Bốn

Sân trước của một khu nhà tập thể cũ.

Chúng tôi bỏ xe lại để chui vào một trong bốn khối nhà không có thang máy của khu.

Trên nhịp cầu thang giữa tầng một và tầng hai có một tay gầy gò đứng dựa vào tường hút thuốc. Francesco chào hắn ta, tay kia gật đầu chào lại rồi hất đầu về phía tôi. Dò hỏi. Tôi là thằng nào?

“Bạn tôi.”

Thế là đủ, chúng tôi qua được và trèo thêm hai tầng thang rộng nữa. Chúng tôi gõ vào một cánh cửa, sau vài giây một người nhòm chúng tôi từ lỗ soi trên cửa rồi mở. Tay này có vẻ là anh trai cái tay đứng ở cầu thang.

Phía trong căn hộ trông rất lạ. Một hành lang nhỏ phía tay phải dẫn vào một căn phòng rất rộng. Có một quầy bar, giống như ở những khách sạn nhỏ, vài cái bàn, một vài người ngồi uống và hút thuốc. Có vẻ họ đang chờ. Một cái máy quay đĩa hơi rít khe khẽ phát ra giai điệu nhạc phim Cabaret.

Phía bên trái là một căn phòng nhỏ hơn, cuối phòng lại thông với một phòng nữa. Mọi người đang chơi bài bên mấy cái bàn nhỏ bọc vải xanh lá cây.

Francesco đưa tôi vào căn phòng có quán bar.

“Cậu ngồi đây mấy phút nhé. Lấy cái gì mà uống, tớ quay lại ngay.” Rồi cậu ta bỏ vào phòng kia mà chẳng cần chờ tôi trả lời, băng qua phòng rồi mất hút. Tôi ngồi vào cái bàn duy nhất còn trống. Không ai ra hỏi xem tôi uống gì, sau quầy cũng không có ai. Thế là tôi ngồi yên không làm gì, cảm giác như mọi người đều đang nhìn mình, tự hỏi xem tôi là ai và tôi làm gì ở đây.

Thật ra thì chẳng ai để ý đến tôi. Từng bàn nói chuyện với nhau, thỉnh thoảng ai đó quay lại nhìn về căn phòng kia. Hầu hết bọn họ là nam giới. Tôi cố để không bị ai chú ý đến và lén quan sát hai phụ nữ duy nhất. Một người thấp béo, mắt híp và sát nhau, nét mặt ang ác. Bà ta ngồi ở bàn với hai tên đàn ông trông rất nhạt nhẽo, và chỉ mỗi bà ta nói, giọng thì thầm nhưng với vẻ tức giận không nén nổi.

Người kia tóc nâu và đẹp, cho dù bà ta phải hơn tôi ít nhất là mười lăm tuổi. Cái áo len cổ chữ V trễ nải lộ ra phần đầu khe ngực. Đấy là người duy nhất trong phòng mà tôi muốn để ý đến tôi, thế nhưng bà ta quá mải mê với một tay mặc áo vét, thắt cà vạt cầm cái bật lửa vàng khối.

Tôi đang mơ tưởng về tóc nâu, và tất nhiên rặt những điều không thể tâm sự với mấy bà cô già, thì Francesco hiện hình trên cái ghế ngay trước mặt tôi.

“Emma.”

“Hả?” tôi hơi giật mình.

“Tên bà chị là Emma. Vợ cũ của C.M. Cậu biết tiếng hắn không, cái tay chuyên hàng đông lạnh. Doanh thu về thực phẩm mười lăm triệu một tháng, nhà ở quảng trường Umberto. Bà chị có chỉnh sửa tí chút, nhưng nói chung thì ngon. Cậu không uống gì à?”

“Có thấy ai đâu.”

Francesco đứng dậy, ra phía sau quầy rót đầy hai ly whisky, quay lại bàn đưa tôi một ly. Rồi hai chúng tôi châm thuốc hút.

“Nào, tối nay sao cậu lại hành động như thế vậy?”

“Tớ không biết. Đời tớ chưa bao giờ húc đầu vào ai cả.”

“Lạ nhỉ. Nhìn cái cách cậu đập vỡ mũi thằng ấy có vẻ chuyên nghiệp lắm. Cậu được ai dạy à?”

Đúng là có người dạy tôi thật.

