Những nhân tố gì sẽ ảnh hưởng đến tương lai của chủ nghĩa Hồi giáo cực đoan?

Việc chủ nghĩa Hồi giáo cực đoan sẽ là một vấn đề lớn hơn hay bé đi trong mười, mười lăm hoặc hai mươi lăm năm nữa tính từ lúc này tùy thuộc vào những gì xảy ra ở các quốc gia dầu mỏ, đặc biệt là Saudi Arabia.^[210]

Cái giá phải trả cho việc để Iraq trong tình trạng bất ổn sẽ rất cao. Các chiến binh Hồi giáo ở khắp mọi nơi sẽ càng được khích lệ. Vài năm trước. Taliban ở Afghanistan và Iraq thời Saddam Hussein là một vật cản đối với Iran. Taliban lại đang tập hợp sức mạnh, và một chiến thắng của Taliban ở Afghanistan hay Pakistan sẽ có tác động đến toàn thế giới Hồi giáo. Điều đó sẽ ảnh hưởng đến cuộc tranh luận quy mô lớn trong những người Hồi giáo về tương lai của đạo Hồi. Một dạng Hồi giáo vô cùng suy đồi được xem là đã đánh bại chủ nghĩa hiện đại đến hai lần: lần đầu là Liên Xô và tiếp theo là Hoa Kỳ. Sẽ có những hậu quà sâu sắc. đặc biệt trong chiến dịch chống lại chủ nghĩa khủng bố.^[211]

^[210] Plate. Trò chuyện với Lý Quang Diệu, tr. 120.

^[211] Lý Quang Diệu, Cái giá của việc rút quân tại Iraq(The Cost of Retreat in Iraq), Washington Post, 8/3/2008.

Nếu Hoa Kỳ rời khỏi Iraq khi chưa đúng thời điểm, các chiến binh Hồi giáo ở khắp mọi nơi sẽ được khích lệ phát động cuộc chiến nhắm vào Washington cùng các đồng minh và bạn bè. Đánh bại người Nga ở Afghanistan và Hoa Kỳ ở Iraq, họ sẽ tin rằng họ có thể thay đổi được cả thế giới. Tệ hơn nữa, nếu nội chiến nổ ra ở Iraq, cuộc xung đột sẽ gây bất ổn cho toàn bộ vùng Trung Đông, vì nó sẽ cuốn theo Ai Cập, Iran, Jordan, Lebanon, Saudi Arabia, Syria và Thổ Nhĩ Kỳ.^[212]

Nếu lực lượng của Hoa Kỳ hấp tấp rời khỏi Iraq do những vụ tấn công khủng bố thì những phần tử khủng bố Hồi giáo trên khắp thế giới sẽ chiến thắng. Khi người Việt Nam hài lòng nhìn người Mỹ ra đi và tập trung vào xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam thì những chiến binh Hồi giáo cùng sẽ theo đuổi việc xua đuổi người Mỹ ở mọi nơi trên toàn cầu. Nếu các chiến binh này thành công trong việc ngăn cản người Mỹ ở Iraq, nhiệt huyết được chết trong sự nghiệp xây dựng một nhà nước Hồi giáo phát triển trên toàn cầu của họ sẽ đạt đến những đĩnh cao mới.^[213]

^[212] Lý Quang Diệu, Hoa Kỳ, Iraq, và chiến tranh chống khủng bố: Góc nhìn Singapore (The United States, Iraq, and the War on Terror: A Singaporean Perspective), Foreign Affairs, tập 86, số 1, tháng 1-2/2007, tr.3.

^[213] Lý Quang Diệu, Hồi giáo và dân chủ ở Đông Nam Á (Islam and Democracy in Southeast Asia), Forbes, 26/7/2004.

Những tín đồ Hồi giáo ôn hòa sẽ đóng vai trò gì trong cuộc đẩu tranh với chủ nghĩa Hồi giáo cực đoan?

