51

Thấy vùi mình trong sách vở đã chẳng ăn thua gì, tôi bèn thử tìm lãng quên bằng cách đắm hồn trong men rượu. Tôi không có ý nói là tôi thích uống rượu. Uống thì uống được nhưng tôi chẳng thấy ham thích gì. Tôi chỉ hy vọng là ít nhất, nhờ rượu, mình cũng có thể tìm được chút khuây khỏa cho tâm hồn. Dĩ nhiên, tin tưởng như thế thật là vớ vẩn thật đấy. Rượu chỉ làm cho tôi cảm thấy chán chường ngán ngẩm thêm mà thôi. Thỉnh thoảng, tỉnh rượu sau những cơn say sưa bét nhè, tôi lại chợt thấy được vị trí của mình, tôi lại thường nhận ra rằng rắp tâm lừa dối chính mình thì thật là ngu xuẩn không thể tưởng. Trong những lúc ấy - cả mắt lẫn tim tôi đều sáng suốt, tỉnh táo. Đôi khi tôi cũng chẳng đạt tới được cái trạng thái tự mình dối mình nữa, trái lại tôi lại càng tự ý thức rõ ràng, sâu sắc hơn cái nỗi buồn đau của chính mình. Hơn nữa, ngay sau khi đạt được cái trạng thái tươi vui giả tạo đó, thế nào tôi cũng lại rơi vào cái nỗi phiền muộn thăm thẳm khôn cùng. Bà mẹ vợ và người vợ mà tôi hết lòng yêu thương luôn luôn bắt gặp tôi ở cái trạng thái thứ nhì sau khi tôi đã cạn hết chén này sang chén khác. Cái lối hai người giải thích cách cư xử của tôi, xét theo lập trường tự nhiên của họ, thật chẳng có gì là khó hiểu nữa.

Dường như là mẹ vợ tôi đôi khi đã có những lời ca thán về tôi thì phải. Tuy vậy nhà tôi vẫn luôn luôn che giấu, không bao giờ nói lại cho tôi hay mẹ mình đã ca thán những gì. Nhà tôi chỉ tỏ bày những lời trách móc của riêng mình mà thôi. Tôi nghĩ là nhà tôi thật quả không sao có thể cứ phải giương mắt nhìn tôi sống vật vờ như thế mà chẳng nói năng gì. Tôi bảo là nàng "trách móc", nhưng xin chú nhớ cho là chẳng bao giờ nàng nỡ nặng lời với tôi đâu. Chẳng khi nào nhà tôi làm cho tôi phải phát cáu với nàng cả. Đã lắm phen nàng hỏi tôi chẳng hay nàng có chịu chút trách nhiệm nào hay không, nàng muốn tôi nói rõ cho nàng hay nàng có lỗi lầm gì. Đôi khi, vì tương lai chính tôi, nàng can ngăn, năn nỉ tôi bỏ rượu. Có bận nàng khóc thút thít: "Anh đã thay đổi hẳn mất rồi". Những lời nói tiếp theo còn làm tôi xót xa nữa: "Có lẽ anh đã chẳng thay đổi đến như thế này nếu như K còn sống trên đời". Nghe nàng nói, tôi trả lời ngay: "Có lẽ em nói thế mà đúng đấy". Trong đáy lòng, tôi ngấm ngầm đau xót cho nhà tôi vì chẳng biết rõ điều gì nên không sao hiểu được là mình đã nói đúng sự thật đến độ nào.

Đôi khi - thường vào buổi sáng hôm sau, sau khi tôi đã say sưa bét nhè và trở về thật muộn đêm trước - tôi cũng ngỏ lời xin lỗi nhà tôi. Nàng chỉ lặng nghe rồi mỉm cười. Có lúc nàng ngồi im lặng nhưng cũng có lúc nàng nhỏ nước mắt chứa chan. Nhưng dù cho nàng có làm gì đi nữa, tôi cũng cảm thấy bực mình không thể tả với lại chính mình. Nghĩ bụng là thực sự ra tôi đang xin lỗi chính mình hơn là xin lỗi nhà tôi. Cuối cùng, tôi bỏ rượu. Nói cho đúng, chính sự chán chường đối với bản thân hơn là những lời trách móc, can ngăn của nhà tôi đã khiến cho tôi bỏ rượu.

Thực ra bỏ rượu rồi, cũng chẳng biết làm gì hơn, tôi lại đành vùi đầu vào đống sách. Tôi đọc lung tung, đọc bừa bãi, ngốn hết cuốn này tới cuốn khác rồi lại quẳng sang một bên. Lắm lúc nghe nhà tôi hỏi làm gì mà học hành ghê gớm vậy, tôi chỉ mỉm cười cay đắng cảm thấy buồn rầu khi người vợ mà mình hết sức tin yêu cũng vẫn chẳng hiểu được lòng mình. Và cứ nghĩ đến việc chính tại mình đã không có đủ can đảm giải thích hết mọi sự cho nàng hay tôi lại càng thấy buồn rầu thêm. Tôi hết sức cô độc. Quả thật có lắm lúc tôi cảm thấy mình đứng một thân một mình hoàn toàn cách biệt với thế gian, hoàn toàn cách biệt với tất cả những người khác trên đời.

Nhiều lần tôi tự hỏi mình vì cơn cớ gì mà K đến phải tự sát. Thoạt đầu tôi nghĩ hẳn là K bị tình yêu chi phối, vì hắn thất tình. Dạo đó, tôi không sao thấy được, không sao nghĩ đến một cái gì khác ngoài tình yêu và tôi sẵn sàng chấp nhận ngay cái lối giải thích đơn giản, tự nhiên mà thẳng tắp đó. Nhưng sau khi đã biết suy nghĩ một cách khách quan hơn, tôi mới tự hỏi chẳng hay cách giải thích ban đầu của tôi có quá dễ dàng hay không. Tôi cứ tự mình hỏi mình: "Có thật là K đã tự sát vì thấy lý tưởng va chạm với thực tế hay chăng?". Dù thế nào đi nữa, tôi vẫn không sao tin nổi điều đó... Cuối cùng tôi đâm ra nghi ngờ rằng rất có thể K đã sống một thân một mình trong cảnh lẻ loi khủng khiếp như tôi, kết quả là muốn trốn thoát thật mau, hắn đã đành tìm đến cái chết. Một lần nữa tôi lại thấy sợ hãi ghê gớm. Từ đó trở đi, cứ như một luồng gió, cái dự cảm dự giác là chính mình cũng đang dấn bước trên con đường mà K đã đi qua, thỉnh thoảng lại ồn ào xô tới làm cho tôi tái tê lòng dạ.