 tuổi có tấm bằng cử nhân khoa học xã hội và sáu tháng kinh nghiệm trong một công ty cung cấp dịch vụ công ích. Là một gã chưa có chút tiếng tăm nào trên thị trường kinh doanh, tôi quyết định phải trở nên lanh lợi, xông xáo và nỗ lực xây dựng vị trí của mình trên thị trường. Tôi đã có những cuộc gặp liên tiếp trong phần lớn thời gian sáu tháng trước khi công ty bắt đầu lớn mạnh. Ba tháng kể từ ngày thành lập công ty, các chuyên viên tư vấn khác ở Kamloops liên hệ mời tôi dự một cuộc gặp gỡ. Tôi nhớ rằng mình đã rất phấn khích khi chúng tôi có thể cùng nhau tìm cách kiếm tiền. Chúng tôi gặp nhau tại bên ngoài nhà của Denny, và năm người họ cùng ngồi xuống với tôi. Một người nói: “Đây là cách công việc vận hành. Tất cả bọn tao cùng chia sẻ công việc nhận được. Bọn tao đã và đang làm như thế trong một thời gian dài rồi. Mày mới vào nghề, trong tay không có tấm bằng MBA(3) và chưa làm được cái gì cả. Hãy tránh xa đường đi của bọn tao và bọn tao có lẽ sẽ ném cho mày vài miếng thừa.” Tôi nhìn chằm chằm vào họ, kích động. Những tên “ti tiện” đòi hỏi quá đáng này sẽ nói cho tôi biết mọi thứ hoạt động ra sao ư? Tôi không nghĩ vậy. Tôi nhìn một đứa ngu xuẩn trong đám và nói: “Trong vòng một năm, nhiều đứa trong chúng mày sẽ xách dép cho tao, hãy mở to mắt ra mà nhìn.” Tôi đứng dậy và bước đi với đôi tay nhét vào túi để che giấu sự giận dữ. Vào thời điểm đó, tôi đã quyết định sẽ nỗ lực hết sức cho dự án này, hoặc tôi sẽ đưa nó đi lên, hoặc tôi thất bại.

Với suy nghĩ này trong đầu (tranh đua với bọn họ), tôi làm việc như điên trong bang của mình. Tôi di chuyển như con thoi khắp bang để xây dựng các mối quan hệ, nhận công việc và dần trở thành một thế lực. Trong năm đầu tiên, ba trong số năm chuyên viên tư vấn đã trở thành thầu phụ cho tôi. Cái Tôi của tôi luôn được thỏa mãn và tôi nghĩ không điều gì có thể cản bước mình. Nếu một đối thủ dám nhảy vào đường đi của tôi, thì hoặc họ đầu hàng hoặc tôi sẽ vô hiệu hóa họ. Hơi kỳ quái khi nhìn lại sự việc vào lúc này, nhưng tôi có thể nhớ là mình đã bỏ thầu thấp hơn những đối thủ trên cơ khác để bảo đảm họ không thể bỏ thầu với giá đó. Tôi giúp các nhân viên của họ trở thành các nhà thầu nhưng đối với họ thì tôi chỉ nhường một chút việc và không bao giờ làm ăn với họ thêm lần nào nữa. Thỉnh thoảng, thậm chí tôi còn gửi hoa hồng đen đến các đối thủ những lúc tôi khiến một trong những nhân viên then chốt của họ nghỉ việc hoặc khi tôi nẫng tay trên hợp đồng từ họ. Tôi là con cá mập trắng khổng lồ ở vị trí cao nhất trong chuỗi thức ăn(4), và tất nhiên tôi ngủ rất ngon vào buổi tối.

Tin vui, Tin xấu, Tin xấu

Năm 2000, tôi được mời tham dự một hội nghị ở Calgary về phát triển kinh tế. Tôi chỉ là đứa trẻ mới vào nghề và đang tạo ra những lời xì xầm về khả năng của tôi trong việc dùng tiền vay từ chính phủ để phục vụ cho các dự án. Một số người gọi tôi là “Người cấp vốn kinh doanh”(5), một số khác thì gọi là “Người thắp lửa.”(6) Tôi thích tên sau hơn bởi tôi khiến công việc trôi chảy, nhưng tôi nghĩ phần lớn mọi người dùng nó bởi tôi là một đứa gây phiền hà. Tôi đã quyết định lái xe trong gần 9 tiếng để đi từ Kamloops đến Calgary. Cha tôi từ Vancouver cũng muốn đến Calgary để thăm chị gái tôi sống ở đó. Tôi đã chuẩn bị mọi thứ để chuyện trò (chính xác hơn là tôi sẽ khoe) trong chuyến đi với ông ấy về những việc tôi đã làm được. Đàn ông trong gia đình tôi đều sôi nổi và là những bậc thầy trong nghệ thuật chiếm ưu thế trước người khác. Đón cha lên chiếc xe Jeep, chúng tôi trực chỉ hướng Bắc của Vancouver. Trong khoảng hai giờ lái xe và sau những cuộc chuyện trò nho nhỏ lướt qua, tôi đã sẵn sàng để “thuyết trình” nhưng cha tôi đã ngăn tôi lại và nói: “Cha có tin vui, tin xấu và tin rất xấu. Con muốn nghe tin nào trước?” Là tuýp đàn ông gan lỳ, tôi nói: “Con muốn biết tin xấu trước.” Cha nhìn tôi và nói: “Cha bị ung thư.” Tôi nhìn ông ấy và nghĩ như vậy thì sao nhỉ? Tôi xấu hổ khi thừa nhận điều đó lúc bấy giờ. Những người nhà Flett chết vì những cơn đau tim, thông thường là do là stress và làm việc quá sức suốt cuộc đời mình. Ung thư không phải là một vấn đề to tát trong suy nghĩ của tôi. “Hãy cắt khối u đi,” tôi nói với bố. “Tiến hành phẫu thuật vào chiều thứ Năm, nghỉ ngơi vào ngày thứ Sáu và cuối tuần rồi đến ngày thứ Hai bố có thể quay trở lại làm việc.” Ông ấy nhìn tôi và nói: “Tệ hại hơn thế nữa.” Tôi nghĩ ông ấy đang tỏ ra yếu đuối nên tôi quyết định thay đổi chủ đề. “Thế còn tin rất xấu là gì vậy? Con bị ung thư à?”, tôi hỏi: “Không,” ông ấy trả lời, “nhưng con làm bố và cả con nữa thấy bối rối.” Tôi tin rằng một Alpha Male chỉ có thể thực sự hiểu được sự tàn phá mà những lời này mang lại khi nghe nó từ chính người cố vấn dày dạn kinh nghiệm của mình. Chúng tôi dành cả cuộc đời để cố gắng trở nên giống bố mình và sau đó là vượt qua họ. Tôi cảm thấy tôi đã làm được cả hai điều đó, và vào lúc đó ông ấy lại bảo tôi rằng ông cảm thấy bối rối – điều đó thực sự khiến tôi tổn thương, nếu bạn hiểu điều tôi đang nói. Tôi nhìn ông ấy và cảm thấy thật sự sốc. Ông ấy tiếp lời: “Một người thấy trước cái chết của mình thường nhìn lại cuộc đời họ. Ta đã thật bất công khi khuyến khích con làm những thứ giống như ta đã làm. Bây giờ thì con đang lặp lại những lầm lỗi của ta, nhưng ở mức độ cao hơn rất nhiều. Ông nội của con sẽ rất thất vọng với cả hai chúng ta.”

Tôi quá sửng sốt và chúng tôi dừng xe bên đường tại một điểm nghỉ chân. Tôi bước vào một gian của nhà vệ sinh công cộng và khóc trong khoảng 10 phút. Thế giới của tôi đã vỡ vụn như những mảnh gỗ khô bị chặt nát dưới sức mạnh của cây rìu. Nó không hoàn toàn bị tách rời nhưng có một nếp đứt gãy ngang qua nó. Sau khi tôi lấy lại tinh thần và trở lại xe, cha đặt tay lên cánh tay tôi và nói: “Tin tốt là chúng ta có 18 tiếng đồng hồ lái xe để khiến mọi thứ trở nên bình thường.” Bây giờ nhìn lại thì đó là lần nói chuyện thực sự đầu tiên giữa tôi và cha về kinh doanh và cũng chính tại thời điểm đó, tôi bắt đầu thay đổi.

