Người Đàn Ông Mỹ Cuối Cùng - Chương 06 - Phần 4
“Hôm nay tôi đã phải đối phó với một lớp sáu,” anh viết sau một cuộc gặp gỡ khó chịu. “Tôi không tin nổi vào sự thiếu giáo dục và vô cảm mình đã gặp phải! Chúng [đám học sinh] thật đáng thương hại... Hoàn toàn không có động lực. Chẳng hiểu gì về thế giới. Chỉ là những con robot đang thực hiện khuôn mẫu sống đã định sẵn. Ở đây thực tình chúng ta chỉ đang tồn tại - không nghệ thuật hay sáng tạo. Không đam mê. Chỉ là một sự tồn tại đều đều chậm chạp trong sự trì độn nặng nề. Tôi hỏi bọn chúng có biết từ 'thiêng' nghĩa là gì không. Chúng không biết. Chúng đặt tiền bạc, xe hơi mới, điện thoại vào danh sách những thứ có giá trị với chúng. Một trong số năm mươi học sinh đó có một ý niệm về sự thiêng liêng. Cậu bé đáp, 'Sự sống'. Một linh hồn nhỏ bé trong lớp học đang đi đúng hướng, tránh coi thói hám lợi như một động cơ, xin trời phù hộ cho cậu bé... Tình huống ấy thách thức tôi mạnh mẽ, và tôi đã cố sức thúc đẩy, cố khiến bọn trẻ thức tỉnh mà suy nghĩ, nhưng tôi cho rằng mình không thành công lắm. hế nên chứng ta ở đây giữa thập niên 1990, nơi bọn trẻ giờ đây chẳng nên người.”
Chỉ hai năm ngắn ngủi sau khi thành lập Đảo Rùa, Eustace đã bắt đầu kiệt sức. Anh viết trong nhật ký vào tháng Bảy năm 1991, “Tôi nhận ra rằng tôi thực sự khao khát khoảng thời gian ở một mình. Tôi chẳng muốn gần người ta. Áp lực của cộng đồng người tại Đảo Rùa đây làm tôi càng lúc càng mệt mỏi. Họ chiếm thời gian của tôi và vắt kiệt đời tôi… Văn phòng - ai cũng muốn ngồi quanh đó, và tôi chẳng thể làm xong việc gì. Hôm qua trong khi tôi đang cố gắng làm việc giấy tờ thì Valarie, Ayal và Jenny đi vào và bắt đầu thảo luận về nhân sự. Không gian của tôi bị xâm phạm thật khủng khiếp! Đêm qua ai đó đã tắt máy trả lời tự động nên nó không trả lời - sau khi tôi đã trải qua 200 giờ đồng hồ làm việc qua điện thoại. Sáng nay tôi chuẩn bị sẵn sàng tắm ở con lạch lạnh ngắt để hạ hỏa nhưng ai đó đã lấy cái xô tôi để bên lạch đi đâu mất. Tôi bắt gặp một chiếc tất hôi thối trong sân... Hôm nay đám cừu bị bỏ quên trong chuồng (không phải phận sự của tôi). Tôi cho chúng ra và nghĩ về cái ngày tôi đã trải qua khi xây dựng cái chuồng này, thế mà giờ đây chẳng ai muốn nhận trách nhiệm với lũ cừu cả.
