CHỊ TÔI, LYNN, đã dạy cho tôi nói cái từ đầu tiên: kira-kira. Tôi đã phát âm nó thành ra ka a-a, nhưng chị chẳng hiểu nổi tôi muốn nói gì. Trong tiếng Nhật, kira-kira có nghĩa là "sáng lấp lánh". Lynn kể là khi còn nhỏ, chị thường dắt tôi đi trên con đường trống vắng của bọn tôi vào ban đêm, rồi hai đứa tôi nằm ngửa xuống, nhìn lên những ngôi sao trên trời và chị cứ nhắc, "Katie, nói kira-kira, kira-kira xem nào." Tôi rất thích từ này! Khi tôi lớn thêm, tôi dùng từ kira-kira để miêu tả tất cả những gì mà tôi thích: bầu trời trong trẻo, lũ chó con, mèo con, lũ bướm, những tấm khăn giấy nhiều màu sắc.

Mẹ bảo chúng tôi đã lạm dụng từ đó nhiều quá, người ta không thể gọi một tấm khăn giấy la kira-kirađược. Mẹ rất rầu về việc hai đứa tôi không giống người Nhật một chút nào và thề là sẽ đưa chúng tôi về Nhật một ngày nào đó. Tôi không quan tâm mẹ sẽ đưa chúng tôi tới đâu, một khi tôi có chị Lynn bên cạnh.

Tôi sinh ra ở Iowa năm 1951. Tôi biết khá nhiều chuyện về mình hồi nhỏ, bởi vì chị Lynn có ghi nhật kí. Bây giờ tôi vẫn giữ cuốn nhật kí đó trong ngăn kéo cạnh giường.

Tôi rất thích cái việc những kí ức của chị vừa giống y hệt tôi, nhưng cũng lại vừa khác. Vì dụ như một trong những kỉ niệm đầu tiên của tôi là cái ngày chị Lynn cứu tôi. Tôi gần lên năm, và chị gần lên chín. Bọn tôi đang chơi trên con đường vắng gần nhà. Những cánh đồng bắp cao tít trải dài ngút tầm mắt, nhìn đâu cũng thấy bắp. Một con chó lông xám, dơ dáy từ cánh đồng gần bọn tôi chạy ra, rồi lại chạy vào. Lynn vốn yêu thích những con vật. Và mái tóc dài đen mượt của chị cứ mất hút sau đám lá xanh sau khi chị đuổi theo con chó. Bầu trời mua hè xanh biếc và trong vắt. Tôi thoáng thấy sợ khi Lynn biến mất vào trong mấy bụi bắp. Lynn luôn ở bên cạnh tôi mỗi khi chị không đi học. Cả ba mẹ tôi đều đi làm. Trên lý thuyết thì tôi được gởi suốt ngày ở nhà một người phụ nữ ở cuối đường, nhưng trên thực tế thì Lynn mới là người trông nom tôi.

Sau khi Lynn chạy vào trong cánh đồng, tôi chẳng còn thấy gì khác ngoài bắp.

Tôi kêu to "Lynnie!." Bọn tôi chơi không xa nhà lắm, nhưng tôi cảm thấy sợ. Tôi khóc òa lên.

Rồi thì Lynn bỗng ló ra sau lưng tôi và "Hù!" một cái, và tôi lại khóc to dữ hơn nữa. Chị bật cười, rồi ôm lấy tôi và nói "Em là đứa em dễ thương nhất thế giới!." Tôi rất thích nghe chị nói như vậy, và tôi nín khóc.

Con chó chạy đi mất. Bọn tôi ngả lưng xuống nằm ngay giữa mặt đường, nhìn lên bầu trời xanh ngắt. Có những ngày mà chẳng có ai chạy xe qua con đường nhỏ của chúng tôi. Bọn tôi có thể nằm ngửa suốt cả ngày mà chẳng hề bị xe cán.