Hồi mười bốn mười lăm tuổi tôi và hội bạn hay đến một quán bi a gần nhà. Thường thì chúng tôi chơi bóng bàn, thỉnh thoảng chơi bi a Mỹ. Chỗ ấy không được lịch sự cho lắm. Một lần tôi lỡ nói năng hơi thái quá với một thằng mới mười sáu tuổi đã thuộc hạng lưu manh. Ý tôi là lưu manh thật. Đập phá, ăn cắp ô tô và đủ thứ khác. Tôi không biết tên thật thằng ấy, nhưng mọi người gọi lén sau lưng nó là thằng Hủi. Vệ sinh cá nhân rõ ràng không phải đam mê của nó.

Tất nhiên là tôi bị nó đấm như đánh trống trong khi bọn bạn tôi không động đậy gì. Chúng nó chỉ thiếu nước huýt sáo ngó lơ đi chỗ khác nữa thôi. Nhưng trong lúc tôi ăn đấm và cố để không bị nặng quá thì có thằng khác nhảy vào. Thằng đấy cũng lưu manh nốt, nhưng lớn hơn, có lẽ khoảng mười tám tuổi, còn to con hơn cả thằng kia và nổi tiếng là dữ hơn.

Tên thằng ấy là Feluccio. Feluccio Béo. Nó quản lý mấy vụ phi pháp và giữ kỷ luật toàn bộ khu phòng bi a. Tất nhiên là nó có khái niệm riêng của mình về kỷ luật, nhưng đấy lại là chuyện khác. Và không biết tại sao mà thằng ấy lại quý tôi.

Nó mua cho tôi một cốc bia Dreher và cho tôi một cái túi chườm đá để chườm lên mấy vết bầm tím. Nó bảo tôi không thể để mình ăn đấm kiểu ấy được. Tôi đáp lại là sao lại không được, nó cũng vừa thấy thế còn gì, nhưng nó không hiểu cái kiểu hài hước ấy. Nó lo lắng cho số phận tôi trong rừng hoang thành phố và quyết định tôi sẽ là đồ đệ của nó. Nó đã tự luyện một phương thức tự vệ riêng. Thằng ấy mà sinh ra ở phương Đông thì có lẽ đã thành một sư phụ. Nhưng nó lại ở Bari, khu Libertà, và là Feluccio Béo, vô địch ẩu đả trên vỉa hè, đấm bốc ở sân. Vân vân.

Trong cái sân sau quán bi a thằng Feluccio Béo đã dạy tôi húc đầu vào mũi thằng khác, lên gối vào háng, đấm sau tai cho đối thủ điếc đặc, lên khuỷu tay vào cằm. Nó dạy tôi cách đánh ngã một thằng lớn hơn tôi bằng cách kéo tóc thằng kia đồng thời đá vào sau khuỷu chân.

Tôi cũng không biết chúng tôi sẽ đi đến đâu nếu một ngày sư phụ của tôi không bị công an bắt vì một vụ cướp. Và thế là tôi kết thúc khóa học nghệ thuật ẩu đả đường phố của mình.

“Thế nên tớ biết cách húc đầu. Chí ít thì tối nay tớ cũng phát hiện ra là hiệu quả ra phết.”

“Chuyện hay đấy,” Francesco nói khi tôi kể xong.

“Ừ, chuyện cũng hay. Chỗ này là chỗ nào thế?”

“Thì cậu thấy đấy. Ừ thì cứ gọi là một kiểu sòng bạc. Tất nhiên là chui. Dân tình ở đây chờ chơi bài. Trong phòng đầu chơi nhưng chơi thường. Trong mấy phòng khác” - cậu ta hua tay làm một cử chỉ bâng quơ - “chơi kinh hơn.”

Cậu ta uống một ngụm whisky rồi dụi mắt nói tiếp. “Tớ nói chuyện với cậu bạn kia rồi,” lại cái cử chỉ hua tay đấy. “Bây giờ thì bọn mình yên tâm được rồi. Sẽ có người đến tìm mấy người bạn tối nay của bọn mình và giải thích cho chúng nó là không nên gây chuyện nữa. Thế thôi.”

“Sao cậu lại quen... mấy người đấy?”

“Thỉnh thoảng tớ qua đây đánh bài.”

Đúng lúc ấy một nhóm người nữa đi vào. Ba cô gái trạc tuổi tôi và hai người đàn ông lớn tuổi hơn nhiều. Ít nhất cũng phải tầm bốn mươi, đồng hồ Rolex, quần áo đắt tiền và khuôn mặt đúng kiểu. Một cô soi Francesco rất lâu, như cố để Francesco nhìn lại mình. Nhưng không ăn thua gì.

