Chương 1. Bước đường cùng

1.

Tô Mạt, nữ, năm nay hai mươi tám tuổi, gần bước vào tuổi băm, đã ly dị, có một con gái.

Từ nhỏ Tô Mạt đã tin vào số mệnh, nguyên nhân xuất phát từ tác động tâm lý trong lời nói của bố mẹ cô.

Cô là con gái độc nhất trong nhà. Xuất thân bình dân nhưng Tô Mạt luôn được bố mẹ nâng niu, cuộc đời bằng phẳng cho đến khi lấy chồng, mười đầu ngón tay không phải động vào việc gì vất vả. Từ nhỏ đến lớn, cô rất khỏe mạnh, việc học hành cũng thuận lợi, không biết đến mùi sầu não.

Tô Mạt hiền lành, ngoan ngoãn, nuôi dạy cô không cần lo lắng nhiều. Hai bậc phụ huynh nhà họ Tô thường nhắc đi nhắc lại: “Tô Mạt nhà chúng ta có số mệnh tốt, cả đời không lo ăn mặc, không gặp sóng gió, bình an, hạnh phúc.”

Câu này nghe nhiều, Tô Mạt tưởng thật.

Nhiều năm trước, có một người họ hàng xa trong gia tộc một ngày thấy con gián rơi vào chảo dầu đột nhiên tỉnh ngộ, bỏ cả vợ con, xuống tóc đi làm nhà sư ở ngôi chùa cổ của địa phương. Không ngờ con đường đến với đức Phật thông thuận, người họ hàng sau này trở thành hòa thượng chủ trì ngôi chùa. Vị hòa thượng tinh thông mệnh lý, danh tiếng vang xa. Nghe nói thậm chí các vị tai to mặt lớn, quyền cao chức trọng ở tỉnh và những người đứng đầu giới doanh nhân cũng tìm đến ông xin chỉ bảo. Người dân bình thường càng hay được ông tiếp.

Năm Tô Mạt mười tuổi, vì muốn xin quẻ lành, bố mẹ đưa cô đến chùa thăm vị hòa thượng.

Vị hòa thượng già nhìn gia đình ba người hiền lành trước mặt, thấy yêu quý bọn họ. Ông liền lấy một tập sách cổ đã sờn mép, hỏi giờ sinh và bát tự⁽¹⁾ của Tô Mạt, lật giở kĩ lưỡng. Trên giấy đều là chữ cổ xa lạ viết từ phải sang trái. Vị hòa thượng già chỉ nói những câu tốt đẹp. Tô Mạt nhớ rõ nhất hai câu: “Có khí khái trượng phu nam nhi” và “Tam hợp xướng khúc, quý phi hảo sắc⁽²⁾”.

(1) Bát tự: một hình thức bói toán được xây dựng trên cơ sở triết lý của Kinh dịch với các thuyết can chi, âm dương, ngũ hành... Căn cứ vào giờ ngày tháng năm sinh tính theo âm lịch. “Bát tự” là “tám chữ”, tức can chi của năm sinh, tháng sinh, ngày sinh, giờ sinh.

(2) Có nghĩa là: người đa tài đa nghệ, vận đào hoa, dễ chìm đắm trong chuyện tình cảm.

Tô Mạt không hiểu câu trước. Câu sau cô nghĩ mãi cũng không thông, “hảo sắc” là ám chỉ diện mạo của cô không tồi hay là cô thích những người có ngoại hình đẹp? Mãi đến tám năm sau, khi gặp Đồng Thụy An, Tô Mạt lập tức lĩnh ngộ: đối phương quả là một chàng trai tuấn tú.

Nhất kiến chung tình, tái kiến khuynh tâm⁽³⁾, gặp lần thứ ba đất đá bay mù mịt trời đất.

(3) Có nghĩa là: gặp lần đầu đã trúng tiếng sét, gặp lại lần thứ hai đầy cảm mến.

Yêu đương say đắm, ở bên nhau, kết hôn, sinh con. Tất cả tự nhiên như nước chảy thành sông.