“Tôi phải làm gì đây? Tôi cần nghĩ ra cách xử trí với bản thân và đất đai của mình sao cho rồi đây sẽ không quá kiệt quệ về mặt cảm xúc. Tự nhiên thấy chỉ muốn dừng quách mọi hoạt động chúng tôi thực hiện ở đây. Như thế sẽ giải quyết được vấn đề, nhưng điều đó sẽ không tốt cho khu trại và mục đích của trung tâm... Cái gì là quan trọng? Ranh giới (cá nhân) ở đây đang lâm nguy. Tôi nên làm hài lòng người khác hay bản thân? Tôi đã làm việc cật lực để làm cho nơi này được như ngày hôm nay. Họ đã làm gì vậy? Họ có đã từng đầu tư cho thứ gì đó đáng gọi là thử thách hay chưa? Tôi làm cách nào chịu đựng được họ đây? Tôi có nên chịu đựng không? Chuyển tiền là một cách mà người ta có thể giúp - để cho tôi một thứ tôi cần... Mức độ tổn hại chuyện này gây ra cho tôi mới khủng khiếp làm sao. Giờ tôi mới tính sau sáu tiếng ngủ vùi mệt nhọc vào giữa trưa ngày hôm nay… Phải làm gì? Các ý tưởng - phân quyền - khiến mọi người nhận thức được một cách sâu sắc những nhu cầu của tôi và trao cho họ trách nhiệm hãy tránh xa ra. Tôi nghĩ tôi thậm chí không thể ở đây. Đó là một ý tưởng. Hãy mường tượng ra điều ấy. Quá nhiều người tôi phải đối phó... Ôi, chúc may mắn, Eustace.”
Tới năm tiếp theo, Eustace cảm thấy tịnh chẳng có lấy một chút may mắn. Anh quá kiệt sức và vỡ mộng đến mức thậm chí không phàn nàn nổi trong nhật ký. Suốt cả năm anh chỉ viết mỗi một mục đầy chán nản: “Điều khiến tôi muốn viết hôm nay là nỗi thất vọng sâu sắc trong lòng về của thời đại chúng ta - chính quyền nhũng nhiễu - con người giả ngụy - những giá trị suy đồi và những con người vô thức sống cuộc đời vô nghĩa.”
Và, ở trang tiếp theo, được viết đúng mười hai tháng sau, là thông điệp này: “Vẫn thế, hay phải nói là y nguyên nhỉ, sao cũng được, so với mục năm ngoái. Ngoại trừ còn tệ hơn. Có thể cả mất lòng tin hơn.”
Điều tồi tệ nhất, anh đang mất Valarie.
Quá mải miết với công việc và thường xuyên trên đường, Eustace hiếm khi ở bên bạn gái. Cô cũng làm việc cật lực, và cô vẫn yêu Eustace, nhưng càng ngày cô càng cảm thấy cô đã đánh mất mình trong anh.
“Tới giờ tôi vẫn yêu người đàn ông này,” Valarie nói với tôi, khi nhớ lại mối quan hệ đó sau mười lăm năm xa cách. “Tôi vẫn còn giữ mọi món quà anh làm cho tôi, từ một chiếc vỏ bọc dao có trang trí hạt cườm tới cây rìu nhỏ tôi vẫn luôn dùng hồi ở Đảo Rùa cho tới đôi bông tai tuyệt đẹp. Mai kia chết đi, tôi muốn đeo đôi hoa tai đó mà nằm dưới mộ. Tôi rất thích được học hỏi từ Eustace Conway. Tôi yêu chuyện anh luôn tặng tôi những món quà tự làm vào dịp sinh nhật. Một lần tôi đã bảo anh rằng tôi muốn có một cái tẩu hút của riêng mình cho các dịp lễ và cầu nguyện, và một hôm khi về nhà tôi thấy một phiến đá xtê-a-tít rất đẹp trên quầy bếp. Tôi hỏi, ‘Cái gì đấy anh?’ Anh bảo, ‘Tẩu của em đấy, Valarie.’ ‘Em không hiểu,’ tôi đáp. ‘Nó đâu anh?’ Và anh cười đúng điệu cười tuyệt diệu của riêng Eustace Conway rồi nói, ‘Nó nằm trong phiến đá, em yêu. Chúng ta chỉ phải cùng nhau lấy nó ra thôi.’