Khi tôi trở về nhà sau chuyến đi và sau nhiều giờ nói chuyện cùng cha, tôi nhận ra rằng từ trước đến giờ, tôi đã làm nhiều việc tồi tệ như thế nào. Điều đáng buồn là tất cả những Alpha Male tôi biết đều ca ngợi tôi vì tôi sống theo kiểu như vậy. Tôi quyết định rằng nếu tôi thay đổi thì đời sống kinh doanh của tôi cũng sẽ phải thay đổi. Tôi sẽ dừng hoàn toàn việc ủng hộ những thứ gắn liền với mô hình cũ (mô hình trong đó cần xung đột, quyền lực, áp bức, sợ hãi và địa vị thống trị) và gắn bó với mô hình mới, nhưng lúc đó tôi không biết mô hình mình muốn theo đuổi sẽ như thế nào cả. Trong những tuần sau đó, tôi bắt đầu khảo sát tỉ mỉ mô hình kinh doanh cũng như vai trò của tôi trong đó và nhận ra rằng tôi đã làm mọi việc trở nên khó khăn hơn khi cố gắng thực hiện những điều phi thường hơn là tìm kiếm những mối quan hệ kinh doanh dễ dàng. Tôi đã viết lại bản tuyên bố sứ mệnh của Think Tank. Bản hiện hành ca ngợi chúng tôi và tất cả những thứ chúng tôi đã làm được. Bản thứ hai kể về sự giao thiệp dựa trên trách nhiệm cũng như sự kính trọng lẫn nhau giữa cha tôi và người thợ cắt tóc của ông ấy trong 30 năm. Tôi gửi cho tất cả khách hàng của tôi, và những khách hàng nào nghĩ rằng bản tuyên bố đó hài hước, yếu đuối hay ngớ ngẩn đều bị thải loại ngay lập tức. Vâng, bị thải loại. Trong mẫu hình mới, những nhà cung cấp dịch vụ nên chủ động thải loại những khách hàng không phù hợp. Khoảng một nửa khách hàng của Think Tank đã bị loại bỏ, và sáu tháng sau khi bản tuyên bố sứ mệnh được gửi đi, lợi nhuận của chúng tôi tăng lên gấp đôi.

Đó là thời điểm tôi bắt đầu xem xét các mối quan hệ của mình với khách hàng. Chúng tôi đã làm việc cực kỳ tốt với các nữ khách hàng và liên tục đua tranh để đạt được vị trí tốt nhất với các nam khách hàng. Sau đó, tôi xem xét sâu hơn để hiểu tại sao các nữ khách hàng mất nhiều thời gian hoàn thành công việc hơn trong khi đồng nghiệp nam dễ dàng thực hiện chúng, và tôi nhìn vào tỉ lệ thành công. Phụ nữ thường xuyên thành công hơn đàn ông rất nhiều nhưng họ lại mất nhiều thời gian thực hiện hơn. Phần lớn công việc tôi làm trong ba năm tiếp theo là kiểm soát thiệt hại khi một khách hàng nữ làm hỏng cơ hội kinh doanh với một đối tác là Alpha Male. Tôi nhận ra rằng đàn ông cố vấn cho đàn ông và phụ nữ cố vấn cho phụ nữ. Tôi thấy phụ nữ phân tích kỹ một tình huống với một Alpha Male nhưng không bao giờ đòi hỏi ý kiến phản hồi từ một người đàn ông ở vị trí có thể cho những lời nhận xét (nghĩa là một Alpha Male khác). Và tôi thấy các Alpha Male đã loại bỏ phụ nữ (nghĩa là hủy hoại nghề nghiệp của họ – chúng tôi sẽ nói nhiều hơn về điều này ở phần sau) và thậm chí không có can đảm để thừa nhận điều đó. Có thể nào đàn ông và phụ nữ không bao giờ nói chuyện thực sự với nhau về phương cách làm ăn kinh doanh? Phụ nữ sở hữu mô hình kinh doanh mới nhưng không phải là người cầm lái; đàn ông không hoàn toàn hiểu về mô hình kinh doanh mới nhưng lại được làm phi công. Công việc kinh doanh xoắn xuýt vào nhau và những người thực sự thành công là những người biết rõ phương cách hoạt động của cả hai bên. Tôi nghĩ mình đã là một người kém cỏi trong kinh doanh, tấm bằng tôi cầm trên tay là tấm bằng cử nhân khoa học xã hội chứ không phải bằng MBA. Tôi còn trẻ, thiếu kinh nghiệm và nói năng rất lung tung. Tôi thành công bằng cách học cách làm thế nào để đi vòng qua các trở ngại. Sau đó, tôi thấy phụ nữ cho rằng các trở ngại chỉ là một phần của con đường mà họ phải đi. Tôi nhận ra rằng muốn công việc tiến triển thì phụ nữ phải được giáo dục về cách thức mà các Alpha Male làm việc và họ phải nắm lấy vai trò lãnh đạo. Đàn ông tạo dựng những định kiến về vai trò của người phụ nữ trong công việc nhưng chính những người phụ nữ đã khiến công việc ở yên vị trí đó trong 30 năm qua. Đây chính là thời điểm phá vỡ bức tường định kiến đó để thế hệ lãnh đạo mới dẫn dắt. Hãy đọc cuốn sách này với tinh thần phê phán và thách thức về những điều bạn không đồng ý trong khi kết hợp chặt chẽ những điều bạn cảm nhận được. Cuốn sách này có tốt hay không và tốt đến mức độ nào phụ thuộc vào cách bạn sử dụng nó. Tôi đã giới thiệu cuốn sách này với 300 nhóm trên khắp thế giới và tôi muốn “thắp sáng” ngọn lửa này. Tôi muốn phụ nữ ở mọi lứa tuổi biết về nó và thể hiện thái độ đồng ý hay không đồng ý. Tôi không đòi hỏi cầu kì họ phải làm gì. Trách nhiệm của tôi là bảo đảm chắc chắn có đối thoại giữa tôi và họ, một khi cuộc đối thoại được thực hiện, nhiệm vụ cải tổ của tôi đã hoàn thành.

Thuật ngữ Alpha Male

Bất cứ khi nào tôi nói chuyện, tôi đều bị yêu cầu đưa ra định nghĩa cho các thuật ngữ mình đang dùng. Mặc định tôi coi tất cả chúng ta đều có một vốn từ vựng giống nhau nhưng trong thực tế thì các Alpha Male có những từ lóng của riêng họ mà chỉ những Alpha Male khác mới có thể hiểu rõ ràng. Bạn có thể đã nghe đến một trong những thuật ngữ này nhưng tôi muốn làm rõ tôi định nghĩa nó như thế nào để bạn có thể biết chính xác tôi đang nói về điều gì trong cuốn sách này.

Alpha Male

Alpha Male ở trên đỉnh của “chuỗi thức ăn”. Anh ta kiếm được các hợp đồng và luôn chắc chắn rằng trên bàn có thức ăn. Anh ta có thể là nhân viên cao cấp trong một công ty luật, là người môi giới hàng đầu tại một công ty dịch vụ tài chính hay người có tên trong tất cả các dự án phát triển nhà ở trong thành phố. Anh ta là một đấu thủ tầm cỡ, một xạ thủ đã qua chọn lựa, một ngôi sao. Anh ta là người đàn ông mà phụ nữ (những người bị hấp dẫn bởi quyền lực) thèm muốn và là người mà đàn ông muốn trở thành. Anh ta là con cá mập trắng khổng lồ của đại dương kinh doanh.

Kéo cò

Kéo cò là thuật ngữ Alpha Male dùng để chỉ việc kết thúc thành công một hợp đồng. Chúng tôi làm mọi thứ với ưu thế vượt trội và còn điều gì vượt trội hơn việc tiêu diệt một thứ gì đó. Tất cả các bạn hẳn đã nghe đàn ông tuyên bố rằng họ đang vớ bẫm trên thương trường hay vớ bẫm với bản hợp đồng này nọ. Kéo cò cũng có nghĩa tương tự như vậy. Trong vạch chữ thập ống ngắm của chúng tôi là một mục tiêu nào đó (một khách hàng, hợp đồng hay cơ hội) và chúng tôi chiếm lĩnh cơ hội bằng cách kéo cò. Nếu bạn không thể kéo cò thì số phận của bạn chỉ là vật sở hữu của ai đó mà thôi. Những người đàn ông kéo cò giỏi trong kinh doanh được gọi là “xạ thủ”. Về cơ bản, họ là người rung chuông trong phòng thương thảo khi hợp đồng phải hoàn thành tốt đẹp.

Người rung chuông

Người rung chuông là Alpha Male tuyệt kĩ. Anh ta là một Alpha Male hết sức thú vị, ấn tượng, uy quyền và đầy thuyết phục. Mỗi Alpha Male thích nghĩ về họ như một người rung chuông, nhưng trong thực tế, chúng tôi là những chuyên gia trong những tình huống riêng biệt. Tôi rất giỏi làm việc với các nhóm phụ nữ trong khi những người rung chuông khác có thể vô cùng xuất sắc với các công ty luật, các công ty nhỏ mới khởi sự kinh doanh, các ngân hàng, v.v... Hãy nghĩ người rung chuông như một người chơi chính ở giải bóng chày chuyên nghiệp mà bạn mời được họ về chơi môn bóng chày mini cho đội khu phố của bạn. Đó thật sự là một lợi thế to lớn, đến nỗi chỉ nghĩ đến việc anh ta ra sân thôi các đội khác đã tim đập chân run rồi.