Chỉ có chính người Hồi giáo mới có thể chiến thắng trong cuộc tranh đấu này. Những tín đồ Hồi giáo hiện đại, ôn hòa, những thủ lĩnh dân sự, tôn giáo, chính trị phải cùng nhau chống lại những kẻ theo trào lưu chính thống. Nhưng các nước phát triển hùng mạnh có thể hỗ trợ. Các đồng minh khối NATO phải là một khối vững chắc. Những người Hồi giáo hiện đại phải cảm thấy rằng Hoa Kỳ và các đồng minh sẽ cung cấp các nguồn lực, năng lượng và sự ủng hộ đề họ trở thành phe chiến thắng. Không ai muốn đứng về bên thua cả.^[214]

Chỉ có chính những người Hồi giáo - những người có cách tiếp cận ôn hòa, hiện đại đối với cuộc sống -mới có thể chống lại phe chính thống để giành quyền kiểm soát linh hồn Hồi giáo. Những người Hồi giáo phải chống lại ý thức hệ khủng bố được dựng lên dựa trên một cách hiểu sai lệch về đạo Hồi. Trận chiến này sẽ được hưởng ứng khi những phần tử khủng bố Hồi giáo theo trào lưu chính thống tìm cách thay thế những thủ lĩnh Hồi giáo hiện nay của họ, vì họ phải làm như vậy nếu họ muốn thiết lập kiểu nhà nước Hồi giáo của mình.^[215]

^[214] Zakaria, Chúng ta cần bắt được ong chúa.

^[215] Lý Quang Diệu, Liệu chúng ta có hiểu được những phần tử khủng bố Hồi giáo? (Can We Ever Understand Muslim Teưorists?). Forbes, 13/10/2003.

Tôi đã nói về những phần tử khủng bố cực đoan như nhóm Jemaah Islamiyah và cả những thành phần thuyết giáo chiến binh chuyên tẩy não họ. Họ không mủi lòng trong việc trấn áp tất cả những ai không đồng ý với họ. Cho nên đạo Hồi của họ là một thứ tôn giáo sai lạc mà đa số tín đồ Hồi giáo ở Singapore không tán thành. Tôi cũng chỉ ra rằng các thủ lĩnh Hồi giáo của chúng tôi rất chừng mực, và rằng giải pháp tối thượng cho chủ nghĩa khủng bố cực đoan là trao cho những tín đồ Hồi giáo ôn hòa lòng can đảm đứng lên và cất tiếng nói chống lại những kẻ cực đoan chiếm đoạt Hồi giáo để tuyển mộ những kẻ tình nguyện cho mục đích bạo lực của họ (Lý Quang Diệu phủ nhận việc ông gọi Hồi giáo là một “tôn giáo độc địa” trong một cuộc gặp vào tháng 7/2005 với Hillary Clinton và Charles Rangel).^[216]

Mới nhìn, đây là cuộc đấu tranh giữa một bên là những kẻ cực đoan quá khích trong thế giới Hồi giáo và bên kia là Mỹ, Israel và các đồng minh phương Tây. Nhưng xem kỹ hơn và bạn sẽ thấy rằng về cốt lõi, đây là cuộc đấu tranh xem ý nghĩa của đạo Hồi là gì giữa những tín đồ quá khích và những tín đồ duy lý, giữa những tín đồ theo trào lưu chính thống và những tín đồ hiện đại chủ nghĩa.^[217]

^[216] Thông cáo báo chí của Yeong Yoon Ying thay mặt Lý Quang Diệu, 5/9/2011.

^[217] Lý Quang Diệu, Tương lai có gì cho thế hệ các bạn?(What Has the Future in Store for Your Generation?), phát biểu tại Thính phòng Nanyang, Singapore, 18/2/2003.

Cuối cùng, cuộc chiến sẽ thu gọn thành cuộc chiến giữa những người Hồi giáo muốn biến đạo Hồi trở lại thế kỷ 11 (khi đạo Hồi đóng cửa với thế giới bên ngoài và gạt bỏ những ý tưởng mới) và những người muốn thấy một đạo Hồi hiện đại hòa hợp với thế kỷ 21. Nếu phương Tây đạt được sự đồng thuận và nhất trí về chiến lược chống khủng bố của mình, như họ đã làm được trong Chiến tranh Lạnh, thì khi đó, cùng với Nhật Bản, Trung Quốc và Nga, những tín đồ đạo Hồi ôn hòa muốn hiện đại hóa các xã hội của mình sẽ đủ tự tin và dùng khí để đấu tranh với những kẻ quá khích và ngăn chặn họ đào tạo thêm những kẻ khủng bố.^[218]

Những người ôn hòa trong thế giới Hồi giáo, khi không thể có chính kiến, đi đầu và mở màn cuộc đấu tranh với những kẻ quá khích trong các giáo đường, trường học thì tức là họ đang né tránh vấn đề và cho phép những kẻ quá khích chiếm đoạt không chỉ đạo Hồi mà là cả cộng đồng Hồi giáo.^[219]

^[218] Lý Quang Diệu, Thế giới sau Iraq (The World after Iraq). phát biểu tại Diễn đàn Quốc tế Trường Kinh doanh Thammasat, Bangkok. Thái Lan, 16/12/2003.