Lynn nói:
“Màu xanh của bầu trời là một trong những màu đặc biệt nhất thế giới, bởi vì nó vừa xanh thẳm lại vừa trong vắt. Chị vừa nói gì vậy hả?”
“Bầu trời rất đặc biệt.’
“Biển cũng vậy nữa, và cả mắt con người cũng vậy.”

Chị quay mặt về phía tôi, chờ đợi. Tôi nói “Biển và mắt con người cũng đặc biệt.”

Đó là cách mà tôi đã được học về mắt người, bầu trời và biển cả: cả ba thứ đều đặc biệt, thăm thẳm, rực rỡ và trong vắt. Tôi quay về phía Lynn. Mắt của chị sâu thẳm và đen nhánh, như tôi vậy.

Con chó đột nhiên phóng ra từ cánh đồng, gầm gầm gừ gừ. Răng nó dài và vàng khè. Hai đứa tôi hét lên và bật dậy. Con chó táp vào ống quần của tôi. Khi tôi giật ra, nó xé rách ống quần và mấy cái răng lạnh ngắt của nó chạm vào da tôi. Tôi thét lên “Ááiiiii!”

Lynn túm lấy đuôi con chó kéo lui và la với tôi, “Chạy đi, Katie, chạy!” Tôi chạy và nghe tiếng con chó gầm gừ và tiếng Lynn thở dốc. Khi tôi đã đến nhà, tôi quay lại và thấy con chó đang giật ống quần của Lynn còn chị thì cuộn tròn như một trái banh. Tôi phóng vào trong nhà tìm vũ khí. Nhưng tôi không nghĩ ngợi được gì cho ra hồn. Tôi vớ lấy một chai sữa trong tủ lạnh rồi chạy về phía Lynn và liệng cái chai vào con chó. Cái chai ném hụt bể tan trên mặt đường. Con chó lao tới để liếm sữa.

Lynn và tôi chạy về nhà, nhưng chị dừng lại trước cổng. Tôi lôi chị đi “Chạy đi chứ!”

Chị có vẻ lo lắng “Nó bị mảnh chai cứa đứt lưỡi mất.”

“Kệ nó!”

Nhưng chị cầm vòi nước xịt đuổi con chó đi, để nó khỏi bị đứt lưỡi. Lynn là như vậy đó. Ngay cả khi mình giết chị và cắn đứt chân chị, chị vẫn tha thứ cho mình.

Đây là những gì Lynn ghi lại trong nhật kí hôm đó:
“Cánh đồng bắp đẹp quá. Khi tôi ở giữa lòng cánh đồng đầy bắp, tôi cảm thấy muốn ở mãi nơi đó. Rồi khi nghe tiếng Katie khóc, tôi đã ráng hết sức chạy càng nhanh càng tốt. Tôi lo quá. Tôi nghĩ chắc có chuyện xảy ra với em tôi!
Rồi, khi con chó tấn công, Katie đã cứu mạng tôi.”

Quả thật tôi không nghĩ như vậy. Nếu trước đó chị không cứu tôi thì tôi đâu cứu chị được. Vì vậy, thật sự chị mới là người đã cứu mạng tôi.

Lynn là một cô gái dũng cảm nhất trên thế giới. Chị còn là một thiên tài nữa. Tôi biết như vậy là bởi vì có một bữa tôi hỏi chị, “Chị là thiên tài phải không?” Và chị trả lời “Phải.” Tôi tin chị bởi vì vào ngày ba tôi dạy chị chơi cờ, chị đã thắng ngay cái ván đầu tiên của chị trong đời. Chị nói nếu tôi muốn chơi cờ chị sẽ dạy. Chị luôn nói sẽ dạy tôi tất cả mọi thứ tôi muốn biết trên đời. Chị nói một ngày nào đó hai đứa tôi sẽ giàu và mua cho ba mẹ bảy ngôi nhà. Nhưng trước tiên thì ba mẹ sẽ mua ngay một căn nhà cho tất cả chúng tôi ở. Cái ngày tuyệt vời đó sẽ không xa xôi gì mấy. Tôi khám phá được điều này vào buổi chiều Lynn kéo tôi vào bếp, cặp mắt sáng rực. Chị nói:

“Chị phải cho em coi cái này.”

