Nhật Bản là một dân tộc rất thiện về hải chiến, họ có một hạm đội hùng mạnh, đóng những chiếc thuyền bọc sắt rập theo kiểu mẫu người Tây phương. Trong khi đó, dân tộc Trung Hoa sống trên đất liền, có những chiếc thuyền buồm cổ lỗ từ ngàn xưa với đám dân ngư phủ. Hạng thượng lưu, trung lưu Trung Hoa lo ngại về những tham vọng của người Nhật, họ bèn tự động đóng một thứ thuế riêng để lập một hạm đội hùng mạnh, cũng bắt chước người Nhật rập theo khuôn mẫu của người da trắng.

Bà Thái hậu phản đối:

- Làm sao mình lại sợ quân lùn Nhật Bản? Bọn chúng chỉ có thể lảng vảng ở bờ biển trong hải phận nước ta, dân mình khi nào để cho bọn chúng đổ bộ, xâm nhập vào nội địa nước mình. Thật là cả một sự điên rồ đem tiền lãng phí, đóng tàu theo kiểu ngoại nhân. Chẳng có ích lợi gì chỉ thêm cho thằng cháu ta (vua Quang Tự) một món đồ chơi. Ta nghe người ta xầm xì hắn vẫn thích như hồi còn nhỏ những đồ chơi ngoại quốc làm. Vì thế hắn lãng phí ngân quỹ quốc gia.

Dù có can ngăn cũng không được, ông vua đành nhượng bộ, chiều theo sở thích của bà Thái hậu, cho xây chiếc tàu bằng đá hoa đặt giữa hồ Tĩnh Tâm. Ở nơi đó bà cho tổ chức lễ thọ lục tuần đại khánh. Tất cả mọi chi tiết lễ nghi phải được hoàn tất vào tháng mười âm lịch, toàn dân mở hội suốt một tháng, mọi công việc đình chỉ, thăng thưởng phẩm tước cho tất cả những người nào trung thành với bà. Để cho cuộc lễ thọ cực kì long trọng bà khuyến dụ tất cả quan lại, lớn, nhỏ trong nước, bà cho khấu trừ một phần tư lương bổng hàng năm và bà tuyên bố bà không từ chối những phẩm vật mừng lễ thọ bà, trong đó có vàng bạc, châu báu.

Trong thâm tâm, bà muốn nhận một phần quà thật đích đáng, vĩ đại. Nhung Lữ, trước kia phạm tội dan díu với một cung phi bị lãng quên, ông bị loại trừ trong các tiết lễ, đã lâu bà không gặp. Bây giờ, người cung phi đã chết, nỗi căm hờn của bà lâu ngày đã phai nhòa, bà nghĩ có lí do gì bà trừng phạt người bà yêu nhất trên đời. Bà đã già, không còn trong tuổi hoa niên, ham mê vì tình ái, bà đối với Nhung Lữ như một người bạn già. Mối tình của bà như đám tro tàn lại được khơi động lên. Bà muốn nhìn lại khuôn mặt người yêu, quên hết dĩ vãng, nghĩ đến hiện tại. Bà mừng thượng thọ lục tuần còn hắn đã quá cái tuổi đó. Bà gửi cho Nhung Lữ một lá thơ. Bà viết rất đẹp, nét chữ già dặn, cứng cáp, ngay ngắn:

“Mấy chữ này không phải một sắc luật, đây là một lời chào, một lời mời, hi vọng chúng ta sẽ gặp lại nhau với tâm hồn cởi mở, quên hết chuyện xưa. Mời anh đến chiều hôm trước ngày lễ Thượng thọ lục tuần của tôi, chúng ta sẽ hàn huyên trước khi ra mắt quần thần.”

Bà chỉ rõ nơi hai người gặp nhau ở thư viện. Bà biết tính Nhung Lữ ghét bọn thái giám, bà đuổi ra ngoài tất cả bọn thái giám, cả Lý Liên Anh, lấy cớ cho ra ngoài phố xem xét những miếng ngọc Thổ Nhĩ Kỳ đem đến. Đã sắp hết thu, một ngày nóng bức không có gió. Ánh nắng rây vàng các sân trong hoàng thành, có hàng ngàn cây cúc đầy hoa. Tuy đã sang tháng mười, nhưng các người làm vườn hãm hoa không cho nở, để hoa nở đúng ngày đại lễ thượng thọ. Bà Thái hậu mặc áo vóc vàng thêu phượng màu lam, ngồi chờ trong thư viện, hai bàn tay đặt trên hai đầu gối.