“Tôi đã yêu anh ấy, nhưng tôi đánh mất bản sắc của
mình trong bản sắc của anh, bởi vì anh quá uy lực và quá lấn lướt. Trước khi gặp anh, tôi có những thứ riêng để sống trên đời, nhưng tôi mau chóng trở thành con người nấp dưới bóng anh, và thế giới của tôi bắt đầu quay quanh thế giới của anh. Anh đã và vẫn luôn là một người đầy yêu thương nhưng quá cố chấp. Ý kiến của người khác chẳng bao giờ được anh chào đón. Anh bị ám ảnh chuyện kiếm tiền, mua đất, thành công, và anh lúc nào cũng trên đường. Tới mức tôi chẳng khi nào trông thấy anh. Thời gian duy nhất chúng tôi nói chuyện là khi anh ra lệnh c
Valarie và Eustace có một người bạn chung rất tốt, một chàng trai thổ dân tên là Henry, anh ta thường tới tế lễ cùng họ và giảng dạy ở Đảo Rùa. Sau mấy năm sống cô đơn và bất mãn, sau khi càng ngày càng cảm thấy cô chẳng là gì ngoài “Đệ nhất phu nhân của Đảo Rùa”, Valarie dan díu với Henry. Cô che giấu mối quan hệ ấy với Eustace và chối rằng chuyện đó chưa bao giờ xảy ra, ngay cả khi, do cảm thấy nghi ngờ, anh hỏi thẳng cô. Biết có chuyện gì đó đang xảy ra, một tối nọ Eustace bèn gọi Henry ra gặp riêng, hai người hút chung tẩu với nhau, sau đó Eustace hỏi thẳng Henry có ngủ với Valarie chưa. Không nói dối khi hút tẩu chung là nguyên tắc tâm linh thiêng liêng bậc nhất của thổ dân da đỏ, nhưng Henry nhìn vào mắt Eustace mà chối bỏ chuyện dan díu.
Eustace chìm trong dằn vặt. Trong thâm tâm anh biết có gì đó sai quấy nhưng anh không có mọi bằng chứng. Quá khổ sở, anh chia tay với Valarie vì anh cảm thấy anh không thể tin cô. Mấy tháng sau khi chia tay, Valarie quay lại nói với anh sự thật và cầu xin tha thứ.
Nhưng ta chẳng thể nói dối Eustace Conway rồi mong có cơ hội thứ hai. Anh quá kinh hãi nên không thể dù chỉ nghĩ đến chuyện nối lại với cô hay vượt qua nỗi tổn thương. Lòng anh tan nát khi nhận ra rằng anh không thể tìm kiếm lòng tin cậy trong mối quan hệ thân thiết nhất này. Và sau tất cả nỗi đau anh phải gánh chịu từ bố mình, anh đã tự hứa sẽ lập tức xua đuổi khỏi đời mình bất kỳ ai cố ý làm tổn thương hay phản bội anh. Cô sẽ phải ra đi. Eustace suy ngẫm và đau đớn vật vã suốt một năm với câu hỏi liệu có bao giờ anh có thể lại tin được cô, và cuối cùng anh nhận ra rằng anh không thể đạt tới điểm đó của sự tha thứ.
“Sự thật vô cùng thiêng liêng với anh,” anh viết cho Valarie để nói rõ vì sao họ không thể tiếp tục bên nhau nữa. “Nó là anh. Anh sống bằng nó. Anh chết vì nó. Anh đã yêu cầu em sự thật. Anh đã bảo rằng em luôn phải nói với anh sự thật... rằng anh không bận tâm chuyện sẽ đau đớn đến mức nào. Anh cầu xin em sự thật... Em phỉ báng anh. Em phỉ báng sự thật của chúng ta. Điều này cho thấy gì về khả năng em có thể đáp ứng những nhu cầu của anh? Biến đi. Khốn kiếp! Thế đủ rồi... Anh có thể chịu đựng chừng nào cái nỗi bị hành hạ đây? Anh đã chứng kiến sự tàn nhẫn của bố anh… Anh cần nương tựa em - anh nhận một nhát dao đâm lén. Anh yêu em rất nhiều. Em vô cùng quý giá. Anh có thể cứ thế ôm em và âu yếm mái đầu ngọt ngào của em mãi mãi, nhưng cái tôi chân thật trong anh đã nói rằng, quá đủ là quá đủ!”
Cn với người bạn Henry?