Những người khờ khạo

Bạn có nhớ ở trường học thường có những đứa trẻ ngốc nghếch hay bị ngáng chân ngã và những đứa trẻ khác sẽ cười chế giễu không? Trong kinh doanh, các Alpha Male thường tìm kiếm những người khờ khạo với mục đích làm thay công việc cho chúng tôi. Chúng tôi thường thích lãnh đạo các dự án, nhưng chúng tôi lại không làm việc đó bởi nó không mang lại nhiều niềm vui. Chúng tôi thích tìm kiếm công việc mới, còn những công việc chúng tôi hiện tại lại không thích làm. Một người khờ khạo có thể là người dưới quyền hiện thời, người phải làm những điều chúng tôi nói, nhưng thuật ngữ này thường dùng để chỉ những người giúp việc, người không phải trả lời chúng tôi nhưng có thể làm công việc của chúng tôi. Chúng tôi cần những người khờ khạo bởi chúng tôi để công việc đến giờ phút cuối cùng và phải đối mặt với nỗi lo sợ rằng công việc sẽ không hoàn thành đúng lúc (bỏ lỡ mục tiêu là điều chúng tôi không hề mong muốn và không thể chấp nhận được, đó là nỗi xấu hổ của một Alpha Male trước các Alpha Male khác). Do vậy, thay vào đó, chúng tôi đi câu những kẻ khờ khạo. Tôi bước ra ngoài và bắt đầu tìm kiếm ai đó làm công việc thay cho mình. Tôi thường làm điều này vào buổi chiều thứ Sáu nếu công việc hết hạn vào ngày thứ Hai. Dưới đây là một thí dụ:

Bước 1: (Tự nói với mình, nhưng đủ to để người khác có thể nghe thấy.)

“Trời ạ, tôi nhiều việc quá mà phải hoàn thành trước thứ Hai rồi, nếu không thì sẽ chết mất…”

(Sau đó tôi sẽ chờ. Nếu không có dấu hiệu gì, tôi tiếp tục thực hiện bước 2, nhưng tôi gần như chắc chắn rằng có ít nhất là một người khờ khạo sẽ muốn giúp đỡ tôi.)

“Thứ Bảy này là ngày kỷ niệm của vợ chồng tôi nhưng cô ấy chắc sẽ thông cảm nếu hoãn lại một tuần để tôi có thể hoàn thành đống việc này…”

(Bước này thông thường sẽ khiến những người khờ khạo là những người vợ, đã gặp vợ tôi, hoặc đang cố bảo vệ tôi khỏi các rắc rối ở nhà, ra khỏi nơi ẩn nấp. Thông thường sẽ có ít nhất là hai hay ba người khờ khạo. Nếu tôi không có đủ người khờ khạo để đảm nhận công việc của tôi, tôi sẽ thực hiện tiếp bước 3.)

“Vấn đề lớn nhất trong tuần này là trận thi đấu bóng chày của con trai tôi và tôi đã hứa với nó là tôi sẽ không bỏ lỡ bất cứ trận nào nữa, nhưng tôi thật sự là phải giữ công việc diễn ra suôn sẻ nên tôi nghĩ chắc là nó sẽ hiểu. Vợ tôi có thể đi thay tôi…”

(Thông thường những người khờ khạo còn lại sẽ ló mặt sau bước 3 này. Những người mẹ, người bà hay phụ nữ có em trai nhỏ tuổi – bất cứ ai có suy nghĩ rằng đứa con trai bé nhỏ của tôi sẽ khóc vì tôi thất hứa với nó.)

Bây giờ thì đống công việc giấy tờ có chiều cao 31 mét và phải hoàn thành trước thứ Hai đã được những người khờ khạo của tôi giúp làm vơi bớt. Tôi có thể tự do nghỉ ngơi, thư giãn ngày cuối tuần. Tôi đã nhận diện được những người phụ nữ đang cố gắng trở thành người giúp đỡ người khác, những người cố gắng giữ cuộc hôn nhân của tôi luôn tốt đẹp và giúp tôi trở thành một người cha tốt. Bây giờ thì tôi đã có đội của mình và tôi có thể giao phó công việc cho họ. Nhưng đối với họ thì mọi thứ trở nên tồi tệ kể từ lúc này. Không chỉ vì tôi không hề có ý định sẽ giúp đỡ họ khi họ cần hoàn thành việc gì đó (tôi chỉ việc bận rộn với các kế hoạch tưởng tượng khi họ đến nhờ tôi giúp đỡ), mà tôi còn chia sẻ với những đồng nghiệp Alpha Male rằng bạn là một kẻ khờ khạo và cách tiếp cận tốt nhất là khiến bạn giúp đỡ (cô ấy là một người chuyên đi giúp đỡ, một người thích cứu vãn hôn nhân của người khác hay một người ủng hộ các bậc cha mẹ). Lúc này đây, những người bạn Alpha của tôi tự do vui chơi với tôi vào các ngày cuối tuần trong khi những người khờ khạo hoàn thành công việc của chúng tôi.

Mỏ neo

Mỏ neo thuyền dùng để chỉ người kém cỏi nhất trong những người kém cỏi đối với một Alpha Male. Đây là người làm bạn cảm thấy như thể mình đang bơi với một cái mỏ neo đeo quanh cổ khi giao dịch thương mại với anh hay cô ta. Đây là người nằm trong giới kinh doanh mà bạn biết và về cơ bản, họ muốn tạo mối quan hệ với bạn. Họ sẽ gặp bạn, xin lời khuyên nhưng tiếp tục hoạt động không hiệu quả hay đơn giản là không hoàn thành được nhiệm vụ nào. Những mỏ neo này có đủ mọi lý do trên thế giới để giải thích tại sao họ không thành công, nhưng về cơ bản là họ đang nói dối. Họ thiếu khả năng nhưng lại biết ai đang giữ họ lại. Tất cả chúng ta chắc đã nhìn thấy trẻ con với chiếc phao tập bơi trong hồ. Người cha giữ phần thân sau của đứa trẻ nhưng bọn trẻ lại thực sự tin rằng chúng đang bơi. Tất cả chúng ta đều biết rằng nếu người cha thả tay ra thì đứa trẻ sẽ chìm giống như viên gạch vậy. Mỏ neo là một người đàn ông hay phụ nữ làm kinh doanh nhưng cũng giống như đứa trẻ tập bơi, sẽ được việc nếu họ được nâng đỡ nhưng sẽ chìm nghỉm như miếng bánh mì thấm nước khi phải tự lo một mình. Các Alpha Male truyền cho nhau biết về các mỏ neo này giống như tài xế xe tải thông báo cho nhau về các khu vực bắn tốc độ. Hãy cẩn thận! Nếu bạn là một mỏ neo, chẳng chóng thì chầy, một Alpha Male nào đó sẽ diệt trừ bạn và bạn sẽ phải rời cuộc chơi. Nếu bạn không thể hoàn thành nhiệm vụ, hãy tìm một việc khác không cần đến khả năng.

Người tìm kiếm/người trông coi/người mài dao(7)

Những người trong kinh doanh được phân loại bởi một trong ba thuật ngữ sau đây: Người tìm kiếm, Người trông coi và Người mài dao. Người tìm kiếm là người tìm công việc, mang lại cơ hội, kết thúc hợp đồng thành công, xây dựng các đường dây thương mại, và về cơ bản thì họ bảo đảm rằng trên bàn luôn có sẵn thức ăn. Người trông coi là người quản lý, bảo đảm rằng công việc được hoàn thành nhưng không có khả năng săn tìm công việc. Người mài dao là người khù khờ, đáng thương, thực hiện công việc để công ty có thể kiếm được tiền. Nếu người cha là người làm thịt gà cho món súp, ông ấy là Người tìm kiếm. Mẹ nêm gia vị, bảo đảm rằng nồi được đặt trên bếp lò và mọi thứ đang được nấu, bà ấy là Người trông coi. Đứa trẻ phải vặt lông gà, gọt khoai tây, cắt cà rốt và làm những việc tương tự, chính là Người mài dao.

