Thủy Hử - Chương 50 - Phần 2

Đương khi nói chuyện thì thấy cậu ấm bé con ở trong bình phong chạy ra. Cậu ấm là con trai đầu lòng Quan Phủ, năm nay mới lên bốn tuổi, mặt mũi khôi ngô, nhác nom có vẻ, nên Tri Phủ yêu chiều quý mến, chẳng khác chi hạt ngọc trên tay.

Bấy giờ cậu ấm trông thấy Chu Đồng ở đó, liền chạy ra ôm lấy để nô đùa. Chu Đồng ẵm cậu bé trên tay, cậu lại vuốt râu Chu Đồng mà nói:

- Tôi chỉ thích râu này ẵm tôi thôi.

Tri Phủ mắng cậu ấm rằng:

- Con bỏ tay ra, không được nghịch xấc thế?

Cậu ấm lại nói:

- Tôi chỉ thích bác râu này, ẵm tôi đi chơi thôi.

Chu Đồng liền bẩm với Tri Phủ rằng:

- Chúng tôi xin ẵm cậu ra chơi cửa phủ một lát xin về ngay.

Tri Phủ nói:

- Trẻ đã thích thế, thì ngươi ẵm đi chơi một lát về ngay...

Chu Đồng vâng lời, ẵm cậu ấm rong chơi cửa phủ; mua cho cậu cái bánh ngọt cậu ăn, rồi quanh quẩn một lúc lại về. Tri Phủ thấy cậu ấm về liền hỏi:

- Con đi đâu về đó?

- Bác râu này đưa con ra chơi phố, rồi mua bánh ngọt cho con ăn nữa.

Tri Phủ hỏi Chu Đồng rằng:

- Bẩm chúng tôi chiều cậu ấy cho vui, có gì đáng kể.

Tri Phủ liền gọi thị tỳ lấy bình rượu rót thưởng Chu Đồng ba chén, rồi dặn rằng:

- Thỉnh thoảng trẻ có theo chơi, ngươi cứ cho đi cho vui.

Chu Đồng vâng lời, rồi cứ mỗi khi cậu ấm đòi được chơi, thì Chu Đồng lại ẵm ra ngoài phố, mua quà bánh cho ăn, không biết đâu mà kể. Được ít lâu, một hôm đến ngày rằm tháng báy, ở chùa làm lễ phóng sinh, theo lệ có phóng đăng mở hội, chiều hôm ấy thị nữ ra bảo với Chu Đồng rằng:

- Tối hôm nay cậụ ấm đòi đi xem thả đèn, phu nhân truyền Đô Đầu cho cậu đi xem một lúc.

Chu Đồng nhận lời mà rằng:

- Để tôi xin đem đi xem.

Tối đến cậu ấm mình mặc áo sa, đầu đội mũ sư tử, có hai cái sừng hai bên, rồi Chu Đồng cõng lên lưng mà đưa ra xem lễ ở chùa Địa Tạng. Bấy giờ vào khoảng canh một, Chu Đồng ẵm cậu ấm đi quanh chùa xem khắp một lượt, rồi đi ra ngoài thủy đường để đi xem thả đèn. Cậu ấm nhảy xuống đứng trong chỗ chắn song, vừa xem đèn vừa hớn hở rất là vui thích. Chợt đâu có người chạy đến lôi vạt áo Chu Đồng mà nói:

- Ca Ca ra đây tôi nói câu chuyện một tí...

Chu Đồng quay lại nom thấy Lôi Hoành ở đó, bèn lấy làm kinh ngạc quay lại nói với cậu ấm rằng:

- Cậu hãy đứng đây xem, tôi chạy ra mua kẹo mang về đây ngay... Đừng chạy đi đâu mới được...

Cậu ấm nói:

- Bác đi mau về, tôi còn muốn ra ngoài cầu xem thả đèn nữa...

Chu Đồng nói:

- Được rồi, tôi về ngay bây giờ.

Nói xong quay ra hỏi Lôi Hoành rằng:

- Sao hiền đệ lại đến đây thế?