Vào lúc ba giờ, bà nghe có tiếng chân người. Các thể nữ mở rộng các khuôn cửa, ở trong hành lang bà thấy tiến về gian phòng, bóng dáng to lớn Nhung Lữ. Đột nhiên bà cảm thấy tâm hồn bối rối, trái tim đập mạnh. Bà cố lấy vẻ bình tĩnh, không để cảm xúc hiện trên nét mặt. Nhung Lữ tiến lại gần phía bà, vẫn thế dáng dấp vẫn như xưa, mạnh bạo, hiên ngang. Mặc quần áo sẫm màu, một chiếc áo dài lụa màu lam sẫm, đầu đội mũ vóc đen, trên ngực gài một đồ trang sức bằng hồng ngọc, một tước vị của các thân vương, chiếc bài ngà này là một bức tường ngăn cách giữa hai người. Bà ngồi yên cho đến khi hắn đến gần. Bốn mắt nhìn nhau, Nhung Lữ định sụp xuống làm lễ chào như ngày trước nhưng bà vội vàng can ngăn giơ tay không để hắn lễ và chỉ hai chiếc ghế. Bà bước xuống ngai, nắm tay áo Nhung Lữ dắt ra ngồi ở ghế. Hai người ngồi hai ghế song hàng, nói chuyện.

Với một giọng âu yếm song có vẻ kiêu hãnh, bà bảo:

- Đặt chiếc hốt xuống.

Nhung Lữ đặt chiếc hốt xuống bàn, chờ xem bà nói.

Đột nhiên nét mặt bà rất tươi tỉnh, liếc mắt nhìn Nhung Lữ đầy vẻ âu yếm, tình tứ.

- Thế nào, độ này có khỏe không?

- Tâu Thái hậu...

- Miễn đừng kêu Thái hậu.

Nhung Lữ cúi đầu xuống nói:

- Đáng lẽ tôi phải hỏi thăm sức khỏe bà trước, nhưng tôi đã nom thấy sức khỏe bà dồi dào. Tôi xem bà không có gì thay đổi. Khuôn mặt này vẫn đúng khuôn mặt đã in sâu trong tâm khảm tôi suốt bao nhiêu năm nay.

Cả hai người, không ai muốn khêu lại dĩ vãng. Cả hai không muốn nhắc đến chuyện cũ đã qua. Không có một người nào có thể lọt vào tâm hồn hai người. Khi hai người ngồi cạnh nhau chuyện trò, thế giới bên ngoài hầu như không có. Bà nghĩ, tuy chàng đã cao niên, ánh mắt vẫn thấy trẻ như xưa. Xác thịt cũng như tâm hồn, tuy hai mà là một, tuy một hóa hai. Bà cảm thấy lạ, khi gần chàng, bà thấy tâm hồn rạo rực, lòng yêu mến dạt dào. Bà thở dài cảm thấy sung sướng. Nhung Lữ hỏi:

- Sao bà thở dài?

- Tôi nghĩ tưởng chừng tôi có nhiều chuyện nói với anh, bây giờ ngồi trước mặt anh, tôi có cảm tưởng như anh đã hiểu hết về tôi.

- Bà cũng biết hết về tôi. Tôi không có gì thay đổi, vẫn như trước, từ ngày hai chúng ta đã hiểu nhau.

Bà không nói gì. Hai người đã hiểu rõ tâm sự của nhau. Những năm qua, sống trong mấy bức tường thành, sợ tai vách mạch rừng, hai người không ai dám thổ lộ một lời tuy cùng chung một quan niệm, một ý nghĩ. Khi bà hỏi han câu gì, lời nói nhẹ nhàng, âu yếm:

- Anh có điều gì muốn bàn luận, khuyên bảo tôi không? Đã bao nhiêu năm nay, không nhận được ý kiến gì của anh. Tôi tự ý định đoạt không hỏi ý kiến một thân vương nào.

Nhung Lữ lắc đầu nói:

- Tôi không có gì đáng chê trách.

Bà nhận thấy trong giọng nói của hắn có gì không tiện nói ra. Bà nói:

- Anh và tôi thường có gì nói thẳng cho nhau biết không cần úp mở, có phải thế không? Anh nói cho tôi biết anh có buồn gì về tôi không?