Nếu chúng ta nhìn vào một ví dụ thực sự trong kinh doanh, chúng ta sẽ thấy các Alpha Male có Cái Tôi tự mãn từ đâu. Một công ty luật có các Alpha Male điều hành như những hội viên quản lý. Những cá nhân thành công này có thể là luật sư (hay kĩ thuật viên) tài ba, nhưng trong việc đem đến công việc kinh doanh, họ còn giỏi hơn nhiều. Một hay hai người họ có thể đáng giá 50% hoặc hơn thế trong việc kinh doanh của công ty. Họ đưa khách hàng đi ăn tối, xem khúc côn cầu, chơi gôn, đến Las Vegas. Họ lãng mạn, cuốn hút, ký kết thành công hợp đồng với khách và hoàn thành công việc. Việc của họ là bảo đảm rằng luôn có tiền chảy vào công ty dưới dạng ứng trước. Một khi Người tìm kiếm (là một Alpha Male) đem công việc đến, một ai đó phải chắc chắn rằng công việc được hoàn thành. Thông thường thì người này là một nhân viên cấp dưới hoặc một đồng sự lâu năm. Họ lấy hồ sơ và xét xem cần phải hoàn thành cái gì. Họ chia công việc ra thành từng bước nhỏ và đặt thời gian cũng như các phép tính toán khác để đảm bảo rằng công việc được thực hiện đúng hạn. Đây là những Người trông coi hay là người quản lý hồ sơ. Sau đó, Người trông coi này sẽ nhìn xuống những nhân viên cấp dưới, những người ngồi trong tầng hầm gần máy bán Coke (Coca Cola) tự động và giao phó công việc cho họ làm. Nhân viên cấp dưới là những Người mài dao, và vai trò của họ là bảo đảm rằng công việc sẽ được thực thi. Tất cả chúng ta đều đồng ý với nhau rằng mỗi thành phần đều quan trọng. Nếu những người mài dao không làm việc thì sẽ không có tiền. Nếu những Người trông coi không bảo đảm rằng công việc hoàn thành thì sẽ xảy ra trường hợp trội giá, những vấn đề về thời gian biểu hay các trường hợp mạo hiểm khác. Nhưng nếu Alpha Male (Người tìm kiếm) không làm công việc của mình thì những người còn lại sẽ không có gì để làm. Hai bộ phận kia chỉ quan trọng khi anh ta (Alpha Male) thực thi công việc của mình. Sinh kế của những người còn lại phụ thuộc vào khả năng kéo cò(8) của Alpha Male, và đó là lý do tại sao anh ta luôn ở vị trí đứng đầu trong chuỗi thức ăn.

Bùn

Bùn là thuật ngữ được các Alpha Male sử dụng để chỉ những người dưới họ. Người trông coi và Người mài dao thường bị coi là bùn bởi họ không biết hay không muốn có một cuộc sống tươi đẹp. Các Alpha Male sử dụng cả hai loại người trên và nói rằng: Chúng tôi dành tất cả thời gian cho nhau và cười đùa mỗi khi chúng tôi nghe thấy hai loại người này nghĩ rằng họ là hạng nhất.

Bất cứ ai nói rằng tiền là nguồn gốc của mọi tội ác thì thực ra họ không có chút tiền nào cả, và “tiền không thể mua được hạnh phúc, nhưng tôi có thể đỗ chiếc du thuyền trị giá triệu đô của mình sát ngay bên cạnh hạnh phúc, và thế là đủ tốt cho tôi rồi.”

Bùn cũng có thể được dùng như từ đồng nghĩa của “rác rưởi”. Sau đây là một vài ví dụ chúng tôi thường dùng trong công việc kinh doanh hàng ngày:

“Toyota bùn thôi.”

“Họ bay với ghế hạng bùn” (hạng rẻ tiền trên một chuyến bay). Trong thực tế, chúng tôi gọi bức màn kéo giữa khoang doanh nhân và khoang phổ thông là “nắp bùn”(9).

“Đó là một công việc bùn. Hãy giao nó cho một đứa khờ khạo.(10)”

“Nhóm bán hàng của anh rất bùn. Anh cần vài người rung chuông ở đó để hoàn thành tốt công việc.”

Qua những ví dụ này, bạn có thể thấy vốn từ vựng của các Alpha Male chúng tôi hoạt động rất hiệu quả khi được sử dụng kết hợp với nhau. Bùn là mức thấp của bất cứ thứ gì. Đó có thể là một cửa hàng mà người ta có thể mua hàng với vài đôla, là việc đi lại bằng xe bus hay chiếc xe hơi bà nội để lại cho bạn trong di chúc.

Người hái ra tiền

Đây là một thuật ngữ chủ quan và có một định nghĩa có thể định lượng tùy thuộc vào Alpha Male đang sử dụng nó. Bởi chúng tôi luôn cố gắng vươn tới những vị trí chỉ dành riêng cho người nhiều tiền, chúng tôi dùng thuật ngữ Người hái ra tiền để định nghĩa bất cứ người nào làm ra nhiều tiền. Khi một Alpha Male kiếm được 100.000 đôla trong một năm, trong suy nghĩ của anh ta thì một Người hái ra tiền làm được ít nhất là 100.000 đôla trong một năm. Khi anh ta kiếm được 200.000 đôla trong một năm, một Người hái ra tiền không còn là người làm được 100.000 đôla nữa mà phải làm được 200.000 đôla trong một năm. Đối với cá nhân anh ta, định nghĩa này sẽ tiếp tục thay đổi khi anh ta làm càng được nhiều tiền. Hãy tưởng tượng đến hình ảnh Lance Armstrong đang chinh phục một chặng đua. Mỗi người trong đoàn là một tay đua xe đạp, nhưng khi anh ấy kéo khóa chiếc áo bó của mình lên và bắt đầu sải chân trên bàn đạp, anh ấy trở thành một vận động viên xe đạp thực thụ, những người còn lại trong đoàn lúc này chỉ là những gã đàn ông bên ngoài cuộc đua. Chúng tôi, những Alpha Male, thích sử dụng thuật ngữ Người hái ra tiền như một thước đo khi chúng tôi ở trong nhóm. Nếu những người bạn tôi nghĩ 250.000 đôla trong một năm là mức của Người Hái Ra Tiền và tôi chỉ kiếm được $185.000 đôla thôi, tôi sẽ không cảm thấy hạnh phúc. Đây là một chủ đề đàm luận bất cứ khi nào các Alpha Male ngồi với nhau. Thảo luận về yếu tố cấu thành nên một Người hái ra tiền là cách để chúng tôi biết mỗi người đang kiếm được bao nhiêu tiền.

Nhà băng hay chủ nhà băng

Hai thuật ngữ liên quan này về cơ bản dùng để chỉ những người cực kỳ thịnh vượng(11). Chúng tôi định nghĩa giàu(12) là có nhiều tiền, còn thịnh vượng là có các nguồn lực để luôn luôn tiếp tục lớn mạnh và phát triển. Một người đàn ông có thể giàu nếu anh ta làm ra 100.000 đôla trong một năm, có một ngôi nhà đẹp, trả hết nợ xe hơi và có tiền đi nghỉ mát. Một người đàn ông được coi là thịnh vượng nếu anh ta có thể ngồi trên giường cả ngày mà vẫn làm ra một gia tài. Khi một người đàn ông làm ra một lượng tiền khổng lồ, chúng tôi coi anh ta như một chủ nhà băng. Tiền chảy vào túi anh ta nhiều đến nỗi anh ta khó mà tiêu xài nó. Trong thực tế, anh ta trở thành một chủ nhà băng. Chúng tôi dùng thuật ngữ “nhà băng” nếu một người nào đó đang làm ra nhiều tiền. Sau đây là cách chúng tôi dùng từ lóng này:

“Các ý tưởng của bạn rất khả thi đấy, tại sao bạn không liên hệ với một nhóm các ông chủ nhà băng và xem thử có thể thuyết phục họ tài trợ trong một số vấn đề không (một phần của hợp đồng).”

Một chủ nhà băng đích thực nằm ở cấp bậc cao của các Alpha Male. Tôi biết một số người có các hạn mức tín dụng(13) 4 triệu đôla dành cho các cơ hội kinh doanh mà họ tình cờ tìm thấy, tất cả đều được bảo đảm với tư cách cá nhân. Đó chính là “nhà băng”.

“Cái miệng”

“Cái miệng” là một người phụ nữ không thể ngừng nói chuyện. Cô ta hứa rằng sẽ giữ bí mật nhưng luôn luôn bội ước. Khi đối chất, cô ta làm ra vẻ ngạc nhiên: “Tôi không biết điều đó là bí mật.” Đây là người phụ nữ hoặc sẽ sớm bị loại bỏ hoặc đơn giản người ta để mặc cô ta tự tìm đến chỗ chết. Liz, đồng nghiệp của tôi luôn nói: “Thời gian dài hơn sợi dây thừng.” Hãy cho người ta đủ một trong hai thứ đó và họ sẽ tự treo cổ.

Kẻ mách lẻo

Kẻ mách lẻo là phiên bản đàn ông của “cái miệng”. Không ai có thể tin tưởng được anh ta. Kẻ mách lẻo gần như luôn là một Beta Male, anh ta cố gắng dùng thông tin như một loại tiền tệ để nhận được sự chiếu cố. Đây là một gã có cuộc sống nghề nghiệp kinh khủng bởi các Alpha Male sẽ tấn công anh ta như một loại hình thể thao, để trả thù hay đơn giản bởi anh ta không có chút địa vị nào trong giới kinh doanh. Các Alpha Male làm việc với nhau dựa trên tập hợp những chuẩn mực đạo đức, những Beta Male hay phần lớn phụ nữ không có chung những chuẩn mực này. Một Alpha Male không bao giờ đối xử tồi tệ với một người bạn thân hay không bao giờ hẹn hò với bạn gái cũ của bạn mình. Một Alpha Male không bao giờ phản bội lại sự tín nhiệm của người khác dành cho mình, đặc biệt khi anh ta đã cam kết bằng lời. Chúng tôi có một câu nói trong kinh doanh như sau: “Có hai loại người bị giết trong tù: những kẻ quấy rối tình dục trẻ em và những thằng mách lẻo.”

