Steve Jobs - Chương 37 - Phần 03

Ngay sau khi diễn ra sự kiện ra mắt iPad, Jobs đã đến New York vào tháng Hai năm 2002 để gặp gỡ những nhà điều hành trong lĩnh vực kinh doanh báo chí. Trong hai ngày, Jobs đã gặp gỡ Rupert Murdoch, con trai ông là James, và nhà quản lý của tờ Wall Street Journal của họ: Arthur Sulzberger Jr. và những nhà điều hành hàng đầu của tờ New York Times', cũng như các nhà điều hành tờ Time, Fortune, và những tờ tạp chí khác của Time Inc.. “Tôi muốn mời những tờ báo có chất lượng,” ông nói. “Chúng tôi không thể phụ thuộc vào các blogger để có được những tin tức mới. Chúng tôi cần đến những phóng viên và biên tập viên thực sự hơn bao giờ hết. Do đó tôi muốn tìm cách giúp mọi người tạo nên những sản phẩm số mà họ thực sự có thể kiếm ra tiền từ đó.” Vì thế ông đã làm cho mọi người phải trả tiền cho âm nhạc và ông hy vọng mình cũng có thể làm vậy đối với báo chí.

Mặc dù vậy, các nhà xuất bản đã trở nên thận trọng và dè dặt đối với “dây cứu sinh” của Jobs. Điều đó có nghĩa là họ phải trả 30% doanh thu cho Apple, nhưng đó không phải là vấn đề lớn nhất. Quan trọng hơn, những nhà xuất bản lo ngại rằng, dưới hệ thống của Jobs, họ không còn duy trì được mối quan hệ trực tiếp với những người đăng ký của mình nữa; họ sẽ không có địa chỉ email và số thẻ tín dụng để có thể tính hóa đơn cho khách hàng, giao tiếp và liên lạc với họ, tiếp thị quảng bá đến họ những sản phẩm mới nhất. Thay vào đó, Apple sẽ có các khách hàng, tính hóa đơn và thu được những thông tin của họ trên hệ thống dữ liệu của riêng mình. Và do chính sách bảo mật của mình, Apple sẽ không chia sẻ những thông tin đó trừ khi khách hàng cho phép họ làm vậy.

Jobs đặc biệt quan tâm đến New York Times, theo ông đó là một tờ báo lớn có nguy cơ xuống dốc bởi lẽ nó không tìm cách để đáp ứng nội dung số. “Tôi đã quyết định rằng một trong những dự án trực tiếp của mình trong năm nay là sẽ cố gắng để mời - dù họ có muốn hay không - tờ The Times", ông nói với tôi vào đầu năm 2010.

Trong suốt chuyến viếng thăm New York, Jobs đã dùng bữa tối với 50 nhà điều hành hàng đầu của tờ The Times trong một phòng ăn tối riêng tư ở Pranna, một nhà hàng châu Á. (Ông đã gọi sinh tố xoài và mì ống chay, cả hai món đều không có trong thực đơn.) Tại đây, ông đã lấy chiếc iPad ra và giải thích tầm quan trọng của việc đưa ra một mức giá khiêm tốn nhất cho những nội dung số mà các khách hàng có thể chấp nhận.

Ông vẽ ra một đồ thị về số lượng độc giả và những mức giá khả thi. Sẽ có bao nhiêu độc giả tìm đọc nếu tờ The Times miễn phí? Họ sẽ biết câu trả lời cho đến điểm tận cùng của đò thị, bởi lẽ họ đang cung cấp nội dung miễn phí trên trang web và có khoảng 20 triệu lượt ghé thăm thường xuyên. Và nếu đưa ra một mức giá thực sự đắt đỏ? Họ cũng có dữ liệu ở trên đó; thu của những người đăng ký báo giấy hơn 300 đô-la một năm và có được khoảng 1 triệu độc giả. “Các anh hãy đến với điểm giữa, nơi có khoảng 10 triệu người đăng ký số”, Steve nói với họ. “Và điều đó có nghĩa là những tài khoản đăng ký số của các anh nên thật rẻ và dễ dàng, chỉ một cái nhấp chuột và nhiều nhất là 5 đô-la mỗi tháng.”