- Không... Không có gì. Tôi không muốn đến làm mất vui ngày đại lễ thượng thọ của bà. Người thứ dân trong nước cũng ăn khao thọ huống hồ là bà.

Bà có vẻ thúc giục, vội vã nói:

- Thôi anh, nói thật đi anh, có gì anh cứ nói thật đi.

Nhung Lữ bất đắc dĩ, dù không muốn nói cũng phải nói:

- Tôi rất tin tưởng vào sự lịch duyệt, khôn ngoan của bà. Nếu quân đội ta bị quân Nhật đánh đại bại ở đảo Đài Loan, họ đổ bộ vào đất liền, lãnh thổ của ta, là một đại họa cho quốc gia dân tộc, bà không thể tổ chức lễ khánh thọ tưng bừng như thế này.

Bà nghe xong, nét mặt trầm ngâm suy nghĩ, bất giác thở dài. Thủng thẳng bà đứng dậy, thủng thẳng đi ngang qua căn phòng, lên ngồi trên ngai. Nhung Lữ cũng đứng dậy, chờ cho bà tại vị yên trên ngai, hắn ra lễ trước bà, lần này bà để yên cho hắn lễ. Mắt bà nhìn xuống chiếc lưng Nhung Lữ cúi xuống. Bà nói:

- Bây giờ tôi đã nhận rõ mối nguy cơ, không biết cầu viện ở đâu? Nhiều đêm tôi đang ngủ, bừng thức giấc nghĩ thấy rùng mình, lo ngại cho ngày mai, không biết thế nào. Tôi nhìn thấy những đám mây đen đang cuồn cuộn ở trên bầu trời bay tới. Quốc gia này, dân tộc này sẽ ra sao? Tôi nghĩ không biết có nên không, sau lễ thượng thọ này, tôi có nên cho gọi bốc sư gieo quẻ xem vận nước thế nào?

Nhung Lữ trả lời, giọng trầm ngâm, nghiêm nghị:

- Tâu Thái hậu nên tiên liệu trước hơn nghe lời mấy kẻ bốc sư, đừng chờ nước đến chân mới nhảy.

- Như thế anh cầm quyền tư lệnh đạo quân bảo vệ hoàng thành, anh ở gần tôi và bảo vệ tôi như ngày trước. Tôi không quên đêm hôm nào anh vào trong lều tôi ở giữa rừng sâu núi thẳm, gần Nhiệt Hà. Chiếc kiếm của anh đã cứu mạng tôi và con tôi.

Bà muốn nói lớn ý nghĩ thầm kín, đứa con của chúng ta, anh đã cứu mạng. Dù sao đứa con đó đã chết rồi và được mai táng theo lễ nghi một vị Hoàng đế và được an nghỉ trong lăng tẩm của hoàng gia.

Nhung Lữ đứng dậy nói:

- Tôi xin chấp nhận trách nhiệm đó.

Hắn lấy chiếc hốt, nắm chặt trong hai tay rồi đi ra. Chao ôi! Cuộc khánh lễ đã không được cử hành theo như dự định. Dân phải đóng góp rất nhiều, xây Khải Hoàn môn suốt dọc đường từ Di Hòa cung đến hoàng thành. Những ban thờ bái vọng được thiếp lập, các vị sư luân phiên tụng niệm. Toàn dân, ở các tỉnh và những lãnh thổ phụ thuộc sửa soạn một tháng yến ẩm, hội hè để ăn mừng một ngày trọng đại của vị nữ hoàng. Nhưng, hội hè sắp sửa khởi diễn, đột nhiên quân Nhật tấn công, phá tan hạm đội chiến thuyền Trung Hoa. Dân ở Cao Ly gửi cấp báo lên ngai rồng, dân chúng ở bán đảo đó bị quân giặc áp bức, đè nén, tình thế vô cùng khẩn trương, nếu không có quân tiếp viện ngay, đảo đó sẽ bị quân Nhật thôn tính. Công văn thượng khẩn ở Đài Loan bay đến kinh thành như bươm buớm, giờ nào cũng có. Bà Thái hậu nhận những tin thất trận liên tiếp, cuộc lễ thọ mới khởi sự, bà rất phẫn nộ. Bà vô cùng hối hận đã làm một việc hết sức sai lầm, nguy hại. Nếu bà lấy số tiền dự trữ để tạo lập một hạm đội hùng mạnh khả dĩ đương đầu với quân địch, thì đâu nên nỗi. Trước mặt mọi người, bà không nhận lỗi đó, sợ như thể sẽ mất uy tín. Ngai rồng, theo đúng nguyên tắc, không bao giờ có thể sai lầm được. Bà lo liệu để phản công, phá tan quân thù. Hôm đầu, bà không ăn không ngủ, không nghỉ ngơi, những ngày hôm sau, bà ăn rất ít, đi đi lại lại mấy gian phòng trong cung. Bà không còn bụng dạ nào ngắm hoa, nghe chim hót líu lo. Bà ngoảnh mặt khi người ta dâng lên bà một cuốn sách hay sớ điệp. Nhanh như cơn lốc, một tin đồn lan truyền trong cấm thành, bà Thái hậu phẫn nộ đến cực điểm, không biết bà sẽ trút cơn giận của bà lên đầu người nào? Để khởi đầu, bà lôi Lý Hồng Chương ra hạch tội, viên tướng này được bà tin cậy. Bà sai tổng quản thái giám đi gọi Lý Hồng Chương, bà tiếp ở cung đường riêng. Lúc tiếp bà cho mở rộng các cửa phòng để cho mọi người biết, bà tức giận đến mức nào, tin đó sẽ truyền đi cho tất cả cấm thành, tất cả nước ai cũng biết.

