Điệu Valse giã từ - Chương 4 phần 2

4.
Jakub lái xe, con chó Bob ngồi bên cạnh anh ở ghế trên, chốc chốc lại quay sang anh để liếm mặt. Sau những ngôi nhà cuối cùng của thành phố nước nóng, một toà nhà cao tầng hiện ra. Năm vừa rồi nó chưa được xây, và Jakub thấy nó xấu xí, dị hợm. Giữa khung cảnh xanh tươi, nó giống như một cái chổi dựng trong một xô nước đầy hoa. Jakub vuốt ve con chó Bob đang hài lòng nhìn ngắm cảnh vật và nghĩ rằng Chúa đã tỏ ra thương xót loài chó khi chỉ lắp vào đầu chúng cảm giác về cái đẹp.
Con chó lại liếm mặt anh (có lẽ nó cảm thấy Jakub đang nghĩ đến mình) và Jakub tự nhủ ở đất nước của anh mọi thứ không tốt lên mà cũng không xấu đi, nhưng nó ngày càng trở nên nực cười, ngày xưa ở đây anh từng là nạn nhân của cuộc săn người, và ngày hôm qua anh vừa chứng kiến cuộc săn chó, như thể đó vẫn còn và vẫn luôn là cùng cảnh đó trong một bối cảnh khác. Những người già về hưu đóng vai trò những người thẩm phán nhân dân và gác ngục, các chính trị gia bị bỏ tù giống như những con chó giống boxer, một con chó hoang, hay một con teckel.
Anh nhớ là ở thủ đô, vài năm trước, những người hàng xóm của anh đã tìm thấy con mèo của mình trước cửa nhà, hai mắt bị đóng đinh, lưỡi bị cắt và chân bị gọt mất. Bọn trẻ con trong khu phố đã chơi trò người lớn. Jakub vuốt ve đầu con chó Bob và đỗ xe trước quán trọ.
Khi xuống xe, anh nghĩ con chó sẽ vui vẻ lao đến cửa ngôi nhà. Nhưng thay vì chạy đi, Bob lại nhảy nhót xung quanh Jakub và muốn chơi đùa. Tuy nhiên, khi một giọng nói kêu lên "Bob!" tức thì con chó lao đi như tên bắn về phía người phụ nữ đứng ở bậc thềm nhà.
- Mày đúng là chó hoang hết thuốc chữa – cô nói và hỏi Jakub, sau khi xin lỗi anh, là con chó đã quấy rầy anh bao lâu rồi.
Khi Jakub trả lời là con chó đã ngủ đêm ở nhà anh và anh lấy xe chở nó về đây, người phụ nữ vội cảm ơn rối rít và mời anh về nhà. Cô mời anh ngồi trong một căn phòng đặc biệt chắc là nơi tổ chức tiệc cho nhiều người và chạy đi tìm chồng.
Một lúc sau cô trở lại đi cùng với một người đàn ông trẻ tuổi, anh đến ngồi cạnh Jakub và chìa tay ra:
- Ông thật là tốt vì đã chở Bob về cho chúng tôi. con chó ngốc nghếch lắm, suốt ngày chỉ dạo chơi thôi. Nhưng chúng tôi rất yêu quý nó. Ông muốn ăn cái gì không?
- Rất vui lòng – Jakub nói và người phụ nữ chạy đi vào bếp. Rồi Jakub kể anh đã cứu Bob khỏi vụ càn quét của các ông già về hưu như thế nào.
- Lũ bất nhân! – người đàn ông kêu lên, rồi quay về phía bếp, anh gọi vợ - Vera! Đến đây! Em có nghe bọn họ dưới đó làm gì không, lũ bất nhân ấy!
Vera trở lại phòng với một đĩa súp bốc khói. Cô ngồi xuống và Jakub phải kể lại chuyến phiêu lưu trong thành phố của mình. Con chó ngồi dưới gầm bàn, để anh thoải mái gài vào sau tai.
Khi Jakub ăn xong đĩa súp, người đàn ông đứng dậy chạy vào bếp mang ra rô ti thịt lợn va1` knodel ra.
Jakub ngồi gần cửa sổ và cảm thấy thoải mái. Người đàn ông nguyền rủa những người ở dưới đó (Jakub thấy thích thú, người đàn ông coi nhà hàng của mình như một chỗ rất cao, như đỉnh Olympe, như một chốn ẩn trên cao) và người phụ nữ đi khỏi rồi quay trở lại với một đứa bé hai tuổi.
- Cám ơn ông đi con – cô nói – ông ấy mang Bob về trả cho chúng ta đấy.
Thằng bé ậm ừ vài từ rất khó hiểu và mỉm cười với Jakub. Bên ngoài, trời nắng và tán lá đang vàng dần đi dịu dàng ngả xuống cửa sổ. Không có tiếng ồn nào. Quán trọ ở rất cao so với thế giới và ở đó có sự êm đềm.
Dù từ chối không muốn có con, Jakub vẫn yêu quý trẻ con:
- Các bạn có cháu bé xinh xắn quá – anh nói.
