Sách YA - sách cho những người trẻ. Chúng ta ăn ngủ cùng chúng, nhưng liệu chúng ta có biết nguồn gốc của chúng?

Ngày xửa ngày xưa, chỉ có sách dành cho người lớn, và chuyện đó thiệt là tệ hại. Nhưng rồi sau đó, vào những năm 1940 và 1950, Nancy Drew và The Hardy Boys (tạm dịch: Các cậu con trai nhà Hardy) đã giúp mở đường cho những cuốn YA hiện đại, vốn bắt đầu nảy nở vào những năm 1960.

Ban đầu

Nhiều cuốn sách mà hiện giờ chúng ta xem là dành cho người trẻ ban đầu thật ra được viết cho người lớn và chỉ sau đó mới được phân loại vào mục YA. Một trong những cuốn sách đầu tiên được viết và xuất bản cho người trẻ là The Outsiders (tạm dịch: Người ngoài) của S.E. Hinton và đến ngày hôm nay nó vẫn được xem là một cuốn sách tinh túy dành cho người trẻ.

Những năm 1970

Sách dành cho người trẻ bùng nổ vào những năm 1970, khác biệt so với những câu truyện thiếu nhi truyền thống của những năm trước. Trong giai đoạn gọi là “Thời Hoàng kim của văn học dành cho người trẻ” này, các tác giả đã cho xuất bản những tựa sách hiện thực và gây tranh cãi hơn.

Những cuốn sách được xuất bản vào thập kỷ đó thường không kiêng dè mà nêu lên những vấn đề như chết chóc, tình dục, rượu chè, vô gia cư, và sử dụng chất kích thích.

Một số cuốn sách đáng chú ý:

The Crystal Cave (tạm dịch: Hang thủy tinh) - Mary Stewart (1970)

Go Ask Alice (Hãy hỏi Alice) - Beatrice Sparks (1971)

Heads You Win, Tails I Lose (tạm dịch: Đường nào chả bại) - Isabelle Holand (1973)

The Chocolate War (tạm dịch:Cuộc chiến Sô cô la) - Robert Cormier (1974)

Forever (tạm dịch: Mãi mãi) - Judy Blume (1975)

I Know What You Did Last Summer (tạm dịch: Tớ biết những gì cậu làm mùa hè năm trước) - Lois Duncan (1975)

Gentlehands - M.E. Kerr (1978)

Flowers in the Attic (Những bông hoa trên tầng áp mái) - V.C. Andrews (1979)

Những năm 1980

Sách dành cho người trẻ tiếp tục phát triển vào những năm 1980 khi nhiều tác giả bắt đầu viết cho teen. Series The Sweet Valley High trở thành cuốn sách cho người trẻ đầu tiên lọt vào danh sách những cuốn sách bán chạy nhất của tờ New York Times.

Vài tác giả bắt đầu thử nghiệm viết nên nhiều thể loại và phong cách khác nhau.

Một số cuốn sách đáng chú ý:

Jacob Have I Loved (tạm dịch: Jacob tôi từng yêu) - Katherine Paterson (1980)

Fallen Angels (tạm dịch: Những thiên thần sa ngã) - Walter Dean Myers (1983)

Sweet Valley High (tạm dịch: Valley High ngọt ngào) - Francine Pascal (1983)

The Hero and the Crown (tạm dịch: Người hùng và Gã hề) - Robin McKinley (1984)

The Baby-Sitters Club (tạm dịch: Câu lạc bộ trông trẻ) - Ann M. Martin (1986)

Howl’s Moving Castle (Lâu đài bay của Pháp sư Howl) - Diana Wynne Jones (1986)

Weetzie Bat - Francesca Lia Block (1989)

Thể loại kinh dị thống trị những năm 1990 khi series Goosebumps trở nên cực kỳ nổi tiếng.

Nhưng đầu những năm 1990 cũng là thời kì tăm tối hơn cho văn học dành cho người trẻ khi có ít sách được xuất bản. Nhiều người lo sợ thể loại này sẽ đi đến hồi kết.

Nhưng, sự vươn lên của những cuốn sách YA vào cuối những năm 1990 đã giúp loại sách này lần nữa chiếm được trái tim độc giả.

Một số cuốn sách đáng chú ý:

The Face on the Milk Carton (tạm dịch: Khuôn mặt trên hộp sữa giấy) - Caroline B. Cooney (1990)

The Vampire Diaries: The Awakening (Nhật ký ma cà rồng - Thức tỉnh) - L.J. Smith (1991)

Goosebumps - R.L. Stine (1992)

The Giver (Người truyền ký ức) - Lois Lowry (1993)

Sabriel - Garth Nix (1995)

Someone Like You (tạm dịch: Ai đó như anh) - Sarah Dessen (1998)

The Perks of Being a Wallflower (Điệu vũ bên lề) - Stephen Chbosky (1999)

Speak (tạm dịch: Cất tiếng) - Laurie Halse Anderson (1999)

Những năm 2000

Đầu những năm 2000, những giải thưởng sách khác nhau (Printz Award, Edwards Award, Alex Awards) được đặc biệt tạo nên để vinh danh thể loại YA. Cùng lúc đó, Twilight (Chạng vạng) và The Hunger Games (Đấu trường sinh tử) đã khiến những series thuộc thể loại huyền bí siêu linh và giả không tưởng giành quyền thống trị tối cao từ giữa đến cuối những năm 2000.

Đây được biết đến như Thời Hoàng kim thứ hai của văn học dành cho người trẻ.

(À và đúng, Harry Potter thật sự đã giúp đánh dấu sự mở đầu cho làn sóng những cuốn sách cho người trẻ mới vào đầu những năm 2000, nhưng chúng ta không nhắc tới nó trong video vì về cơ bản thì bộ sách được xuất bản cho học sinh tiểu học, không phải teen! Dù rằng cuốn sách ấy đầy những kiến thức chuyên môn siêu hạng và chúng ta hoàn toàn cúi mình trước nữ hoàng Rowling.)

Một số cuốn sách đáng chú ý:

The Princess Diaries (Nhật ký công chúa) - Meg Cabot (2000)

Feed - M.T. Anderson (2002)

The Book Thief (Kẻ trộm sách) - Markus Zusak (2005)

Twilight (Chạng vạng) - Stephenie Meyer (2005)

Looking for Alaska (tạm dịch: Kiếm tìm Alaska) - John Green (2005)

American Born Chinese (tạm dịch: Người Mỹ gốc Trung) - Gene Luen Yang (2006)

The Absolutely True Diary of a Part-Time Indian (Nhật ký hoàn toàn có thật của một người Anh Điêng bán thời gian) - Sherman Alexie (2007)

The Hunger Games (Đấu trường sinh tử) - Suzanne Collins (2008)

Hiện tại

Giờ chúng ta đã có những cuốn sách và series YA mới được xuất bản với nhiều thể loại. Chúng đề cập mọi loại vấn đề và khám phá nhiều thế giới mới.

Sách cho người trẻ sẽ đi về đâu? Ai mà biết! Nhưng ta chẳng thể chờ đợi để tìm hiểu ra.

Nguồn: The New York Times
Dịch: streetchick
- Người phủi bụi chuyên mục Tin tức