Lý Hồng Chương vừa bước vào, bà đã hét lên:

- Khanh!

Bà không thèm lấy ngón tay chỉ, mà lấy hai ngón tay út chỉ vào mặt. Nét mặt hằm hằm, bà thét lên:

- Anh dám để quân giặc đánh dấu tất cả hạm đội chiến thuyền và chiếc tàu Cửu Hưng chở quân lính. Bây giờ chiếc tàu nằm sâu dưới đáy biển. Lấy tiền đâu, đóng chiếc tàu khác? Sự bất lực của anh đã làm hại quốc gia như thế nào?

Viên tướng này không dám hé răng nói một lời. Ông quỳ mọp xuống nền gạch, hôm ấy ông mặc bộ triều phục rất đẹp. Biết ông không dám cãi lại, bà Thái hậu càng tấn công mạnh.

Bà lại hét to, ngón tay út vẫn chĩa vào ông tướng.

- Suốt mấy năm nay, anh lo liệu những cái gì? Anh quên vận mạng, quyền lợi quốc gia? Tôi biết anh chỉ chăm chú mấy chiếc thuyền buôn đi các dòng sông và anh cho đặt mấy đường thiết lộ. Anh cũng biết tôi ghét mấy thứ đồ ngoại lai. Hình như anh có lập ở Thượng Hải một nhà máy dệt ngoại quốc để anh thủ lợi. Anh cũng biết phục vụ ngai rồng phải mất thời giờ và trí não. Anh dám coi việc tư của anh trọng hơn việc công.

Ông tướng chỉ nghe bà khiển trách, không dám cãi lại một lời. Bà lại tiếp tục sỉ vả, nhục mạ, hai ngón tay út xỉa thẳng vào mặt ông tướng như mũi dao găm.

- Suốt trong mười năm nay, quốc gia này đã thiệt hại biết bao nhiêu vì lòng tham và ích kỉ của anh. Quân Pháp chiếm trọn An Nam, tấn công Đài Loan, chúng ta giải phóng được hai nơi đó cũng khó vì đồng thời quân Nhật tấn công ở Cao Ly. Làm sao quân ngoại quốc tấn công, hăm dọa nước mình? Rất dễ hiểu, vì quân đội, hải quân mình yếu kém, lỗi tại ai? Nếu không phải anh thì còn ai? Anh vẫn ở nhiệm sở, anh phải làm cái gì trước kia anh không chịu làm. Anh bị tước hết chức phẩm, quyền thế, bị phạt như một tên nô lệ, một tên nô lệ không được nghỉ ngơi.

Bà bỏ tay xuống, thở thật mạnh mấy cái, rồi ra hiệu đuổi viên tướng đi ra.

- Thôi, đứng lên làm tròn nhiệm vụ, đoái tội lập công. Khôi phục lại uy thế cho nữ hoàng của anh.

Viên tướng đứng dậy, phủi hai đầu gối, cúi đầu lom khom, đi giật lùi ra ngoài. Đột nhiên, bà để ý nhận thấy sắc diện của ông đượm vẻ kiên nhẫn, nghị lực làm bà để tâm. Người này đã giúp bà bao nhiêu công việc to tát. Ông có óc phục tòng và rất trung thành. Bà Thái hậu phải có lượng khoan hồng đối với ông, nhưng bà hãy thong thả để sau này, không nên làm ngay.