Chị thò tay xuống phía dưới tủ lạnh và lôi ra một cái khay. Có một cái phong bì cũ trong khay. Chị mở phong bì ra cho tôi thấy điều bí mật trong đó: tiền.

Tôi hỏi:

“Tiền thật hả chị?”

“Ừa. Tiền của ba mẹ đó. Tiền để dành mua căn nhà mình sắp mua.”

Chúng tôi sống trong một căn nhà thê nho nhỏ ở bang Iowa. Tôi thích căn nhà thuê nhỏ bé ấy, nhưng Lynn luôn luôn nói rằng tôi sẽ thích căn nhà thật sự của chúng tôi. Lúc đó bọn tôi có thể nuôi một con chó, một con mèo, và một con vẹt.

Lynn nhìn tôi đầy chờ đợi. Tôi hỏi:

“Tiền phải để ở ngân hàng chứ?”

“Ba mẹ không tin ngân hàng. Em muốn đếm không?”

Chị đưa phong bì cho tôi, và tôi cầm mớ tiền trong tay. Chúng ẩm ướt và lành lạnh. “Một, hai, ba...” Tôi đếm được tới số mười một. Mười một tờ một trăm đô la. Tôi không biết nghĩ thế nào nữa. Có lần tôi lượm được một đô la ở bãi đậu xe và tôi đã mua được cả một đống thứ. Với mười một tờ một trăm đô la, hình như người ta có thể mua bất cứ thứ gì. Tôi nói:

“Em hi vọng nhà mình sẽ sơn màu xanh da trời.”

“Nhất định vậy.” Chị cất tiền trở lại. “Ba mẹ cứ tưởng giấu kĩ lắm, nhưng chị đã thấy khi mẹ lấy ra.”

Ba mẹ tôi có một cửa tiệm thực phẩm Á Châu. Không may là hầu như chẳng có bao nhiêu người phương Đông ở bang Iowa, và ba mẹ tôi đã phải dẹp tiệm không bao lâu sau cái buổi tối tôi và Lynn đếm tiền lần đầu tiên ở dưới tủ lạnh. Anh của ba tôi, bác Katsuhisa, làm việc ở một trang trại ấp trứng gia cầm ở bang Georgia. Bác nói sẽ tìm cho ba tôi một công việc ở trại ấp trứng. Và bác cũng nói sẽ kiếm cho mẹ tôi một việc làm ở nhà máy chế biến gia cầm. Một vài tuần sau khi cửa tiệm đóng cửa, ba tôi quyết định đưa chúng tôi xuống Georgia để gia nhập nền công nghiệp gia cầm.

Vì vậy chúng tôi mang ơn bác Katsuhisa rất nhiều. Katsu trong tiếng Nhật có nghĩa như từ Triumph (thành công) trong tiếng Mỹ. Không hiểu sao tôi cứ nghĩ từ Triumph (thành công) và từ Trumpet (cây kèn) là một, và tôi cứ nghĩ về bác tôi như một cây kèn.

Lynn nói bác Katsuhisa là một người kì quặc. Bác thuộc mẫu người ồn ào trong khi ba tôi khá lặng lẽ. Ngay cả khi không nói, bác cũng gây ra nhiều tiếng động, bác đằng hắng và khịt mũi và gõ ngón tay. Đôi khi, chẳng vì lý do gì hết, bác đột nhiên đứng dậy vỗ tay thật to. Sau khi làm cho mọi người chú ý, thì bác lại ngồi xuống, thế thôi. Bác thậm chí làm ồn cả khi đang suy nghĩ. Mỗi khi đang suy nghĩ rất lung, bác cụp hai tai vào trong làm cho chúng ngó như thể bị biến dạng. Lúc trở lại hình dạng ban đầu, chúng kêu cái bốp. Lynn nói người ta có thể nghe thấy bác suy nghĩ: Bốp! Bốp!