- Nó hay lắm – người phụ nữ nói – Tôi không hiểu nó thừa hưởng của ai cái mũi này nữa.
Jakub nhớ đến mũi của bạn mình và nói:
- Bác sĩ Skreta nói là từng điều trị cho cô.
- Ông biết bác sĩ à? – người đàn ông vui vẻ hỏi.
- Đấy là bạn tôi – Jakub nói.
- Chúng tôi rất biết ơn ông ấy – bà mẹ trẻ nói, và Jakub nghĩ đứa trẻ có thể là một trong những thành công của kế hoạch ưu sinh của Skreta.
- Đó không phải là bác sĩ mà là một phù thuỷ - người đàn ông nói vẻ ngưỡng mộ.
Jakub nghĩ ở nơi này, nơi sự yên bình của Bethléhem ngự trị, ba con người này là gia đình thánh, và đứa con của họ không phải sinh ra từ một ông bố trần tục mà là Chúa Skreta.
Một lần nữa, thằng bé với chiếc mũi to lầm bầm những từ khó cắt nghĩa và ông bố trẻ âu yếm nhìn nó:
- Anh tự hỏi, - anh nói với vợ - không biết tổ tiên chúng ta ai có cái mũi như thế này nhỉ.
Jakub mỉm cười. Một ý tưởng lạ lùng vừa vụt qua óc anh, không biết bác sĩ Skreta có dùng đến một chiếc xy lanh để vợ của chính anh đẻ được con không?
- Tôi nói không đúng à? – Ông bố trẻ hỏi.
- Chắc chắn là có chứ - Jakub nói – Thật là một điều an ủi lớn lao khi đang ngủ yên từ lâu trong mồ bỗng nhiên cái mũi của mình lại đi đây đó trên kia.
Mọi người phá lên cười và ý nghĩ Skreta là bố đứa bé giờ đây với Jakub như là một giấc mơ phi lý.
5.
Frantisek nhận tiền sửa tủ lạnh từ tay một người đàn bà. Gã ra khỏi nhà, trèo lên chiếc xe máy trung thành và đi về đầu kia của thành phố nhỏ để mang tiền về cho văn phòng điều hành sửa chữa đồ điện của cả vùng. Gã xong việc lúc hơn hai giờ một chút. Gã nổ máy chiếc xe và đi về khu điều trị nước nóng. Ở bãi đậu xe, gã nhìn thấy chiếc limousine màu trắng. Gã đỗ xe ngay cạnh chiếc xe hơi, dưới mấy mái vòm và đi về phía Nhà văn hoá, gã nghĩ nghệ sĩ kèn trompet có ở đó.
Gã đến đây không phải vì táo gan hay muốn đánh nhau. Gã không muốn gây chuyện nữa. Ngược lại, gã đã quyết định phải tự chủ, phải nhún nhường, phải lùi bước hoàn toàn. Gã tự nhủ tình yêu của gã lớn đến mức gã có thể nhân danh nó chịu đựng tất cả. Giống với một hoàng tử trong truyện cổ tích phải chịu đựng vì nàng công chúa tất cả những đau đớn và dằn vặt, đối đầu với con rồng và đi qua đại dương, gã đã sẵn sàng để chập nhận những nhục nhã ở mức độ cao nhất.
Tại sao gã trở nên mềm mỏng như thế? Tại sao gã không quay sang một cô gái khác, vì ở thành phố nước nóng này các cô có số lượng vô cùng đông đảo?
Frantisek trẻ hơn Ruzena, do đó, thật bất hạnh, gã rất trẻ. Khi gã chín chắn hơn, gã sẽ phát hiện ra tính phù phiếm của mọi thứ và sẽ biết, sau chân trời của một người phụ nữ, vẫn mở ra chân trời của nhiều phụ nữ khác nữa. chỉ có điều, Frantisek vẫn còn chưa biết thời gian là gì. Từ khi còn bé, gã sống trong một kiểu vĩnh cửu bất động, lúc nào gã cũng có cùng người bố, người mẹ đó, và Ruzena, người biến gã thành đàn ông, đứng ở trên gã như là cái vòm của bầu trời, của bầu trời duy nhất có thể. Gã không tài nào tưởng tượng ra cuộc sống thiếu vắng cô.
Hôm trước, gã đã ngoan ngoãn hứa là sẽ không dò xét cô nữa, và cả vào lúc này, gã cũng thành thực quyết định không quấy rầy cô nữa. Gã tự nhủ mình chỉ quan tâm đến nghệ sĩ kèn và nếu gã có theo dõi ông ta thì cũng không thực sự vi phạm lời hứa. Nhưng cùng lúc đó gã biết đó chỉ là một cái cớ và Ruzena sẽ lên án về cách cư xử của gã, nhưng trong gã điều đó mạnh hơn mọi suy nghĩ, mọi quyết định, như là một thứ thuốc phiện, gã phải nhìn thấy ông ta, gã phải nhìn thấy ông ta một lần nữa, thật lâu và thật gần. Gã phải nhìn thẳng vào nỗi đau đớn của chính mình. Gã phải nhìn cái cơ thể đó, mà gã thấy hình ảnh kết hợp với cơ thể của Ruzena là khó tin và khó tưởng tượng. Gã phải nhìn để kiểm tra bằng chính mắt mình liệu có thể nghĩ được là hai cơ thể đó kết hợp với nhau không.