Bà chưa hả cơn giận, lòng còn phẫn nộ. Bà cho gọi ông vua đến. Bà tự tay viết giấy mời ông vua đến, trên giấy mời bà có đóng ấn tín.

Hôm nay bà định cho tống đạt giấy triệu thỉnh ông vua đến, đột nhiên xảy ra một chuyện lạ lùng, làm náo loạn cả Di Hòa cung. Về buổi chiều, bà đang nằm ở Lan Đình, một thể nữ tất tưởi chạy đến, quần áo lốc thốc, tóc rối bù. Lúc đó con a hoàn đang quỳ cạnh bà để hầu quạt. Con a hoàn vội giơ tay bảo người kia đừng làm náo động, Thái hậu đang ngủ. Người thể nữ sợ quá, không để ý, kêu lên the thé:

Thái Thái hậu... Thái hậu... Con nom thấy, con nom thấy...

Bà Thái hậu tỉnh giấc liền. Bà ra ngồi trên ghế, hai mắt nhìn thẳng vào người kia, bà hỏi:

- Mi nom thấy gì?

Người thể nữ mồm lắp bắp, nói không ra lời, hai tay co quắp ôm ngực, sợ quá khóc.

- Một người, đầu trọc lóc như sư.

- Ồ thế thì sư chứ cái gì?

- Tâu Thái hậu đầu trọc lóc như sư... Có lẽ một nhà sư Tây Tạng, mà không phải. Hắn không mặc áo vàng. Người hắn đen sì từ đầu tới chân, cao lớn, con chưa thấy người nào cao lớn như thế. Hai bàn tay hắn to lắm. Tâu Thái hậu, cửa phòng đóng kín mít, không một người nào có thể lọt vào được.

Bà Thái hậu ngẩng đầu nhìn lên nền trời, mặt trời đã lặn ở sân, ánh sáng đã nhạt nhòa. Không có một người nào, có thể đến đây được. Bà bảo người thể nữ, vẻ mặt lo sợ, hốt hoảng.

- Mi mê rồi. Các thái giám canh gác, không một người nào có thể vào được.

Người thể nữ cố cãi:

- Tâu Thái hậu, chính mắt con nom thấy, con nom thấy rõ ràng.

- Nếu đúng thế, ta thân chinh đi kiếm xem sao.

Một đội quân đi hộ vệ khoảng hai mươi tên thái giám đi với bà, người cầm kiếm, cầm đèn lồng, đi tìm kiếm con người bí mật kia. Bà kêu lên:

- Chúng ta ngu quá. Chắc là nó ngủ mê hay nó say rượu.

Lý Liên Anh sai bọn thái giám tiếp tục tìm kiếm, cầm đèn lồng đi theo hắn.

Lý Liên Anh và một cây đèn lồng dẫn đầu, đưa bà Thái hậu đi. Bà vừa bước lên ngưỡng cửa thư viện, ngẩng đầu lên thấy trên mặt bàn một tờ giấy đỏ lớn có viết mấy đại tự: “Ta nắm mạng mi trong lòng bàn tay ta.”

Bà chộp lấy miếng giấy đọc hai lần, quẳng cho tên thái giám. Bà nói:

- Coi xem, nó chỉ trốn quanh đâu đây, một tên thích khách, tiếp tục kiếm nữa.

Tất cả thể nữ vây quanh bà. Lý Liên Anh tuân theo lời bà. Mọi người cố trấn tĩnh bà Thái hậu. Các thể nữ đồng thanh nói các thái giám thế nào cũng tìm ra người đầu trọc, không còn là chuyện mộng mị mơ hồ, đó là sự thật, mà đã là sự thật thế nào cũng khám phá ra được.

Bọn thể nữ thắp rất nhiều nến, đưa bà Thái hậu về phòng ngủ, bọn này đứng túc trực phòng bà suốt đêm để bà ngủ cho đỡ mệt. Nhưng khi các thể nữ bước chân vào phòng ngủ, họ thấy một tờ giấy đỏ ghim ở chiếc gối vóc vàng, cũng có mấy chữ, so tự dạng cùng một thứ chữ với tờ giấy trước.