Trong kinh doanh, nếu Alpha Male nhận diện được một kẻ mách lẻo, chúng tôi sẽ dừng tất cả những việc đang làm và dùng thời gian đó để làm cho cuộc sống của anh ta trở nên khó khăn đến nỗi mà anh ta sẽ nghĩ rằng bàn tay của Chúa Trời đang nghiền nát sự nghiệp của anh ta. Trong lực lượng cảnh sát, họ gọi điều này là “ranh giới bình yên mong manh”, trong quân đội họ gọi là “những lời thú nhận trong công sự”, trong thế giới tội ác gọi đó là “cuộc nói chuyện bên bàn ăn tối” và trong giới kinh doanh, chúng tôi gọi những cuộc thảo luận giữa hai người ngang hàng với nhau là “một cuộc nói chuyện gồm những điều không được phép tiết lộ”. Phá vỡ chuẩn mực đạo đức ở bất cứ trường hợp nào trong những ví dụ này sẽ kéo theo hệ quả rất xấu và chúng sẽ đến rất nhanh.

Đồ khốn

Tất cả phụ nữ đều cho rằng khi một người đàn ông bị hăm dọa, làm phiền, gây khó chịu hay bị một người phụ nữ mạnh mẽ chọc giận, anh ta sẽ gọi cô ta là “đồ khốn”. Suy nghĩ này hoàn toàn sai lầm. Tôi có thể đếm trên đầu ngón tay số lần trong năm qua nghe thấy một người phụ nữ bị gọi là đồ khốn trong công việc kinh doanh. Trong 48 giờ qua kể từ khi viết dòng chữ này, tôi có thể đếm bằng cả số ngón trên hai bàn tay và cả hai bàn chân nữa số lần tôi nghe một người đàn ông bị gọi là đồ khốn. Các Alpha Male dùng từ “đồ khốn” để ám chỉ người nào đó rất ngoan ngoãn, dễ bảo với chúng tôi. Ví dụ:

“Tom này, tôi đã nghe chuyện cậu làm hỏng giao dịch đó. Nếu cậu muốn, cậu có thể đến đánh máy tài liệu cho tôi tại văn phòng. Tôi nghĩ cậu có thể là một đồ khốn văn phòng tốt đấy, đặc biệt là bây giờ, khi chúng tôi biết cậu không thể kết thúc thành công các giao dịch.”

“Dave à, tôi đang phân vân cậu là người như thế nào, cậu có muốn trở thành đồ khốn của tôi không? Cậu có thể lấy cà phê và đánh giày cho tôi, cậu biết đấy, đó là tất cả những thứ mà cậu làm giỏi.”

“Anh có thấy Kevin đã phá hỏng giao dịch kia không? Đúng là một thằng khốn.”

“Đồ khốn!”

“Anh có ý gì khi nói không thể đến dự hội nghị? Vợ anh không muốn anh đến? Hãy thoát khỏi “Đồ khốn” đó đi.”

“Lại đây nào, các bạn! Chúng ta cần hoàn thành tốt đẹp giao dịch kia. Các bạn có muốn những “Đồ khốn” nước mũi thò lò kia lấy mất khách hàng của chúng ta không?”

Chúng tôi dùng từ này để khích lệ nhau hoặc để đả kích các đối thủ mà chúng tôi xác định là muốn tranh giành các giao dịch với mình. Đàn ông dùng từ này như một sự công nhận trật tự đẳng cấp – không Alpha Male nào muốn mình bị gọi là đồ khốn…

Người Ti Tiện

Gã ti tiện là một Alpha Male giả vờ hay một Alpha Male chưa đạt đến cấp bậc cao nhất về thành tích. Anh ta mang một chiếc Rolex giả hiệu. Anh ta thuê một căn nhà và bảo mọi người đó là nhà của anh ta. Anh ta thuê một chiếc xe hơi đẹp hơn cái mà anh ta có khả năng mua. Anh ta hành xử như thể anh ta biết về các loại rượu Scotch, xì gà hay đồng hồ. Anh ta là một gã điệu bộ. Khi những Alpha Male thực thụ phong phanh biết rằng một gã ti tiện đang “diễn”, họ sẽ biến anh ta trở thành đồ khốn của họ. Họ nói về khoản tiền thuê xe hơi của anh ta, hỏi anh ta cảm thấy thế nào khi trả hết tiền thế chấp của ai đó và rằng có khi nào anh ta lo lắng mình vẫn còn đeo chiếc đồng hồ giảm giá rẻ tiền kia khi đi rửa tay hay không. “Người ti tiện” cũng có thể được dùng để ám chỉ một gã đàn ông không thể hoàn thành tốt giao dịch. Anh ta có thể đối mặt với thử thách cam go nhưng anh ta lại đầu hàng. Alpha Male tự hào về khả năng thực hiện thành công các giao dịch có giá trị hàng đống tiền. Trong khi đó, những gã ti tiện chỉ làm hỏng mọi chuyện mà thôi.

Loại bỏ

Đây là quá trình chúng tôi dùng để hủy hoại sự tín nhiệm và nghề nghiệp của bạn. Quá trình này ngầm diễn ra (bạn hiếm khi nhận thấy nó) và có tác động tàn phá đến vị thế kinh doanh của bạn. Chúng ta sẽ thảo luận điều này trong phần sau của cuốn sách.

Trật tự đẳng cấp

Hiểu một cách đơn giản, trật tự đẳng cấp ở đây là thứ bậc của mỗi người trong sự so sánh với những người khác. Alpha Male xếp đầu tiên, theo sau là Beta Male (dễ dàng bị điều khiển bởi các Alpha Male), rồi đến Alpha Female(14) (bị dẫn dắt) và Beta Female (những phụ nữ ủng hộ và thường là những người khờ khạo). Xếp cuối cùng của trật tự đẳng cấp là những cái miệng, người ti tiện và kẻ mách lẻo.

Hành động gà mái

Đây là cách chúng tôi chỉ các nhóm phụ nữ có ý định tạo thuận lợi cho việc xây dựng mạng lưới, nhưng tất cả những gì họ làm là nói chuyện với những người như họ tại sự kiện gần đây nhất và không hề tạo dựng được công việc kinh doanh. Phụ nữ tại những sự kiện như vậy giống như những con gà mái “cục tác” gọi con, không làm được điều gì quan trọng, chỉ xích lại gần nhau, cười rúc rích, kể chuyện về cuộc sống và không hoàn thành được bất cứ việc gì. Bạn có thể lập luận rằng tôi đang vơ đũa cả nắm, nhưng hãy tự vấn bản thân xem bạn nhận được bao nhiêu giao dịch từ việc tham dự những sự kiện tạo dựng mạng lưới? Những giao dịch bạn có được nhiều hay ít hơn của bạn đồng nghiệp nam? Phụ nữ bận rộn gặp và nói chuyện với mọi người trong khi các Alpha Male đang phát triển những hệ thống hùng mạnh. Đó là một sự khác biệt lớn lao!

Người sinh đẻ

Đây là những phụ nữ liên tục xin nghỉ phép vì sinh con. Những phụ nữ như vậy gây ra xáo trộn to lớn với công việc kinh doanh bởi họ không chịu trách nhiệm cho hậu quả kinh doanh do việc nghỉ sinh con gây ra. Những phụ nữ này rảo bước đến văn phòng của sếp và thả ngay quả bom: “Em có thai! Sếp chúc mừng em đi nhé!” Sau đó, cô ta đi ra ngoài và nghĩ về việc sẽ làm gì với một năm nghỉ sinh con. Ông chủ lúc này cần phải tìm một ai đó để đảm nhận vai trò của cô ta trong một năm (việc này làm giảm số người khờ khạo mà ông ấy có) hay phải tìm ai đó vào công ty theo dạng hợp đồng. Điều này không phổ biến, nhưng tôi cần phải nói rằng: Nếu bạn chuẩn bị sinh con, đừng biến việc đó thành gánh nặng của người khác. Hãy chịu trách nhiệm cho mọi thứ, trong đó có cả lượng công việc bạn phải làm! Nếu bạn gặp sếp với dự định giúp cuộc sống của ông ấy dễ dàng hơn khi bạn sinh con, ông ấy sẽ ngạc nhiên, sửng sốt hạnh phúc khi bạn sinh con và bạn sẽ quay lại chính xác vị trí (trong hệ thống trật tự đẳng cấp của công ty) của mình ở thời điểm trước khi sinh. Nếu việc sinh con của bạn làm cuộc sống ông ấy vất vả hơn, ông ấy sẽ tìm cách loại bỏ bạn trước khi bạn lại tiếp tục mang thai lần nữa.