Lôi Hoành dắt Chu Đồng ra chỗ vắng, rồi lạy mà nói rằng:

- Tiểu đệ từ khi nhờ Ca Ca cứu được tính mệnh, mẹ con không biết đi đâu cho được; Sau đành phải lên Lương Sơn Bạc với Tống Công Minh để xin nhập bọn. Tiểu đệ nhân nói đến ân đức của Ca Ca, Tống Công Minh lại càng nhớ đến ơn xưa nghĩa cũ, mà trong lòng cảm hứng vô cùng. Tiều Cái cùng các vị Đầu Lĩnh cũng đều nhắc đến Ca Ca luôn luôn. Nay Ngô Quân Sư cùng tiểu đệ đến đây để thăm hỏi Ca Ca đó.

- Ngô Tiên Sinh ở đâu?

Vừa hỏi xong thì Ngô Học Cứu ở sau lưng chạy ra đáp lên rằng:

- Tôi là Ngô Dụng đây...

Nói đoạn liền bái lạy Chu Đồng, Chu Đồng vội vàng đáp lễ mà rằng:

- Đã lâu nay không được gặp, Tiên Sinh có mạnh khỏe chăng?

Ngô Dụng nói:

- Cảm ơn nhân huynh, các Đầu Lĩnh chúng tôi rất là mong mỏi nhân huynh, nay sai chúng tôi đến đây để đón ngài lên núi tụ nghĩa cho vui. Chúng tôi đến đây đã lâu nhưng không được gặp, đêm nay may được gặp nhân huynh ở đây, thực là hạnh phúc. Vậy xin ngài quá bộ cùng lên sơn trại, để các Đầu Lĩnh tôi được vui lòng.

Chu Đồng nghe nói, lạnh ngắt hồi lâu, rồi nói rằng:

- Tiên Sinh dạy lẫn quá? Xin ngài chớ nói đến chuyện ấy lỡ người ngoài biết đến không tiện... Lôi Hoành là bị tù tội đến nơi, tôi lấy nghĩa khí tha cho hắn ra, sau hắn đi lên núi với các ngài, còn tôi ở lại đi đày sang đây cốt là để chịu tội cho anh em bạn... rồi một vài năm hết hạn trở về, bấy giờ lại an cư lạc nghiệp giữ phận làm ăn, chớ có lẽ nào tôi lại đi như thế được? Xin hai ông cứ về đi, đừng nói năng lôi thôi mà không tiện.

Lôi Hoành nói:

- Ca Ca ở đây, chung thân chỉ hầu hạ người ta, ra luồn vào cúi, không phải là Đại trượng phu chi chí, vả lại việc này không phải tiểu đệ dám nói, thực là Tiều Cái, Tống Giang cùng mong đợi Ca Ca, nên mới sai đến đây như vậy...

Xin Ca Ca chớ phụ lòng các ngài ấy mới được.

Chu Đồng nói:

- Hiền đệ nói người gì thế? Hiền đệ không biết vì hiền đệ có lão mẫu ở nhà nên, tôi mới tha cho hiền đệ như thế. Nay lại hãm tôi vào nơi bất nghĩa nữa sao?

Ngô Dụng nói:

- Đô Đầu đã không chịu đi, anh em ta cũng không nên ép nữa. Thôi ta xin phép bái biệt cho xong.

Chu Đồng nói:

- Nhờ các ngài nói với các vị Đầu Lĩnh, rằng tôi có lời hỏi thăm các ngài...

Nói xong quay ngoắt vào Thủy Đường, dè đâu tới nơi không thấy cậu ấm đứng ở đấy nữa. Chu Đồng luống cuống sợ hãi, vội chạy rối lên để tìm. Lôi Hoành chạy đến nắm lấy tay Chu Đồng mà rằng:

- Ca Ca đừng tìm nữa, đây chắc là người anh em cùng đi với tôi thấy nói là bác không chịu lên Lương Sơn, cho nên ẵm đi hẳn, chúng ta cùng đi tìm một thể khắc thấy.

- Chết nỗi? Hiền đệ chớ đùa thế, nếu lỡ xảy ra thế nào Quan Phủ biết đến thì nguy hiểm cả, chứ không phải chuyện chơi đâu...