Khi một trong các nhà điều hành của The Times quả quyết rằng tờ báo cần thông tin về email và thẻ tín dụng của tất cả những người đăng ký, ngay cả khi họ đăng ký thông qua Cửa hàng ứng dụng, Jobs nói rằng Apple không thể cung cấp những dữ liệu đó được. Điều đó khiến nhà điều hành trên tức giận. “Được thôi, anh có thể hỏi khách hàng điều này, nhưng nếu họ không tình nguyện cung cấp cho anh, thì đừng có trách tôi”, Jobs nói. “Nếu anh không thích thì đừng sử dụng chúng tôi nữa. Tôi không phải là người đặt anh vào tình thế này. Anh là một trong số những người đã phải dành 5 năm qua để cung cấp miễn phí tờ báo điện tử của mình và rồi chẳng thu được thông tin thẻ tín dụng của bất cứ ai.”

Jobs cũng đã gặp riêng Arthur Sulzberger Jr. “Arthur là một người rất tốt bụng, và anh ấy thực sự rất tự hào về công trình mới của mình, như là anh ấy nên thế”, Jobs nói. “Tôi đã nói chuyện với Arthur về điều mà theo tôi là anh ấy nên làm, nhưng rồi chẳng có chuyện gì xảy ra cả.” Nó mất tới một năm, và vào tháng Tư năm 2008, tờ The Times bắt đầu ra mắt ấn bản kỹ thuật số và bán cho một vài tài khoản đăng ký thông qua Apple, không thay đổi những chính sách mà Jobs đã thiết lập.

Tuy nhiên, tờ báo quyết định thu ước chừng bốn lần 5 đô-la phí hàng tháng mà Jobs từng gợi ý.

Tòa nhà Time-Life do chủ bút của Time là Rick Stengel làm chủ. Jobs quý mến Stengel, người đã chuyển một nhóm tài năng do Josh Quitter lãnh đạo, để tạo nên phiên bản iPad dành cho tạp chí từng tuần. Nhưng ông đã rất thất vọng khi trông thấy Andy Serwer của Fortune ở đó. Đầy gay gắt và dữ dội, Jobs nói với Serwer việc ông đã tức giận như thế nào về câu chuyện đăng trên Fortune hai năm về trước, tiết lộ chi tiết tình trạng sức khỏe của ông và gây ra những vấn đề về cổ phiếu. “Các anh đã đá cho tôi một cú khi tôi ngã”, ông nói.

Vấn đề lớn hơn ở Time Inc. cũng là vấn đề ở The Times: Tờ tạp chí này không muốn Apple sở hữu những người đăng ký của nó và ngăn nó trực tiếp thu hóa đơn. Time Inc. đã muốn tạo nên những ứng dụng có thể dẫn trực tiếp độc giả đến với trang web của nó để đăng ký đặt báo. Apple đã từ chối. Khi Time và những tờ tạp chí khác cho phép các ứng dụng có thể làm được điều này, họ đã từ chối quyền trong Cửa hàng ứng dụng.

Jobs cố gắng thương lượng cá nhân với CEO của Time Warner, Jeff Bewker, một người theo chủ nghĩa thực dụng đầy hiểu biết với sức hút mạnh mẽ đối với ông. Họ đã thỏa thuận với nhau một vài năm trước về đoạn video được đăng ký dành cho iPod Touch; thậm chí Jobs cũng không thể thuyết phục ông tiến hành một thỏa thuận liên quan đến việc HBO độc quyền phát sóng những bộ phim ngay sau khi công chiếu, và ông ngưỡng mộ sự thẳng thắn và phong cách quyết đoán của Bewkes. về phần mình, Bewkes cũng tôn trọng khả năng của Jobs khi vừa là người suy nghĩ có chiến lược lại vừa là bậc thầy của những chi tiết nhỏ nhặt nhất. “Steve có thể sẵn sàng đi từ những nguyên tắc bao quát cho tới những chi tiết cụ thể” ông nói.

Khi Jobs gọi cho Bewkes để tiến hành một thỏa thuận về việc để những tờ tạp chí Time Inc. xuất hiện trên iPad, ông bắt đầu cảnh báo rằng ngành in ấn “thật tồi tệ”, và rằng “mọi người thực sự muốn những tờ tạp chí của anh”, và Apple đang mang đến cơ hội có thể bán sản phẩm cho những người đăng ký số hóa, nhưng “các anh chẳng biết nắm lấy cơ hội gì cả.” Bewkes đã không đồng ý với bất cứ điều gì trong số đó. ông nói mình rất vui khi Apple có thể bán cho những người đăng ký số cho Time Inc. Việc Apple thu 30% cũng chẳng phải vấn đề. “Tôi đang nói với anh ngay lúc này là, nếu anh bán một tài khoản đăng ký cho chúng tôi, anh có thể có được 30%”, Bewkes nói với Jobs.