“Đến giờ về rồi, trừ phi cậu muốn chơi thử ở bàn nào đấy.”

“Không, không. Đi thôi.”

Chúng tôi đứng dậy đi về lối cửa chính. Francesco chẳng có vẻ gì là định trả tiền whisky. Tôi định nói vì lo nhỡ có thằng du côn nào theo xuống cầu thang rồi bắn gãy chân chúng tôi tội không thanh toán. Nhưng rồi tôi nghĩ chắc Francesco biết việc mình làm. Có lẽ cậu ta có một khoản cắm sẵn ở cái tổ quỷ, à quên, cái sòng bạc này. Thế nên tôi không nói gì nữa. Cô gái kia vẫn cứ nhìn Francesco cho đến tận lúc chúng tôi ra khỏi phòng. Bọn tôi chào tay đứng trực ở cửa, chào cả tay đứng ở cầu thang rồi xuống sân.

Khi về đến trước cửa nhà tôi, Francesco hỏi vài hôm nữa tôi có muốn chơi một ván poker không. Ở nhà mấy người bạn, cậu ta vội giải thích khi bắt gặp cái nhìn băn khoăn của tôi. Tôi đọc số điện thoại của mình, Francesco nhớ luôn mà không cần ghi lại, rồi chúng tôi bắt tay tạm biệt nhau.

Khi tôi đã xuống xe và đang loay hoay với cái ổ khóa hỏng ở cửa chính, Francesco nói với qua cửa xe rằng cậu ta nợ tôi. Tôi quay lại, nhưng xe đã đi mất.

Tôi lên giường ngay lập tức, và thức cho đến khi những tia sáng bình minh bắt đầu len lỏi qua khe rèm.

Năm

Hồi ấy tôi là một sinh viên kiểu mẫu. Năm cuối khoa Luật, thi vượt số môn, sắp xong luận văn về luật hình sự và trên bảng điểm không có con nào dưới ba mươi^[1]. Đến tháng Sáu tôi sẽ tốt nghiệp, rồi sẽ quyết định làm gì. Hoặc ở lại trường hoặc thi vào tòa án. Tất cả cực kỳ rõ ràng, rất cụ thể, rất quy củ.

[1] Hệ Đại học ở Italia dùng thang điểm 30 cho những kỳ thi thông thường.

Tôi yêu Giulia được gần hai năm. Cô ấy bằng tuổi tôi, học trường Y và sẽ trở thành bác sĩ, giống ông bố. Cô ấy nhỏ nhắn và xinh xắn. Bà mẹ thì rất quý tôi. Phải nói là tất cả các bà mẹ của các cô tôi yêu từ trước đến nay đều quý tôi.

Mọi thứ đều đang diễn ra một cách tuyệt vời nhất.

Bốn năm ngày sau đó Francesco gọi cho tôi, khi năm cũ đã trôi qua và đã sang năm 1989.

Tôi vẫn định đi đánh poker đấy chứ? Vẫn. Thế thì hẹn nhau mười giờ tối nay, ở nhà một người tôi không quen. Cậu ta cho tôi tên, địa chỉ, và tôi bảo tôi sẽ đến.

Đến chín giờ tôi cãi nhau với Giulia - lần đầu tiên cãi lộn thực sự từ khi yêu nhau, và không phải là lần cuối - rồi mười giờ tôi đến địa chỉ mà Francesco đã đưa.

Tôi mang theo gần năm trăm nghìn, với tôi đấy là cả một món to. Nhưng tôi không muốn trông mình có vẻ nghèo khổ.

Ngoài Francesco còn có chủ nhà - một tay tóc vàng tên là Roberto, tóc dài bóng dầu - và một tay nữa khoảng bốn mươi tuổi trông hơi luộm thuộm. Tay này chỉ nói họ của mình - Massaro - và cả buổi tối hôm ấy chẳng ai gọi hắn bằng tên cả.

Căn hộ trông rất tởm, vài đồ gỗ rẻ tiền, chiếu sáng bằng bóng đèn gắn thẳng lên trần không có chao.

Chúng tôi chơi trong bếp. Tay tóc vàng đặt một chai whisky lên cạnh chậu rửa cùng với mấy cái cốc nhựa. Hắn bảo ai thích thì cứ tự phục vụ, và cả tối chúng tôi uống khá nhiều cho đến khi chai cạn sạch. Chỉ Francesco là hầu như không uống tí nào.