“Khi nào đến giờ đã được ấn định, lưỡi kiếm sẽ đâm nát thây mi, bất luận ngày hay đêm, mi sẽ chết.”

Các thể nữ nhìn thấy thế, sợ quá kêu thất thanh, bà Thái hậu càng thêm bực mình. Bà giật tờ giấy ngài ở gối, vo viên, ném xuống đất. Bà rũ lên cười, hai mắt long lanh, sáng quắc.

- Thôi im mồm đi các cô, một thằng nào trêu ghẹo bọn mình. Đi ngủ hết, ta cũng đi ngủ.

Tất cả bọn đồng thanh nói:

- Tâu lệnh bà, chúng con không rời lệnh bà đêm nay.

Bà mỉm cười, cũng chiều lòng để cả bọn thức, túc trực. Bà thay quần áo, lên giường nằm. Sáu người thể nữ trải đệm nằm dưới đất, cạnh giường bà, còn lại chia làm hai, một nửa thức đến nửa đêm, một nửa thức từ nữa đêm đến sáng để canh chừng. Lý Liên Anh gươm tuốt trần cùng với bọn thái giám canh ở ngoài cửa.

Đến tảng sáng, bà Thái hậu thức dậy, ngáp, lấy bàn tay che miệng, mỉm cười nói, câu chuyện chiều hôm qua thế mà lại hay.

- Ta thấy trí óc tò mò bị kích thích; ở đây, lầu son gác tía, êm đềm quá sinh ra lười nhác.

Bà ở trong phòng ngủ đi ra, vẻ mặt vui tươi đầy nghị lực, trên mái tóc gài hoa tươi. Bà ra ăn sáng, đưa mắt quan sát xung quanh. Đột nhiên, dưới những đĩa đựng món ăn, bà thấy một tờ giấy đỏ, vẫn một thứ chữ viết mực đen.

“Trong khi mi ngủ, ta chờ.”

Các thể nữ không giấu được sự kinh ngạc, kêu thét lên có vài người khóc. Các a hoàn líu lưỡi không nói được.

- Chúng con vừa bưng các món ăn lên. Chúng con không nom thấy có người nào.

Với một giọng thản nhiên, không có gì lo sợ, bà nói:

- Người ta sẽ tìm ra.

Bà vo viên tờ giấy, liệng xuống đất.

Mặc dù các a hoàn lo sợ, các món ăn có chất độc, định đem đi, bà không cho. Cuộc truy tìm người bí mật được liên tục làm suốt ngày hôm đó. Không ai nom thấy, tìm thấy bóng dáng người bí mật, nhưng người ta thấy có bốn tờ giấy lời lẽ hăm dọa ở bốn nơi khác nhau trong cung.

Ròng rã suốt hai tháng, các thái giám lục soát trong cung, thỉnh thoảng một đôi khi, người ta có nom thấy một đầu trọc, quần áo đen sì từ đầu đến chân, nhưng không sao bắt được. Một người a hoàn suýt mất trí, hóa điên vì sáng lúc ngủ dậy, nom thấy khuôn mặt người bí mật treo lơ lửng trên đầu nàng. Nàng kêu thét lên, chiếc đầu như bay đi mất.

Tuy vậy, bà Thái hậu không sợ, bà cấm mọi người không được phao truyền tin đó ra ngoài, sợ gieo hoang mang cho dân chúng, bọn bất lương lợi dụng sự lộn xộn làm bậy. Bọn thái giám cắt phiên nhau, ngày đêm canh gác.

Một đêm, trong khi bà Thái hậu ngủ, các thái giám nghe tiếng kẹt cửa. Dưới ánh trăng lờ mờ, bọn thái giám nom thấy một cẳng chân đen sì bước vào trong cửa. Tất cả thái giám kéo ùa đến để bắt. Người bí mật chạy trốn, bọn thái giám lục soát khắp mọi nơi, ở trong vườn sau một tảng đá lớn, họ đã bắt được người đó.

Tiếng hò reo, kêu la của bọn thái giám làm bà thức giấc. Bà ngồi dậy, truyền cho dẫn người đó đến, bất luận ngay trong tối. Các thể nữ vội vàng lấy áo long cổn đội mũ miện cho bà, bà lên ngự trên ngai ở cung đường. Người bí mật bị trói đem dẫn lên trình bà.

Người đó đứng trước mặt bà, không cúi đầu làm lễ, các thái giám đè hắn xuống, bắt phải quỳ. Bà thái hậu, giọng rất bình tĩnh, bảo:

- Để cho nó đứng.