“Được rồi, đó là một sự xúc tiến hơn là tôi thực hiện nó với bất cứ ai”, Jobs đáp. “Tôi chỉ có một câu hỏi thôi”, Bewkes tiếp lời. “Nếu anh bán một tài khoản đăng ký cho tờ tạp chí của chúng tôi, và tôi trả cho anh 30%, vậy thì ai sẽ sở hữu người đăng ký đó anh hay tôi?” “Tôi không thể cung cấp tất cả những thông tin của những người đăng ký bởi vì đó là chính sách bảo mật của Apple”, Jobs đáp.

“Được rồi, sau đó chúng ta sẽ tìm ra một điều gì khác, bởi lẽ tôi không muốn toàn bộ số người đăng ký của mình trở thành người đăng ký của anh, dành cho anh rồi sau đó tập kết hết ở Apple Store,” Bewkes nói. “Và điều tiếp theo anh sẽ làm, một khi anh đã độc quyền, là trở lại và nói với tôi rằng tờ tạp chí của tôi không nên bán một bản giá 4 đô- la mà thay vào đó nên là 1 đô-la.

Nếu có người đăng ký đặt mua tờ tạp chí của chúng tôi, chúng tôi cần biết đó là ai, chúng tôi cần phải tạo ra một mối giao tiếp trực tuyến với những người này, và có quyền thông báo với họ một cách trực tiếp về những thay đổi.”

Jobs đã có một khoảng thời gian dễ thở hơn với Rupert Murdoch, chủ sở hữu của News Corp., sở hữu Wall street Journal, New York Post, cùng rất nhiều tờ báo trên khắp thế giới, Fox Studios và Fox News Channel. Khi Jobs gặp Murdoch và nhóm của ông, họ cũng đã nhấn mạnh rằng họ nên chia sẻ quyền sở hữu của những người đăng ký thông qua Cửa hàng ứng dụng. Nhưng khi Jobs từ chối, một điều thú vị đã xảy ra. Murdoch được biết đến như một người dễ thuyết phục, nhưng ông biết rằng mình không có ảnh hưởng trong vấn đề này, vì vậy mà ông đã chấp nhận những giới hạn của Jobs. “Chúng tôi thích sở hữu những người đăng ký hơn, và chúng tôi được thúc đẩy bởi điều này”, Murdock kể lại. “Nhưng Steve sẽ không thực hiện một thỏa thuận dựa trên những điều này, vì thế mà tôi nói, „Được rồi, hãy cứ làm như vậy đi." Chúng tôi không thấy có bất cứ lý do gì mà phải nghiêm trọng vấn đề lên cả. Cậu ấy không chịu khuất phục - và tôi cũng sẽ không chịu khuất phục nếu ở vào vị trí của Jobs - vì thế mà tôi đã đồng ý.” Murdoch thậm chí đã ra mắt một tờ nhật báo điện tử, tờ The Daily, được “đo ni đóng giày” đặc biệt dành riêng cho iPad. Nó sẽ được bán trong Cửa hàng ứng dụng, cùng những nguyên tắc được Jobs đưa ra, với mức giá 99 cent một tuần. Bản thân Murdoch đã đưa nhóm của mình đến Cupertino để trình bày bản thiết kế dự kiến. Không mấy ngạc nhiên, Jobs ghét nó. “Anh có để các nhà thiết kế của chúng tôi giúp đỡ không?”, Jobs hỏi. Và Murdoch chấp nhận. “Những nhà thiết kế của Apple đã chỉnh sửa nó đôi chút”, Murdoch nói, “và còn các thành viên trong nhóm của chúng tôi đã quay về và có được một bản thiết kế khác, và 10 ngày sau chúng tôi trở lại đó và cho họ xem cả hai bản, và Steve thực sự đã thích phiên bản của chúng tôi hơn. Điều đó khiến chúng tôi rất kinh ngạc.”