Trên sân khấu, họ đã bắt đầu chơi, bác sĩ Skreta đánh trống, một người đàn ông bé nhỏ ngồi ở đàn piano và Klima thổi kèn. Vài thanh niên say mê nhạc jazz ngồi ở đó, họ đến xem buổi tập. Frantisek không phải lo mục đích đến đây của mình sẽ bị phát hiện. Gã chắc chắn là nghệ sĩ kèn, bị đèn pha xe máy làm loá mắt, tối hôm thứ ba chưa nhìn thấy mặt gã, và vì sự thận trọng của Ruzena, không ai biết gì nhiều về mối quan hệ của gã với cô gái.
Nghệ sĩ kèn bảo hai người cùng chơi dừng lại và đến ngồi ở đàn piano để chơi mẫu cho người đàn ông bé nhỏ một đoạn mà anh chơi theo một nhịp khác. Frantisek ngồi ở một cái ghế góc phòng và chầm chậm biến thành bóng tối, không rời mắt khỏi nghệ sĩ kèn dù chỉ là một giây.
6.
Anh rời quán trọ trong rừng trở về và thấy tiếc vì bên cạnh mình không còn con chó vui vẻ chuyên liếm mặt anh nữa. Rồi anh nghĩ thật là kỳ diệu vì đã thành công, trong suốt bốn mươi lăm năm của cuộc đời mình, trong việc giữ chỗ ngồi cạnh mình trong xe này trống, nên giờ đây anh có thể nhẹ nhàng rời khỏi đất nước này, không hành trang, không gánh nặng, một mình, với một vẻ ngoài hào nhoáng (nhưng đẹp) của tuổi trẻ, như một sinh viên mới bắt đầu xây dựng nền tảng đầu tiên của tương lai.
Anh thử đi sâu hơn vào ý nghĩ rời khỏi đất nước. Anh cố nhớ lại cuộc sống trước kia của mình. Anh cố coi nó như một cảnh tượng rộng lớn mà anh nuối tiếc nhìn lại, một cảnh trí xa xôi đến chóng mặt. Nhưng anh không thể làm được. Giờ đây trong óc anh chỉ có thể nhìn thấy đằng sau mình một thứ nhỏ bé thảm hại, mỏng dẹp như một chiếc đàn accordeon đóng lại. Anh phải cố lắm mới nhớ được những mẩu kỷ niệm có thể cho anh ảo tưởng về một số phận đã trải qua.
Anh nhìn cây cối quanh mình. Tán lá của chúng màu xanh, vàng và nâu. Rừng trông giống như một đám cháy. Anh tự nhủ mình ra đi đúng vào lúc rừng đang cháy và cuộc đời và những kỷ niệm của anh sẽ bị thiêu đốt trong ngọn lửa đẹp đẽ và vô hồn đó. Liệu anh có đau khổ vì không đau khổ không? Liệu anh có buồn vì không buồn không?
Anh không hề thấy buồn, nhưng anh cũng không hề có mong muốn khẩn trương lên. Theo những gì đã bàn với bạn bè ở nước ngoài, nhẽ ra đúng lúc này anh đã phải đi qua biên giới, nhưng anh cảm thấy một lần nữa mình lại rơi vào trạng thái lười biếng không định hình vốn có rất nhiều và bám rễ chặt trong giới của anh, bởi vì anh gục đầu chính xác trong những điều kiện đòi hỏi đến một lối hành xử kiên quyết và nhanh nhẹn. Anh biết mình sẽ khẳng định cho đến cùng sẽ khởi hành trong ngày hôm đó, nhưng anh cũng nhận ra mình đã làm tất cả những gì có thể, ngay từ sáng, để hoãn lại cái giờ phút rời khỏi thành phố nước nóng xinh đẹp này, nơi mà từ nhiều năm nay anh vẫn đến thăm bạn mình, những chuyến thăm đôi khi cách nhau rất xa, nhưng lúc nào cũng mang lại niềm vui.
Anh đậu xe (đúng, đúng chỗ chiếc xe màu trắng của nghệ sĩ kèn và chiếc mô tô đỏ của Frantinsek đã đậu) và đi vào quán cà phê. Olga sẽ đến gặp anh ở đó sau nửa giờ nữa. Anh nhìn thấy một cái bàn mà anh ưng ý, ở góc phòng gần cửa kính, từ đó có thể nhìn được những cây phượng của khu vườn công cộng, nhưng rất tiếc đã có một người đàn ông trạc ba mươi tuổi ngồi đó. Jakub đành ngồi ở bàn bên cạnh. Từ đó anh không nhìn thấy những cái cây, đổi lại, cái nhìn của anh chăm chú hướng về phía người đàn ông mà anh thấy rõ là đang nóng nảy, không rời mắt khỏi cửa ra vào và rung chân.