Chúng tôi bắt đầu đánh theo thói quen của mấy tay kia. Ba ván poker rồi một ván telesina. Đặt cửa ban đầu cố định mười nghìn, thách không quá số trong đĩa. Rõ ràng vụ này quá sức của tôi. Nhưng tôi ngượng không dám bỏ đi và thế là bắt đầu thua, mỗi ván một ít. Thường thì tôi đặt cửa, rồi có thể thách lần đầu, sau đó tiền thách tăng lên và thế là tôi bỏ vì sợ sẽ mất hết chỉ trong một ván. Tôi cũng được vài ván nhưng sau khoảng hai tiếng thì thua gần sạch. Tôi đang tự nguyền rủa mình ngu thì có chuyện gì đấy xảy ra.

Đến ván telesina và Francesco chia bài. Đầu tiên quân sấp, rồi quân ngửa. Tôi có một con Q ngửa, và một con Q sấp. Tay tóc vàng có con mười, Massaro có quân K, Francesco quân át.

“Năm mươi ngàn,” Francesco gọi. Hai tay kia theo luôn, tôi nghĩ vài giây - số tiền tôi còn chỉ khoảng hơn trăm nghìn - nhưng rồi tôi nghĩ, quỷ tha ma bắt, cứ thua nốt chỗ tiền cuối cùng, rồi tôi sẽ đứng lên và không bao giờ cờ bạc gì nữa. Từ giờ đến cuối đời. Cho sáng mắt ra.

Francesco chia tiếp bài và tôi có con Q thứ ba. Tôi cảm thấy mạch của mình đập nhanh hơn trong khi tay tóc vàng được thêm một con mười còn Massaro một con J. Francesco một con át nữa, và lại đến lượt cậu ta thách.

“Hai trăm nghìn.” Tức là đúng số có trên đĩa và cao hơn nhiều số tôi còn.

Chó chết chó chết chó chết, làm sao bây giờ? Tay chủ nhà theo, Massaro bỏ còn tôi bảo tôi không còn đủ từng ấy tiền. Mấy người cho nợ được không? Francesco bảo được. Tay kia cũng gật đầu. Có thể gã không tin tưởng lắm, nhưng không biết nói thế nào. Tôi đặt lên đĩa số tiền mình còn và ghi nợ số còn lại vào một mẩu giấy. Francesco chia bài, lượt áp chót. Tôi được át cơ, tay tóc vàng có con mười thứ ba. Francesco quân bảy.

“Năm trăm,” tóc vàng thách.

Francesco dừng còn tôi bảo tôi phải nghĩ đã. Thực ra tôi phải cố để thoát ngợp trước một cơn sợ hãi nguyên thủy mãnh liệt. Nhỡ quân sấp của tay tóc vàng là quân mười thứ tư? Tôi còn ít tiền tiết kiệm trong ngân hàng nhưng vứt tất đi như thế này thì quả thật là điên rồ.

Thế chó nào mà tôi lại đến đây cơ chứ? Tại sao? Tôi nhìn quanh và thoáng thấy ánh mắt của Francesco.

Cậu ta hơi gật đầu theo cái kiểu không ai nhận ra được, như muốn mách tôi chơi tiếp đi. Tôi vội đưa mắt ra chỗ khác sợ những tay kia nhận ra cử động ấy. Nhưng không ai nhìn thấy. Tôi ghi số nợ khổng lồ của mình lên tờ giấy và chơi tiếp.

Hai quân bài cuối cùng trượt trên mặt bàn. Quân K cho tay tóc vàng.

Quân Q thứ tư cho tôi.

Tôi dám chắc những người khác có thể nghe thấy nhịp tim tôi đang đập cuồng loạn. Chó chết, tôi có tứ quý Q và chắc chắn sẽ thắng. Giờ tôi chỉ còn cầu quân bài úp của tay tóc vàng là quân mười, hoặc chí ít là quân K. Vì như thế gã sẽ chơi tiếp với bất cứ giá nào nhưng tôi mới là người thắng. Tôi cảm thấy như mình sắp phát điên vì cố sức giữ bình tĩnh. Tựa như có một liều ma túy đang bắn thẳng vào ven. Tựa như một cơn cực khoái không bao giờ dứt.

“Giờ thì tùy cậu chàng có ba con Q quyết đây,” tay tóc vàng nói. Nghe cách gã nói tôi chắc chắn gã có một bộ cù lũ hoặc hoặc tứ quý mười. Nghĩa là hắn nghĩ mình sẽ thắng và nghiền nát tôi.