The Daily, một tờ báo chẳng lá cải mà cũng chẳng chính thống, nhưng thay vì là một sản phẩm dành cho thị trường tầm trung như USA Today, nó đã không mấy thành công. Nhưng nó đã giúp tạo ra một cầu nối thân thiết giữa Jobs và Murdoch. Khi Murdoch đề nghị Jobs phát biểu tại phiên họp quản lý thường niên của News Corp. vào tháng Sáu năm 2010, Jobs đã tạo ra một ngoại lệ đối với quy tắc của mình là không bao giờ xuất hiện như thế. James Murdoch đã dẫn dắt ông trong một cuộc phỏng vấn sau bữa tối kéo dài gần hai giờ đồng hồ. “Cậu ấy đã chỉ trích gay gắt về những điều mà báo chí đang làm trong lĩnh vực công nghệ”, Murdoch nhớ lại. “Cậu ấy đã nói với chúng tôi rằng thật khó để có thể làm đúng mọi thứ, bởi lẽ bạn đang ở New York, và bất cứ ai đang làm tốt công việc kỹ thuật của mình tại Thung lũng Silicon.” Điều này không khiến cho chủ tịch của Mạng Kỹ thuật số của Wall Street Journal, Gordon McLeod, thất vọng. Cuối cùng thì, McLeod đã đến chỗ Jobs và nói, “Cảm ơn, quả là một buổi tối tuyệt vời, nhưng chắc hẳn là anh đang khiến cho tôi mất việc.” Murdoch cười khúc khích khi mô tả lại viễn cảnh đó. “Rồi kết cục của nó cũng thành sự thật”, ông nói. McLeod đã bị sa thải trong vòng ba tháng.

Trở lại với bài phát biểu tại cuộc họp, Jobs đã khiến Murdoch phải lắng nghe về Fox News, thứ mà ông tin rằng đang hủy diệt, gây hại cho quốc gia, và là một vết nhơ đối với danh tiếng của Murdoch. “Anh đang đánh mất tất cả với Fox News”, Jobs nói với Murdoch trong bữa tối. “Cái trục ngày này không còn tự do và bảo toàn nữa, cái trục đó đang rất bảo thủ-hủy diệt, và anh đã ném số phận cuả mình vào tay những kẻ hủy diệt. Fox đã trở thành một lực lượng phá hoại khó có thể tin nổi trong xã hội của chúng ta. Anh có thể làm tốt hơn, và nó đang trở thành một di sản của anh nếu không cẩn thận.” Jobs nói ông đã nghĩ rằng Murdoch thực sự không thích việc Fox tiến được bao xa. “Rupert là người sáng lập, chứ không phải là người phá tan tất cả”, Jobs nói. “Tôi đã có vài cuộc gặp gỡ với James và tôi nghĩ là cậu ấy cũng đồng ý với tôi. Tôi chỉ có thể nói như vậy mà thôi.”

Sau đó Murdoch nói rằng đã từng có những người như Jobs, phàn nàn về Fox “Cậu ấy theo quan điểm cánh tả về vấn đề này”, ông nói. Jobs đã đề nghị Murdoch cùng người thân của mình thực hiện một cuộn phim về một tuần ở những chương trình của Sean Hannity và Glenn Beck - mà theo ông nó còn tiêu cực và phá hoại hơn hơn cả Bill O"Reilly - và Murdoch đã đồng ý làm như vậy. Sau đó Jobs nói với tôi rằng ông đã đề nghị nhóm của Jon Stewart đặt cùng một cuộn phim tương tự cho Murdoch xem. “Tôi rất vui khi nhìn thấy nó”, Murdoch nói, “nhưng cậu ấy đã không gửi nó cho tôi.”

Murdoch và Jobs thân thiết tới mức Murdoch đã tới ngôi nhà ở Palo Alto của Jobs để dùng bữa tối hai lần vào năm sau. Jobs nói đùa rằng mình phải giấu những dao dĩa dùng cho bữa tối vào những dịp như thế này, bởi ông lo là người vợ phóng khoáng của mình sẽ moi ruột Murdoch khi ông ấy bước vào. về phần mình, Murdoch đã có được một hiểu biết lớn lao về các món ăn chay:

“Dùng bữa tối tại nhà của Steve thực sự là một trải nghiệm thú vị, miễn là bạn ra về trước khi những nhà hàng địa phương đóng cửa.” Chao ôi, nhưng khi tôi hỏi Murdoch là có phải ông đã từng nói điều này không, thì Murdoch không hề nhắc lại.

