Búp sen xanh
GIỚI THIỆU
Xin giới thiệu tác phẩm BÚP SEN XANH của nhà văn Sơn Tùng với các bạn.
Nhà văn Sơn Tùng sinh năm 1928, tại làng Hoa Lũy
(nay là Kim Lũy), Diễn Châu, Nghệ An, một vùng đất ngay bên bờ biển. Sơn Tùng lớn
lên trong cộng đồng dân chài lấy thuyền làm nôi và tiếng sóng vỗ bờ làm lời ru
của mẹ. Chính cái mênh mông, phóng khóang của biển cả đã hun đúc nên khí phách
phóng túng pha chút ngang tàng của Sơn Tùng. Nhưng “gã thuyền chài” ấy lại được
giáo dưỡng trong một gia đình nhà nho nghèo có truyền thống "trọng chữ hơn
trọng miếng ăn".
Năm 1941, ở tuổi 16, tràn đầy nhiệt huyết, Sơn
Tùng đeo ba lô hòa vào dòng chảy của cơn lốc cách mạng. Ban đầu ông hoạt động
trong phong trào thanh niên, sinh viên thủ đô. Sau khi Hà Nội giải phóng, Sơn
Tùng vào học tại trường Đại học nhân dân và sau đó trở thành cán bộ tuyên truyền
của Đảng. Năm 1961 ông về viết cho báo Nông
nghiệp và từ cuối năm 1962 là
phóng viên của báo Tiền phong.
Năm 1967 ông được điều vào Nam
thành lập và phụ trách tờ Thanh
niên giải phóng. Năm 1971 ông bị thương nặng và rời chiến trường miền Nam
mang trên mình 14 vết thương, 3 mảnh đạn còn găm trong sọ não. Nửa người bên phải
hầu như bị liệt, thần kinh chéo bị tổn thương nặng, mắt bên phải bị mờ. Ông được
đưa sang Trung Quốc chữa bệnh và được vào viện điều dưỡng 3 năm liền. Sau đó
ông xin về nhà và... luyện khí công. Với nghị lực phi thường, ông khổ luyện từ
2h sáng tới 8h tối, sức khoẻ ông dần dần bình phục. Trí nhớ cũng hồi phục dần.
Khi tay phải duỗi ra được, chân tập tễnh bước thấp bước cao, Sơn Tùng đã lao
vào công việc. Điều đầu tiên mà ông làm là truy tìm cho được tác giả của lá Quốc
kỳ mà trong những năm tháng ở chiến trường miền Nam ông đã dày công tìm kiếm. Hàng
chục chuyến đi, hàng ngàn giờ lao tâm khổ tứ, cuối cùng ông đã tìm ra được cho
chúng ta tác giả Quốc kỳ: Nguyễn Hữu Tiến.
Với sự cố gắng phi thường, bất chấp bệnh tật, vết
thương đau nhói hành hạ mỗi khi trái gió trở trời, từ năm 1974 đến 1990 ông đã
cho ra đời 13 cuốn sách bằng tay phải chỉ còn 3 ngón co quắp. Tuy nhiên, công bằng
mà nói, đề tài mà Sơn Tùng thể hiện thành công nhất vẫn là đề tài lãnh tụ, mà đỉnh
cao là Búp sen xanh. Đây
cũng là công trình mà ông bỏ ra nhiều thời gian và công sức nhất: bắt đầu từ
năm 1948 và hoàn thành vào năm 1980. Bằng những chuyến đi không biết mệt mỏi,
những cuộc tìm kiếm kiên trì, cuối cùng ông đã gặp được bà Lê Thị Huệ để rồi từ
những câu chuyện với bà Huệ ở tuổi 80 ông đã tái dựng lại một trong những quãng
đời gian khó, nhưng đẹp đẽ và thơ mộng nhất của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Phát hiện
của Sơn Tùng đã mở ra một bước ngoặt, một cách tiếp cận hoàn toàn mới tới cuộc
đời và sự nghiệp của Bác. Năm 1981 Búp
sen xanh với 100.000 bản ra đời
đã gây một tiếng vang lớn.