- Ca Ca cứ đi với tôi, khắc tìm thấy ngay bây giờ.

Chu Đồng nghe nói, bèn kéo Lôi Hoành, Ngô Dụng cùng nhau ra ngoài thành để tìm. Chu Đồng lấy làm sốt ruột, vội hỏi rằng:

- Họ ẵm đi đâu thế?

Lôi Hoành nói:

- Ca Ca đến chỗ tôi trọ, tôi xin đưa cậu ấm trả Ca Ca.

Chu Đồng nói:

- Nếu chậm thì Tri Phủ đến tới ngay.

Ngô Dụng nói:

- Người anh em đi với chúng tôi, họ không biết thế nào, chắc lại ẵm cậu ta ra chỗ chúng tôi trọ hẳn? Được, ngài cứ đến đó tôi xin trả ngay.

Chu Đồng hỏi:

- Người đi với các ông là ai?

Lôi Hoành nói:

- Tôi cũng chả biết là người nào, chỉ thấy vẫn gọi là Hắc Toàn Phong xưa nay.

Chu Đồng cả kinh mà hỏi rằng:

- Có phải anh Lý Quỳ, giết người ở đất Giang Châu đó chăng?

Ngô Dụng đáp:

- Chính anh ta đó.

Chu Đồng nghe nói dẫm chân lên kêu rằng:

- Nếu vậy thì khổ rồi...

Nói đoạn liền thúc giục hai người đi mau mau để tìm. Khi ra ngoài thành được hai dặm đường, chợt thấy Lý Quỳ ở trước mặt mà kêu lên rằng:

- Lý Quỳ ở đây rồi...

Chu Đồng vội đi đến nơi mà hỏi:

- Cậu bé con Quan Phủ đâu?

Lý Quỳ thấy Chu Đồng đến, vội chấp tay vái chào mà rằng:

- Thưa Ca Ca cậu ấy hiện ở đây kìa.

Chu Đồng nói:

- Bác muốn tốt thì ẵm ra trả cho tôi.

Lý Quỳ trỏ lên đầu mà nói:

- Cái mũ của cậu ấy ở trên đầu tôi đây.

Chu Đồng thấy vậy, cang nóng ruột hỏi dồn:

- Cậu ấy đâu, để ở đâu? Đem đây trả tôi.

Lý Quỳ nói:

- Lúc nãy tôi đánh thuốc mê cho cậu ta, rồi mới cõng ra ngoài thành được. Bây giờ đương nằm ngủ ở trong thành kia. Ca Ca đến mà xem.

Bấy giờ trời đương sáng trăng vằng vặc, Chu Đồng liền đi thốc vào rừng cây, tìm quanh tìm quẩn, mãi sau mới thấy cậu ấm nằm vật ở trên bãi đất. Chu Đồng giơ tay đỡ cậu ấm dậy thì đã thấy đầu đi một nơi, mình đi một nẻo, mà nằm chết sõng soài ở đó.

Chu Đồng thấy vậy cả giận, vội hăm hở chạy ra để tìm ba người, thì không thấy đâu cả. Sau chàng tìm kiếm vẫn vơ mãi, bỗng xa xa thấy Lý Quỳ cầm đôi búa kêu lên rằng:

- Đến đây... đến đây...

Chu Đồng nóng máu không sao chịu nổi, liền sắn áo rảo bước chạy theo để đuổi Lý Quỳ. Lý Quỳ vội vàn té chạy. Chu Đồng cứ hăm hở đuổi theo. Lý Quỳ vốn tay lặn suối qua rừng rất thạo, Chu Đồng không thể nào đuổi kịp, đuổi được một quãng rồi thở hồng hộc mà đứng lại đó. Lý Quỳ lại đứng lại mà thách rằng:

- Đến đây, mau đến đây.