[Chúc bạn đọc sách vui vẻ tại www.gacsach.com - gác nhỏ cho người yêu sách.]

Thật ra Tô Mạt không biết, có một câu hôm đó vị hòa thượng già ngẫm đi nghĩ lại, cuối cùng không nói ra: “Cuộc hôn nhân đầu không quá ba thu.”

Kết hôn năm thứ hai, Đồng Thụy An ngoại tình. Người tình của anh ta nhỏ tuổi hơn, đồng thời có gia thế tốt hơn Tô Mạt. Vợ chồng Tô Mạt bắt đầu cuộc “chiến tranh” không ngừng nghỉ. Tô Mạt sử dụng mọi cách, từ khóc lóc, van xin đến treo cổ. Cô từ bỏ vẻ thanh cao, dè dặt rèn giũa trong mười năm đi học, làm ầm ĩ với Đồng Thụy An, đáng tiếc gương vỡ khó lành.

Đến năm thứ ba, Đồng Thụy An mệt mỏi, cắt đứt cuộc hôn nhân vô bổ, bắt đầu cuộc sống mới. Tô Mạt cũng đành bắt đầu cuộc sống mới. Lúc này, cô mới nhận ra hoàn cảnh khó khăn của mình. Trên có người già, dưới có con nhỏ, tiền lương hằng tháng hơn một nghìn tệ, không đủ tiêu pha. Chỉ trong một tích tắc, gánh nặng cuộc sống đổ hết xuống vai Tô Mạt, trong khi cô chẳng có đường nào xoay xở. Hiện thực khiến Tô Mạt ngày càng tin vào số mệnh, nhưng cô không tin vào lời thầy bói.

Số phận như con sông lớn, ở đằng sau không nhìn thấy đằng trước, ở đằng trước không nhìn thấy bùn lầy, tiến lại gần đá ngầm từng lớp, ở phía xa sóng to gió lớn, con người như một hạt cát trong đó. Cô không thể chống lại, cách duy nhất là cố sống cố chết vật lộn để tiến về phía trước. Kể cả lúc thuận dòng, cô vẫn có thể bị một cơn sóng bất thình lình xô đẩy, nhưng cô vẫn phải bảo vệ đôi chân, tránh bị đá ngầm dưới đáy sông quệt phải, máu chảy lênh láng.

Nửa năm sau khi ly hôn, trong khi Tô Mạt bôn ba vất vả, từ phương xa truyền đến tin Đồng Thụy An đã tái hôn. Lúc mẹ gọi điện, mặt trời chiếu ánh nắng chói chang, Tô Mạt đang bận rộn chuyển đồ từ trong kho ra sân phơi để tránh bị ẩm mốc. Hai mươi mấy năm qua, cô chưa từng làm việc nặng nhọc như vậy, thậm chí còn chẳng bao giờ nghĩ đến. Vậy mà chưa đầy hai tháng, cô đã rất thành thạo như một công nhân thực thụ.

Ở đầu bên kia điện thoại, bà Tô đang dạy cháu ngoại học thuộc bài thơ Thương người nông dân. Dạy xong, bà mới hỏi con gái, bây giờ là giờ ăn trưa, sao cô còn làm việc? Tô Mạt vội giải thích, gần đây công việc rất tốt. Bà Tô vui mừng, dặn dò con gái đừng suốt ngày ở văn phòng, phải có tầm nhìn và chịu khó mới được.

Quần áo xếp thành từng đống, bụi bay đầy vào mũi, Tô Mạt buộc khăn lên đầu, đeo khẩu trang, mặc áo sơ mi cũ dài và rộng. Cô đứng giữa đống túi nylon, lật giở, kiểm tra, điện thoại di động vẫn kẹp ở vai. Cô hỏi mẹ về tình hình của Thanh Tuyền.