Một bên mũi của bác có cái sẹo hình hột nút. Chuyện là hồi ở Nhật, lúc nhỏ bác bị một đám quạ bự tấn công, một con đã cố tìm cách chôm cái mũi của bác. Bác, ba tôi, mẹ tôi đều là những người Kibei, nghĩa là sinh ra ở Mỹ nhưng được gởi về Nhật để học. Lũ quạ ở Nhật nổi tiếng dữ tợn. Dù sao đó cũng là câu chuyện Lynn kể tôi nghe.

Vào một ngày oi ả, bác Katsuhisa lái xe tới Iowa để giúp gia đình tôi dọn nhà tới Georgia. Tất cả chúng tôi đều chạy ra ngoài khi nghe tiếng xe tải của bác trên con đường vắng vẻ trơ trọi của chúng tôi. Chiếc xe của bác vừa xóc, vừa phun phì phì, và cũng ồn ào y như bác. Mẹ tôi nói:

"Cái xe này chạy tới Georgia nổi à?"

Ba tôi đấm tay vào ngực. Đó là cung cách mỗi khi ông muốn nói chắc chắn! Ông nói thêm, "Anh của anh mà!" Ba tôi thì chắc nịch, cao tới một mét tám, còn mẹ chúng tôi thì mảnh khảnh và bé nhỏ, cao tới một mét ba. Bởi vì bé nhỏ như vậy nên mẹ làm chúng tôi lo sợ mỗi khi mẹ giận. Gương mặt dịu dàng mềm mại của mẹ rắn lại coi giống như là thủy tinh, có vẻ như nó sẽ vỡ vụn nếu như có cái gì đó va nhầm.

Khi ba mẹ đứng nhìn chiếc xe tải của ông bác, ba dang hai tay ra ôm choàng lấy mẹ. Ba đứng như vậy với mẹ rất lâu, như thể đang bảo vệ mẹ. 

"Nhưng việc ông ấy là anh của anh thì đâu có gì liên quan tới chuyện chiếc xe tải này có chạy nổi tới Georgia hay không đâu?"

Ba tôi nói, "Nếu anh ấy nói được thì sẽ được." Có vẻ như ba chẳng bao giờ nghi ngờ bất cứ chuyện gì trên đời. Bác Katsuhisa hơn ba tôi bốn tuổi. Có lẽ ba tin tưởng bác Katsuhisa cũng như tôi tin tưởng Lynn. Lynn nói nhỏ bên tai tôi, "Nói thật tình, chị không biết cái xe này có chạy nổi tới nhà mình không nữa, chớ đừng nói tới Georgia." "Nói thật tình" là chữ cửa miệng của chị suốt trong tuần đó.

Mẹ nhìn hai đứa tôi ngờ vực. Mẹ không thích bọn tôi thì thầm. Bà nghĩ hai đứa đang nói xấu ai đó, mà mẹ thì không ưa chuyện dèm pha nói xấu. Mẹ tập trung chú ý vào tôi. Bà đang cố đọc ý nghĩ của tôi. Lynn nói mỗi khi mẹ làm như vậy, tôi nên cố nghĩ tới những từ vô nghĩa trong đầu. Tôi tự nghĩ, voi, bò, hù hù, gừ gừ, rè rè... Mẹ ngoảnh đi, nhìn chiếc xe tải.

Khi chiếc xe rùng lên lần cuối cùng, bác Katsuhisa nhảy xuống, chạy về phía Lynn và tôi. Tôi lùi lại, nhưng bác nhấc bổng tôi lên trong tay và la lớn, "Con ngựa con nhỏ xíu của bác! Con ngựa con nhỏ xíu!" Bác xoay tôi vòng vòng cho tới lúc tôi xây xẩm mặt mày. Rồi bác đặt tôi xuống và nhấc Lynn lên, xoay chị vòng vòng và nói, "Con sói con của bác!"