Các mô hình kinh doanh trong 50 năm qua

Rất nhiều buổi tọa đàm về vấn đề kinh tế đã thay đổi như thế nào kể từ sau Thế chiến thứ hai đã diễn ra. Cũng có nhiều sách viết về việc phụ nữ tham gia vào lực lượng lao động, về gia đình hạt nhân, về việc các bậc cha mẹ đi làm và sự đánh mất các khế ước gia đình, về kịch bản Gấp đôi thu nhập và không con (DINK(15)) và những thứ tương tự. Tuy nhiên, chúng ta đã không xem xét điều gì đang diễn ra trong quan hệ giữa hai giới trong môi trường văn phòng, tại sao trong vòng 30 năm qua đã dẫn đến tình trạng như thế? Tại sao Alpha Male vẫn trông giữ lãnh địa nhưng đã đánh mất sự sắc bén của mình trong mô hình hiện tại? Tôi muốn chia sẻ với bạn quan điểm của tôi về những việc đã xảy ra và bằng cách nào mà tôi thấy được hiện tại đang là thời điểm bắt đầu của một mô hình kinh doanh có thể tồn tại trong một thời gian rất dài.

Những năm 1980

Cha mẹ tôi đều làm trong lĩnh vực bất động sản suốt thời kỳ bùng nổ tăng trưởng vào những năm 1980. Họ kiến tạo các giao dịch khắp mọi nơi. Mỗi tháng, mẹ tôi bán được 17 căn nhà trong khi cha tôi ký kết các thỏa thuận hàng ngày. Những năm 1980 là những năm con người có thói tiêu pha hoang phí, sự nuông chiều và thừa mứa: xe hơi to, nhà đồ sộ và công việc quan trọng. Bộ phim “Wall Street” đã tái hiện ở cấp độ thu nhỏ tình hình kinh doanh lúc đó. Tôi nhớ mình đã xem phim này vào những ngày cuối tuần từ khi tôi mới 11 tuổi cho đến khoảng 17 tuổi. Tôi phải mua bản sao mới bởi bản cũ gần như đã bán hết. Nhân vật Gordon Gecko do Micheal Douglas đóng là một Alpha Male đích thực. Ông ấy làm trong một văn phòng lớn, kiến tạo các giao dịch lớn. Ông bận rộn đến nỗi không thể rời văn phòng và may đo áo quần, nên thợ may của ông ấy đến lấy số đo trong khi ông ấy vẫn đeo tai nghe để kiến tạo các giao dịch. Ông có chỗ ngồi tốt nhất trong các nhà hàng, căn hộ tốt nhất và một đội ngũ nhân viên hùng hậu. Những người đàn ông khác cố gắng để được làm ăn với ông ấy. Gordon mô tả thế hệ này bằng câu nói: “Tham là tốt!” Chúa ơi, tôi yêu người đàn ông này và sử dụng phần lớn thời gian tuổi trẻ của mình để cố gắng bắt chước cách hành xử của ông. Gia đình không ngăn cản được tôi thực hiện điều này. Mẹ tôi lúc đó lái một chiếc Cadillac mới. Họ bắt đầu làm việc vào 7 giờ sáng và thường quay về nhà vào khoảng 9 giờ tối. Chúng tôi đã là một gia đình quyền lực. Khi mẹ tôi tiếp khách đến mua nhà thì công việc của tôi sẽ là mang những bộ LEGO ra khu vui chơi riêng và ngay khi gia đình chủ nhà tương lai bước vào, tôi sẽ tự giới thiệu mình với bọn trẻ và mời chúng chơi cùng. Nếu các bậc cha mẹ này không bị con cái làm phiền, họ sẽ có nhiều thời gian quan sát ngôi nhà hơn và mẹ tôi sẽ “thả mồi câu cá”. Những ông bố, bà mẹ tương lai này sẽ bắt đầu tưởng tượng rằng Jimmy và Becky bé nhỏ của họ đang trong phòng chơi dành cho em và thích thú với ngôi nhà mới của chúng. Bố mẹ tôi là một phần của cỗ máy những năm 1980, cỗ máy đã thực sự thiết lập nên trật tự đẳng cấp cho hàng thập kỷ về sau. Đây là thời điểm tốt cho các Alpha Male và chính nó đã giúp họ có được những hình ảnh cơ bản về cách thức thế giới vận hành.

Tôi nhớ cha đã nói với tôi rằng cách thức để trở thành một Alpha Male là vào đại học, kiếm một việc làm thật tốt, và sau đó khoảng 40 tuổi thì có thể khởi sự công ty của chính mình (một khi bạn đã hiểu rõ các nguyên tắc kinh doanh) hoặc bắt đầu chinh phục những nấc thang dẫn đến ban quản trị cấp cao. Tôi nhớ lúc còn nhỏ, tôi đã bối rối không hiểu tại sao người ta lại phải nhặng xị lên với việc sở hữu một chiếc chìa khóa vào nhà vệ sinh của ban quản trị! Thập kỷ 80 của thế kỷ trước quả là thời kỳ hoàng kim của các Alpha Male, họ lớn mạnh nhanh chóng và tin rằng thời kỳ này sẽ không bao giờ chấm dứt. Mô hình cha ông họ đã làm việc để sáng tạo ra cuối cùng đã trở thành hiện thực. Tôi không thể tính được số ngày bố mẹ đón tôi ở trường và đi mua sắm ở các khu buôn bán lớn. Chúng tôi mua mọi thứ mình cần, khi hồi tưởng lại, tôi tự nhủ liệu chúng tôi làm điều đó bởi chúng tôi thích nó hay bởi những gì tượng trưng cho mua sắm này. Tại thời điểm đó, tôi đã biết rằng nếu đi theo mô hình đó, tôi sẽ trở nên giàu có, quyền uy và người khác sẽ nhìn tôi đầy thèm muốn. Nhưng mô hình đó đã không tồn tại lâu.

Những năm 1990

Trong những năm 1990, khi công nghệ mới xuất hiện, những ứng dụng và quan niệm được ấp ủ trong tầng hầm và ga-ra cách đó 15 năm bắt đầu phát triển, đột nhiên biến những chủ nhân của nó thành triệu phú chỉ trong một đêm. Khi những biến chuyển này bắt đầu diễn ra, các Alpha Male đồng loạt nín thở, họ giả định rằng đây đơn giản chỉ là một đốm sáng nhỏ trên màn hình và thị trường sẽ điều chỉnh lại nó. Họ đã sai! Các công ty công nghệ bắt đầu nhận được những hỗ trợ tài chính và chi phối các thị trường chứng khoán. Các CEO 21 tuổi đi khắp toàn cầu cùng các nhà cấp vốn đầu tư mạo hiểm tìm kiếm các giao dịch về phần mềm và công nghệ chỉ hiện hữu trong lý thuyết. Họ tiếp quản những văn phòng đắt giá ở các trung tâm thương mại thế giới và hưởng thụ cuộc sống vương giả. Nhóm Alpha Male ngước nhìn nhóm các Bill Gates tương lai và nhận ra rằng mô hình về cơ bản đã thay đổi. Các Alpha Male đã làm việc gian khổ để mô hình của mình vận hành hoàn hảo nhưng cuối cùng lại bị thế hệ kế tiếp và chiếc laptop của họ lấy đi tất cả. Họ chỉ có một lựa chọn duy nhất là rời công ty, trở thành nhà đầu tư mạo hiểm hoặc làm cố vấn cao cấp cho những công ty mới này.

Nhiều Alpha Male trước đó theo đuổi các phương pháp dẫn đến thành công đã gạt bỏ mô hình cũ và tham gia vào cuộc cách mạng công nghệ. Họ gửi tiền vào quỹ hưu 401K(16) cũng như Tài khoản tiết kiệm hưu trí đã đăng ký(17) và đầu tư vào những công ty mới khởi sự này. Họ trở thành thành viên hội đồng cố vấn, nhận vai trò mới trong công ty vừa khởi sự với một chức danh mới (Phó chủ tịch phụ trách nhân sự, Phó chủ tịch Công ty Creative Investment, v.v…) và ra quyết định sáng suốt nhằm tạo lập cho mình một chỗ đứng trong mô hình mới này - nơi họ có thể chi phối.

Trong những năm của thập kỷ 90, lượng tiền quay vòng rất lớn và mặc dầu các Alpha Male thay đổi mô hình kịp thời đều thành công, tôi nghĩ nhiều người trong số họ vẫn phần nào coi thường những người đàn ông khác, trẻ hơn họ 20 tuổi nhưng thành công như họ hay thậm chí hơn họ. Các Alpha Male tin rằng những chàng trai trẻ này đạt được vị thế của mình tại bàn ăn tối và nhiều người trong số đó đã không học ở trường kinh doanh, không tiêu tốn thời gian ở các vị trí công việc thấp hơn, và trong phần lớn trường hợp, họ không phải là Alpha Male. Những chàng trai công nghệ này phần lớn là Beta Male, ghét mâu thuẫn và chỉ yêu các thử thách từ công việc (họ không hoàn toàn bị dẫn dắt bởi đồng tiền) và họ nghĩ công ty như con cái của họ (trong khi các Alpha Male xây dựng các công ty để bán). Các Beta Male không có suy nghĩ tiêu diệt đối thủ và cho rằng các Alpha Male quá hiếu chiến. Các Alpha Male ghét những gã như thế bởi chúng làm họ liên tưởng đến phiên bản yếu ớt của chính họ và điều này khiến họ cảm thấy chán ghét. Đây là nỗi uất ức với nhóm Alpha Male và nó chỉ dịu đi ít nhiều bởi số tiền họ kiếm được từ địa vị mới.