^[219] Lý Quang Diệu cảnh báo những tín đồ Hồi giáo ôn hòa. Agence France Presse. 28/3/2004.

Đa số các tín đồ Hồi giáo chẳng có liên quan gì với chủ nghĩa khủng bố hay chủ nghĩa quá khích. Tuy nhiên, các nhóm khủng bố lại lạm dụng đạo Hồi làm động lực cho họ và phát triển đạo theo hướng có hại. Trong toàn thế giới đạo Hồi, những chiến binh tìm cách áp đặt một thứ đạo Hồi theo kiểu của họ. Đa số các tín đồ Hồi giáo ôn hòa đều bị mắc kẹt giữa (1) sự cảm thông và gắn bó chặt chẽ với những người Palestine cùng thái độ tức giận đối với người Israel và (2) ước muốn về một cuộc sống hòa bình để tăng trưởng và phát triển. Để giải quyết vấn đề khủng bố, Hoa Kỳ và các nước khác phải hỗ trợ những tín đồ Hồi giáo phi bạo lực đề những người này dần chiếm ưu thế.^[220]

^[220] Lý Quang Diệu, Cân bằng chiến lược Đông Á sau 11/9.

Để ngăn chặn tình trạng gia tăng tuyền mộ phần tử khủng bố, Hoa Kỳ và châu Âu phải bài trừ tư tường quá khích, vốn chuyên bóc tách những thông điệp trong kinh Koran ra khỏi văn cảnh, rao giảng tâm lý thù hận chống lại những người không phải tín đồ Hồi giáo và tìm cách lan truyền đạo Hồi thông qua bạo lực. Những tín đồ Hồi giáo muốn là một phần của thế giới khoa học và công nghệ hiện đại phải đương đầu và ngăn chặn những kẻ Hồi giáo chủ nghĩa này trong việc rao giảng bạo lực và thù hận. Họ phải làm cho các học giả và giảng sư tôn giáo luôn dạy rằng đạo Hồi là một tôn giáo hòa bình, không phải là một nỗi khiếp sợ, và rằng tôn giáo ấy khoan dung với những dân tộc và tín điều khác. Ở những quốc gia nơi các tín đồ Hồi giáo là thiểu số, như Anh quốc, họ phải có một thái độ rõ ràng chống lại những kẻ khủng bố Hồi giáo. Ở những nước Hồi giáo như Pakistan và Iraq, các tín đồ Hồi giáo sẽ buộc phải đương đầu với những kẻ Hồi giáo chủ nghĩa hoặc sẽ chứng kiến chính phủ của mình bị lật đổ và dân tộc mình bị kéo lùi lại quá khứ phong kiến, như Taliban đã làm ở Afghanistan.^[221]

Hoa Kỳ phải đa phương hơn nữa trong cách tiếp cận của mình đối với việc cô lập các nhóm chiến binh Hồi giáo và tập hợp châu Âu, Nga, Trung Quốc, Ấn Độ và tất cả các chính phủ phi Hồi giáo vào sự nghiệp của mình, cùng với nhiều tín đồ Hồi giáo ôn hòa. Một liên minh toàn thế giới là rất cần thiết để chống lại ngọn lửa hận thù mà những kẻ cuồng tín Hồi giáo đang nhen lên. Khi các chính phủ Hồi giáo ôn hòa, như ở Indonesia, Malaysia, các nước vùng Vịnh Ba Tư, Ai Cập và Jordan, thấy thoải mái và công khai bắt tay với một liên minh đa phương chống lại chủ nghĩa khủng bố Hồi giáo thì thế của cuộc chiến sẽ bất lợi cho những kẻ quá khích.^[222]