“Một triệu.” Trong cái không gian mù khói tưởng như có thể xắn ra được ở bếp lúc đó, mấy từ ấy từ miệng tôi thốt lên nghe như ảo giác. Thế nào là một triệu? Chỉ là một con số ảo. Là ảo mấy phút trước với tôi, nhưng giờ đây nó đang biến thành một thứ có thật. Một thứ nhân lên được.

“Mày có từng ấy tiền không?” tay chủ nhà hỏi, giọng có vẻ coi thường.

Tôi cảm thấy máu dồn lên mặt. Cái kiểu bị đối xử như một thằng khốn khổ làm tôi thấy vừa ngượng vừa tức, và sợ kinh khủng nữa. Hắn định không cho tôi chơi tiếp vì tôi không có tiền sao. Tôi cố kiềm chế để giọng mình bình tĩnh.

“Tôi không có hết ở đây. Tôi đã bảo thế rồi còn gì.”

“Mày viết giấy bảo đảm đi.”

“Nếu thua đương nhiên tôi sẽ ký giấy đảm bảo.” Tôi định nói thêm thế nếu mày thua thì có thế không, hay mày trả tiền mặt? Hay séc? Nhưng rồi tôi im vì sợ gã sẽ cảnh giác không chơi tiếp nữa.

“Được rồi. Một triệu và một triệu nữa.” Cái tay bẩn tính này chắc mẩm với quả tứ quý mười thì gã thể nào cũng thắng. Tôi không bảo lật ngay. Sau cú đặt cược cuối cùng của gã tôi đột nhiên bình tĩnh lại. Một kiểu phấn khích bình thản và cuồng loạn mà tôi muốn hưởng thêm vài giây nữa. Tôi nhìn quanh và cảm giác như bắt gặp một khóe cười rất nhẹ trên môi Francesco.

“Lật,” cuối cùng tôi nói.

“Quân mười thứ tư ở dưới này. Thế nên trừ phi mày có quân Q thứ tư...”

Tôi lật ngửa quân bài đang úp trước khi nói.

“Tôi có, quân Q thứ tư.”

Gã nhìn chằm chằm vào quân bài tôi vừa lật lên, bất động. Không tin vào mắt mình. Không thể có đến hai tứ quý trong một ván telesina được.

Bản thân tôi cũng không tin nổi.

“Tay thơm đấy,” Francesco vui vẻ phán, và tay kia nhìn cậu ta căm ghét cực độ. Tôi giữ vẻ mặt hiền lành và tự hỏi gã làm thế nào để trả tôi từng ấy tiền. Tôi cầm chỗ có trong đĩa và chúng tôi tính toán lại phần nợ khổng lồ còn sau ván, và tôi chỉ có lời hứa trả suông của hắn.

Đến giờ mãn cuộc đã định ra từ trước, tay tóc vàng gỡ được một tí nhưng tổng lại thì đang thua mấy triệu. Tôi là người duy nhất thắng. Để ra vẻ chơi đẹp tôi bảo mình sẵn sàng chơi tiếp. Nhưng trước khi Roberto trả lời thì Francesco chen vào bảo cậu ta không về muộn quá được vì sáng hôm sau còn có việc bận. Chơi ba người thì tất nhiên không được rồi, nên bọn tôi đành phải dừng.

Tay tóc vàng viết cho tôi một tấm séc ba triệu bảy trăm nghìn, Francesco đưa cho tôi hai trăm nghìn tiền mặt, Massaro cũng đưa cho tôi một khoản tầm như thế nữa.

Đến lúc ra về, vốn là đứa có giáo dục, tôi cảm ơn chủ nhà. Trong lúc cảm ơn tôi tự cảm thấy mình trịnh trọng quá, như thể sau khi ăn được cả một đống tiền tôi lại còn muốn trêu ngươi bọn đấy.

Mà nghĩ kỹ thì có lẽ đúng là tôi muốn trêu bọn nó thật.

Roberto không nói gì cả. Massaro cũng thế, nhưng tay ấy thì cả buổi tối vốn không mở miệng. Cả hai đều mang bộ mặt tái nhợt, vẻ như vẫn không hiểu nổi chuyện vừa xảy ra. Francesco bảo cậu sẽ tổ chức một hôm chơi lại rồi chúng tôi cùng đi ra.

Đã hai giờ sáng, tôi biết mình sẽ khó mà ngủ được nên đồng ý ngay khi Francesco hỏi tôi có muốn đi uống gì không. Với cả đến lượt tôi trả tiền, sau khi thắng chỗ vừa xong.

Đúng rồi, đến lượt tôi trả tiền, cậu ta nói và cười rất lạ.