Bà Thái hậu để ý quan sát người đứng đó, một thanh niên dáng điệu hiên ngang, đầu cạo trọc, khuôn mặt lạ lắm hao hao như mặt cọp, trán hất về đằng sau, hai môi cắn chặt, mắt xếch. Một chiếc áo dài đen bó sát người, như một lần da nữa, thân hình mảnh khảnh, bà thẩm vấn:

- Mi là ai?

- Không là ai. Tôi không có tên. Cái đó không can hệ.

- Ai sai mày đến đây?

- Bà cứ việc giết chết, tôi không nói.

Thấy người đó ăn nói vô lễ, bọn thái giám rút kiếm toan chém, bà Thái hậu giơ tay cản lại. Bà ra lệnh:

- Khám người hắn.

Bọn thái giám tuân lệnh, xúm lại khám. Người kia đứng yên không chống cự. Trong người hắn không có gì. Lý Liên Anh tâu:

- Tâu Thái hậu, con xin thái hậu giao thằng đó cho con. Con sẽ có cách tra, nó sẽ khai ra, con cho đánh bằng những thanh nứa rất sắc, cột chặt nó lại, dang bốn chân, tay quất bằng roi nứa, gan bằng sắt cũng phải khai.

Tất cả mọi người đều biết Lý Liên Anh rất thành thạo về việc tra tấn tội nhân nên đồng thanh tán thưởng lời đề nghị của hắn. Bà Thái hậu nói:

- Cho mày đem nó đi, mày muốn làm gì tùy ý.

Bà nhìn con mắt phạm nhân, bà thấy mắt nó không như mắt mọi người, mắt nó vàng vàng, gờm gờm như mắt thú dữ, không sợ người. Bà như bị thôi miên, mãi mới ngoảnh đi được chỗ khác. Bà ra lệnh cho bọn thái giám:

- Không phải nương tay, nếu không làm sao lấy được khẩu cung của nó.

Hai hôm sau, Lý Liên Anh vào để tường trình.

- Nó có khai gì không?

- Tâu thái hậu, không.

- Như thế, tra nữa, kì nào nó khai mới thôi.

Lý Liên Anh lắc đầu thưa:

- Tâu thái hậu, nó nhất định không nói. Nó chết rồi, người ta nói nó tự vẫn.

Lần thứ nhất trong đời bà Thái hậu, bà cảm thấy sợ. Bà giơ tay gái một bông hoa nhài trồng ở chậu, đưa lên mũi ngửi. Bà hít hương thơm, bình tĩnh trở lại, nói:

- Thôi chuyện ấy bỏ qua, không nói đến làm gì nữa.

Tuy bà nói thế song không sao quên được người bí mật đầu trọc, cả một bí mật, một nghi vấn. Bà nghi nghi hoặc hoặc, không biết sự thật thế nào, trong lòng lúc nào cũng băn khoăn, lầu son gác tía, bà cũng không thấy vui sướng. Tuy trong vườn có đủ hoa thơm cỏ lạ, tuy vẫn thường đi ngự lãm những buổi trình diễn của gánh hát ở trong hoàng cung, đầu óc bà không được nhẹ nhõm, thảnh thơi, không phải bà sợ chết, nhưng bà không sao quên được câu chuyện bí ẩn đè nặng

trong tâm hồn bà, có những người muốn hãm hại bà. Nếu biết rõ ai là thù nghịch với bà, bà thẳng tay loại trừ, nhưng không biết là ai, không tìm ra manh mối.

Một hôm, về quá trưa, bà với các thể nữ ở trên chiếc tàu lớn bằng cẩm thạch, bà thấy Lý Liên Anh đến. Một tay bà cầm chén trà, bà đang đánh cờ. Người thái giám tâu:

- Tâu Thái hậu, chén nước trà nguội.

Hắn cầm chén trà, bảo nữ tì rót đầy. Bà uống xong, đặt chén xuống bàn, tên thái giám ghé mồm nói khẽ:

- Tâu Thái hậu, con đem tin lại.

Bà làm như bà không nghe thấy gì, đánh xong ván cờ, bà đưa mắt bảo Lý Liên Anh theo bà.

Khi chỉ còn hai người, các thể nữ đứng cả ở ngoài không thể nghe được ở trong nói chuyện, bà truyền cho Lý Liên Anh nói, miễn không phải quỳ.