Cuốn tiểu thuyết lần lượt nhận đủ các loại giải
thưởng và chuẩn bị tái bản lần thứ 2 thì không hiểu từ đâu xuất hiện một lời
phán: cuốn sách “có vấn đề”. Ngày 23/6/1983, một tờ báo đã dành cả nửa trang
phê phán Sơn Tùng dưới tiêu đề Vài
ý kiến về Búp sen xanh: "... Không thể nào có một nhân vật Út Huệ yêu
Bác, chờ đợi Bác, theo dõi con đường Bác đi cứu nước suốt hàng chục năm mà
trong tư tưởng, hành động lại không có biểu hiện gì trước phong trào chung của
cách mạng cả nước đang phát triển...". Bài báo kết luận: "Điều nguy
hiểm hơn là tác giả Búp sen xanh đã gắn sự kiện mối tình của Út Huệ và Bác với
sự kiện cắm hoa huệ trong nhà sàn của Bác ở Phủ Chủ tịch, và gắn sự kiện đó với
câu nói của Bác năm 1962 khi tiếp đòan cán bộ miền Nam ra thăm miền Bắc: miền
Nam luôn trong trái tim tôi". May thay, cuối cùng thì một kết luận chính
thức của cơ quan chức năng “Búp sen xanh không có vấn đề gì” đã dẹp bỏ
những lời đồn đại và phê phán vô căn cứ đó. Lập tức 100.000 cuốn của lần tái bản
thứ 2 đã ra mắt bạn đọc. Rồi mối tình của cô Út Huệ với chàng thanh niên yêu nước
Nguyễn Tất Thành đã đựơc đưa lên màn ảnh bạc và ngày nay người ta tiếp nhận nó
như một lẽ đương nhiên...
(Lê Thọ Bình - Vietnamnet 14/02/2004).
LỜI TỰA CHO LẦN XUẤT BẢN THỨ HAI CỦA
CUỐN TIỂU THUYẾT "BÚP SEN XANH"
Chúng ta có một khẩu hiệu rất đúng, rất hay: "Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại sống mãi trong sự nghiệp của chúng ta". Đúng như vậy, Hồ Chủ tịch sống mãi trong những tư tưởng và tình cảm lớn, trong toàn bộ hoạt động cách mạng của nhân dân Việt Nam ta, của mọi người chúng ta. Đồng thời Hồ Chủ tịch cũng sống mãi trong những tác phẩm văn học và nghệ thuật có giá trị diễn tả một cuộc đời đã trở thành lịch sử, những trang sử đẹp nhất và vẻ vang nhất của dân tộc Việt Nam ta.
Đến đây, tôi muốn nói đôi điều về cuốn tiểu thuyết
"Búp sen xanh" của nhà văn Sơn Tùng, mà nhiều độc giả nhất là trong giới thanh, thiếu niên ưu thích; và báo chí nước ta đã đăng những bài bình luận và đánh giá mà theo tôi biết, tác phẩm rất chú trọng. Cuốn sách "Búp sen xanh" nêu lên một vấn đề: ở đây tiểu thuyết và lịch sử có thể gặp nhau không? Vấn đề này các đồng chí hoạt động trong lĩnh vực văn học và nghệ thuật và nói chung tất cả chúng ta cần suy nghĩ để có thái độ. Song ở đây cũng vậy, lời nói có trọng lượng rất lớn thuộc về người đọc, nghĩa là nhân dân.
PHẠM VĂN ĐỒNG
Tháng 1-1983
Thông tin Ebook
Thực hiện ebook: hoi_ls
Thực hiện bởi
nhóm Biên tập viên Gác Sách:
Ariko Yuta – Minh Nguyệt – trangchic, H.y
(Tìm - Chỉnh sửa – Đăng)