“Hút tẩu với tôi khi tôi đang cần cậu và đang cầu nguyện và đang muốn biết sự thật ư? Thế mà cậu đã dối trá như một thằng khốn nạn. Cậu nên chết đi. Bẻ đôi cái tẩu rồi thọc đầu ống xuyên qua tim, cậu sẽ phần nào hiểu được nỗi đau tôi biết rõ. Giờ người phụ nữ tôi đã muốn cưới làm vợ lại là một con điếm. Cậu không xứng đáng làm người. Khốn kiếp, chết quách đi!”
“Em thực sự biết và hiểu,” Valarie viết cho Eustace, mấy tháng sau khi họ chia tay, “anh có thể cảm thấy nhu cầu tránh thừa nhận bất cứ trách nhiệm nào trong sự tan vỡ và cuối cùng là thất bại trong mối quan hệ của chúng ta như thế nào, bởi vì điều đó có nghĩa là anh sẽ phải thừa nhận rằng có thể, chỉ là có thể, anh gánh một phần trong việc gây nên nỗi đau mà giờ đây anh và em phải trải. Thừa nhận điều đó có thể buộc anh sẽ phải có cái nhìn khắt khe, nghiêm túc về bản thân, và như cả hai ta đều biết, anh đâu có thời gian, thiện ý, hay thậm chí, tha lỗi cho sự thẳng thắn của em, sự khiêm tốn để xem xét điều này. Xin hãy tin em, không phải em đang cố gắng giảm bớt trách nhiệm của em với những gì mình đã làm, chỉ là em đang cố giúp anh nhìn bao quát sự việc. Và, phải, thật dễ dàng hơn nhiều khi đổ được mọi lỗi lầm gây ra nỗi đau lên đầu người khác: 'Gia đình đã khiến anh thành ra thế này', 'Chính phủ này đang phá hoại hành tinh', hay 'Valarie làm tan nát trái tim tôi'... Anh muốn bỏ em, với lý do, như anh nói, 'Em phỉ báng trái tim anh' và anh không thể không giữ lời hứa với bản thân là không chấp nhận bất cứ thứ gì ngoài sự thật nghe có vẻ thật tuyệt cho anh đấy, chắc chắn rồi... Nhưng nếu tình yêu là thật thì nó chịu đựng tất cả, tha thứ tất cả, thậm chí tồn tại qua tất cả... Trong quá trình trải qua một cảm nghiệm đau buồn, anh có thể sẽ có được người phụ nữ mà cuối cùng đã nhận ra cách yêu và được yêu, người phụ nữ hiểu anh, yêu anh, tin anh, ủng hộ anh và đã từ bỏ mọi thứ để được là một phần trong giấc mơ của anh. Anh không nhận thấy anh đang vứt đi món quà tuyệt diệu nhất sao? Một người phụ nữ luôn chấp nhận mọi sai trái, thiếu sót, những giày vò tinh thần của anh, và, phải, thậm chí cả sự lập dị của anh, và vẫn yêu anh bất chấp tất cả. ANH LÀ KẺ KHỐN KIẾP TỰ PHỤ NGU NGỐC CHẾT TIỆT.”
Đó là một năm khủng hoảng.
Nhưng năm tháng qua đi. Nỗi đau cũng vậy. Chẳng
bao lâu sau khi Valarie ra đi, Mandy xuất hiện. “Chào người đẹp,” Eustace viết cho tình yêu mới. “Anh được biết rõ hơn về em... em có rất nhiều điều đáng tìm hiểu. Khi em có thể mở lòng ra với thế giới này thì chúng ta sẽ vô cùng hạnh phúc vì điều đó. Anh nao nức muốn tìm hiểu em, nao nức muốn gặp em. Anh thực sự cảm thấy chúng ta sinh ra là để đến với nhau… Khi ở bên em anh cảm thấy mình thanh xuân thơ trẻ. Anh có thể mỉm cười với đôi mắt em mãi mãi…”
Rồi Mandy đi, và Marcia đến. “Tôi ngây ngất khi gặp được Marcia. Cô ấy là niềm may mắn đối với tôi - một cảm hứng và một hy vọng mới. Tôi cầu xin Thượng đế soi đường trong mọi điều tôi làm.”
Rồi Dale đến. “Rất tốt bụng, đầy thông cảm, cô ấy chia sẻ mộng tưởng của tôi cũng như ai.”