Lý Liên Anh ghé sát mồm vào mặt bà, tiếng nói như huýt sáo. Bà lấy quạt đập vào người tên thái giám, nói giọng có vẻ gắt gỏng:

- Lùi ra xa. Hơi mày hôi như mùi thịt thối.

Hắn lấy bàn tay che mồm, nói:

- Thưa Thái hậu, tiện nô vừa khám phá có một âm mưu.

Bà quay mặt lại, để chiếc quạt lên mũi. Khứu giác bà rất nhạy cảm, mùi hôi cũng như mùi thơm, nếu tên thái giám này, không một dạ trung thành với bà, không bao giờ bà cho hắn đến gần bà. Hắn tố cáo một âm mưu định khuynh đảo, phản nghịch.

- Tâu Thái hậu, thiếu đế bị ảnh hưởng của tên phụ đạo Vương Hùng Tổ. Tên phụ đạo khuyên vua nên cho tăng cường binh lực để quốc gia khỏi rơi vào tay quân thù, bọn này chỉ chờ cơ hội thuận tiện là nuốt chửng dân tộc Trung Hoa. Một miếng mồi rất béo bở, họ thèm rỏ dãi. Tên phụ đạo khuyến dụ vua nên nghe lời đề nghị của tên Khang Hữu Vi, một nhà nho học rất uyên thâm về Sử kí và phong tục Tây phương. Hắn có thể giúp triều đình đóng những hải thuyền, xây đường thiết lộ, những trường học cho nam nữ thanh thiếu niên, canh tân xã hội. Vua có cho triệu thỉnh Khang Hữu Vi.

Bà Thái hậu khẽ quay đầu lại, vẫn lấy chiếc quạt ngăn cách mặt bà với mặt tên thái giám.

- Tên Khang, hiện giờ có trong cấm thành không?

- Tâu Thái hậu, hắn luôn luôn ở bên cạnh Hoàng thượng. Thường nhật hai người trò chuyện hàng giờ trong phòng kín. Tiện nô có nghe lõm được hắn nói muốn canh cải xã hội, trước hết phải cắt hết đuôi sam.

Nghe nói thế, bà Thái hậu hốt hoảng, đánh rớt chiếc quạt xuống đất.

- Tụi nó không biết sao, chiếc đuôi sam là tượng trưng sự thống trị dân tộc Hán của triều đình Mãn Châu đã được hai trăm năm nay.

Lý Liên Anh gật đầu, tán đồng ý kiến.

- Tâu Thái hậu, tên Khang này là một người cách mạng người Hán, quê ở Quảng Đông. Hắn mưu đồ khuynh đảo Thái hậu. Thế chưa đủ. Hắn còn xúi giục vua cho gọi Viên Thế Khải, tên tướng chỉ huy đạo quân dưới quyền tư lệnh của Lý Hồng Chương. Thái hậu chắc rõ tên Viên này đã nhận được lệnh của Hoàng thượng muốn bắt Thái hậu để cầm tù.

Tên thái giám thở dài thật mạnh, hơi hôi thối trong mồm phát xuất làm bà Thái hậu giật bắn người. Bà Thái hậu giọng rất nhỏ nhẹ, thủng thẳng, nói:

- Cháu ta chắc có ý định giết ta đây.

- Tâu Thái hậu, không đến nỗi thế đâu. Hoàng thượng không có ác tâm thế đâu. Cũng có thể tên Khang xúi vua như thế, nhưng theo lời những trinh sát của tệ nô, Hoàng thượng tuyệt đối cấm không được xâm phạm đến thánh thể. Ông chỉ muốn Thái hậu ở yên trong Di Hòa cung. Tất cả mọi thứ tiêu khiển, ẩm, thực, để nguyên, nhưng Thái hậu mất hết uy quyền.

- Thế à?

Bà cảm thấy như có một sức mạnh tràn ngập trong hồn. Bình sinh bà thích tranh đấu. Một lần nữa, bà lại phải ra công chiến đấu mà phần thắng chắc chắn về phía bà. Bà vừa cười, vừa nói:

- Chà! Chà! Hay, hay.

Lý Liên Anh lạ quá thấy nét mặt bà tươi tỉnh, vui vẻ, hắn cũng khẽ nhếch mép cười theo. Khuôn mặt hắn đã xấu xí, lại thêm cái cười như mếu, nom càng thêm thiểu não.