Bà Tô thở dài, kể lể những chuyện không vui trong mấy ngày qua: loại cá vàng nhỏ đánh bắt tự nhiên không bị ô nhiễm ở siêu thị tăng mấy giá; tiêm một mũi vắc xin phòng bệnh nhập khẩu tốn mấy trăm tệ; đầu tháng con bé bị viêm phế quản, đi bệnh viện truyền thuốc mấy ngày mất toi hai nghìn; cháu nhà người ta tới trường mẫu giáo này nọ, lớp tự chọn quá xa mà không có xe đưa đón...

Ánh nắng chiếu đến mức Tô Mạt thấy hoa mắt, chóng mặt. Cô ngồi xuống bậc cầu thang bên cạnh, cất giọng thăm dò: “Mẹ, hay là cuối tháng này con gửi thêm ít tiền về nhà?”

Bà Tô ngừng một giây rồi nói: “Bố mẹ không phải không có tiền, chỉ là... mẹ nghe người ta nói thằng họ Đồng tổ chức đám cưới ngày hôm qua... Sau khi con và nó ly hôn, nó chẳng đến thăm con gái lấy một lần.” Bà thở dài. “Tô Mạt, lần này con phải cố gắng để không để thua kém mới được. Nó không quan tâm đến hai mẹ con con, con càng phải sống tử tế...”

Đúng vào buổi trưa nóng bức, trong lòng Tô Mạt rất buồn phiền, cô nhất thời im lặng. Cô nghe thấy tiếng của bố vọng vào trong điện thoại: “Bà nói ít thôi, người ta tái hôn, con gái bà còn có thể làm gì?”

Tô Mạt mím môi, không lên tiếng, cố kìm nén những giọt nước mắt. Cô lí nhí an ủi mẹ vài câu rồi lập tức cúp máy. Sau đó, cô ngẩn ngơ một lúc, bắt đầu tính toán sinh hoạt phí đến đầu tháng sau. Mấy ngày qua, Tô Mạt liên tục gửi đơn xin việc và đi phỏng vấn. Tuy nhiên, nếu không phải yêu cầu kinh nghiệm hay kỹ năng chuyên ngành quá cao thì cũng là công việc lương thấp, trừ tiền thuê nhà, điện nước, sinh hoạt phí, thu nhập mỗi tháng chẳng còn là bao, làm gì có tiền để gửi về nhà.

Tô Mạt cúi đầu nhìn bộ quần áo đầy bụi trên người, sau đó bắt đầu thu dọn đồ trong kho. Xưởng may quần áo của người cậu ruột tháng trước mới có hai công nhân nghỉ việc nên cô bận đến mức không có thời gian mà nghĩ đến chuyện khác.

Tô Mạt vốn bảo thủ, hết lòng hết dạ với người đàn ông cô yêu. Mặc dù cuộc hôn nhân kéo dài không được bao lâu nhưng tính bảo thủ này đã ăn vào cốt tủy của cô. Bây giờ cô không có đàn ông ở bên cạnh, chỉ chuyên tâm làm việc. Cho dù công việc hiện tại khô khan, nặng nhọc đến mấy, cô cũng không nghĩ ngợi lung tung.

Vì vậy có người ở đằng sau gọi, Tô Mạt cũng không hề biết. Người đó đành phải cất cao giọng một lần nữa: “Chị gái!” Cách xưng hô của người địa phương đối với phụ nữ chia thành hai kiểu, người có tuổi một chút đến bà già bảy, tám mươi tuổi đều gọi là “chị gái”, còn các cô gái trẻ tuổi được gọi là “em gái”.

Tô Mạt đứng thẳng người, lưng eo nhức mỏi nên cô giơ tay xoa bóp. Khi quay đầu, Tô Mạt nhìn thấy hai người đàn ông, bọn họ có vẻ chưa đến ba mươi tuổi, ngoại hình mang đặc điểm của người địa phương, nước da ngăm đen, thân hình cao gầy. Người vừa lên tiếng trẻ hơn. Nhìn thấy cô, anh ta hơi ngây người. “Cô gái... ông chủ Chung có nhà không?”