Một chuyến viếng thăm đã diễn ra đầu năm 2011. Murdoch phải đi ngang qua Palo Alto vào ngày 24 tháng Hai, và ông đã nhắn tin cho Jobs, ông đã không biết đó cũng là sinh nhật lần thứ 56 của Jobs, và Jobs đã không hề đề cập đến nó khi nhắn tin lại để mời Murdoch dùng bữa tối. “Đó là cách của tôi để chắc chắn rằng Laurene không bác bỏ kế hoạch”, Jobs nói đùa. “Đó là sinh nhật của tôi và cô ấy phải để cho tôi mời Rupert chứ.” Erin và Eve cũng ở đây, và Reed vừa trở về từ Stanford gần cuối bữa tối. Jobs đã cho mọi người xem những bản thiết kế chiếc thuyền của ông, và Murdoch nghĩ rằng bên trong thì nó rất đẹp, nhưng lại “hơi đơn giản” bên ngoài. “Điều này chắc chắn thể hiện một sự lạc quan tuyệt vời về tình trạng sức khỏe của Jobs và cậu ấy đã nói rất nhiều về việc chế tạo chiếc thuyền”, Murdoch nói.

Trong bữa tối, họ đã nói về tầm quan trọng của việc lan truyền văn hóa doanh nghiệp và sự nhanh nhẹn, khéo léo vào công ty. Sony đã thất bại khi làm việc này, Murdoch nói. Jobs tán đồng.

“Tôi đã tin rằng một công ty thực sự lớn mạnh không thể có được một nền văn hóa doanh nghiệp rõ rệt”, Jobs nói. “Nhưng giờ thì tôi tin điều đó là có thể. Murdoch đã làm được điều đó. Tôi nghĩ rằng mình cũng đã thực hiện được điều đó tại Apple.”

Hầu hết các cuộc nói chuyện trong bữa tối là về giáo dục. Murdoch đã thuê Joel Klein, cựu giám đốc của Sở giáo dục Thành phố New York, bắt đầu một chương trình giảng dạy phân ban số hóa. Murdoch kể lại rằng Jobs đã khá tùy tiện với ý tưởng rằng công nghệ có thể thay đổi giáo dục.

Nhưng Jobs đồng ý với Murdoch là những cuốn giáo trình bằng giấy sẽ chuyển thành những tài liệu học tập số hóa.

Trên thực tế, Jobs đã coi những cuốn giáo trình như là ngành kinh doanh tiếp theo mà ông muốn thay đổi. ông tin rằng nó là ngành công nghiệp chín muồi trị giá 8 tỷ đô- la mỗi năm. Jobs cũng bị ấn tượng bởi sự thật là rất nhiều trường học, vì những lý do an ninh, đã không trang bị tủ đựng đồ, vì thế mà những đứa trẻ phải mang những chiếc ba lô nặng trĩu trên vai. “iPad sẽ giải quyết vấn đề này”, ông nói. Ý tưởng của ông là thuê những người viết giáo trình thật giỏi để tạo nên những phiên bản số hóa, và biến chúng thành một tính năng của iPad. Ngoài ra, ông còn tổ chức các cuộc gặp với những nhà xuất bản lớn như Pearson Education để thảo luận về việc hợp tác với Apple. “Quy trình thẩm định những cuốn giáo trình đã bị lỗi”, ông nói. “Nhưng nếu chúng ta có thể tạo nên những cuốn giáo trình miễn phí, và mọi người đọc nó cùng với iPad, thì chúng không cần phải cấp giấy phép nữa. Nền kinh tế thiếu hấp dẫn ở cấp độ liên bang sẽ kéo dài khoảng một thập kỷ, và chúng ta có thể cho họ một cơ hội để tránh được toàn bộ quá trình đó và tiết kiệm tiền bạc, chi phí.”

Chú thích

Cấu trúc ARM (Acorn RISC Machine): là một loại cấu trúc vi xử lý 32-bit kiểu RISC được sử dụng rộng rãi trong các thiết kế nhúng. Do có đặc điểm tiết kiệm năng lượng, các bộ CPU ARM chiếm ưu thế trong các sản phẩm điện tử di động, mà với các sản phẩm này, việc tiêu thụ công suất thấp là một mục tiêu thiết kế quan trọng hàng đầu (37) vvhole Earth Catalog: cuốn catalog về những giá trị và hành vi của các nhóm văn hóa tạo nên những trào lưu xã hội chính ngày nay, được xuất bản bởi Stewart Brand từ năm 1968-1972, thường xuyên được sửa đổi bổ sung cho đến năm 1998

control-freak: là chương trình điều khiển Winamp từ bluetooth của điện thoại di động (như máy điều khiển từ xa) có khả năng chọn bài tiếp theo, bài trước, tạm dừng, chơi, dừng của Winamp... Nó có thể cho điều khiển cả màn hình desktop của mình thông qua bluetooth.