Chủ-trương của Thực-dân Pháp ở xứ Guy-An là phải giữ lại tất cả những phạm-nhân bị lưu đày trong xứ, để có nhân-công khai-thác thuộc-địa Guy-An, mặc dầu phạm-nhân được ân-xá hay mãn hạn tù đày ; bởi vậy có một số phạm-nhân người Việt-Nam đã được ân xá, một số đã mãn hạn lưu-đày, đã ra khỏi khám-đường, nhưng vẫn phải bắt buộc ở trên phần đất Guy-An thuộc Pháp, để lập gia-đình sinh sống đồng-hóa với dân bản-xứ, số ấy không ít. Nên cuối năm 1934 đầu năm 1935 chúng tôi toàn thể phạm-nhân Việt-Nam tổ-chức một cuộc tuyệt-thực kéo dài hàng tháng để phản-đối nhà cầm quyền Pháp phải trả lại những người Việt đã mãn án tù đày được trở về xứ. Cuộc tuyệt-thực sở dĩ kéo dài được là vì chúng tôi đã dự bị lương-thực từ trước.

Tiếp theo vụ « tuyệt-thực » phản-đối Chính-quyền Pháp ở Guy-An, Chính-phủ « Mặt Trận Bình-Dân » Pháp lên nắm chính-quyền cũng ân-xá hoặc ân-giảm một số phạm-nhân, và ra lệnh cho được trở về Đông-Dương.

Bởi vậy nên hồi năm 1935 đã được một số ngót 30 anh em vừa chính-trị và thường-phạm được đáp tầu trở về xứ sở.

Tiếp đến 1936-1937-1938, Triều-đình Huế và Cao Miên cũng gửi văn-thư đòi Chính-phủ Pháp phải trả lại Việt-Nam và Cao-Miên những phạm-nhân đã được ân-xá hoặc mãn án.

Một việc không may xảy đến ! đại-chiến thứ hai bùng nổ, nên suốt thời-gian bẩy năm trời, mặc dầu đã mãn án tù đày, nhưng không một ai được trở về quê-hương xứ sở.

Bắt buộc phải ở lại xứ mọi-rợ Guy-An, các bạn đồng hội đồng-thuyền của chúng tôi đã tự-hào một đời sống thích nghi tương-đối dễ chịu. Các bạn, người ra làm việc cho Chính-quyền địa-phương, người lo việc buôn bán, người trồng trọt chăn-nuôi, tùy năng-lực và sở-trường của từng bạn, và hầu hết các bạn của chúng tôi đã lấy vợ người thổ-dân da đen. Phụ-nữ Guy-An rất yêu-mến người Việt, vì người Việt biết nhiều nghề-nghiệp, siêng năng làm việc, hơn nữa người Việt lại rất lễ-độ, xã-giao khéo-léo ; trái lại, người đàn ông bản xứ đã dốt nát lại lười biếng, ngỗ ngược say sưa tối ngày.

Không những được giới phụ-nữ kính mến, đồng-bào chúng ta còn gây được uy-tín và mến-phục của cả dân chúng địa-phương và giới chính-quyền Pháp nữa !