Tô Mạt gật đầu, biết bọn họ đến tìm cậu ruột cô. Vừa nhướng mắt, cô phát hiện em gái họ Chung Minh đang ló đầu ra ngoài. Tô Mạt đoán hai vị khách này có vai vế, liền vẫy tay với Chung Minh, ý bảo em gái dẫn khách lên nhà. Ai ngờ Chung Minh rụt đầu vào trong, vài giây sau buông rèm cửa sổ.

Tô Mạt đành quay sang vị khách, nói: “Có, để tôi đưa các anh lên văn phòng.”

Người đàn ông trẻ tuổi hơn lại liếc nhìn cô. “Không cần, chúng tôi quen biết ông chủ Chung. Chúng tôi đã đến đây mấy lần, biết đường lên văn phòng. Cô cứ làm việc của mình đi!”

Bắt gặp ánh mắt của anh ta, Tô Mạt đoán quần áo của mình bụi bặm nên anh ta chê bẩn, không muốn tiến lại gần, thế là cô đứng tránh sang một bên, nhường lối cho hai người đàn ông đi qua.

Người đàn ông đá cái túi nylon bọc quần áo ở dưới đất, sải bước đi vào trong. Bụi bay mù mịt, anh ta liền giơ tay bịt mũi. Người đi sau tỏ ra lịch sự hơn, không có động tác kiểu đó, chỉ là trước khi vào cửa, anh ta đi chậm lại, ngoảnh mặt liếc qua Tô Mạt. Ánh mắt anh ta lãnh đạm, có ý nghiên cứu, dò xét.

Tô Mạt ngồi xổm, tiếp tục xử lý đống quần áo, cô ngửi thấy toàn mùi formaldehyde. Người đàn ông vừa rồi xem ra không tồi, trang phục chỉnh tề, chiếc xe ô tô đỗ bên đường có giá cả triệu bạc. Nơi này là khu vực gần biển, nhiều người có tiền, lái chiếc xe như vậy cũng là bình thường. Chỉ có điều, bọn họ không thuộc về người phụ nữ như cô. Một người phụ nữ ly hôn, tuổi sắp bước sang đầu ba, nuôi con nhỏ, gia cảnh bình thường, nếu nghĩ đến chuyện tìm người đàn ông để tái giá, vậy thì thái độ của cô nên tự ti và dè dặt. Nếu cô còn giữ vẻ cao ngạo và khắt khe như con gái tuổi đôi mươi, vậy thì cô quá sai lầm.

Tối hôm qua, bà mợ dẫn Tô Mạt đi xem mặt. Bà mợ là người rất nhiệt tình. Đối tượng bà giới thiệu có điều kiện tương đối khá, tuy không quá giàu có nhưng nếu dẫn về quê giới thiệu, chắc cũng khiến khối kẻ ngưỡng mộ. Người đàn ông đó chẳng bận tâm đến chuyện Tô Mạt đã có con, bởi vì ông ta góa vợ, có con trai năm nay thi đại học. Ông ta cũng đã lớn tuổi, gần bốn mươi mới sinh con, bây giờ đã ngoài năm mươi. Lúc người đàn ông tiến lại gần, Tô Mạt ngửi thấy một mùi khó chịu tỏa ra từ chân tóc, hơi thở và cử chỉ của ông ta.

Trên đường về nhà, bà mợ hỏi ý của Tô Mạt. Cô lấy lý do công việc để thoái thác. Bà mợ căn vặn thêm vài câu, cô tuyệt đối im lặng. Trước đây, Tô Mạt rất thẳng tính, thường có sao nói vậy, nhưng mấy năm nay cô đã tiến bộ nhiều, im lặng là vàng, nói nhiều cũng vô ích. Cô vốn là người không giỏi ăn nói, phản ứng không nhanh, không biết nắm bắt ý của người khác, chỉ có thể ít lời thì sẽ ít bộc lộ khuyết điểm.