Chu Đồng giận quá, không có cách gì mà nuốt sống ngay được Lý Quỳ, lại ù té chạy theo để đuổi, Lý Quỳ đi trước thấy Chu Đồng đuổi thì chạy, hễ Chu Đồng đứng lại, thì cũng đứng lại mà thách thức, làm cho Chu Đồng tức nổ tiết lên, mà không sao làm gì được. Chu Đồng quanh quẩn theo đuổi đến khi trời đã gần sáng, bỗng thấy một nơi trang viện lớn, thì Lý Quỳ chạy tót vào đó. Chu Đồng dấn vội đến nơi, thấy hai bên trước cửa sảnh trong trang, đều cắm các đồ quân khí rất là uy vệ. Chàng thấy vậy, đoán chắc là một nhà Quan Tư cho đó, liền đứng dừng mà kêu to lên rằng:

- Trong nhà có ai không?

Vừa nói dứt lời, thì thấy có một người ở trong bình phong đi ra quát hỏi rằng:

- Anh là ai? Đến đây có việc chi?

Chu Đồng thấy người đó ra dáng xênh xang đường bệ, vội vàng vái chào đáp rằng:

- Chúng tôi là Chu Đồng làm Tiết Cấp ở huyện Vận Thành, bị tội phát vãng sang đất Thượng Châu, hôm qua nhân ẵm con quan Tri Phủ đi xem thả đèn, bất đồ bị tên Hắc Toàn Phong giết chết con Quan Phủ, rồi chạy đến quý trang đây, xin ngài làm ơn bắt giúp tên ấy để đem về trình quan...

Người kia nói:

- Nếu vậy thì ngài là Mỹ Nhiêm Công ở đất Vạn Thành, xin mời ngài hãy vào ngồi chơi đó...

Chu Đồng nói:

- Xin Quan Nhân tha lỗi cho. Ngài cao tính đại danh là gì?

Người kia đáp:

- Tôi là Tiểu Toàn Phong Sài Tiến...

Chu Đồng nghe nói vội chào mà rằng:

- Tôi được nghe tiếng Sài Đại Quan Nhân đã lâu không ngờ nay lại được bái kiến ở đây?

Sài Tiến đáp lễ lại mà nói:

- Tôi cũng được nghe tiếng Mỹ Nhiêm Công đã lâu, xin ngài hãy vào chơi trong nhà đã.

Chu Đồng theo Sài Tiến vào trong nhà rồi hỏi:

- Thưa ngài, sao Hắc Toàn Phong lại đến đây?

- Thưa ngài nguyên tôi xưa nay thích chơi với bọn hảo hán giang hồ, vả chăng tổ tiên nhà tôi khi trước có công nhượng vị ở Trần Kiêu, nên tiên triều có sắc cho đan thư thiết khoán, dẫu những người phạm tội đến đâu, mà trốn tránh đến đây, cũng không ai dám bắt, mới đây tôi có một người bạn thân, mà cũng là một người bạn cũ của túc hạ hiện đương làm Đầu Lĩnh ở Lương Sơn Bạc, tên là Cập Thời Vũ Tống Công Minh, có viết một bức thư sai Ngô Dụng, Lôi Hoành, xuống trọ ở tệ trang đây, để đón túc hạ không chịu theo đi, nên mới bảo Lý Quỳ giết con Quan Phủ để rấp đường không cho ngài về, rồi sẽ đón lên sơn trại... Ngô tiến sinh cùng Lôi huynh đầu? Không ra đây nói chuyện với Đô Đầu đi...

Nói đoạn, thấy Ngô Dụng, Lôi Hoành ở gian góc đi ra, chấp tay cúi lạy Chu Đồng mà rằng:

- Xin huynh trưởng tha tội, điều đó là Tướng Lệnh của Tống Ca Ca chúng tôi... Xin ngài cứ lên sơn trại sẽ biết.

Chu Đồng nói:

- Các ông đối với chúng tôi vẫn là có bụng tốt nhưng sao nỡ làm tàn nhẫn như thế?

Sài Tiến lại lấy lời khuyên nhủ Chu Đồng cho được thỏa thuận. Chu Đồng nói:

- Vâng, chúng tôi xin đi, chưng trước hết hãy cho tôi được gặp Lý Quỳ đã.