Rồi đến Jenny. “Một cô gái xinh đẹp với mái tóc huyền và chiếc váy lanh dài trắng muốt… điều gì sẽ xảy đến với em, với anh, với những khao khát, với những ước mơ?”
Rồi có Amy. “Mái tóc dài tuyệt đẹp, nụ cười hồn nhiên rạng rỡ, tôi gặp cô ấy khi tôi đang dạy tại xưởng thực hành ở một trường học, cô ấy đẹp tới nỗi tôi khó lòng tập trung vào lời lẽ của mình. Tôi cứ nhìn cô chằm chằm rồi khi tan lớp tôi đi lại chỗ cô mà nói, 'Anh ở bên em một lát được không?'”
Cuối cùng Eustace có một khoảng thời gian dài tốt đẹp với Amy. Cô là nghiên cứu sinh ngành khoa học, xuất sắc và nghiêm túc, và không ngờ cô lại là một trợ thủ vô cùng đắc lực. Anh ở bên cô một tuần trong ngôi nhà nghỉ của gia đình cô ở Cape May, New Jersey, và viết trong nhật ký:
“Suốt cả tuần tôi ở đó chúng tôi chẳng ra khỏi nhà. Chúng tôi mắc vào công việc giấy tờ cho Đảo Rùa, Amy thì đánh máy mọi thứ vào máy tính của cô và in những bản copy thật đẹp cho tôi để sao chụp về sau hoặc để gửi đi hoặc để làm bất kỳ điều gì phù hợp... tập quảng cáo giới thiệu trại hè, phiếu đăng ký tham dự trại hè, thông tin sức khỏe và phiếu xác nhận, danh sách những thứ nên có trong bộ đồ sơ cứu, sơ đồ bệnh viện và thiếp in bản đồ thoát hiểm... một lá thư gửi Cabell Gragg khuyến khích ông ta bán miếng đất cho tôi vào năm 1994, một lá thư gửi nhân viên của Đảo Rùa để cảm ơn và khích lệ họ, danh sách nhân viên, tên và số điện thoại cho quyển lịch của tôi, tờ quảng cáo về xưởng thực hành cho các lớp học mùa xuân, danh sách những thứ cần và không cần mang (được chỉnh sửa) và định hướng cho trại viên khi họ đến... hợp đồng xác nhận và những thứ khác nữa… Chà! Amy rất giỏi đạt tới những kết quả hạng nhất - một sản phẩm được hoàn thành hơi chậm nhưng chất lượng hàng đầu.”
Rồi Amy đi, những lá thư của cô cất trong một chiếc phong bì lớn mà Eustace đề bên ngoài: “Câu chuyện thần tiên với Amy mà thực tế đã phá hỏng - những giấc mơ trở thành bài học. Ít nhất tôi đã sống đúng theo nó và đã học được nhiều điều.”
Rồi đến Tonya, vận động viên leo núi gốc thổ dân Úc bí ẩn và xinh đẹp. Eustace và Tonya đi New Zealand và Úc trong mấy tháng và trèo lên mọi vách đá và dãy núi họ trông thấy. Cô xuất sắc và mạnh mẽ, và Eustace yêu cô thật lòng, nhưng anh tin có cái gì đó ẩn sâu trong tâm hồn cô nó khiến cho cô không thể hoàn toàn yêu anh, và, dù sao đi nữa, Eustace khó lòng trao trái tim mình cho cô trọn vẹn như anh muốn bởi ký ức về người phụ nữ chừng như đã xẻ đôi trái tim anh bằng sự cuồng si và khao khát cũng như thống khổ hãy còn chưa phai.
Đó là Carla. Carla, nữ ca sĩ hát dân ca Appalachia bí ẩn và xinh đẹp, là tình yêu dữ dội của đời Eustace Conway. Anh gặp cô tại một lễ hội dân gian nơi anh tới giảng bài còn cô tới hát. (“Khi ngắm nhìn cô gái có mái tóc dài và mặc váy ngắn này chơi ghita và nhảy múa khắp trên sân khấu bạn gần như phải quên sạch mọi thứ trên thế gian, nàng nóng bỏng như vậy đấy.”) Eustace hoàn toàn tan chảy và rơi vào lưới tình với Carla, và tới giờ anh vẫn nghĩ rằng trong đời anh cô là người gần giống nhất với hình mẫu lý tưởng mà anh từng gặp.