Bác đặt Lynn xuống và ôm ba tôi, siết chặt. Rồi bác nhẹ nhàng ôm mẹ. Mẹ hơi quay mặt tránh đi, như thể sự ồn ào của bác làm mẹ muốn ngất xỉu.

Thật khó mà thấy được ba tôi và bác Katsuhisa là máu mủ ruột rà. Ba thì trầm tĩnh, giống như mặt biển vào một ngày lặng gió, với mặt nước không gợn sóng và ít xao động. Ba vững chắc như bức tường ngủ trong phòng của chúng tôi. Để chúng tôi thấy ba khỏe tới mức nào, ba thường cho chúng tôi đấm vào bụng ông mạnh hết cỡ. Có nhiều bữa chúng tôi lén tới gần và nện vào bụng ba, mà ba thậm chí có vẻ như chằng hề biết tóinwua. Và rồi chúng tôi lại lén bỏ đi trong khi ba tiếp tục nghe radio như thể chẳng có chuyện gì xảy ra.

Ba tôi thích nghĩ ngợi. Đôi lúc tôi và Lynn lén nhìn ba khi ba ngồi bên bàn ăn, đăm chiêu suy nghĩ. Ba khoanh tay trên bàn ăn, cau mày một cách vô duyên cớ. Đôi lúc ông gật gù, nhưng rất khẽ. Tôi biết tôi sẽ chẳng bao giờ trở thành một người trầm ngâm như ba tôi được, bởi vì tôi không thể ngồi yên như vậy. Lynn bảo ba tôi suy nghĩ nhiều tới mức đôi khi mất cả mấy tuần mới quyết định được. Tuy nhiên, một khi ông đã quyết định thì không bao giờ thay đổi. Ông đã suy nghĩ nhiều tuần trước khi khi đưa cả nhà tới Georgia. Vào lúc mà ông quyết định như vậy thì chỉ còn có sáu trăm đôla tiền mặt ở trong cái phong bì nằm dưới tủ lạnh thôi.

Buổi tối bác Katsuhisa tới Iowa, bác ăn xong sớm để có thể ra ngoài đi dạo một vòng và có lẽ để tự nói chuyện với chính mình. Sau khi khép cửa trước lại, mẹ tôi nói bác Katsuhisa trái hẳn với ba tôi là bác chẳng bao giờ chịu ngó chừng trước khi nhảy, chẳng chịu suy nghĩ chút nào trước khi quyết định. Mẹ hạ thấp giọng, "Thành ra ổng mới lấy người đàn bà đó," nghĩa là bà vợ đầu của bác. Thiệt tình mà nói thì mẹ đang dèm pha bác, nhưng có ai dám nói với mẹ? Tất cả chúng tôi đều ngồi im.

Ba và bác khác nhau nhiều chuyện. Bác Katsuhisa thích nói chuyện với bất kì ai, kể cả với chính mình. Ba không thích chuyện trò, trừ khi nói với mẹ. Ba thích đọc báo hơn. Còn bác Katsuhisa thì ngược lại, chẳng bao giờ đọc báo. Ông chẳng cần biết Tổng thống Eisenhower đang nói tới cái gì.

Bác cao hơn ba đúng ba phân rưỡi. Nhưng bụng ông mềm nhão. Bọn tôi biết điều này bởi vì năm ngoái có lần bọn tôi đấm vô bụng ông, ông ré lên vì đau và dọa sẽ phết vô đít bọn tôi. Bọn tôi bị bắt phải đi ngủ mà không được ăn tối bởi vì ba mẹ nói rằng đánh người khác là điều tệ hại nhất trên đời. Trộm cắp là tội thứ hai, và nói dối là tội thứ ba.

Trước khi tôi mười hai tuổi, tôi đã phạm đủ cả ba tội trên.


Hết chương 1