Bấy giờ Lý Quỳ cũng ở buồng bên cạnh chạy ra vái chào Chu Đồng, Chu Đồng trông thấy Lý Quỳ, tấm lòng tức giận lại đùng đùng sôi nổi, không sao nhịn được, bèn đứng dậy chạy thẳng đến, toan đánh nhau với Lý Quỳ cho hả dạ. Sài Tiến, Lôi Hoành, Ngô Dụng thấy vậy, đều giữ Chu Đồng lại để cản ngăn. Chu Đồng nói:

- Nếu các ngài muốn cho tôi cúng lên sơn trại, thì phải y cho tôi một việc này mới được.

Ngô Dụng nói:

- Đến mười việc, chúng tôi cũng xin theo được, nữa là một việc, xin ngài cứ nói cho nghe. Mới hay:

Giang sơn trót thú vẫy vùng;

Cùng loài nhiệt huyết ta cùng có nhau?

Danh trường lợi tẩu là đâu,

Vào luồn ra cúi công hầu mà chi?

Đã mang lấy kiếp nam nhi,

Sao cho thoát khỏi cơ mi mới là...

Trăm năm bóng ngựa câu qua

Họa chăng một tiếng hào hoa ở đời.

Lời bàn của Thánh Thán:

Hồi này vì làm cho Chu Đồng với Lôi Hoành hợp lại một chuyện nửa hồi trên làm ra điệu êm ái hơn nửa hồi sau, làm ra bút dữ dội, như hương đưa, như nhảy thoát khác nhau, mới thấy cái tài tác giả. Tả Lôi Hoành hiếu với mẹ, chả phải nhiều lời, chỉ qua loa vài nét; bằng vẽ ra một người con hiếu; Tả Chu Đồng không chịu làm giặc cỏ, cũng chả phải nhiều lời chỉ qua loa vài dòng, cũng bằng vẽ ra tấm lòng trong sạch, phản chiếu cười đến Tống Giang, thật rõ chẳng thành thực, rõ thực nghiêm huấn. Khoe danh tiết, yêu thân mình chẳng chịu nhuốc nhơ... Thấy con người chỉ muốn làm cường đạo. Mới hay người nói: Thà rằng chết với vũ phu, còn hơn mang tiếng thiên thu luận bàn?

Cảnh rất kỳ ảo là trong gương xem gương, trong mộng lại mộng; Văn chương kỳ ảo trong lời bình lại nói lời bình, như ở hồi này con hát nói đến "Thành Dự Chương theo đuổi Tô Khanh" thực đối cảnh đẹp, đốt hương thơm, vận tâm hay, giở bút giỏi, viết giấy tốt, nền áng văn kỳ, dù vậy, chả nên không một, chả thể có hai, tả ra ở một hồi này. "Thành Dự Chương theo đuổi Tô Khanh" vốn một bản hát theo tích cũ diễn ra hợp với hồi này, khiến người sau đọc tới, như hoa trong gương, người đẹp trong rèm, trong ý tứ đã sớm phần minh, nếu đợi nói rõ ra, thì đọc tới không còn thú vị.

Mẹ Lôi Hoành nói rằng: "Lão tôi ngoài sáu mươi tuổi. Chỉ trông cậy vào một đứa con" từng chữ nói ra, đã thấy Lôi Hoành là người con hiếu, vì xét mấy người đã sống ngoài sáu mươi tuổi, có sống lâu mà được con cho ăn cho mặc phân minh, thì cũng quý thay, nay mẹ Lôi Hoành nói với Chu Đồng, nó thấm thía làm sao, khiến cho Chu Đồng thả Lôi Hoành chịu tội thay bạn, thì đủ thấy tấm lòng hiếu với mẹ của Lôi Hoành, mà tấm lòng của mẹ thương con, can thiệp vào khi đày giữa chợ của mẹ Lôi Hoành, cho nên văn này chỉ tả thế thôi đủ thấy cái tình mẫu tử vậy. Trong bài biểu trần tình của Lý Tích có câu: "Kẻ hạ thần mà không có bà, thì không còn sống đến nay; Mà bà hạ thần không có thần thì ngày này không thể sống." Nay xem đến mẹ Lôi Hoành cũng nói: Lão tôi không có đứa con ấy, thì sống làm sao? Thương thay tiếng nói hiếu nhân, làm cho đọc đến như nghe tiếng quạ kêu đàn vậy???