“Nàng vô cùng kỳ diệu. Đây là người con gái Appalachia hiện đại, xinh đẹp, con gái của một người thợ mỏ than đích thực từ Kentucky, nàng có đủ kỹ năng từ bốn thế hệ những người tôi ngưỡng mộ nhất trong nền văn hóa của tôi. Với tôi, nàng giống như một nữ thần. Nàng chơi nhạc, viết lách, nhảy múa, và là người nấu ăn ngon nhất tôi từng gặp... hoang dã, tự do, dũng cảm, chói ngời, tự tin, có thân hình rắn rỏi, uyển chuyển lạ thường với làn da nâu bóng. Nàng điều khiển ngựa, biết chơi mọi nhạc cụ, biết nướng bánh trên ngọn lửa ngoài trời, chế thảo dược, tự làm ra xà phòng của riêng mình, biết làm thịt gia súc, muốn có thật nhiều con cái... là người tình giỏi giang và bốc lửa và đầy ham muốn nhất tôi từng gặp. Chúa ơi, tôi có thể tiến lên tiến lên hoài!... Nàng thực sự là đứa con của tự nhiên, nàng mặc những chiếc váy vải bông kẻ kiểu cũ gợi tình và nhảy nhót khắp khu rừng như một con nai nhỏ. Và nàng tài năng tới mức khiến tôi cảm thấy mình có thể vứt bỏ mọi thứ để hỗ trợ nàng phát triển sự nghiệp âm nhạc. Và nàng thông minh hơn tôi nhiều! Nàng còn biết khâu vá và nàng biết vẽ! Và nàng biết xem bói! Nàng có thể làm mọi thứ! Người con gái này là một giấc mơ thậm chí còn lớn lao hơn khả năng mơ mộng của tôi, mà tôi thì rõ thực là một kẻ mộng mơ có hạng!”
Gần như ngay lập tức, Eustace hỏi cưới Carla. Và cô ngửa đầu ra sau cười lớn rồi nói, “Em rất hân hạnh, Eustace.”
Thế là họ đính hôn, và Carla chuyển lên Đảo Rùa. Giờ đây khi nhớ lại, Carla nói rằng có những vấn đề nghiêm trọng ngay từ đầu. “Thoạt tiên tôi cảm thấy anh là một người bạn tri kỷ. Nhưng chẳng quá sáu tuần sống trong mối quan hệ đó thì tôi thấy nhiều điều ở anh khiến tôi sợ hãi. Tôi xuất thân từ chế độ gia trưởng khắt khe lạc hậu của người Appalachia, nên tôi rất nhạy cảm với một số vai trò giới mà tôi thấy Eustace đang thể hiện. Trên một số phương diện, anh có ý thức bình đẳng thực sự về phụ nữ, nhưng mỗi lần anh nổi cơn tam bành với tôi vì không dọn bữa tối lên đúng giờ quy định là tôi lại thấy thực sự căng thẳng.
“Vả chăng, gia đình tôi hết sức không ưa Eustace. Họ nghĩ anh không trung thực, là một nghệ sĩ bịp bợm. Họ lo lắng về chuyện anh áp chế tôi. Hai chúng tôi chỉ mới gặp nhau chưa lâu là anh tới đã nhà chúng tôi, ăn tối vội vội vàng vàng với bố mẹ tôi, đóng gói đồ đạc của tôi rồi đưa tôi đi. Gia đình tôi rất gần gũi nhau, thế nên họ cảm thấy như thể tôi bị cướp mất. Eustace nghĩ gia đình tôi muốn tôi quay lưng lại với anh, vậy nên anh ra sức giữ tôi xa lánh họ. Khi bố và các anh em trai tôi nhận ra điều đó, họ quả thực đã xếp súng lên xe tải để tới đưa tôi về.”