Để làm cho nhiệm vụ lâu dài này luôn ổn định, Hoa Kỳ cần một liên minh rộng khắp, chia sẻ trách nhiệm, giảm bớt những gánh nặng quá lớn đè lên chính bản thân. Họ cần những người khác tán thành với những nguyên nhân và giải pháp cơ bản. Đó không phải đói nghèo, đó không phải là túng thiếu, đó là điều gì đó cơ bản hơn, một sự trỗi dậy của niềm tự hào Ả-rập và Hồi giáo, và một niềm tin rằng thời đại của họ đã đến. Mục tiêu phải là trấn an và thuyết phục những tín đồ Hồi giáo ôn hòa rằng họ sẽ không thua thiệt, rằng họ sẽ có tiếng nói mạnh mẽ, có nguồn lực của thế giới đằng sau họ. Họ phải có can đảm bước vào các giáo đường trường học và bác lại những kẻ cực đoan.^[223]

^[221] Lý Quang Diệu, Những phần tử khùng bố Hồi giáo vườn nhà.

^[222] Lý, Hoa Kỳ, Iraq và chiến tranh chống khủng bố, tr. 3-4.

^[223] Lý Quang Diệu, phỏng vấn với Michael Elliott Zoher Abdoolcarim và Simon Elegant, Time, 12/12/2005.

Chủ nghĩa Hồi giáo cực đoan sẽ đe dọa an ninh toàn cầu trong bao lâu?

Chủ nghĩa khủng bố Hồi giáo mạnh nha từ những năm 1970 và không thể dễ dàng, nhanh chóng đập tan được. Cuộc chiến chống khủng bố sẽ lâu dài và gian khổ. Những kẻ khủng bố, sự tồn tại của những vũ khí hủy diệt hàng loạt và cuộc xung đột Israel-Palestine kéo dài sẽ vẫn là những hiểm họa trong nhiều năm nữa.^[224]

Chủ nghĩa khủng bố Hồi giáo sẽ là một vấn đề cho cả thế giới này trong suốt một thời gian rất dài, và vấn đề đó sẽ không thay đổi cho dù bất kỳ ai chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống ở Hoa Kỳ năm 2004.^[225]

Vấn đề chủ nghĩa khủng bố Hồi giáo sẽ không thể dễ dàng được trừ bỏ. Những tín đồ Hồi giáo ôn hòa phải được khích lệ đứng lên và cất tiếng nói chống lại chủ nghĩa quá khích. Họ cần tự tin rằng họ có thể làm được như vậy. Chúng ta có thể đi tới điểm tận cùng, nhưng tôi biết sẽ mất nhiều thời gian đến thế nào. Những kẻ khủng bố Hồi giáo sẽ tiếp tục sử dụng bạo lực cho tới khi họ thấy rằng những phương pháp của mình không thành công. Nếu họ thành công ở Iraq, họ sẽ cố gắng lật đổ các chính phủ thế tục ở những nước khác, chẳng hạn Indonesia.^[226]

^[224] Lý Quang Diệu, Cân bằng chiến lược Đông Á sau 11/9.

^[225] Vẫn tồn tại chủ nghĩa khùng bố Hồi giáo: Lý Quang Diệu (Islamic Terrorism to Remain: Lee Kuan Yew), People’s Daily, 14/10/2004.

^[226] Chuyến thăm Singapore của Thượng nghị sĩ Clinton (5-7/7), điện tín mật từ Frank L. Lavin, nguyên Đại sứ Hoa Kỳ tại Singapore, 6/7/2005.

Người Mỹ phạm sai lầm khi tìm kiếm một giải pháp quân sự. Bạn phải sử dụng sức mạnh. Nhưng sức mạnh sẽ chỉ giải quyết được phần ngọn của vấn đề mà thôi. Khi tiêu diệt những kẻ khủng bố, bạn mới chỉ siết được những con ong thợ. Ong chúa chính là các nhà truyền đạo, những người vẫn dạy về một thứ đạo Hồi sai lệch trong các trường học và trung tâm Hồi giáo, chuyên chế ngự và bóp méo suy nghĩ của giới trẻ. Những kẻ khủng bố nói: “Tôi rất vui được chết như một người tử đạo. Sau tôi, sẽ còn cả triệu người khác.^[227]

Chúng ta nên học cách sống chung với nỗi hãi hùng Pakistan trong một thời gian dài. Tôi sợ rằng tình hình Pakistan có thể còn tệ hơn nữa.^[228]

^[227] Zakaria, Chúng ta cần bắt được ong chúa.

^[228] Lý Quang Diệu, phỏng vấn với Amaud de Borchgrave.

o0o