Bà mợ cười cười. “Cháu bây giờ phải nuôi con nhỏ, gia cảnh cũng bình thường, lại sắp đầu ba đến nơi, đừng kén cá chọn canh nữa. Tìm đàn ông nên tìm người bình thường thôi, cháu cũng là người từng kết hôn, lẽ nào không hiểu đạo lý này? Đàn ông bây giờ, dù là ông lão bảy, tám mươi, chỉ cần vẫn có thể cử động thì đều muốn tìm mấy cô gái tuổi hai mươi.”

Câu nói có ý tứ rõ ràng...

Tô Mạt thầm thở dài, bề ngoài cô tỏ ra bình thản nhưng trong lòng dậy sóng. Cô lại không thể nói thẳng lý do, cô không chịu nổi mùi của người đàn ông đó. Chỉ ngồi cùng bàn ăn cơm mà cô đã rất khó chịu, nếu sau này sống chung, phải thực hiện nghĩa vụ vợ chồng, bảo cô phải làm thế nào?

Trong chuyện nam nữ, mùi cơ thể là biểu hiện của hoóc môn. Mùi cơ thể càng khó chịu, con người càng dễ có hành vi giống động vật. Ban đầu ở cùng Đồng Thụy An, cũng một phần vì mùi cơ thể và hơi thở của anh ta mà Tô Mạt mê đắm. Kể cả lúc hôn nhau hay lúc ái ân cũng vậy, vừa trẻ trung, mạnh mẽ vừa ấm áp, dễ chịu.

Xét trên mọi phương diện, Đồng Thụy An chẳng ra gì nhưng ít nhất có một điểm tốt. Anh ta khiến Tô Mạt cam tâm tình nguyện khuất phục, khuất phục trong tình yêu, khuất phục trong hôn nhân. Hai người từng sở hữu cơ thể và năm tháng đẹp đẽ nhất, trẻ trung nhất của đối phương. Xét cho cùng, bọn họ chẳng ai nợ ai. Cô từng cam tâm tình nguyện dùng thời gian một đời để từ từ chấp nhận chuyện mùi cơ thể của anh ta thay đổi khi anh ta già yếu đi, đáng tiếc, sự cam tâm tình nguyện này đứt gánh giữa đường.

Hoàn tất công việc lúc chạng vạng, Tô Mạt xuống bếp nấu cơm như thường lệ. Ăn cơm xong, cậu mợ ra ngoài đi dạo, cô và Chung Minh rửa bát. Sau đó, Tô Mạt về phòng, bật đèn bàn, đọc sách chuyên ngành. Mắt lướt qua những con số nhưng đầu óc cô lại nghĩ đến chuyện cuối tuần ra chợ việc làm xem có thể kiếm thêm một, hai công việc nữa không.

Tô Mạt thấy vừa sốt ruột vừa mệt mỏi, mí mắt dần nặng trĩu, không mở nổi mắt. Cô gạt đống quần áo bụi bặm. Sau tiếng khóc hay tiếng cười của con gái và con số tăng giảm trên sổ tiết kiệm, trong đầu cô chợt hiện lên hình ảnh người đàn ông trẻ tuổi quay đầu nhìn cô lúc trưa. Không phải cô nhớ đến người đàn ông đó mà cô để tâm đến hành động của anh ta. Hành động như vậy xuất phát từ một người đàn ông cùng độ tuổi, lại rất vừa mắt nên cô rất có ấn tượng.

Tô Mạt đã không còn ở độ tuổi mới biết yêu. Sau khi đến với Đồng Thụy An, nhiều năm qua cô luôn giữ khoảng cách, không hề nghĩ tới người khác giới, giống một nhà sư khổ hạnh vui vẻ. Nhưng bây giờ, cô đã được tự do. Ít nhất cô có thể tự do mơ tưởng.

Tô Mạt lờ mờ có ấn tượng người đàn ông đó có đôi mắt rất đen, ánh mắt của anh ta như tảng đá ngầm ở tận đáy sông.