Sự điều chỉnh thị trường mà các Alpha Male nghĩ sẽ xảy ra tức thì nhưng phải mất đến một thập niên, khi điều đó xảy ra thì nó lại đi kèm với những tai họa. Các Alpha Male cho rằng đó là một cuộc đổ xô đi tìm vàng mới, đánh mất tất cả những kỹ năng tốt nhất đã đưa họ đến thành công trước đó (như nghiên cứu cạnh tranh, thư bày tỏ ý định từ những khách hàng tiềm năng, dùng tài trợ sáng tạo thay vì bỏ tiền túi của mình) và nhảy ngay vào mà không cần biết có an toàn hay không. Điều này chứng minh lời mô tả rằng Alpha Male hay hành động theo kiểu “bắn, sẵn sàng, ngắm” thay vì “ngắm, sẵn sàng, bắn.” Phấn khích bởi đây sẽ là “điều tuyệt vời nhất tiếp theo,” Alpha Male từ bỏ tất cả những công cụ đã giúp anh ta đạt được những thành công khác nhau. Alpha Male thậm chí quên mất chuyện nỗ lực phát triển Kế Hoạch B (kế hoạch dự phòng trong trường hợp công việc chệch khỏi đường ray). Kế Hoạch B sẽ buộc anh ta cam kết theo đuổi mô hình mới này và đặt cược vào nó. Trước đó, phần lớn những công ty công nghệ phát triển mà không có mô hình kinh doanh. Nhiều công ty khác cũng không có kế hoạch kinh doanh; họ thích dùng các bản cáo bạch đầu tư để thay thế hơn. Họ không có khách hàng, không có đối tác và không có các kênh bán hàng đã được thiết lập. Họ chỉ có các ý tưởng được đánh giá quá cao so với giá trị thực, và khi quả bom dot.com rơi trúng thì như củi khô gặp lửa. Mọi thứ nổ tung. Chỉ những gã khổng lồ như Amazon là còn sống sót. Trong khi đó, các công ty được giao quyền quá mức như Nortel phải hứng chịu những tổn thất nặng nề và cho toàn bộ nhân viên nghỉ việc khi các nguồn lực cạn kiệt.

Mặc dù bị tổn thương nặng nề, Alpha Male xốc lại bản thân mình và quyết định sử dụng lại mô hình kinh doanh cũ kết hợp thêm những tiến bộ của công nghệ mới. Thư điện tử, tổ chức hội nghị qua video và các bài thuyết trình qua mạng là những vũ khí mới của họ để phát triển kinh doanh. Họ kết hợp các kỹ năng cũ trong phát triển kinh doanh với các tiến bộ công nghệ cho phép họ “điều hành thế giới”. Họ khai mở và phát triển những thị trường mới với niềm hăng hái và khinh thường như trước, hãy nhớ rằng thế giới rộng lớn và họ có thể đi khắp nơi khi họ muốn, điều này không phải là vấn đề đối với họ. Điều tuyệt vời khác về công nghệ mà các Alpha Male khám phá ra là bạn không cần phải gặp khách hàng của mình. Bạn có thể trò chuyện, liên lạc hay trao đổi với khách hàng qua thư điện tử, thực hiện các cuộc hội nghị qua video, giải quyết các khúc mắc của họ qua các trung tâm đàm thoại và tự động gửi hóa đơn cho họ.

Nhưng các Alpha Male quên mất rằng nếu một công nghệ cho phép điều hành thế giới thì cũng chính nó cho phép thế giới nói chuyện với chính nó. Nếp suy nghĩ “cưỡng đoạt và cướp phá” cũng như “chém và thiêu cháy” trong phát triển kinh doanh trước kia đi theo họ đến mọi nơi. Nếu bạn lừa gạt một ai đó ở Paris, họ có thể thông báo cho các chi nhánh khác của họ biết chỉ bằng động tác gõ phím hay một cái nhấp chuột. Những blogger bình luận về việc các công ty đang làm mà không cần phải lo lắng điều gì, thế giới kinh doanh lúc này chỉ là việc gửi đi những bức thư điện tử. Alpha Male sẽ cảm thấy hậu quả từ những hành động của họ chỉ trong vài tích tắc thay vì phải hàng tháng hay hàng năm như trước kia. Mô hình kinh doanh lại bắt đầu thay đổi, và các Alpha Male vẫn chưa chắc chắn về bước đi tiếp theo của mình.

Năm 2007

Thế giới trở nên nhỏ bé hơn và công nghệ khiến đời sống dễ dàng hơn ở một số khía cạnh và khó khăn ở một số khía cạnh khác (ví dụ như tổng đài trả lời tự động gây ra sự khó chịu khi chúng ta sử dụng dịch vụ điện thoại), một mô hình kinh doanh mới cần phải được sinh ra để duy trì sự trung thành của khách hàng. Tôi tin rằng mô hình mới này bắt đầu hưng thịnh đầu năm 2001 và tiếp tục chi phối ngành kinh doanh hiện nay. Mô hình mới mà từ đây về sau tôi sẽ gọi là mẫu hình mới được đặt nền tảng trên sự chính trực, tin cậy và các mối quan hệ. Chính trực có nghĩa là làm những điều đúng đắn, tin cậy nghĩa là thực hiện những gì đã hứa và mối quan hệ nghĩa là hiểu biết về người mà bạn đang kinh doanh cùng. Đây là phương cách mà phụ nữ đã và đang làm kinh doanh trong suốt 50 năm qua, nhưng các Alpha Male phê phán điều đó bởi họ cảm thấy phụ nữ dành quá nhiều thời gian cho điều này. Nhưng sự thật là mô hình mới phù hợp hoàn toàn với phụ nữ. Thị trường đã tự điều chỉnh lại sau 50 năm làm những việc gần đúng nhưng không bao giờ là đúng hoàn toàn. Đây không phải là sự bình đẳng trong công ăn việc làm hay trong tiền lương mà còn lớn hơn thế. Phụ nữ ở vị trí lãnh đạo bởi mô hình của họ là mô hình duy nhất hoạt động trong môi trường kinh doanh toàn cầu mới mẻ này.

Tôi luôn thất vọng khi thấy phụ nữ yêu cầu đàn ông cho họ sự bình đẳng trong kinh doanh. Về mặt ngữ nghĩa, một người không thể bình đẳng với người khác nếu họ phải yêu cầu điều đó. Nhưng vô lý thay, đàn ông vẫn là người ban phát nhỏ giọt những đặc ân. Phụ nữ phải học cách nắm lấy quyền lực và cho thế giới thấy mình là một thế lực phải được tính đến trong kinh doanh cũng như trong cuộc sống.

Trong kinh doanh, Alpha Male thường lặng lẽ quan sát phụ nữ để tìm kiếm sự hướng dẫn, đối với một Alpha Male mà nói thì việc yêu cầu sự giúp đỡ tương đương với việc nói rằng: “Tôi quá kém để tự mình giải quyết vấn đề này”. Do đó, họ ngồi xuống, yên lặng và quan sát. Nhưng trong thực tế, đàn ông phải có cuộc trò chuyện trung thực trước khi có thể nắm bắt được điều mà phụ nữ đã biết trong hàng thập kỷ: Chăm sóc người làm ăn với bạn không chỉ quan trọng mà nó còn là yêu cầu bắt buộc. Như tôi từng nói trong các buổi hội nghị chuyên đề của mình, phi cơ trong kinh doanh phải là phi cơ lái tự động. Đàn ông không biết cách lái nó và không ai chia sẻ với phụ nữ rằng họ chính là phi công hoàn hảo cho mẫu hình mới này. Dự định của tôi là khởi đầu từ cuộc đối thoại này, chúng ta tiếp tục đối thoại giữa các cá nhân, các nhóm, các công ty và các nền kinh tế. Vấn đề không phải là đàn ông cho phụ nữ có cơ hội “bình đẳng” mà là phụ nữ bước ra ánh sáng và nắm quyền lãnh đạo một mô hình chỉ có họ mới có thể điều hành được. Alpha Male sẽ không đi đâu cả nhưng những Alpha Male thế hệ của tôi nhận thức được sự thay đổi đang diễn ra, và chúng tôi tôn trọng phụ nữ hơn (bởi vì chúng tôi có những người mẹ mạnh mẽ) so với thế hệ của cha tôi trước đó. Ngay cả với sự tôn trọng này, Alpha Male vẫn là Alpha Male, và chúng tôi có những động cơ dẫn dắt và trăn trở riêng mà một khi phụ nữ biết thì họ sẽ không quên. Tôi luôn bị hỏi về ý chủ đạo là liệu tôi có cho rằng phụ nữ nên hành xử giống “Alpha Male” không? Tất nhiên tuyệt đối là không! Nếu bạn làm như vậy thì nghĩa là bạn đã đánh mất cơ hội dẫn đầu và dạy chúng tôi (đàn ông) cách kinh doanh bền vững rồi đó.

Tôi thích cân bằng mẫu hình mới cho phụ nữ để du lịch đến Paris. Ở Canada, theo quy định của chính phủ, chúng tôi phải học tiếng Pháp từ khi học tiểu học cho đến đại học. Tôi chưa bao giờ thực sự thích tiếng Pháp và cố gắng học nó cũng như chưa bao giờ thực hành tiếng Pháp tốt cả. Về cơ bản, tôi vượt qua các khóa học, nhưng không thể nói là tôi có thể giao tiếp tiếng Pháp ở trình độ cao. Năm 2003, tôi ở thành phố Quebec (Canada) và cố gắng sử dụng tiếng Pháp thành thạo. Tôi bước vào một cửa hàng cà phê trên phố cổ, lúc đó cửa hàng đang có nhiều khách du lịch nam chờ đợi để lấy được một tách cà phê. Có một người đàn ông hỏi bằng tiếng Anh và người phụ nữ sau quầy hỏi lại: “Pardon?” (Xin lỗi, ông có thể nhắc lại được không?)(18), lúc đó người đàn ông hét to yêu cầu của anh ta, tôi đoán nếu anh ta hét to thêm chút nữa thì chắc người phụ nữ kia sẽ ngay lập tức hiểu tiếng Anh. Cô bán hàng nhìn anh ta với vẻ bối rối trên khuôn mặt. Người đàn ông quấy quả và giận dữ bước ra khỏi cửa hàng mà không cần tách cà phê nữa, tất nhiên, không chút nghi ngờ là anh ta đã không có những trải nghiệm đẹp ở thành phố Quebec này. Tiếp theo, đến lượt tôi, tôi bước lên và gọi một cốc cà phê latte với giọng Pháp không chuẩn. Cô ấy nhìn tôi, lúc đó tôi đã chuẩn bị tinh thần để nghe: “Xin lỗi, ông có thể nhắc lại được không?” nhưng thay vào đó, cô ấy mỉm cười và nói với một thứ tiếng Anh cực hoàn hảo: “Ông có muốn biết cách nói chính xác điều đó trong tiếng Pháp không?” Tôi gật đầu và cô ấy đọc cho tôi nghe. Sau đó, cô ấy vui vẻ lấy cho tôi một tách cà phê, đưa nó đến bàn và nhận tiền. Tôi hoàn toàn lúng túng bởi không hiểu tại sao cô ấy đối xử thô lỗ với người đàn ông đầu tiên nhưng lại tốt với tôi như vậy. Đột nhiên câu trả lời lóe lên trong óc tôi. Người đàn ông đầu tiên chờ đợi cô ấy hành xử theo cách có lợi cho anh ta, trong khi đó, tôi đã cố gắng (dù là rất tệ) nói chuyện bằng ngôn ngữ của cô ấy. Tôi chỉ đi về phía cô ấy một bước, sau đó cô ấy đi mười bước về phía tôi. Cô ấy giả thiết tôi là một người nói tiếng Anh, tôi sẽ mong chờ cô ấy nói bằng ngôn ngữ của tôi hơn là của cô ấy. Bạn có thể tưởng tượng ai đó đến từ một thành phố ngoài Bắc Mỹ và phật ý bởi bạn không thể nói tiếng Hà Lan hay tiếng Quảng Đông?

Khi giao tiếp với các Alpha Male, điều tương tự vẫn đúng. Chúng tôi học được trong đời sống cá nhân của mình rằng để thành công với phụ nữ, chúng tôi phải quan tâm đến cách chúng tôi diễn đạt sự việc với họ. Chúng tôi biết cách diễn giải suy nghĩ của mình sao cho chúng có thể chuyển tải được thông điệp của mình đến người nữ đồng nghiệp. Đối với phụ nữ, để xây dựng kinh doanh và các mối quan hệ với đàn ông trong thương mại, có lẽ họ nên nói chuyện với các Alpha Male bằng ngôn ngữ đàn ông hiểu được. Nếu bạn tiếp cận một người đàn ông theo cách này, đầu tiên anh ta sẽ sửng sốt, sau đó bối rối, ấn tượng và cuối cùng sẽ muốn hợp tác làm ăn ở tầm cao với bạn bởi bạn không phải là “một trong những cô gái kia”. “Một trong những cô gái kia” là địa vị mặc định của mọi phụ nữ khi mới bắt đầu. Chúng tôi giả định rằng niềm tin của chúng tôi đúng cho phần lớn phụ nữ (các mẫu sẵn) và chúng tôi quản lý mối quan hệ của chúng tôi với bạn bằng niềm tin này trong đầu. Khi bạn bắt đầu phá vỡ những định kiến của chúng tôi về phụ nữ, điều đó sẽ khiến chúng tôi tìm hiểu sâu hơn về bạn. Những việc sẽ xảy ra nằm trong dự tính của tôi khi làm việc với một người phụ nữ đó là:

Ở một số khía cạnh trong mối quan hệ, cô ấy sẽ cố gắng trở nên đáng yêu để nhận được một số điều mà cô ấy muốn (các bạn gọi điều này là sự quyến rũ của phái đẹp còn chúng tôi gọi là sự bất lực trong thương lượng nghiêm túc).

Cô ấy sẽ trở nên bối rối, khóc, giận dữ, bị tổn thương hoặc sụp đổ nếu bạn hành động chống lại cô ấy trong một giao dịch kinh doanh.

Cô ấy không được nói chuyện riêng tư về những thứ chúng tôi không muốn cho cả thế giới biết.

Cô ấy sẽ mong chờ tôi hiểu được suy nghĩ của cô ấy và nghĩ rằng tôi cần làm việc chăm chỉ để duy trì mối quan hệ với cô ấy.

Cô ấy sẽ cố gắng giúp tôi thành công cũng nhiều như tôi sẽ giúp cô ấy vậy.

Tôi sẽ chịu trách nhiệm kéo cò (hoàn thành tốt đẹp các giao dịch) nhưng cô ấy muốn tôi chia sẻ tiền thu được.

Cô ấy tin rằng tôi sẽ quan tâm và giúp cô ấy vượt qua khó khăn nếu điều đó xảy ra.

Cô ấy sẽ tìm lời khuyên từ những người bạn nữ của mình khi tôi làm điều gì đó cô ấy không hiểu (và đó là nơi cô ấy sẽ thổ lộ mọi thứ tôi đang cố gắng giữ bí mật).

Cô ấy sẽ tìm lời khuyên từ bạn trai, chồng, cha hay anh em trai, và những người không thích hợp này sẽ đưa cho cô ấy những chiến lược mà chúng chỉ khiến tình hình rối tung thêm.

Nhiều khả năng là cô ấy và tôi sẽ có mâu thuẫn ở một số mặt nào đó và tôi sẽ phải loại bỏ cô ấy. Tôi đã chuẩn bị tinh thần cho điều này khi chúng tôi mới bắt đầu làm việc cùng nhau, do đó tôi giữ khoảng cách với cô ấy để khi phải thực hiện điều đó, tôi sẽ không có cảm giác tội lỗi.

Khi một người phụ nữ bước vào cuộc đời kinh doanh của tôi, từ trong suy nghĩ, tôi đồng ý với chính mình rằng những điều đề cập trên đây là tất cả những điểm nguy hiểm khi dính dáng đến cô ấy. Khi cô ấy làm những điều trái ngược với những dự tính của tôi (nghĩa là cô ấy không coi những lời nhận xét là nhắm vào mình trước mặt tôi, không khuyên tôi những lời khuyên ngớ ngẩn từ chồng hay cha của cô ấy, tự mình hoàn thành tốt các giao dịch, giữ bí mật các sự việc và hiểu rằng mọi người sẽ chỉ hưởng những gì mình làm được) tôi sẽ ngạc nhiên, hài lòng và rút cô ấy ra khỏi hạng mục “một trong những cô gái kia”, sau đó sẽ bắt đầu coi cô ấy như một đồng nghiệp bình đẳng.

Khi ở Quebec, tôi không phải cố gắng trở thành một người Pháp để nói ngôn ngữ của họ. Do đó, bạn không phải trở thành một Alpha Male để giao tiếp hay trao đổi với họ theo cách họ hiểu. Tôi có thể quyết định sẽ luôn luôn nói tiếng Anh khi ở nước ngoài, cũng tương tự như vậy, bạn có thể quyết định tiếp tục nói ngôn ngữ của phụ nữ, và thỉnh thoảng nhiều khả năng cả hai chúng ta sẽ có được tối đa những điều mình muốn. Tuy nhiên, tôi tin tưởng rằng nếu chúng ta nỗ lực để diễn đạt và hành xử để chuyển tải thông điệp của mình đến những thính giả muốn nghe, trong khi vẫn bảo đảm nguyên vẹn tính chính trực của mình, thì công việc kinh doanh và cuộc sống của chúng ta sẽ dễ dàng sâu sắc hơn.